(1373 Wolosze, 1429 Wolosch, 1443 Woloz, 1455 Wolosz, 1482 Woloszow, 1495 Volusz, 1515 Voloscz, 1542 Woloszcz) 9 km na S od Dynowa.

1. 1436 districtus san. (XIII 87); 1496 terra et distristus san. (XVI 2286, 2293; Arch. Sang. I 109); 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 149); 1530 z. san. (AS I 21 k. 518).

2. 1373 wieś Jabłonica [Ruska] położona między W. a Uluczem (VII 9); 1454 góra Byalibrzeg, potok Gdyczyna, wierzchowiny i rozdziały → p. 3; 1460 Małgorzata z Dynowa powódka i Jan z Tarnawy odesłani do podkomorzego w sprawie granic między wsiami W., Niewistka i Gdyczyna a wsią Jabłonicą (XI 3521); 1466-68 Stanisław Denowski i siostra jego Anna pozywają Jana Tarnawskiego o niechęć sypania granic (sippare alias kopczycz) między wsiami W., Niewistka i Gdyczyna a wsią jego Jabłonicą (XVI 299, 440); 1570 → Siedliska.

3. Własn. szlach., włość (districtus) dynowska. 1428-29 Piotr Lunag [Kmita], dziedzic z Sobnia [i Dynowa], podczaszy sandom., zastawia szl. Mikołajowi Racławskiemu za dług 70 grz. wieś W. z młynem na potoku Gdiczyn [→ Gdyczyna]. Jeśli Piotr nie zapłaci 70 grz. w terminie, Racławski będzie posiadał tę wieś za 120 grz. Mieszkańcy wsi będą mieli wolność w lasach i rzekach. Piotr będzie pełnił obowiązek służby wojennej (XI 268, 309); 1435 Szemyon kmieć z W. pozywa Mikołaja [Kmitę], kaszt. przem. (XI 695); 1436 Jan Goligyan jako zastępca ż. swej Małgorzaty [c. Piotra Lunaka Kmity] występuje przed sądem z. przem. przeciw Mikołajowi [Kmicie], kaszt. przem., który zajął gwałtem i dokonał intromisji w dobra ojczyste Małgorzaty, przypadłe jej prawem bliższości po jej bracie rodzonym zm. Janie Kmicie i dzieciach tegoż z Bachórza, w tym miasto → Dynów z wsiami przynależnymi Niewistka, W., Wara i in. (XIII 87); 1437 Jakub Calecha pozywa Kunrada, sołtysa z W., oraz Lukyana z synem Iwanem z W. o zabranie 12 baranów w lesie szl. Mikołaja Chrapka (XI 1034, 1035); 1441 na podstawie podziału dóbr między Małgorzatą, ż. Mościca z Wielkiego Koźmina, a jej stryjem Mikołajem [Kmitą], kaszt. przem., Mikołaj odstępuje Małgorzacie Bachórz, miasto → Dynów, W., Warę i inne wsie (XI 1372); 1442 szl. [Mikołaj] Racławski wraz z Lukianem z W. winni stanąć przed kasztelanem san. za zabranie odumarszczyzny (odomerlczyschno) w Uluczu (XI 1458); 1443 sąd z. postanawia, że Semon kmieć z Ulucza wraz ze swym bratem winien do 6 tygodni sprzedać rolę ich zmarłego brata we wsi W. lub osadzić kmiecia, aby rola nie pozostała pusta. Jeśli to uczynią, Racławski, dziedzic tej wsi, zwróci im zabrane mienie, jeśli tego nie uczynią, nie zwróci, a zachowa z rolą dla siebie, a oni mają zwrócić co zabrali i nie mieć pretensji (XI 1627) 1444 popi z Ulucza ręczą szl. Krzystkowi z Wary i Mikołajowi Racławskiemu za stawienie przed sądem w Przemyślu Kuźmy popa z W. (XI 1978); 1448 Mikołaj Racławski zapisuje ż. swej Dorocie 275 zł na zapisie we wsi Malinówce (XI 2548); 1454 Małgorzata z Dynowa, wdowa po Mościcu, zastawia Dorocie, wdowie po Racławskim, oraz Stanisławowi i Piotrowi jej synom za dług 210 grz. wieś swą W. począwszy od góry Byalibrzeg aż do potoku Gdyczyna z młynem, oboma brzegami rz. San, potok Gdyczynę z wierzchowinami i lasy po wierzchowiny i rozdziały aż do W. Za tę kwotę zastawia również 14 grz. czynszu kmiecego we wsi → Harta Sara. Gdyby Małgorzata wykupiła Dorotę z tych zastawów, da jej i synom mieszkanie w W. przez rok. Obie strony umarzają wcześniejszy zapis na W. (XI 3220); 1455 kmieć Dmitr z Siedlisk, poddany Leonarda z Pobiedna, pozywa [Dorotę], wdowę po Mikołaju Racławskim i jej syna Stanisława z W. o zabranie gwałtem z pola w Siedliskach 3 baranów wartości 3 wiard. (XI 3257-3260); 1457 Zygmunt z Jabłonicy pozywa Dorotę Racławską z W. (XI 3379); 1459 Sienko Długi kmieć z W. za zniesławienie ludzi obwołany 4-krotnie na rynku [w Sanoku] w dni targowe, i wobec braku oskarżenia uniewinniony (XI 3488); 1460 właśc. Małgorzata z Dynowa (XI 3521) → p. 2; 1466 właśc. Stanisław Denowski i jego siostra Anna (XVI 299) → p. 2; 1499 Stanisław Racławski zapisuje Janowi Wzdowskiemu za 22 grz. połowę swej wsi W. (XVI 609); prac. Wasylko Jaworowicz, były karczmarz z Gdyczyny, odstępuje Stanisławowi Racławskiwmu z W. swoje role temuż podlegające, nie naruszając ról w W. podlegających sołtysowi. Racławski winien uczynić wolnym Wasylka wraz z bydłem, trzodą, końmi, żytem w stercie i sprzętami domowymi (XVI 632, 633); 1470 Dorota [Racławska] z synem Stanisławem, dzierżawcy z W., pozywają Stanisława z Dynowa (XVI 689, 715, 767); Stanisław Racławski zapisuje ż. swej Barbarze 60 grz. na połowie swych dóbr w W. (XVI 722); sprawa między Szczęsnym z Niewistki powodem a Stanisławem Racławskim dzierżawcą z W. (XVI 739, 757, 765, 780); 1471 Stanisław Racławski, dzierżawca w W., zastawia Pawłowi Podleskiemu za pożyczone 15 grz. młyn swój w W. na potoku Gdyczyna z czynszem od młynarza (XVI 794) → Gdyczyna; 1474 Stanisław Racławski gwarantuje Pawłowi Dedeńskiemu porękę za Piotra Smolickiego intromisją w kmieci we wsi swej W., płacących 5 grz. czynszu (XVI 970); 1477 Krystyn z Wary zastawia Stanisławowi Racławskiemu, dzierżawcy w W., za pożyczone 50 grz. połowę wsi → Wary (XVI 1228, 1231); Stanisław Racławski, dzierżawca w W., gwarantuje Mikołajowi Biernaszowskiemu, sołtysowi w Nowosielcach, terminowy zwrot 18 grz. intromisją w całą wieś W. Jeśli nie zapłaci w terminie 8 grz., winien dać intromisję w młyn w W. (XVI 1230); 1479 Andrzej Racławski z W. (XVI 1375); 1482 Katarzyna, ż. Stanisława Kuli de Schaschorowycze, kwituje swych braci niedzielnych Andrzeja, Mikołaja, Jana, Stanisława, Przecława i Jerzego z Racławic z dóbr ojczystych i macierzystych w W. i Warze (XVI 1566); 1495 Andrzej Racławski zastawia Mikołajowi z Zarszyna, podsędkowi z. san., za 210 grz. wieś W. zgodnie z dokumentem zastawu tej wsi, przypadłego jemu i braciom po babce Dorocie, ojcu Stanisławie i stryju [Piotrze]. Wieś tę zastawiła niegdyś Małgorzata z Dynowa Stanisławowi Racławskiemu, bratu tegoż Piotrowi i matce Dorocie. Mikołaj z Zarszyna daje Andrzejowi i bratu tegoż Jerzemu 110 grz., a 2 raty roczne po 50 grz. zapłaci Janowi i Stanisławowi Racławskim, co gwarantuje intromisją w połowę miasta Zarszyna. Barbara Racławska pozwala synowi Andrzejowi na zastaw Zarszyńskiemu swej oprawy na wsi W. Zarszyński odpuszcza Andrzejowi 2 części łanu alias napollanyv ze strony Bielika (XVI 2238, 2318, 2371); Barbara, wdowa po Stanisławie Racławskim, ręczy Mikołajowi Zarszyńskiemu za syna Jerzego, że otrzyma on 55 grz. ojcowizny w W., które pobrał brat Andrzej. W razie przeszkód ze strony Jerzego, Barbara da intromisję w swą oprawę we wsi Wara (XVI 2239, 2318, 2371); Mikołaj z Zarszyna gwarantuje Janowi i Stanisławowi Racławskim terminową spłatę długu 100 grz. za dobra W. intromisją w wieś W. (XVI 2259); 1496 Mikołaj i Piotr Rzeszowscy, bracia rodzeni niedzielni z Dynowa, sprzedając sposobem zamiany Janowi Amorowi z Tarnowa, kaszt. krak., miasto → Dynów z wsiami Wara, Dąbrówka, W. i in. (XVI 2286; Arch. Sang. I 109); Jan Amor z Tarnowa, kaszt. krak., daje wieczyście swemu synowi z drugiego małżeństwa, Janowi Amorowi młodszemu, miasto swe → Dynów z wsiami Wara, Dąbrówka, W. i in. (XVI 2293, 2294); 1497 Mikołaj z Zarszyna, podsędek z. san., gwarantuje Mikołajowi Szloczkowskiemu de Sloczkow, swemu zięciowi, terminowe zapłacenie 30 zł intromisją w wieś W. (XVI 2385, 2386); Jerzy Racławski kwituje swych braci rodzonych z ojcowizny we wsi W. (XVI 2409); 1500 bracia rodzeni niedzielni Piotr, Szczęsny i Stanisław z → Zarszyna, synowie zm. Mikołaja Zarszyńskiego, dokonują podziału dóbr, mocą którego Stanisławowi przypada m.in. połowa wsi W. z połową młyna bez kwoty zastawnej (XVI 2604); Piotr, Szczęsny i Stanisław [Zarszyńscy] odstępują matce swej Barbarze, wdowie po Mikołaju Zarszyńskim, dobra w → Zarszynie i Długiem oraz w połowie wsi W. z połową młyna, trzymanej w zastawie (XVI 2605); Stanisław Zarszyński wydzierżawia na 3 lata bratu Szczęsnemu z Zarszyna swój dział dóbr [w W. ?], przypadłych mu po ojcu [Mikołaju]. Szczęsny winien dawać corocznie po 6 grz. i pełnić służbę wojenną (XVI 2608); 1501 Stanisław Zarszyński odstępuje dożywotnio matce swojej Barbarze Zarszyńskiej część swą dziedziczną we wsi W., którą ma niepodzielną z matką. Po jej śmierci część ta winna wrócić do Stanisława (XVI 2735); Stanisław z Zarszyna winien jest zapłacić 50 zł braciom swym rodzonym Piotrowi, Szczęsnemu i Michałowi, jeśli zostanie wykupiony z W. przed śmiercią matki. Jeśli zaś zostanie wykupiony po jej śmierci, zapłaci w ciągu 2 lat po śmierci (XVI 2786); 1515 W. należy do dóbr Dynów, 3 ł., młyn 6 gr, pop 15 gr (ŹD XVIII s. 149); 1523 podymne 5 gr (AS I 21 k. 102); 1526 3 ł., młyn, karczma, pop (AS I 21 k. 420); 1530 2 1/2 ł., młyn, karczma, pop (AS I 21 k. 518); 1536 2 1/2 ł., sołtys 1 ł., młyn, karczma, pop (AS I 21 k. 565); 1542 Stanisław Zarszyński dz. w W. mianowany podsędkiem z. san. (MRPS IV 1, 6936); 1552 13 gosp., folusz, młyn 1 koło, pop (AS I 21 k. 1020).

Mieszkańcy: 1435 Szemyon kmieć (XI 695); 1437 Lukyan z synem Iwanem (XI 1034); 1442 Lukyan (XI 1458); 1443 Kyssyel, Tharasy (XI 1772); 1459 Syenko Dlugi kmieć (XI 3488); 1469 Vaszylko Iaworovicz niegdyś karczmarz (XVI 632, 633); 1495 Byelyk (?; XVI 2238); 1520 Marcus (Wara 178).

4. 1437 Cunradus sołtys z W. (XI 1034); 1469 sołtys (XVI 632); 1536 sołtys posiada 1 łan (AS I 21 k. 565).

5. 1444 Cusma pop z W. (XI 1978); 1515, 1526, 1530, 1536 pop → p. 3; 1521 baythkowa Olena z W. (Wara 187).

8. Ułamki naczyń wczesnośredn. z X-XII w., z VIII-XII w., z VII-VIII w. oraz późnośredn. (Parczewski, Źródła I s. 222-223; tenże, Pogórze s. 50).