SŁANOWO

1356 kop. 1582 Slanowo, Słanowo (Wp. 3 nr 1347; LBP 249), 1365 kop. 1556 Slonowicze, kop. 1580 Slanovicze (kop. 1: MK 98 k. 98-99; kop. 2: PZ 41, 274v-275; → Wp. 6 nr 214), 1403 or. Slawno (KP nr 1384), 1405 Slanowo (KP nr 2241), 1418 Slanewo (WR 2 nr 531), 1475 Zlanowko (PZ 20, 26v), 1526 Slanovo (MS 4 nr 4973), 1563 Szlomowo (ASK I 5, 228v), 1577 Slomowo (ASK I 5, 696), 1580 Słomowo (ŹD 24), k. Obornik, obecnie (w tym miejscu?) wieś Słonawy (→ Uwaga 1).

1. 1475 n. pow. pozn. (PZ 20, 26v); 1510 n. par. Oborniki (LBP 77).

2. 1365 wieś S. w Wlkp. (in terra Polonie; Wp. 6 nr 214).

3. Własn. podzielona między starostwo i wójtostwo w → Obornikach.

3A. Własn. wójtostwa w Obornikach. 1356 → p. 5; 1415 wójt z Obornik pozwany przez Michała Maszę [mieszcz.] z Obornik o to, że nie uwolnił od roszczeń in. osób 3 ł. w S. (PZ 4, 80; KR 5, 6, mylnie pisze o Glinnie); 1459 Anna wójtowa w Obornikach z synem Ludgerzem niedzielni posiadacze m. in. S. (PZ 17, 254v); 1486 wójt obornicki sprzedaje Janowi, Benedyktowi i Grzegorzowi braciom z Jankowic 1 ł. os. i 3 ł. opust. w S. (PG 10, 59v); 1487 król Kazimierz odnawia przyw. na wójtostwo obornickie i stwierdza, że do wójtostwa nal. 4 kmieci i 4 zagr. w S. (Pot. 304, 114); 1510 do wójtostwa w Obornikach nal. 3 ł. w S. (LBP 77); 1539 → p. 5.

3B. Własn. królewska – w starostwie → Oborniki. 1365 król Kazimierz daje Przecławowi z Margonina [pow. kcyn.] sędziemu pozn. wsie król. → Budziszewo oraz → Kolędzin i jez. → Radusz oraz [naszą?] wieś S.1SzwedaGrzym 51, nie ma wątpliwości, że chodzi o nasze S, a w zamian otrzymuje od niego Źrenicę k. Środy [pow. pyzdr.] (Wp. 6 nr 214).

1468-1665 wieś S. w starostwie obornickim → Oborniki – starostwo, p. 3a (1468: PG 57, 23; 1470: PG 57, 40, dawniej k. 39; 1507: PG 65, 270v; 1510: MS 4 nr 923; 1511: PG 68, 236v; 1515: PG 69, 255v-257v; 1526: MS 4 nr 4973; 1550: PG 93, 25v-26v; MS 5 nr 864; 1560: PG 104, 290): 1564 i 1659-65 S. z folw. należy do starostwa obornickiego → Oborniki – starostwo, p. 2 (1564: Dzieje Obornik, pod red. Cz. Łuczaka, Poznań 1990, s. 84; 1659-65: LWK 1659-65 cz. 2, 30).

3C. Przekazy dot. całej wsi. 1475 Z. w wykazie zaległości podatkowych (PZ 20, 26v); 1510 wieś S. o 9 półł. i 3 [ł.] wójtowskich (LBP 77); 1526 wieś opust. S. o 5 ł. (CP 111, 65v); 1563, 1577 wieś opust. S. (ASK I 5 k. 228v, 696); 1580 pobór z S. [formularz nie wypełniony] (ŹD 24).

5. 1356 (kop. 1582) Maciej wójt w Obornikach uposaża ufundowany przez siebie kościół Ś. Ducha pod Obornikami m. in. dziesięcinami ze wszystkich łanów wójtowskich, w tym z 4 ł. w S. (po 4 gr z łanu) → Oborniki – wójtostwo (Wp. 3 nr 1347; LBP 249); 1423 (kop. 1488/92), 1510 [wiard. dzies.] z S. płacą od 3 ł. po 5 gr na uposażenie preb. „Tarnowo” [obecnie Tarnowo Podgórne] w kat. pozn. (LBP 34); 1510 meszne z opust. wsi S. należy do plebana w Obornikach (LBP 77); 1526 wieś opust. S., [z której dzies. wiard.] nal. do preb. w kat. pozn. (CP 111, 65v); 1539 Grzegorz pleb. obornicki w sporze z posiadaczami wójtostwa obornickiego o zaległe od 4 lat meszne z opust. łanów kmiecych [uprawianych przez wójtów], m. in. w S. (ACC 113, 33v).

6. 1403 Mikołaj kmieć z S.2Według K 3, 210-211 i KP s. 561, „Slawno” wymienione w tej zapisce oznacza nasze S w sporze z Maszem [z Zielątkowa k. Obornik] o 3 grz. za zboże, które starosta [tenut. obornicki?, starosta gen. Wlkp.?] wysłał z Obornik do Poznania (KP nr 1384); 1405 Pastwa [ident. z poprzednim?] kmieć z S. pozwany przez Maszka Zielątkowskiego o 3 grz. (KP nr 2241).

1515 Marcin Słanowski [zapewne z S.] właściciel domu na Rynku w Obornikach, [tenże?] Marcinek ma parcelę w tym mieście → Oborniki miasto, p. 2Ba: Rynek i p. 2Bg: Parcele (PG 69, 255v-257v).

8. Może z okolic S. pochodzą znaleziska fragmentów średniowiecznych naczyń (Hensel 6, 152).

Uwaga: 1. Obecna wieś Słonawy leży 3 km na N od Obornik, ale jest to dawna osada olęderska. Zapewne mamy jednak do czynienia z ciągłością osadniczą, gdyż na mapach z XVIII-XIX w. przy tej wsi zaznaczony jest folwark (na mapie Perthéesa: Holendry Slonowskie i Folwark Slonowski, u Gaula: Holl. Sloniawskie i Folw. Slonawy, u Gilly’ego: Holl. Slunawer i Vorw. Slunawe).

2. → Słonawy bagno.

1 SzwedaGrzym 51, nie ma wątpliwości, że chodzi o nasze S.

2 Według K 3, 210-211 i KP s. 561, „Slawno” wymienione w tej zapisce oznacza nasze S.