ŁĘKAWICA

(1415 von Lankawicza, 1430 Lankavicza, 1452 Lankaua, 1468 de Lankauicze, 1498 Lukavica, Lenkavica, 1525 Lonkavicza, Latoyycze, 1526 Lakawa!, 1529 Lenthkowycze!, Ląkawicza) 7,5 km na SE od Wadowic.

1. 1430 ks. ośw. (GK 4s. 101-2) 1564 pow. zator. (Grodzkie oświęcimskie 45 – odpis F. Dudy w BPAN z księgi wywiezionej przez Niemców w czasie wojny, s. 22); 1581 pow. śl. (ŹD s. 99): 1529, 1598 par. Klecza (LR s. 78; WR k. 182).

2. 1557 Barwałd Średni graniczy m.in. z L. (In. O 1/2 k. 142); 1558 → Klecza p. 2.

3. Własn. szlach. 1415 Wiernek Szeliga z L. i jego ojciec Hinek (Heynkens, Rad. 428 s. 76); 1430 Mikołaj alias Wrzeszczek z L. sprzedaje za 260 grz. gr pras. Piotrowi z Paszkowic [dziś Paszkówka] wsie L., Dąbrówkę [par. Stryszów] i Ostałówkę w ks. ośw.; Jan Tęczyński zobowiązuje się zapłacić Wrzeszczkowi 30 grz.; Wrzeszczek zobowiązuje się złożyć rezygnację przed Kazimierzem ks. ośw. ze sprzedanych Piotrowi wsi; Mik. Wrzeszczek ongiś z L. (GK 4 s. 101-2, 172); 1434 Piotr z L. (GK 5 s. 22); 1452-7 Piotr Łękawski z L. (Cracovia artificum suppl. 1451-60, nr 47; GK 13 s. 409); 1452 Michał pleb. w Mucharzu pozywa szl. Piotra z L. i Stanisława sołtysa z Mucharza o sprofanowanie cmentarza w Mucharzu w wyniku bójki na miecze i topory (Cracovia artificum suppl. 1451-60, nr 47); 1455 Piotr Łękawski z siostrą Anną ż. Jana Lubarta z Krakowa zeznają że Marek Puzdro pleb. w Oświęcimiu ze swymi bratankami a synami zm. Niemierzy Puzdry spłacili im posag i wiano ich matki Jadwigi c. zm. Puzdry wójta z Wadowic, ż. zm. Piotra z Paszkowic rezydującego w L., dając im 30 grz. szer. gr pras. z wójtostwa w Wadowicach z racji ojcowizny i macierzyzny. Piotr poręcza za młodsze siostry: Katarzynę, Martę, Barbarę i Elżbietę oraz za br. Jana, że nie będą nachodzić Marka i jego bratanków o posag i wiano matki; tenże Piotr, poręczając za rodzeństwo, uwalnia Marka i bratanków oraz Katarzynę ż. Włodka z Barwałdu od pozwu o ojcowiznę i macierzyznę, wniesionego przed ks. zator. Wacława (GK 12 s. 611-2); 1457 Barbara c. Jana Barwałdzkiego z Zembrzyc, poręczając za młodszą siostrę Elżbietę, wyznacza Jana Jasza z Rajska na opiekuna dóbr ojczystych i macierzystych, a także do dochodzenia należnych im długów u dzieci Jana Niezwojowskiego oraz u Marka Puzdry pleb. ośw. i Piotra Łękawskiego. Z odzyskanych pieniędzy zatrzyma część dla swej ż. Małgorzaty, ich siostry (GK 13 s. 409); 1463 Anna Łękawska wd. po Janie Lubarcie z Krakowa pozywa star. krak. Jana z Tęczyna (ZK 16 s. 91); 1484 Piotr Łękawski z L. (Mp. 5 P 189); 1491 Kazimierz Jag. zezwala swemu sekretarzowi i kan. krak. Janowi Brandysowi zastawić Piotrowi Porębskiemu za 500 fl. węg. Monowice, na których Wincenty Jachim z L. miał zapisane pewne sumy przez poprzednich królów. Po jego śmierci zapisy te pr. spadkowym przeszły w posiadanie Brandysa (Prochaska Reg. s. 91); 1498-1505 Stanisław Łukawski [z L.], jego ż. Anna (SKO s. 163-8); 1499 małżeństwo to winno uwolnić Janowi Strzałce sołectwo w → Babicach [par. Witanowice] (SKO s. 164).

1521-4 Aleksy Brandys pozywa Dorotę ż. Jana Kołaczkowskiego młodszego, siostrę Jana Tropki prawem ziemskim w sprawie testamentu zm. starego Klemensa Brandysa ojca Aleksego i o wzięte od Klemensa 60 zł. Jej mąż oświadcza przed sądem ziemskim, że pozew ten został położony na jego własne dobra i grunt dziedz. L. Wyrokiem sądu ma on tego dowieść na następnych rokach, co też uczynił, a sąd orzekł, że Brandys niesłusznie pozwał ją o te dobra; ponieważ Brandys nie dowiedział się, na jakie dobra dziedz. ma pozywać Dorotę, jej mąż ma wystąpić jako jej zachodźca; z kolei Dorota dowodzi osiadłości w L. i uzyskuje zgodę sądu na występowanie w roli zachodźcy męża (SKO s. 198, 200, 205, 207, 212, 213-4, 216-23; ZZ 12 s. 390); 1525 Janowi z L. i Szymonowi z Łaśnicy zapłacono 1 grz. 5 gr 9 den. za 3550 gontów na budowę zaniku król. w Krakowie; Stan. Głowie, Wojc. Myciorkowi, Stan. Mandali, Maciejowi, Wojciechowi i Stanisławowi ze Stryszowa, Maciejowi i Janowi z L., Maciejowi z Barwałdu zapłacono 3 grz. 41 gr 6 den. za 13900 małych gontów; Maciejowi Chorawie, Andrzejowi Lorkowi, Janowi Synowcowi, Maciejowi Zygmuntowicowi, Maciejowi Wałachowi z Barwałdu i L. zapłacono 2 grz. 24 gr za 9600 gontów; 1526 Janowi Zadorze z L. (Lakavycza) za 1600 gontów, także Maciejowi z L. (de Lakava!, zamiast Lakavycza) za 1850, Janowi Synowcowi z L. (Lakava) za 1800, Piotrowi Synowcowi za 1800, Maciejowi Synowcowi za 1600; 1529 Wojciechowi z L. zapłacono za 1400 gontów, Janowi Gradowi za 1700 i Łukaszowi z L. za 1200; Witowi z L. za 1750 gontów, Janowi Zadorze z L. (Joanni de Zadorze) za 1400, Janowi z L. za 1450; 1533 na zabudowania w małym ogrodzie królowej kupiono od Stanisława z L. 3450 gontów (Wawel 2 s. 52, 60, 85, 109, 132); 1535 Piotrowi z L. zapłacono za 5700 gontów; Maciejowi z Kleczy za rury wodociągowe do mieszkania, a Grzegorzowi Tyrawskiemu z L. za 2900 gontów (Rachunki budowu zamku krakowskiego 1535, wyd. O. Łaszczyńska, Kr. 1952, s. 75, 86).

1564 Stan. Palczowski z Brzeźnicy dz. w L. oprawia ż. Kat. Straszównie z Białaczowa [pow. opocz.] 3000 zł wiana za jej posag i 1500 przywianku na połowie dóbr w L. w pow. zator; taż Katarzyna rezygnuje na rzecz br. Andrzeja i Jana Straszów z Białaczowa z majątku po nieboszczyku ojcu i po matce; ww. Palczowski z ż. Katarzyną zapisują sobie wzajemnie dożywocie; tenże Palczowski dz. L. ustanawia ż. Katarzynę opiekunką ich dzieci i dóbr (Grodzkie oświęcimskie 45 →p. 1, s. 22-5); 1581 L. własn. Krzysztofora Niewiarowskiego, pobór z 18 półł. oraz od: 8 zagr. z rolą 2 zagr. bez roli, 2 komor. bez bydła i 1 rzemieślnika (ŹD s. 99).

5. 1529 dzies. pień. w L. wart. 12 gr bpowi krak., meszne w życie i owsie łącznie z L. i Kleczy plebanowi w Kleczy (LR s. 9, 78).

6. 1468-89 Jan Brandys z L. bakałarz sztuk, kan. krak., pisarz król. 1477-87 i protonotariusz apostolski (Księga promocji s. 58; I. Sułkowska-Kurasiowa, Polska kancelaria królewska w latach 1447-1506, Wr. 1967, s. 112-3); 1493 Jan s. Piotra z L.; 1502 Jan s. Stanisława z L. studentami Ak. Krak. (Al. 2 s. 26, 75); 1515-30 ksiądz Jan z L. altarysta w kaplicy Szafrańców w kat. krak., faktor królewny Jadwigi, pleb. w Seceminie [pow. chęc.] i Łapczycy 1529-30 (Wypisy 1501 – 1515, nr 244; Wypisy 1516-1525, nr 125; Wypisy 1530-1533, nr 401; Wypisy 1534-1535, nr 1272 z r. 1535 – występują egzekutorzy testamentu Jana; LR s. 209).

Uw. W 1. 1513-21 występuje psałterzysta w kat. krak. Stanisław z L. W r. 1521 on i również duchowny Mikołaj z L. sybstytut w grodzie krak. pożyczali pieniądze cieśli z m. Kazimierza (Wypisy 1501-1515, nr 184; Wpisy 1516-1525, nr 183). Nie wiadomo jednak, z której L. pochodzili, podobnie jak poświadczony w r. 1529 pleb. w Skawinie Maciej z L. (LR s. 258).