(1401 hereditas in Szklari wlgariter Łazy, 1443 Lasy, de Lazow, 1444 na Lassyech, 1447 Laszi, Laszani!, Laszany!, na Laszech, 1455 Łazi, de Laszow, 1457 de Laszowich!, 1458 Łazi Lazani!, 1470 Lazyszka!) 6 km na SW od Ojcowa¹Do połowy XV w. L. nie były samodzielnąjednostką osadniczą, lecz polami i dziedzinami przynależnymi do Szklar i → Będkowic. Por. SHGK 1 s. 43 przyp. 2. W rejestrach poborowych L. występują dopiero w r. 1581 (ŹD s. 29). Por. też niżej 1598 i 1599 p. 2.

1. 1581 pow. krak. (ŹD s. 29); 1470-80 n. par. Bolechowice (DLb. 2 s. 30).

2. 1401 dziedzina w Szklarach zw. L. → p. 3a (ZK 3a s. 397); 1443 dąbrowa w L. (ZK 12 s. 105); 1444 → Będkowice p. 3; 1447 L. k. Będkowie (GK 10 s. 75); 1449²W haśle Będkowice (SHGK 1 s. 49) zapiska ta ma błędny rok 1448 Mac. Paczulak z Będkowic sprzedaje za 12 grz. Mikołajowi s. Zdziecha z Będkowic Półdziele na L. z zaroślami ciągnącymi się do granicy Jerzmanowic (ZK 13 s. 278); 1453, 1457 → p. 3a; 1457, 1468 → Będkowice p. 3; 1470 młyn w Będkowicach między L. a Będkowicami (GK 19 s. 122); 1470 → p. 3a; 1470-80 Brzezinka [par. Bolechowice] graniczy ze Szklarami i L. aż do granic wsi L., a przedzielają te wsie role wsi Kobylany [par. Bolechowice], przemieszane z rolami wsi L. (DLb. 1 s. 9); 1475 Jakub z Będkowic sprzedaje za 2 grz. Janowi Falkowi 3 stajania roli w L. położone między cz. Jana Fałka a cz. Gniewosza, aż po granicę jerzmanowską (ZK 18 s. 192); 1483 role na Półdzielu naprzeciw gaju zw. Gierałt w L. → p. 3a; 1484 → Będkowice p. 3; 1489 br. Jakub i Maciej z L. sprzedają za 10 grz. Stanisławowi z Będkowie 2 stajania roli położone od wądołu do Kamyka i 2 inne stajania roli od Przeczówki [dziś w L. pole zw. Przeczówki, UN 11 s. 35] do lasu w L. (ZK 21 s. 31); → p. 3a; 1490 → p. 3a; 1491 Wawrzyniec z L. zastawia za 2 grz. Mik. i Mac. Zdziechowicom z L. 9 stajań roli, położonych od dąbrowy zw. Dupna [dziś w sąsiednich Jerzmanowicach góra i las zw. Dębowa Góra oraz pola i skała zw. Dębiny; UN lis. 33-4], czyli „Na Poldsychiv” [niezid.]. Role te winien uwolnić od pretensji Jakuba Zbylutka z Będkowic (GK 23 s. 696); 1491 → Będkowice p. 3; 1493, 1494 → p. 3a; 1498 rola w L. od Wądołu do Kamyka [dziś w L. górka i pole zw. Kamyk; UN lis. 35] (GK 27 s. 64); 1500, 1501 → p. 3a; 1501, 1506 młyn [zw. Górny] z łąkami między L. a Będkowicami → p. 3a; 1510 Stanisław zw. Dobrosław z L. sprzedaje za 20 grz. Janowi zw. Pasierb z L.: siedlisko rozciągające się od większej drogi w L., prowadzącej od zarośli zw. Kamyk aż po granice jerzmanowskie, rolę w Krzeniosce, rolę pod zaroślami zw. Oganka, rolę w Przeczówkach, las nad potokiem?, doliną? (super alveum), krańcem sięgający granic wsi Szklary. Dla siebie zachowuje Stanisław las położony pod Skoroszowymi Łazami (sub Scoroschowy Łazy), nad ww. rolą Przeczowską (ZK 24 s. 194); 1519 → Będkowice p. 3 i Gierałt góra; 1522 → Będkowice p. 3; Mik. Zdziech z L. sprzedaje za 6 grz. Janowi Pasierbowi z L. 5 stajań roli w L. na polu w Lipieniu, od Pałubic Kamyka (a Palubicze Kamyk) aż do Oganki i wodończy, a także trzecią cz. innych 5 stajań roli Pietrawczowskiego, od wodończy do góry Kąty, a ponadto stajanie roli w Tomowic Kamyku (in Thomowycz Kamyk), które przytyka do roli Szekowskiego (ZK 26 s. 445).

1596 sąd pkom. krak. odracza rozstrzygnięcie sporu granicznego między dziedzicami L. i Będkowie (ZK 410 s. 1-6); 1598 między pozywającymi dziedzicami L. a pozwanymi dziedzicami Będkowic toczy się spór graniczny. Pozwani twierdzą, że wieś L. jest osadzona na gruncie Będkowic i dlatego nigdy nie miała granic z Będkowicami i mieć nie może, bo znajduje się na gruncie będkowskim „skrom działów swoich, na których zasiadła”. Granic więc wieś L. mieć nie może, gdyż „dependet” od Będkowic i jest wsią „Będkowice alias L.”. Stanowi ona dział z gruntu Będkowic. Góra i las, które leżą w kierunku L., są będkowskie, z siedliskiem na gruncie Będkowic i z dawna zwą się Witowski Brzeg lub Skała Witowska, a łąki przed nimi zawsze należały do Będkowic, a nie do L., i były w spokojnym posiadaniu Będkowic. Świadkowie, poddani Jerzmanowic i Bębła, twierdzą, że granice z dawna wyznaczały 3 skały w charakterze naturalnych kopców, dzieląc Jerzmanowice, L. i Będkowice. Sąd podkomorski krak. z powodu sprzeczności zeznań nie może wydać orzeczenia. Pozywający z wsi L. nie przedłożyli żadnego dok. stwierdzającego, że Witowski Brzeg, ww. lasy i wzgórza są własnością wsi L. Sprawa zostaje skierowana do król. trybunału w Lublinie (ZK 410 s. 105-13, 133-42).

1599 zostaje rozstrzygnięty spór graniczny między L. a Będkowicami. Rozgraniczenie poczyna się w miejscu zw. Podziemne, k. ściany wsi Jerzmanowice i Bębło „supra alveum Bambelski” [potok?, dolina? bąbelskie]. Sypane kopce lub znaki graniczne z kamienia prowadzą na E, tymże „alveum” „sub angula rupelle”, na S od dóbr będkowskich. Zostaje usypany kopiec k. drogi zw. graniczną, na NW od L. Stąd idzie granica drogą do Będkowic i do młyna [dz. Walentego] Świeborowskiego, potokiem na W, oddzielając Będkowice od L. Kopce są sypane po obu stronach tej drogi, prosto do źródła czyli „ad rivum alias stoku” wypływającego z góry (ex monte) będkowskiej i pod tą górą. Następny kopiec zostaje usypany naprzeciw młyna Swieborowskiego, należącego do L. Granica pozostawia ten młyn po prawej stronie potoku i idzie teraz prosto k. potoczku, który wieczyście ma rozdzielać L. od Będkowic aż do skały zw. Kościółek [dziś skała w Będkowicach; UN 1 s. 22] i przekroczywszy ten potok, prosto „alveo magno” [= doliną zw. Doliną Będkowską, przez którą płynie potok → Będkówka], pod Grodziszczem [niezid. skała?]. Granica idzie teraz prosto „alveo”, między lasami granicznymi „in summitate alvei” i zwraca się na W przez las zw. Łaźnia [dziś pole w L.; UN lis. 35], k. dębu, na którym wycięto znak graniczny. Dalej w tym lesie znaki wycinane są na dębach między S a W. Granica prowadzi prosto „ad alveum magnum alias do dołu” [czyli do Doliny Będkowskiej], k. starej drogi, a dalej między Kobylim Pagórkiem a Lisim Mieściskiem, gdzie znowu znaki są czynione na dębach, aż „ad alveum magnum” [czyli do Doliny Będkowskiej], rozdzielającej L. od Będkowic, i nią na N do wątoku [rów naturalny lub przekopa; SS 10 s. 56] i wątokiem w górę, zostawiając po prawej stronie L., a po lewej Będkowice, „ad summitatem” tegoż wątoku, gdzie zostaje usypany kopiec. Następne kopce są sypane przez zarośla i łąki na N i W, i tu, przy drodze do Kobylan, zostaje usypany narożny kopiec oraz 3 kopce narożne: na S od L., na W od Będkowic i przy Kobylanach (ZK 410 s. 186-9).

→ też Będkowice p. 2; nazwy cz. Będkowic [ułożone alfabetycznie jako podhasła]: Jaśkowicz Góra ku L., Kamyk zarośla k. Kawiorów i L., Kąty góra w L., Koryto k. L., Lescze ku L., Lipień pole w L., Łazy, Multanowskie siedlisko w L., Oganki cz. Będkowie ku L., Ogniowskie role ku L., Półdziele role w L., Przepaść ku L., Równy las ku L., Siradów Mały i Wielki, Wądół w L., Wielopole pole między Kawiorami a L., Wiercichów między L. a Jerzmanowicami, Zapuścisko.

3. Własn. szlach. -a. Sprawy własnościowe. 1401 Szymek z Będkowie pozywa Jadwigę wd. po Ottonie z Pilicy [wwdzie sand.], iż niesłusznie oskarżyła go o niestawiennictwo „pro hereditate in Szklari wlgariter Łazy”³Szklary były własn. król. w stwie ojcowskim, lecz cz. posiadali Pileccy. Wnuk Jadwigi Jan z Pilicy sprzedał tę cz. w r. 1432 (DSZ 175) (ZK 3a s. 397); 1442 Grzegorz Łazowy z L. sprzedaje Mac. Paczulakowi z L. dąbrowę; 1443 sąd ziemski krak. wydaje dok. poświadczający powyższą sprzedaż (ZK 12 s. 105); Katarzyna wd. po Zawiszy z Woli czyli Żurawiego Błota zastawia Janowi z L. na 9 lat Wolę za 50 grz. posagu swej c. Katarzyny. Po 9 latach dziedzina ta winna wrócić do Katarzyny. Tenże Jan zobowiązuje się wobec ww. Katarzyny wd. po Zawiszy zapisać ż. Katarzynie 50 grz. posagu i 50 grz. wiana na połowie dóbr; Jan z L. wydzierżawia na 6 lat za 20 grz. Piotrowi z Jasiennej cz. Woli zw. Żurawie Błoto (ZK 256 s. 250-1, 267-8); 1443-4 Jan z L. i jego ż. Katarzyna c. Zawiszy z ww. Woli (ZK 256 s. 328; 257 s. 2); 1444 → Będkowice p. 3; ww. Katarzyna ż. Jana z L. może skorzystać z pr. bliższości do Woli czyli Żurawiego Błota (ZK 146 s. 471); Jan z L. zeznaje, że Jakub z Woli czyli z Chabielic [woj. sier.] i jego matka Katarzyna zapłacili mu pieniądze z racji posagu siostry [Katarzyny] (ZK 257 s. 1); 1445 → Będkowice p. 3; 1447 Andrzej z Będkowic zastawia na 5 lat za 12 grz. c. Katarzynie ż. Mikołaja z L. z tytułu posagu całą swoja cz. w Będkowicach. Katarzyna może tu zbudować stodołę, oborę i pod karą XV ma naprawić dom, tam gdzie przecieka; ww. Mikołaj zapisuje ż. Katarzynie 12 grz. wiana i 12 grz. posagu na swoich dobrach w L. Katarzyna ustępuje ojcu ww. Andrzejowi z wszystkich dóbr ojczystych i macierzystych (ZK 13 s. 59-60); sędzia grodzki krak. ustanawia 60 grz. wadium dla utrzymania pokoju między Janem Wróblowicem z L. a Małgorzatą wd. po Pawle z L. i 60 grz. wadium dla zachowania pokoju między [braćmi] Mikołajem z L. a Pawłem z L. z synami. Paweł poręcza w tej sprawie za ss.: Stanisława, Pawła, Wawrzyńca i Tomasza (GK 10 s. 75); 1447-8 sąd ziemski krak. orzeka, że Małgorzata wd. po zabitym Pawle z L. nie powinna pozywać o główszczyznę Jana z L. zabójcę Pawła, mogą go pozywać dzieci lub inni bliżsi Pawła (SP 2, 3312; ZK 13 s. 147, 152); → Będkowice p. 3; 1448 Barbara ż. Mik. Dzieszka mieszcz. ze Skały sprzedaje za 4 grz. Stanisławowi z L. całą swoją cz. w Będkowicach (ZK 13 s. 213); Maciej z L. sprzedaje za 6 grz. Bartkowi z Będkowic 2 niwy w Będkowicach nad Łączkami [dziś Łączki cz. wsi Kobylany], jedną k. niwy Mikołaja, drugą za przekopą, naprzeciw tej pierwszej (ZK 13 s. 217 – w haśle Będkowice SHGK 1 s. 49 pod błędnym rokiem 1447); ww. Małgorzacie dany jast woźny dla ciążenia Jana z L.; taż nie stawiła się w sprawie przeciw ww. Janowi (ZK 13 s. 226, 238, 241, 279); Jan z L. (GK 10 s. 311); 1449 → p. 2; Jan Mikulkowic z Będkowic sprzedaje za 2 1/2 grz. Janowi z L. niwę w L., tj. trzecią cz. ze swego działu w L. (ZK 13 s. 278).

1450 sędzia grodzki krak. ustanawia 60 grz. wadium dla zachowania pokoju między braćmi Mikołajem a Pawłem z synami. Paweł poręcza za ss.: Stanisława, Pawła, Wawrzyńca i Tomasza, że zachowają pokój z Mikołajem, por. wyżej 1447 (GK 11 s. 98); 1453 Małgorzata ż. Jana z L. daje Mac. Tomkowicowi z Będkowic siedlisko zw. Opaszkowskie z zagumniem (cum orreatorio⁴Zapiska ta w haśle → Będkowice p. (SHGK 1 s. 49) zawiera błędny odczyt tego słowa „oneratio” zamiast „orreatorio”. Pisarz sądowy z powodu nieporadności językowej stworzył do glosy „zagumnie” rzeczownik „orreatorium” będący kontaminacją rzeczownika „horreum, orreum” oznaczającego gumno. Słownik Łaciny Średniowiecznej w Polsce nie ma hasła „orreatorium”, notuje natomiast podobną kontaminację „horrearius ... stróż gumna” agrorum alias zagumniey) z niwą położoną k. Osie. Otrzymuje w zamian 5 stajań roli w L. między Ogankami a Kamykiem, 6 zagonów roli rozciągających się od⁵W haśle Będkowice błędnie „do” zamiast „od” góry → Gierałt do Kątów i do krańców wsi Będkowice, z dopłaceniem 15 grz. (ZK 14 s. 110); 1455 Jan z L. poręcza za Mik. Fałka z L., że ten pod zakładem 60 grz. będzie utrzymywać pokój z Mik. Mikulcem z Będkowic, a Mik. Sietkowic h. Baranie Rogi zaw. Romany poręcza za tegoż Mikulca, że będzie zachowywał pokój z ww. Mik. Fałkiem, Mikulec zaś poręcza za ww. Sietkowica, że będzie żył w pokoju z ww. Mik. Fałkiem. Za pokój między Sietkowicem a Fałkiem poręcza też Jan z L.; ww. Sietkowic z Będkowic, obwiniony przez ww. Fałka z L. o najazd na jego dom z 7 towarzyszami i wyrządzenie szkody wart. 20 grz., przedstawia 6 świadków, o 3 różnych herbach, którzy mają przysiąc, że Sietkowic nie najechał domu Fałka. Fałek odpuszcza świadkom przysięgę, uznając, że Sietkowic zrobił najazd ulegając podżeganiu pewnych ludzi, a Fałek ma Sietkowica za prawego człowieka (SP 7, 986-91); 1456 Jan i jego bratankowie Stanisław i Grzegorz dz. L. winni zapłacić 5 grz. i zwrócić miecz Mikołajowi s. Sietki z Będkowic; 1457 Mikołaj Sietkowic z L. czyli z Będkowic gotów był przyjąć, zgodnie z zapisem, pieniądze od Grzegorza, Pawła i Stanisława z L. (GK 13 s. 339, 626); → Będkowice p. 3; Grzegorz z L. sprzedaje za 2 grz. Piotrowi z Będkowic łanek (laniculum) czyli Półdziele w Będkowicach, aż do granic Szklar⁶Zapiska ta w haśle Będkowice p. 3 (SHGK 1 s. 50) ma tu błędny odczyt „Skalny” zamiast „Sclary”. W tymże haśle w p. 2 (SHGK 1 s. 44) należy wykreślić podhasło „Skalny” (ZK 14 s. 312-3); 1458 Jan z L. (GK 14 s. 71); 1462 Stan. Multan z L. zastawia na rok za 6 grz. Wawrzyńcowi z L. siedlisko z domem w L. (ZK 15 s. 222); 1466 Gniewosz z L. zastawia na rok za 8 grz. Annie ż. zm. Pawła z Będkowic cz. w L. Jeżeli Gniewosz wykupi zastaw przed Wielkanocą, wówczas zabierze dla siebie co czwartą skrzynię zboża z zasiewów jarych. Obów. też bronić zastawionych dóbr przed roszczeniami innych osób, szczególnie zaś swej ż. Małgorzaty, posiadającej tu oprawę posagu i wiana (GK 17 s. 870); Mik. Będkowski z L. (GK 17 s. 940); 1468, 1470 – Będkowice p. 3; Małgorzata wd. po Janie z L. sprzedaje za 8 grz. Mik. Ropielowi z L. 2 stykające się ze sobą stajania roli w L. „alias Pozdolna Coleya” k. miedzy Mik. Zdziecha, a z drugiej strony k. miedzy pana Wojka, gdy schodzi się z góry (ZK 18 s. 57); 1471-5 Mikołaj Zdziechowic, Zdziech z L. (ZK 16 s. 667, 684; GK 19 s. 879-80, 894-5); 1471 tenże pozywa szl. Mik. Liska z Dubia o wołu i 7 ćw. żyta (ZK 18 s. 128); 1473 Mikołaj s. Gniewosza z L. sprzedaje za 12 grz. Stan. Koniecznemu z Będkowic całą swoją spuściznę po zm. stryju Pawle w Będkowicach i L. (ZK 18 s. 152); 1474 → p. 3b; Grzegorz z L. zastawia za 1 grz. Mik. Zdziechowicowi z L. opust. siedlisko z 4 stajaniami roli w L. (GK 19 s. 879-80); Małgorzata z L. wd. po Gniewoszu zastawia za 1/2 grz. Mik. Zdziechowi z L. całą swoją cz. w L. (GK 19 s. 894); 1475 → p. 2; Grzegorz z L. zastawia za 2 grz. Janowi Fałkowi z L. opust. siedlisko z rolą czyli z zagumniem, mierzącą 4 stajania (GK 20 s. 79). 1477 Katarzyna ż. szl. Mikołaja sołtysa z Glanowa oświadcza, że jej ss. Mikołaj, Jan i Piotr z L. wypłacili jej 24 grz. za oprawę posagu i wiana zapisaną na L. przez jej pierwszego męża Mikołaja, ojca ww. synów. Zapis Katarzyna unieważnia i kasuje (ZK 18 s. 318); 1482, 1483 → Będkowice p. 3; 1483 Piotr Fałek z L. pod karą XV winien zapłacić Marciszowi z Chełmu [par. Zwierzyniec] 4 1/2 grz. (ZK 20 s. 140); Wojciech z Będkowic sprzedaje za 8 grz. Janowi Fałkowi z L. 2 stajania roli w Będkowicach na Lancach (na Lanczech), k. roli Macieja i przy krańcu roli Jana Fałka z L., oraz trzecią cz. Półdziela od wspólnego nawsia aż po Kamyk [dziś pole w Będkowicach; UN 1 s. 22], k. miedzy Mik. Ropiela; Jakub z Będkowic sprzedaje za 2 grz. Mik. Fałkowi z L. 2 stajania roli na Półdzielu, naprzeciw gaju zw. → Gierałt w L. (ZK 20 s. 158); Piotr Fałek z L. wyrokiem sądu winien dać ww. Marciszowi z Chełmu na sumę 4 1/2 grz. wwiązanie „in triplicem campum” w L. Na polu tym może Marcisz wysiać 6 korców żyta i pszenicy (ZK 20 s. 203); 1486 Jan [sołtys] z Jerzmanowic zastawia za 10 grz. Janowi czyli Fałkowi z L. młyn w Będkowicach, na którym osadzony jest młynarz Wojc. Patrzała (GK 22 s. 418-9); 1487 Jan Świder z Modlnicy [podsędek ziemski krak.] oświadcza, że Stanisław z Będkowic wniósł przeciw Jakubowi z L. pozew o dobra w L., lecz Jakub pozwu nie chciał przyjąć, twierdząc, że nic w L. nie posiada (GK 22 s. 595).

1488-9, 1494 Jan z L. (Mp. 5 Q 62, 122; BJ perg. 89); 1489 Jakub Bartoszowic z Będkowic sprzedaje za 2 grz. Piotrowi Dropielowicowi z L. połowę działu swego lasu zw. Dział w Będkowicach, położonego k. cz. Pałubińskiego i Opatkowskiego (GK 23 s. 58-9); → p. 2; Zofia ż. Jana z Będkowic sprzedaje za 6 grz. br. Piotrowi i Janowi z L. 9 stajań roli w L. położonych od Dupnej [dziś w sąsiednim Bęble skała Dupna; UN 1 s. 21] do granicy jerzmanowskiej (ZK 21 s. 50); 1490 Jan czyli Chwałek [tj. Fałek] z L. oświadcza, że Jakub czyli Bartoszowic z Będkowic zapłaciwszy Janowi 1 grz. 8 gr wykupił z zastawu rolę zw. Krzeczówka w L. [dziś w L. pole zw. Przeczówki; UN 11 s. 35]; ww. Jakub⁷Ta zapiska w haśle Będkowice (SHGK 1 s. 52) błędnie pod r. 1489 sprzedaje za 6 grz. Stan. Zdzichowi z L. 2 stajania roli w Krzeczówce, z zaroślami k. tych ról, w L. (GK 23 s. 190); 1491 Wojc. Zdziech z Będkowic sprzedaje za 2 grz. br. Piotrowi i Janowi Ropielom z L. niwę k. roli zw. Konieczna w L. (GK 23 s. 586); → p. 2; → Będkowice p. 3; Mikołaj z Będkowic sprzedaje za 3 grz. Piotrowi Ropielowi z L. 2 stajania roli w L.; br. Jakub i Maciej z L. dzielą dobra. Jakubowi przypada cała ojcowizna w L., a Maciejowi macierzyzna, z tym że w cz. Jakuba Maciej będzie miał w sadzie przez 5 lat 4 drzewa owocujące, mianowicie gruszę czyli witarnię (vytharna), 2 „vylnyky” oraz jabłoń z czerwonymi jabłkami; Anna ż. zm. Jana mieszcz. krak. procesuje się z szl. Wawrzyńcem z L. (ZK 21 s. 119, 120, 123-4); 1492 Jakub z Będkowic sprzedaje za 3 grz. Piotrowi s. Ropiela z L. 3 cz. półdziałów w 3 dąbrowach w Będkowicach; Grzegorz z L. sprzedaje za 12 grz. swoją cz. w L. Janowi z L. (ZK 21 s. 150, 165); 1493 Wawrzyniec z L. ustępuje wieczyście szl. ww. wd. Annie oraz Marcie ż. Mikołaja z Kleparza całą ojcowiznę z siedliskiem w L.; Jan Fałek z L. sprzedaje za 2 grz. br. Piotrowi i Janowi z L. trzecią cz. z połowy łanu w L. k. Synowca, „a villano” zw. Koleją aż po Kamyk; Maciej z Maszyc sprzedaje za 8 grz. Małgorzacie z L. i jej s. Janowi cz w L. (ZK 21 s. 199, 209, 216); 1494, 1496 Jan i Mikołaj z L. (AS 2, 202-3; ZK 21 s. 299); 1494 Stanisław z Będkowic sprzedaje za 2 kopy gr Janowi z L. cz. w L.; Maciej z L. i jego bratanek Stanisław s. Jakuba sprzedają za kopę gr Janowi z L. i jego matce Małgorzacie 3 stajania roli przy rolach Pogórskiego aż do „koleiny grabnej” (ZK 21 s. 295-6); 1495 uczciwa (honesta) Anna zw. Skorczyna pozywa Wawrzyńca z L. i jego ss. Jana i Piotra; Piotr Chwałek z L. ustępuje za 10 grz. br. Janowi z L. całą cz. ojcowizny w L. (GK 25 s. 250, 294); 1496 zostaje ustanowione 60 grz. wadium dla zachowania pokoju między Stanisławem i Jakubem z L. a Mac. Łazowym z L. (GK 25 s. 886); 1497 Maciej dz. L. zastawia za kopę gr szl. Michałowi zw. Pasierb łąkę z 2 stajaniami roli w L.; [nad powyższą zapiską dopisano:] 1498 Michał z L. otrzymał zadośćuczynienie i jego ż. Katarzyna zapis unieważniła (GK 26 s. 324-5); → Będkowice p. 3; 1498 Stanisław zw. Nela z Będkowic sprzedaje za 10 grz. Janowi s. Stanisława z L. rolę od wądołu do Kamyka (GK 27 s. 64); Mik. Chełmski [błędnie Cheliński] otrzymuje pr. do [zagrożonych konfiskatą za nieobesłanie wyprawy mołdawskiej] dóbr Stan. Łazowego w L. (MS 2, 1183; AKH 9, 537); 1499 star. krak. ustanawia 60 grz. wadium w sprawach o krzywdy i bezprawia między Mikołajem z L. przebywającym u teściowej w L. a Piotrem z L. (GK 27 s. 606); Mik. Chełmski darowuje wieczyście Michałowi z L. całą swoją cz. dóbr w Będkowicach zw. Wojkowskie (GK 27 s. 987); 1500 → Będkowice p. 3; Mik. Ossowski z Będkowie sprzedaje za 6 grz. małżonkom Piotrowi i Katarzynie z L. rolę z lasem czyli zaroślami w L., k. roli Zdziecha (ZK 23 s. 2); Mik. Zdziech z L. pozywa Katarzynę wd. po Macieju z L. (GK 27 s. 997, 1081); Stan. Konieczny z Będkowic zastawia za 100 grz. Andrzejowi Sietkowi z Będkowic wszystkie swoje dobra w Będkowicach i L. (GK 27 s. 1296-7); Bartosz z Radwanowic zastawia za 10 grz. Piotrowi Sarlejowi z Dubia kmiecia Mikołaja zw. Jardy w L., którego sam miał w zastawie od Mik. Zdzicha z L. (GK 27 s 1314).

1501 Mik. Zdziech z L. i Jan Fałek z L. zamieniają się dobrami. Mikołaj daje Janowi w L.: całą rolę zw. Wyszkowska nad Szklarami z klinem, położoną k. gaju należącego do tej roli, łan k. trześni (thrzesznya), od lasu → Gierałt aż po → Jerzmanowski Potok [dziś Szklarka], 2 stajania roli z łąkąk. kamienia (apud lapidem), także inny łan rozciągający się od kamienia w Ogance, 1/2 ł. od wądołu aż do → Jerzmanowskiego Potoku. Od Jana otrzymuje Mikołaj młyn zw. Górny na rz. zw. → Będkówka [dziś zw. Łączki], między Będkowicami i L., z łąkami i sadzawkami oraz brzegiem rzeki. Mikołaj pod zastawem 20 grz. poręcza za br. Macieja, że ten na najbliższych rokach wyrazi zgodę na tę zamianę (ZK 23 s. 19-20); 1501-4 Maciej z L. br. Mik. Zdziecha z L. i Pękowic (ZK 23 s. 20, 121, 165-6, 187-8; Mp. 5 T 131); 1502 Jan Rzeszowski z Łowini pozywa Stanisława i Jakuba z L.; 1503 Jan zw. Miąższy (Myąshy) z Pękowic sprzedaje za 30 grz. br. Mik. Zdziechowi i Maciejowi z L. całą cz. ojcowizny w Pękowicach (ZK 23 s. 70, 121); 1503-4 Jan Rzeszowski z Łowini pozywa br. niepodzielonych Stanisława i Jakuba z L. o to, że ich zm. niepodzielony z nimi br. Jan za ich wiedzą i wolą i z ich rozkazu naszedł w Rzeszowie [dziś Rzeszówek, pow. chęc.] dom należący do zm. br. Rzeszowskiego Stanisława i uprowadził stąd 2 woły, które przygnał do domu ww. [pozywanych] braci. Te woły za inne 2 woły, konia, „clipeum” czyli kotrygał [tj. tarczę], „lancea” czyli rohatynie [tj. włócznię] z br. Stanisławem [z L.] „combivit alias zafrymarczil” [tj. zamienił]. O te woły Jan, jako sukcesor po Stanisławie [Rzeszowskim] dóbr w Rzeszowie, był pozwany przed sąd duch. przez Jana, pisarza sądu ziemskiego krak. i pleb. w Więcławicach, i ekskomunikowany. Ww. bracia z L., jako sukcesorzy zm. br. Jana, nie chcą Rzeszowskiemu stanąć jako zachodźcy przed sądem duchownym (SP 2, 4541; ZK 23 s. 228-9); 1504 Mik. Zdziech z L. poręcza za br. Macieja, że na najbliższych rokach ziemskich wpisze do ksiąg, że sprzedał za 20 grz. Małg. Żelazowej ż. szl. Macieja całą cz. dziedziny zw. Dominikówka w Będkowicach (ZK 23 s. 165-6); Mik. Zdziech z L. sprzedaje za 20 grz. Mik. Nosowi z Modlnicy Małej [dziś Modlniczka] cz. Pękowic, którą kupił u Jana Miąższego [→ wyżej 1503] i przyrzeka pod zakładem 30 grz., że jego br. Mikołaj zrzeknie się wszelkich pretensji do sprzedanej dziedziny (ZK 23 s. 187-8); 1506 Jan i Jakub z L. (Mp. 5 T 131; Kopiarz jędrzejowski k. 116-7 w Bibliotece Uniwersytetu w Poznaniu); ww. Jakub sprzedaje za 10 grz. Piotruszy wd. po Stanisławie z Będkowie młyn [zw. Górny] z łąkami między L. a Będkowicami; Mik. Zdziech z L. zapisuje ż. Helenie c. zm. Zbigniewa z Błędowa 20 grz. wiana i 20 grz. posagu na połowie dóbr L. (ZK 23 s. 294, 322); 1507 Stan. Konieczny z Będkowic zastawia na rok za 100 grz. Andrzejowi Sietkowi z Będkowic wszystkie swoje dobra w Będkowicach i L.; Mik. Ujazdski [z Ujazdu, par. Bolechowice], Piotr z Nielepic, Jadwiga ż. Stan. Więcława z Będkowic, Małgorzata ż. Jana z Bzowa ustępują za 40 grz. Janowi Strugale z Będkowic swoje pr. bliższości po Annie wd. po Stan. Koniecznym z Będkowic do dóbr Będkowice i L. (ZK 23 s. 351-2); 1508 Michał z L. sprzedaje za 20 grz. br. Janowi całącz. L., która przypadła mu w podziale dóbr; Stanisław Ropiel z L. sprzedaje za 2 1/2 grz. Katarzynie ż. Jana Gołębiowskiego i jej dzieciom Janowi i Andrzejowi 2 stajania roli zw. Ropielowskie (ZK 24 s. 39, 85); 1510 Stanisław zw. Dobrosław z L., Jan zw. Pasierb z L. → p. 2; 1513 Stanisław Pasierb z L. sprzedaje za 10 grz. br. Janowi Pasierbowi z L. całe zabudowania z siedliskiem, z 2 sadami, z których jeden znajduje się na ww. siedlisku, a drugi na polu w L. W sadach tych Stanisław zachowuje dla siebie, na 9 lat, 5 owocujących drzew (ZK 24 s. 431); 1516 Elena ż. Mikołaja z L., c. Elżbiety ze Żbiku, siostra Jana Błędowskiego (ZK 25 s. 366-7); 1517 Katarzyna z L. darowuje i zapisuje mężowi Janowi Gołąbkowi 20 grz. na cz. dóbr w L. kupionej za jej własne pieniądze i daje mężowi w tę cz. dóbr wwiązanie; Marcin Gołąb z Radwanowic zapisuje tejże Katarzynie ż. swego s. ww. Jana 10 grz. na dobrach w Radwanowicach i daje jej w nie wwiązanie (ZK 25 s. 431-2); 1517 → Będkowice p. 3; 1519 br. niepodzieleni Maciej i Mik. Zdziechowie z L. sprzedają za 11 grz. szl. Agnieszce ż. Macieja Dochla z Żar młyn w L. [→ niżej 1521]; ww. bracia sprzedają za 10 grz. Janowi Pasierbowi dz. z L. role w 4 miejscach wsi L.: w Krzemienicach [dziś cz. graniczących z L. Jerzmanowic zwie się Krzemieńce; UN lis. 34], w 2 miejscach w Kątach [dziś w L. las zw. Kąty; UN lis. 35] i pod Oganką aż do lasu (ZK 25 s. 157-9); 1521 Andrzej Ropiel z L. i Będkowic sprzedaje za 1 grz. Annie ż. Stanisława z Będkowic całą swoją cz. w Będkowicach (ZK 26 s. 262); Agnieszka c. zm. Jana Fałka z L., ż. Macieja [Dochla] ze Skały [→ wyżej 1519] sprzedaje za 15 grz. br. Janowi Falkowi z L. młyn dziedz. w L. z rolami, łąkami, lasem i ogrodami (ZK 26 s. 348); 1522 → p. 2; 1522, 1523 → Będkowice p. 3; 1526 Barbara ż. Kaspra Trzcieńskiego oświadcza, że ojciec Jan Pasierb z L. zadośćuczynił jej za dobra ojczyste i macierzyste (ZK 27 s. 174); ww. Pasierb z L. gwarantuje „nepoti suo alias synowczowy” Marcinowi Pasierbowi s. zm. Stan. Pasierba zwrot 30 grz. długu wwiązaniem, na zasadzie zastawu, w dobra L. (ZK 27 s. 176-7); tenże Jan Pasierb z L. winien zapłacić 5 grz. Andrzejowi Krasce zw. Rakolubski; ww. Rakolubski oświadcza, że tenże Jan zwrócił mu 10 grz. długu swego synowca ww. Marcina (ZK 27 s. 181); 1528 Katarzyna ż. Jana Ossowskiego z Będkowic, c. zm. Jana Łazowego z L. (ZK 25 s. 17); 1529 → Będkowice p. 3.

-b. 1474 Mikołaj s. Ropiela kmieć z L. z racji dłużnego czynszu zastawia za 1 1/2 grz. swemu panu Mik. Zdziechowicowi z L. siedlisko w L. (GK 19 s. 879); 1493 → p. 3a; 1500 → p. 3a⁸Zawarte w p. 3b zapiski o kmieciach są jedynymi znanymi informacjami o kmieciach w L. zasiedlonych, podobnie jak Będkowice, przez drobną, różnoherbową szlachtę. Wśród wyżej przytoczonych kmieci jest kmieć zw. Ropiel, warto więc zwrócić uwagę, że w L. byli też szlachcice zw. Ropielami.

-c. 1463 Pobór. Wieś L. skazana na karę król. XIII za niezapłacenie 6 gr poboru król. (GK 16 s. 995); 1530 szlachcice z L. nieposiadający kmieci płacą ze swoich folwarków 36 gr poboru (RP k. 63).

1581 w cz. Walentego Świeborowskiego z 1/2 ł., od 5 zagr. z rolami i od 2 zagr. bez roli, od 4 komorników bez bydła, od 2 rzemieślników; w cz. Kępków z 1/2 ł.; w cz. Głąba z 1/2 ł.; w cz. Dochlów z 1/2 ł.; w cz. Traczka z 1/2 ł.; w cz. Mik. Strugały z 1/2 ł., od 1 chałupnika na czynszu, od 1 zagr. bez roli, od 1 komornika bez bydła; w cz. Feliksa Zdziecha z 1/2 ł.; w cz. Krzysztofa Zdziecha z 1/2 ł.; w cz. Ropielów z 1/4 ł. (ŹD s. 29).

5. 1470-80 L. należą do par. Bolechowice⁹Brak w DLb. danych o dzies. z L., zapewne była oddawana pleb. w Bolechowicach łącznie z Będkowicami (DLb. 2 s. 30); 1483 → Bolechowice p. 5; 1529 dzies. snop. wart. 2 grz. z całej wsi należy do pleb. w Bolechowicach (LR s. 155).

6. 1447 Stanisław preceptor psałterzystów kat. krak. jako wykonawca testamentu zm. psałterzysty Wawrzyńca oświadcza, że księgi zawierające kazania, Ewangelie, Apokalipsę [tj. objawienie ś. Jana Apostoła], teksty mszalne, wart. co najmniej 6 grz., zostały zapisane Janowi s. Swiętosława z L. klerykowi diec. krak. pod warunkiem, że będzie kapłanem. Gdyby kapłanem nie został lub zmarł przed kapłaństwem, księgi winny być zwrócone i wartość ich obrócona na pożytek duszy zm. testatora (Cracovia artificum suppl. 1441-1450, 534).

7. K. Potkański, Zagrodowa szlachta i włodycze rycerstwo, RAUh 23, 211.

8. Powierzchniowe znaleziska ceramiki wczesno-średn. (J. Lech, E. Rook, F. M. Stępniowski, Archeologiczne badania i weryfikacyjne w dorzeczu Prądnika w latach 1976-1980, SA 36, 1984, s. 235).