(1282 [1286] Noua Bresnicia – or., 1317 Łazi – or., 1321 Wolia Brzeźnica alias Łazy z wzm. z r. 1585, 1401 Łazy, 1470-80 Lyaszy, Lyazy, 1529 Lasy, 1585 Wola Brzeźnica alias Łazy) 5 km na E od Bochni.

1. 1581 pow. szczyrz. (ŹD s. 57); 1400, 1470-80 par. Brzeźnica (SP 8, 11120; DLb. 2 s. 182).

2. 1282 [1286] granice m. Brzeźnicy i Nowej Brzeźnicy [czyli L.] → m. Brzeźnica p. 2; 1321 Spycimir z Tarnowa [wwda krak.] daje kl. staniąt. pewne wsie w zamian za Pomianowa położoną między klaszt. W. B. czyli L. a wsią Jasień. Zamianę zatwierdza król Władysław Łok. (ZCz. 24 s. 468-80 – wzm. o powyższym dok. wg kwerendy M. Wolskiego); 1401 → p. 3a; 1470-80 z L. sąsiadują lub graniczą: Wiśnicz [Mały], Kurów. m. Bochnia, Krzeczów i Gorzków. Młyn na rzece [niezid.], która płynie z Kurowa (DLb. 3 s. 282-4); 1522 → p. Krzeczów p. 3b -wieś; 1529 karczma w Rzezawie pod wsią L. (LR s. 147); 1570 między L. a Jodłówką [par. Rzezawa] idzie droga z Krakowa na Ruś przez Bochnię, Brzesko i Wojnicz (LDK s. 54).

1558 spór o granice między Porębą Spytkowską Piotra, Pawła i Stan. Czernych a Brzeźnicą i L. kl. staniąt. (ZCz. 17 s. 525); 1571-85 proces Pawła Czernego dz. m. Brzeżka z kl. staniąt. o granice pomiędzy rolami dawnego sołectwa w Jasieniu a klaszt. wsią L. (ZCz. 21 s. 312-21; 23 s. 339-4, 383, 385, 1057; 24 s. 139, 140, 179-93, 285-6); 1589 rozgraniczenie między L. a Jasieniem → Jasień p. 2; 1596 rozgraniczenie między Brzeźnicą L. i Porębą [Spytkowską], łazowski lasek → Brzeźnica p. 2.

3. Własność kl. Bened. w Staniątkach. -a. Sprawy własnościowe. 1317 → p. 4; 1401 prep. staniąt. procesuje się z Dzietrzychem sołtysem z Jasienia o przekopanie (pro prefossacione) pola między L. a Jasieniem (ZK 3a s. 350); 1416 → p. 3b; 1426 Małgorzata opatka staniąt. oskarża Stanisława br. Grzegorza oraz Stan. Jarzyntowica¹W haśle Gorzków, par. Brzeźnica (SHGK 1 s. 803) błędny odczyt: Jaruntowicza i jego br. Staną mieszcz. bocheńskich, że wraz z towarzyszami naszli jej dobra w L., rozbili bramę dworu, zabrali z dworu zboże i siano, nakarmili nimi konie, załadowali na wóz siano, wyłowili ryby z 2 sadzawek w L. i z 2 w Gorzkowie, na szkodę 30 grz. (GK 2 s. 637); 1441 → p. 3b.

1470-80 własn. jw. 16 ł. 8 prętów kmiec. miary niemieckiej. Kmiecie płacą klasztorowi zł. 1/2 grz. czynszu, dają 2 koguty, 2 korce owsa, płacą 1/2 gr za miodowe i 1/2 gr jako oprawne. Wszyscy kmiecie dają razem klasztorowi 2 koźlęta i 100 jaj oraz wspólnie z mieszkańcami Brzeźnicy 1 cielę. Kmiecie pracują na folwarku na wiosnę i w jesieni, orząc i bronując role folw., sieją, zwożą wymłócone przez siebie zboże do gumna klaszt. W razie potrzeby dają podwody. Dwór i folwark klaszt., który jest podzielony na 3 pola. 2 karczmy z rozległymi i szerokimi rolami, z których jedna płaci 3 grz. i daje 1 kamień łoju. 3 zagrodnicy nie płacą czynszu, lecz pracują pieszo dla folwarku 1 dzień w tygodniu. Młyn z dobrymi rolami, na rzece płynącej z Kurowa, płaci klasztorowi 2 grz. czynszu (DLb. 1 s. 52; 2 s. 182; 3 s. 282-4); 1529 kl. pobiera w L.: 10 grz. czynszu od kmieci, 4 grz. z karczem i 2 grz. z młyna (LR s. 234); 1530→ p. 3c.

-b. Kmiecie, zagrodnicy, karczmy, młyn i włodarze. 1400 Piotr kmieć z L. skazany na 6 sk. kary za to, że usiłował przełożyć termin sprawy kmiecia z L. Pawła Krąpca przeciw Andrzejowi burgr. z Melsztyna, grożąc mieczem (SP 8, 1119-20, 11145, 11168); 1416 Franek s. Katarzyny młynarki z L. (Teut. 1a s. 21); 1441 Piotr kmieć z L. pozywa [Dziwisza] Synowca włodarza z Krzeczowa o 2 woły wart. 2 grz., zabrane mu gwałtem. Elżbieta opatka staniąt. stoi za swoim kmieciem. Woły pod sankcją kary XV winny być dane do poręki (GK 7 s. 489, 511, 549); 1441 Maciej kmieć z Gorzkowa pozywa Jana Niemca (Theutunum) włodarza z Krzeczowa o bezprawne zabranie 2 wołów wart. 5 grz. Mikołaj włodarz z L. staje za swym człowiekiem. Woźny sądu grodzkiego zeznaje, że ww. Jan te woły przywiązał (alligavit alias przitknąl) wokół pala w stajni (in stabulo), czyli w oborze (in boscare SP 2, 3012); tenże woźny zeznaje, że chciał zgodnie z nakazem sądu, by [Dziwisz] Synowiec włodarz z Krzeczowa dał 2 woły do poręki Piechnie kmiotce z L., lecz Synowca nie znalazł, a jego służba nie wydała wołów; taż kmiotka Piechna pozywa Jana Wątróbkę ze Strzelc o wydanie wołów do poręki w ciągu 2 tygodni, zgodnie z wyrokiem sądu, pod sankcją kary XV (GK 7 s. 652, 654); Mik. Brun włodarz z L. oskarża ww. Dziwisza o przeoranie kmieciom 4 dróg przez dobra w Gorzkowie na szkodę 30 grz. (GK 7 s. 676); 1470-80 → p. 3a; → p. 5; 1529 → p. 3a.

-c. Pobór i inne świadczenia. 1388 L. dają podrzęctwu niepołomskiemu 3 ćw. żyta jako sep (RD s. 8); 1478 L. skazane na karę król. XIV za niezapłacenie wiardunku (GK 20 s. 655, 848); 1530 pobór z 7 ł., karczmy na czynszu i innej karczmy oraz z dziedz. młyna o 1 kole (RP s. 37); 1564 → Krzeczów p. 3a. Folwark.

4. 1282 [1286] sołectwo w m. Brzeźnicy i w N. B. [czyli w L.] → Brzeźnica m. p. 4; 1317 Władysław Łok. zezwala kl. staniąt. przenieść z pr. pol. na pr. średz. m.in. wieś L. (Pol. 3, 76); 1415 Franczek [sołtys?] z Brzeźnicy procesuje się z sołtysem i przysiężnymi z L. (KSN 3680); 1423 [Małgorzata] opatka staniąt. „excepit suos homines” [z jurysdykcji sądu grodzkiego] z wsi klaszt. wymienionych w przyw. Władysława Łok. [→ wyżej 1317], m.in. z L., przedkładając w sądzie tenże przyw. (GK 2 s. 191).

5. 1470-80 dzies. snop. i dzies. kon. po 4 wiązki konopia z łanu, o łącznej wart. 20 grz., od kmieci, karczem i zagrodników w L. należą do preb. łazowskiej w kat. krak. i zwożone są przez świadczących własnymi wozami. Dzies. snop. z folwarku klaszt. nie jest oddawana pleb. w Brzeźnicy, lecz pobiera ją kl.²Tak w DLb. 2 i 3, według DLb. 1 dzies. snop. z folwarku klaszt. oddawana jest pleb. w Brzeźnicy, → też niżej 1529 Młyn klaszt. z rolami płaci dzies. snop. klasztorowi (DLb. 1 s. 52; 2 s. 182; 3 s. 282-4); 1529 dzies. snop. i kon. wart. 17 grz. z całej wsi należy do ww. preb., dzies. snop. z ról folw. w L. i z Gorzkowa wart. 5 1/2 grz. oraz meszne z L. w życie i owsie wart. 4 grz. 17 gr należą do pleb. w Brzeźnicy (LR s. 117, 242).

6. 1536 Jan Perz z L. s. Jana Perza i Elżbiety przyjęty do pr. miej. w Bochni (Księga przyjęć do prawa miejskiego w Bochni 1531-1656. Wyd. F. Kiryk, Wr. 1979, 96).