ŁĄKA DŁUGA

(1291 Lanka, 1326 Longumpratum, 1357 Długa lanka n. → Długa Łąka) Długa Łąka, dziś Długołęka 11 km na W od Nowego Sącza.

1. Pow. sądec, par. własna, a następnie Podegrodzie → Długa Łąka p. 1.

2., 3. 1357 n. → Długa Łąka p. 2 i 3.

4. 1280-1291 Biertołt mieszcz. [starojsądec. zakłada [na pr. niem.] w dobrach kl. Klar. w [Starym] Sączu wieś w L. → p. 5 r. 12911Wieś została założona po r. 1280, skoro w dok. fundacyjnym ks. Kingi dla kl. Klar. w [Starym] Sączu z tego roku, określającym dokładnie uposażenie tegoż klasztoru, brak wsi L.

5. 1291 bp. krak. Paweł [z Przemękowa, dziś Przemyków] zezwala zbudować w miejscu na L., w którym Biertołt mieszcz. sądec. założył nową wieś, kościół pod wezw. Ś. Mikołaja i zwalnia od dzies. na rzecz bpstwa krak. 2 ł. ofiarowane temuż kościołowi przez B. [najpewniej Bogufała → patrz niżej], patrona wsi i kościoła, w obecności tegoż bpa (BO or. 290; Mp. 2, 517); 1292 ks. Kinga mniszka kl. Klarysek w [Starym] Sączu poświadcza, że jej kapelan Bogufał kan. sand., pleban w [Starym] Sączu ustąpił klasztorowi dziedzinę L., którą miał od ks. Kingi wraz z przywilejem, w zamian za wieś → Opalana, oddaną mu za zgodą i wolą ks. Gryfiny (Mp. 2, 519); 1326 par. w L. oszacowana na 3 grz., pleb. Eliasz płaci w 2 terminach 8 sk. i 16 den. dzies. pap.; 1327 par. w L. oszacowana na 3 grz., pleb. Eliasz płaci w kilku ratach 12 sk. 22 den. dzies. pap.; 1328 świętop. 6 sk.; 1335 n. świętop. 4 sk. → Długa Łąka p. 5.

Uw. Jest kilka istotnych przesłanek uzasadniających identyfikację Łąki poświadczonej w dok. bpa Pawła z 1291 r. z → Długą Łąką, wzmiankowaną już od 1326 r. (MV 1 s. 144). Po pierwsze, kl. Klar. w Starym Sączu przechowywał dok. z 1291 r. u siebie, zadbał też o jego wpisanie do kopiarza klaszt., co świadczy o usytuowaniu Łąki w dobrach klaszt. Po drugie, w Łące znajdował się kościół pod wezw. Ś. Mikołaja, a więc podobnie jak w Długiej Łące, wspomnianej jako parafia z pleb. Eliaszem już w 1326 r. Parafia musiała być założona znacznie wcześniej, skoro w tym roku była nieźle uposażona, a pleban opłacił dziesięcinę i świętopietrze. Zezwolenie na budowę kościoła z r. 1291 uzasadnia zatem odniesienie tego dok. do Długiej Łąki. Po trzecie – Długa Łąka stanowiła przez cały czas własność tegoż kl. i jest rejestrowana w dokumentach klaszt., zamieszczonych m.in. we wspomnianym kopiarzu. Po czwarte wreszcie – nazwa miejsca „Lanka”, w którym wedle dok. z 1291 r. miał stanąć kościół S. Mikołaja, nie jest nazwą pospolitą, jak sugeruje A. Rutkowska-Płachcińska, Sądeczyzna w XIII i XIV wieku, Wr. 1961, s. 68-70, ale nazwą nowo założonej wsi. Gdyby ta wieś miała wówczas inną nazwę, byłaby bezsprzecznie wymieniona w dok. Nie ma uzasadnienia identyfikowanie Łąki z dok. z 1291 r. z Mystkowem, ewentualnie z Moszczenicą (A. Rutkowska-Płachcińska, tamże, s. 70), gdzie kościoły miały dość powszechne wezwanie Ś. Mikołaja. Zezwolenie na lokację Mystkowa na obszarze między potokiem Jamnica a rz. → Lubnią [dziś Łubinką] wydał w 1324 r. Władysław Łok., a zatem wieś ta była znacznie młodsza od Łąki, a do tego stanowiła nieprzerwanie własność królewską. Nie da się również wiązać Łąki z Moszczenicą skoro wieś ta istniała już w 1276 r. (Mp. 2, 482), a więc na długo przed lokacją Łąki.

Inne stanowisko w sprawie identyfikacji Łąki Bogufała zajmuje M. Barański, Dominium Sądeckie. Od książęcego okręgu grodowego do majątku klarysek sądeckich, W. 1992, s. 21-2, który łączy tę wieś z wsią lokowaną w 1292 r. na łąkach między Gołkowicami a Kosowicami (Mp. 2, 518). Przesłanki, na których oparł swoją tezę, nie uzasadniają jednak tejże identyfikacji. Wystarczy zauważyć, że wieś lokowana za zezwoleniem ks. Gryfiny w 1292 r. otrzymała nazwę „Na łąkach”, a nie „Łąka”.

Kumor, Archidiak. s. 198, nie uwzględniwszy dok. kl. Klarysek z r. 1292 (Mp. 2, 519), błędnie przypisuje erygowanie przez bpa Pawła w r. 1291 kościoła w L. (Mp. 2, 517) Łękom Wielkim w pow. pilzn.

1 Wieś została założona po r. 1280, skoro w dok. fundacyjnym ks. Kingi dla kl. Klar. w [Starym] Sączu z tego roku, określającym dokładnie uposażenie tegoż klasztoru, brak wsi L.