SKÓRZEWKO

1400 or. Minor Scorzewo (KP nr 223), 1401 Scorzewo Minus (KP nr 758), 1412 kop. 1504 Minor Skorzewo (PG 12, 284v-285), 1440 Minor Skorzewo (ACC 23, 202), 1508 Skorzewko (ASK I 3, 20v), 1531 Skorzewko Minus (PG 16, 431), obecnie nie istnieje, leżało k. → Skórzewa (→ Uwaga 1); Skórzewo 9,5 km na W od Starego Rynku w Poznaniu.

1. 1412 (kop. 1504) n. pow. pozn. (PG 12, 284v); 1510 n. par. Skórzewo (LBP 100).

2. 1401 zapowiedź M.S. → Skórzewo, p. 3: Andrzej Krupka; 1482 dwór w S. → Skórzewo, p. 3: Jan (1462-1502); 1541 łąka zw. Janina w S.M. → Skórzewo, p. 3: Marcin i Mik. Dąbrowscy; 1570 [gaj, miejsce zw.] zapuścik, łąka zw. Na Pokrabkach w M.S. → Skórzewo, p. 3: Jan, Adam i Mikołaj, też Marcin i Mik. Dąbrowscy; 1570 miejsce zw. Nareff, drogi publiczne do Szamotuł oraz do Buku i Stęszewa w M.S. → Skórzewo, p. 2; 1570 wygonisko w M.S. → Skórzewo p. 3: Marcin i Mik. Dąbrowscy; 1570 9 nowych i 150 zniszczonych starych znaków na gran. M.S. i Sobiesiernia, 33 nowe pale gran. obok znaku Męki Pańskiej w M.S. i Skórzewie, rów → Skórzewo, p. 2; 1574 pastwiska i lasy wsi Skórzewo i S.M., las zw. Węgielnik we wsiach Dąbrowa i S. → Skórzewo, p. 3: Piotr, Sebastian, Andrzej.

3. Własn. szlach. [Wszystkie transakcje dotyczące Skórzewa i S. przedstawiono w haśle → Skórzewo, p. 3; poniżej zestawiamy jedynie imiona tych posiadaczy, którzy pisali się z S.]:

1400-48 Andrzej Krupka; 1448 tenże → p. 5.

1412 (kop. 1504) M.S. obciążone czynszem 1/2 grz. od sumy 6 grz. na rzecz kap. kat. pozn. (PG 12, 284v-285).

1436 Mikołaj syn Andrzeja Krupki.

1440-50, 1481 wspomn. jako zm. Świętosław z S.; 1448 tenże → p. 5.

1444 Mikołaj [syn Andrzeja czy syn Chwaliboga?].

1448 Andrzej, Jan, Wojciech z S. [ss. Piotra Słapa z Dąbrowy] → p. 5.

1448 Mikołaj, Filip, Maciej, Jan, Wincenty i Jodok z S. [ss. Chwaliboga] → p. 5.

1462-1501 Jan [syn Wincentego, łatwy do pomylenia z synem Chwaliboga]; 1482 Agnieszka ż. tegoż Jana; 1509-10 wd. po [tymże?] płaci pobór → niżej; 1511-12 taż Agnieszka pani wienna w M.S. [→ Skórzewo, p. 5].

1464-93 Andrzej syn Wincentego.

1464 Maciej [syn Wincentego].

1464 Adam z Dąbrowy dziekan kat. pozn.

1477 zapis czynszu na M.S. dla altarii w kościele Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu → Skórzewo, p. 3: Wojciech i Katarzyna.

1481, 1502 wspomn. jako zm. Jan syn Świętosława.

1481-1502 Agnieszka z Dąbrowy.

1487-1510 Marcin Słap z Dąbrowy kan. kat. pozn.; 1510 [tenże?] Marcin → niżej.

1497 Wojciech i 1497 Kat. Skórzewscy.

1501 Maciej syn Wawrz. Świekockiego.

1503 Jakub Skórzewski i jego siostra Anna.

1511 Jadwiga Skórzewska.

1512-41 Marcin i 1512-70 Mik. Dąbrowscy; 1563 tenże Mikołaj płaci pobór → niżej.

1521 Mac. Skórzewski zw. Kosal syn Jana (1462-1502).

1521-28 Jan Skórzewski zw. Kosal syn Jana 1462-1502.

1530 Mik. Skórzewski syn Jana (1462-1502).

1531-59 Jan Skórzewski syn Jana Kosala (1504-28).

1538-63 Mik. Skórzewski syn Jana Kosala (1504-28); 1563 tenże płaci pobór → niżej.

1565-70 Jan Dąbrowski syn Mikołaja.

1567-70 Jan i Adam i zm. a. 1570 Mik. Skórzewscy ss. Mikołaja (1535-51).

1567-70 Maciej, 1570-80 Wawrzyniec, 1570-80 Jan i 1570-78 Bodzęta Skórzewscy; 1580 ciż Wawrzyniec i Jan płacą pobór → niżej.

1574 Piotr, 1574-80 Sebastian i 1574 Andrzej Dąbrowscy [bracia Jana] ss. Mikołaja zw. Słap; 1577, 1580 tenże Sebastian płaci pobór → niżej.

Mieszkańcy: 1440 kmieć (laicus) Jan Kubek (ACC 23 k. 48, 63, 72, 76v, 82, 86v, 92v, 112 – tu ze Skórzewa, 125v, 156v – tu ze Skórzewa), 1481, 1502 łan zw. Miksin1K 2, 463, przypuszczał że łan ten należał do karczmarza Miksy z Sobiesiernia wspomn. w 1502, → Skórzewo, p. 3: Jan 1464-1502 w M.S. (PZ 20, 157; PZ 23, 31v); 1501 Maciej sługa Jana Skórzewskiego (PZ 23 k. 6v, 25; → Skórzewo, p. 3: Jan 1462-1502); 1530 łan opust. zw. Kulbaczyński w M.S. (PZ 24, 80v); 1551 kowal Andrzej w M.S. (ACC 118, 397).

1508 pobór od 4 ł. i 6 gr od karczmy (ASK I 3, 20v); 1509 pobór od 2 ł. [Agnieszki] wd. po Janie po 6 gr (ASK I 3, 61); 1510 pobór od 2 ł. pana [Marcina?] Dąbrowskiego i 2 ł. wd. [Agnieszki] (ASK I 3, 264); 1510 w M.S. pana ze → Skórzewa i in. dziedziców [tamże] jest 11 ł., w tym 5 os. i 6 opust. → p. 5; 1563 pobór od 1 1/2 ł. i karczmy dor. w cz. pana [Mik.] Dąbrowskiego oraz od 1 1/2 ł., karczmy dor. i kowala (ferrifaber) w cz. pana [Mik.] Skórzewskiego (ASK I 5, 235v); 1577 pobór z S. płaci Sebastian Dąbrowski (ASK I 5, 716); 1580 pobór w cz. pana Sebastiana Dąbrowskiego od 1 1/2 ł. 1 komor., w cz. Wawrzyńca i Jana Skórzewskich od 1/2 ł., 2 zagr. od pługa rataja (ŹD 35).

5. 1448 Świętosław, Andrzej Krupka, [in.] Andrzej, Jan i Wojciech z S., Mikołaj, Filip, Maciej, Jan, Wincenty i Jodok z S. toczą proces o pr. patronatu kościoła w → Skórzewie (ACC 30, 44).

1510 w M.S. pana ze → Skórzewa i in. dziedziców [tamże] 11 ł. w tym 5 os. i 6 opust., uprawiają wszystkie, dzies. wiard. płacą plebanowi, który otrzymuje także dzies. z folwarku (LBP 100).

Uwaga: 1. Nieistniejąca obecnie wieś S. stanowiła zapewne cz. większej osady → Skórzewo i wydzielona została w drodze podziałów własnościowych w ten sposób, że występującą najczęściej w źródłach nazwą Skórzewo Małe określano zapewne poszczególne, niekoniecznie wyodrębnione w jedną całość, działy wsi Skórzewo należące do odrębnych linii rodziny Skórzewskich – Chybskich oraz zapewne spokrewnionej z nią rodziny Dąbrowskich. Na taki charakter podziału Skórzewa i Skórzewka wskazuje często zamienne użycie nazw Skórzewo i Skórzewko (Skórzewo Małe) oraz pochodzące z 1551 akta procesu o pr. patronatu kościoła w → Skórzewie, kiedy to powoływano się na podziały między obiema wsiami dokonane jeszcze w pierwszej połowie XV w. Prawdop. jeden z tych działów wyodrębniony został z czasem w wieś S., będącą już w 1510 osobną osadą. Nie potrafimy określić położenia dawnego S., prawdop. znajdowało się tuż obok Skórzewa; nie zostało zaznaczone na mapach Perthéesa, Gilly’ego i Gaula-Raczyńskiego.

2. K 5, 300, wymienia istniejącą w poł. XVIII w. osadę Skórzewko Małe leżącą k. Suchego Lasu i Złotnik (na N od Poznania), która nazwę swą wzięła od Skórzewskich dziedziczących w Złotnikach w XVI w.

1 K 2, 463, przypuszczał że łan ten należał do karczmarza Miksy z Sobiesiernia wspomn. w 1502, → Skórzewo, p. 3: Jan 1464-1502.