(1440 z Městca - SKO 17; Myestchcze - OK 6 s. 86; 1447 Myestzecz - GK 9 s. 65; 1450 Mestcze villa - GK 11 s. 259-60; 1470-80 Myeszcze - DLb. 1 s. 80; 2 s. 230; 1519 Miescze - MS 4, 2913; Myescze - MS 4, 3029; Myesczcze - MS 4, 12 229; 1550 Miesscze - MS 5, 845) 6 km na NE od Zatora.

1. 1519, 1549 ks. zator. (MS 4, 2913; 5, 659); 1470-80 par. własna, dek. Oświęcim (DLb. 1 s. 80; 2 s. 230); 1529 par. Spytkowice, dek. Zator (LR s. 93 - meszne, 293); 1598 kościół filialny należący do par. w Spytkowicach, zniesiony przez wylew Wisły; dek. Zator (WR; P. Stanko, Dzieje wsi → p. 7, s. 50, 53).

2. 1529 lasy w M. [w XVIII w. w granicach M. nie było lasów - Metryka Józefińska] (LR s. 13); 1549, 1550 staw Posażnik między M. i Spytkowicami [w XVIII w. niwa Posażnik w M. - Metryka Józefińska] → p. 3a; 1598 zniszczona wylewami wód wieś M. leżała nad Wisłą (WR).

3A. Własn. książęca, a następnie szlach. 3Aa. Sprawy własnościowe. Przed 1440 własn. książąt zator. (DLb. 1 s. 80; 2 s. 230); 1440-50 Mik. Koźbiał (Kloz Kodzbial) z M., dzierżawca → Grodziska [par. Zator] i Krzęcina 1440-56, mieszcz. krak. 1442-56 (SKO s. 45-7, nr 17-21, 24-5; GK 11 s. 260; Korespondencja żupnika krakowskiego Mikołaja Serafina z lat 1437-1459, wyd. W. Bukowski, T. Płóciennik, A. Skolimowska, Kr. 2006, s. 22-5).

1440 Wiernek z M. (OK 6 s. 86).

1447 Andrzej Falusza z M. i Piotr Szawa z Jankowic [par. Babice] nieobecni oraz Wojc. Pawliczyc z Jankowic [wszyscy trzej] pozwani przez Mik. Rusockiego [z Rusocic] o wyłowienie ryb w jego jeziorze i wyrządzenie szkody wart. 5 grz. (GK 9 s. 65).

1470-80 wieś M. własn. Niklina [Mik. Frycza] mieszcz. z Krakowa (DLb. 2 s. 230).

1502-1505 Piotr Myszkowski z M., z → Mirowa 1487-1505, Przeciszowa 1471-1503, wwda łęcz. 1501-5 (SKO 16 s. 166, 169, nr 16, 36).

1519 Stan. Myszkowski dz. M., → Mirowa 1509-18, s. Piotra Myszkowskiego (MS 4, 2913, 12 229); Stan. Myszkowski z Mirowa sprzedaje za 2000 fl. swemu br. [przyrodniemu] Wawrzyńcowi swe cz. dziedz. we wsiach: Spytkowice, Bachowice, Grodzisko i M. w ks. zator. oraz Trębaczów z wsiami [w ziemi wieluńskiej] (MS 4, 2913); Jan Boner żupnik i burgr. krak. pełnomocnik Stan. Myszkowskiego ze Spytkowic kwituje Wawrzyńca Myszkowskiego z Mirowa i Spytkowic z zapłaty 1000 fl. za dobra ojczyste i macierzyste w Spytkowicach, Bachowicach, Grodzisku i M. w ks. zator. (MS 4, 12 229); Zygmunt I zezwala Wawrzyńcowi Myszkowskiemu z Mirowa na sprzedaż za 1000 fl. z pr. odkupu całego czynszu na beneficjum kościelne we wsiach dziedz. Spytkowice, M. i Grodzisko (MS 4, 3029); tenże król zaświadcza o złożeniu przez Piotra Gierałtowskiego i Jana Tomickiego zeznań pod przysięgą w sprawie sporu Wawrzyńca Myszkowskiego z Mirowa i Spytkowic wojewodzica łęcz. z Janem ks. zator. o Grodzisko i M. (MS 4, 3038).

1519-43 Wawrzyniec Myszkowski dz. M., → Mirowa 1506-10, Spytkowic 1510-46, s. Piotra Myszkowskiego (MS 4, 2913, 3029, 3038, 7094, 12 229); 1543 Wawrzyniec Myszkowski kaszt. sądec., dla uniknięcia po swej śmierci sporów majątkowych, przekazuje synom majątek w ten sposób, że dobra ojczyste i macierzyste: Polanka, Spytkowice, Bachowice, M. oraz domy i stawy dzieli między swych ss. Stanisława, Mikołaja stolnika krak. oraz Krzysztofa. Czwarty z synów Andrzej kan. krak. i gnieźn., posiadający bogato uposażone beneficja kościelne, zostaje pominięty (MS 4, 7094).

1543-50 Stan. Myszkowski dz. M., piszący się z → Mirowa, s. Wawrzyńca Myszkowskiego, br. Mikołaja, Krzysztofa i Andrzeja Myszkowskich (MS 4, 7094, 22456; 5, 659, 845); 1546 br. Stanisław, Mikołaj i Krzysztof Myszkowscy z Mirowa ss. zm. Wawrzyńca kaszt. sądec. dziedzice: Spytkowic, Bachowic, Grodziska, M., Starej Polanki i Nowej Polanki dokonują podziału dóbr po ojcu i matce i dóbr nadanych przez br. Andrzeja kan. krak. (MS 4, 22456); 1549 Stan. Myszkowski z Mirowa dz. w Bachowicach dworzanin król. zastawia za 2333 fl. swemu br. Andrzejowi Myszkowskiemu z Mirowa wieś Grodzisko, folwark w M. i staw Posażnik między Spytkowicami a M. w księstwie zator. (MS 5, 659); 1550 Andrzej Myszkowski z Mirowa kwituje Stan. Myszkowskiego z Bachowic z zapłaty sumy 2333 fl. za wieś Grodzisko, folwark w M. i staw Posażnik (MS 5, 845).

3Ab. Kmiecie, karczmarze. 1450 Grzegorz karczmarz z M. (GK 11 s. 259-60).

3Ac. Areał, folwark, karczma, staw. 1450 → p. 3b; 1470-80 w M. łany kmiece (DLb.1 s. 80; 2 s. 230); 1529 karczma, pola i staw (LR s. 13, 93); 1549, 1550 folwark w M. i staw Posażnik pomiędzy M. a Spytkowicami → p. 3a; 1598 wieś M. zniszczona wylewami wód z Wisły i stawów. Na pozostałych rolach założono folwarczek (WR; Stanko, Dzieje wsi → p. 7, s. 53).

3B. Własn. bpa krak. w kluczu lipowieckim. 1529 czynsz z karczmy i czynsz zw. leśny z lasów w M. dla bpa krak. (LR s. 13).

5. 1470-80 w M. kościół par. pod wezw. NMP; dzies. z łanów kmiec. w M., zmieniona ze snop. na pien. wart. 20 sk. szer. gr pras. należy do scholasterii w kat. krak. (DLb. 1 s. 80; 2 s. 230); 1529 z wsi M. meszne 5 ćwiertni żyta i tyleż owsa dla plebana w Spytkowicach; tenże pleban nie otrzymuje mesznego z pól tej wsi z powodu ich zamiany na staw; dzies. pien. z wsi M. należy do scholasterii w kat. krak. (LR s. 93, 293); 1598 pleban ze Spytkowic posiada pewne dochody z M., jednak podanie ich wartości jest niemożliwe ze względu na wylew Wisły, który zniszczył M. (WR; Stanko, Dzieje wsi → p. 7, s. 53).

7. P. Stanko, Dzieje wsi i parafii Spytkowice koło Zatora do końca XVI wieku, „Krakowski Rocznik Archiwalny” 3, 2007, s. 19-54.

Uw. Zdaniem T. Lalika, Stare miasto w Łęczycy, w: tegoż, Studia średniowieczne, W. 2006, s. 240-241 osada ta, leżąca w zakolu Wisły, najprawdopodobniej pełniła we wczesnym średniowieczu funkcje targowo-rzemieślnicze, stąd jej nazwa miejsce = miasto. Z czasem jej funkcje ważnego ośrodka miejskiego przejął Zator, leżący w bardziej dogodnym i bezpiecznym terenie nad Skawą dopływem Wisły, a przedzielony od Miejsca rozległymi stawami. Takiego związku w kontynuowaniu funkcji miejskich nie dostrzega Z. Perzanowski, Dawny Zator, w: Cracovia-Polonia-Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu, Kr. 1995, s. 387-400, który zalążek miasta widzi w targowisku usytuowanym u przeprawy przez Skawę przy najstarszej osadzie Zator [dziś miasto Zator], położonym na północ od grodu Zator [dziś wzgórze i wieś Grodzisko].