BARWAŁD DOLNY

(1325 Barwald, Berwald, Inferior Barwald, Barbalth, Barwalth Inferior, Barwalth Maior, Barwałd Dolny, Barwald Niższy, Dulny Barwalth) 7 km na SE od Wadowic.

1. 1537 widek barwałdzki (R. rogowego - In. O 1/2 k. 30v); 1581 pow. śl. (ŹD s. 106); 1325-7 n. par. własna w dek. zatorskim (MV 1 s. 129, 200); 1529 dek. Zator (LR s. 83).

2. 1361 B. D. graniczy z Jaroszowicami, rz. Klecza, obszar → p. 4; 1512 B. graniczy z wsią Wysoka, rola zw. Styglarowska i las zw. Rąkaw → p. 3; 1557 B. D. graniczy m. in. z → Barwałdem Średnim.

3. Własn. książęca, następnie król. w stwie barwałdzkim. 1361 własn. książęca → p. 4; 1445, 1448, 1488 i n. → Barwałd zamek i starostwo; 1512 br. Jan i Wawrz. Komorowscy z Komorowa nadają kościołowi NMP w B. D. role tamże zw. Styglarowska między rolami sołtysa a pustym polem, ciągnące się do granicy wsi Wysoka i po potok płynący przez las zw. Rąkaw, wolne od wszelkich ciężarów (BJ rps 5945); 1537 kmiecie płacą po 2 gr rogowego od krowy: Pierzyna od 2 krów, Kulawina od 5, Malec od 5 i jałowicy, Ginczel od 3 i 2 jałowicy, Ginczel Stary od 8, Menzyk od 2, Plnowka od 6, Michał od 6 i jałowicy, Szczepan od 4, Stach od 7, Czech od 10 i jałowicy, Jakub Placzuch od 12 (R. rogowego - In. O 1/ 2 k. 30v).

4. 1361 Jan ośw. poświadcza, że Hansil s. Wernera de Hepnewalth [= Borek?] kupił sołectwo we wsi ks. B., poczynając od granie Jaroszowic w górę po obu brzegach rz. Kleczy na 50 ł. Od księcia dostaje co siódmy wolny łan, a 2 są przeznaczone dla kościoła. Wieś uzyskuje imm. sądowy. Role pozostałe po wymierzeniu tzw. obszar otrzymuje sołtys na dom i sadzawkę aż po granice Jaroszowic. Sołtys zobowiązany do służby wojskowej na koniu wart. 2 grz. z kuszą (Pol. 3, 127; MS 3 S. 210 reg.); 1512 role sołtysa → p. 3; 1519 Jerzy Szaszowski z Buszkowa sprzedaje za 2600 fl. Bernardowi Rusockiemu z Rusocic dwór w Kleczy i sołectwo w B. oraz wieś Barwałd [Górny] i części w Kleczy, Koziej Porębie i Świnnej Porębie (MS 4, 3037) i 1537 sołtys płaci rogowe od 12 krów i 15 owiec, (R. rogowego - In. O 1/2 k. 30v).

5. 1325-7 pleb. Jan, par. oceniona na 2 i 1/2 grz. (MV 1 s. 129, 200); 1325-8 świętop. 4 i 1/2 sk. (MV 1 s. 300); 1336-58 świętop. 5 sk. (MV 1 s. 381, 393; 2 s. 182 i n. wg ind.); 1378 Jan pleb. z B. (ZDK 1, 74); 1512 → p. 3; 1529 pleban pobiera meszne i mensalia w B. D. i Barwałdzie Górnym oraz dzies. pien. od sołtysa w B. D. wart. 12 gr; dzies. pien. z łanów kmiec. wart. 12 gr bpowi krak. (LR s. 83-4, 8); 1598 kościół Wniebowzięcia NMP, w par. dwie wsie Barwałd (WR k. 179v).

8. Przy kościele Ś. Erazma z XVIII w. wieża drewn. z poprzedniego kościoła zapewne z XVI w. (KatZab 1 s. 457).