1386 or. Stramicze, 1387 Stranicze (Lek. 1 nr 18, 194), 1397 [dopełniacz w jęz. pol.] Stramic (WR 2 nr 52), 1432 Stramicze (CP 28, 79v), 1433 Stramnice (ACC 17, 181v), 1447 Stramycze (CP 10, 173v), 1456 Stramnycze (PG 8, 154), 1462 Stramice (PG 6, 137), 1482 Strzamicze (ACC 60, 46v), 1487 Sztramiczye (PZ 21, 103v), 12 km na N od Buku, obecnie Stramnica (osada w zaniku; →Uwaga 1).

1. 1434 n. pow. pozn. (CP 10, 184v); par. [→Ceradz Stary], od 1431 we wznowionej par. →Mieściska, 1508 n. par. Ceradz Stary (→p. 5).

3. Własn. szlach. 1386 sąd zakazuje pozywania do sądów król. przez 9 lat małol. Samsona dziedzica z S., tj. do ukończenia przez niego 12 roku życia (Lek. 1 nr 18).

1387 sąd postanawia, że Florian Tworkowski¹Tak or., ale prawdop. chodzi o Floriana Markowskiego (→niżej), jego ż. i dzieci, [siedzący] na 1/2 wsi S., nie mają szkodzić Jankowi Gołaskiemu (Lek. 1 nr 194).

1397 Florian z Markowic [k. Środy, w pow. pyzdr.; prawdop. ident. z Florianem Tworkowskim] dowodzi, że Szczepan z Gaju nie chciał mu zapłacić za 1/2 S. (Lek. 2 nr 583; WR 2 nr 52).

1434-56 (zm. 1468) Piotr Skóra z →Gaju, →Kiączyna [k. Buku] i S. [zw. Gajewskim, h. Awdaniec], [prawdop. syn Szczepana], tenut. obornicki 1443-56, podsędek 1432-40 i sędzia pozn. 1441-51, kaszt. kal. 1451-68, star. gen. Wlkp. 1455-56 (→Oborniki – starostwo; UDR 1/1, 184; PSB 38, 334-338): 1434-47 tenże zapisuje wikariuszom kat. pozn. czynsze na Kiączynie i S.: 1434 5 grz. od sumy głównej 50 grz. (CP 10, 184-185; Wp. 9 nr 1360, reg.), 1447 4 grz. od sumy głównej 48 grz., pracowici Wojciech włodarz i Jakub Ciesielski z S. oraz Andrzej Tux i Mik. Byczek z Kiączyna w imieniu swoim i kmieci z obu wsi zobowiązują się, że będą płacić ten czynsz (CP 10, 173v-174); 1456 tenże zapisuje swej ż. Jadwidze po 200 grz. posagu i wiana m. in. na Gaju i S. (PG 8, 154; także →Oborniki – starostwo).

1462-82 Andrzej (sędzia ziemski pozn. 1485-86) i 1470-78 Aleksander Skórowie z Gaju, Kiączyna i S., Oborniccy, tenutariusze w Obornikach, ss. Piotra Skóry (→Oborniki – starostwo; PSB 38, 337): 1462 Barbara [c. Jakuba Świnki ze Strzyg kaszt. rypińskiego] ż. tegoż Andrzeja otrzymuje wwiązanie w połowy Kiączyna, Gaju i S., które powinny jej przypaść po śmierci Jadwigi wd. po Piotrze Skórze na podstawie działu dóbr jej męża z braćmi – tymże Aleksandrem i Wojciechem kustoszem kap. kat. gnieźn. (PG 6, 57; w haśle →Kiączyn omyłkowo pominięto S.); 1470 sędziowie polubowni dzielą między tychże oraz ich brata Wojciecha kustosza gnieźn. [o nim: PSB 38, 339-342] majątek po ich zmarłym ojcu Piotrze: ciż Andrzej i Aleksander mają otrzymać m. in. po śmierci ich matki Jadwigi także →Gaj i S., na których wspomn. Jadwiga ma zapisane posag i wiano (PG 8, 58-58v; PG 57, 39-41v – tu wzm. także o oprawie Barbary ż. tegoż Andrzeja →wyżej]; więcej o działach braci Skórów →PSB 38, 336); 1478 tenże Aleksander zapisuje swej ż. Elżbiecie [z Janów Młyna w pow. gnieźn., obecnie Janowiec] po 400 grz. posagu i wiana na połowach Gaju i S. oraz na król. wsi Bogdanowo (PG 9, 96); 1482 tenże Andrzej i jego ż. Barbara sprzedają z zastrz. pr. wykupu Stan. Otuskiemu połowy S. i Gaju za 200 grz.; 1487 wspomn. Otuski odsprzedaje z zastrz. pr. wykupu te dobra Wojc. [Skórze] kustoszowi gnieźn. za 200 grz. (PG 9, 162v; PG 10, 80v).

1478, 1499 S. w wykazie zaległości podatkowych (PG 58, 72v; PG 62, 11v).

1487-1508 Wojciech (podkom. dobrzyński 1503-10, wda płocki od 1510), 1487-1550 Grzegorz (star. płocki) i 1487-1550 Mikołaj (sędzia ziemski pozn. 1541-56) Skórowie z →Gaju, →Kiączyna, S. i →Sierpowa, Oborniccy, tenutariusze w Obornikach, ss. zm. Andrzeja Skóry z Gaju (UDR 1/2, 230; UDR 6/2, 186; →Oborniki – starostwo): 1487 ciż bracia niedz. pozwani przez Wojc. Miaskowskiego ze swych dóbr Gaj i S. oraz pieniędzy, które mają [zapisane] na Obornikach i przyległych wsiach, o 15 grz. długu ich ojca (PZ 21, 103v; →Oborniki – starostwo: Andrzej i Aleksander); 1499-1500 tenże Wojciech tenut. w Obornikach oraz [dziedzic] w Gaju, S. i Kiączynie w sporze z Andrzejem, Janem Starszym i Janem Młodszym z Wargowa o 30 grz. długu (PG 62, 80v; PG 63, 12); 1507 ciż Wojciech i Grzegorz pozwani przez tegoż Mikołaja o wygnanie m. in. z dóbr ojczystych Gaj, S., Kiączyn i →Sierpowo [→Międzychód] (PG 65, 270v); 1508 tenże Mikołaj [w ramach działów braterskich] sprzedaje z zastrz. pr. wykupu tymże braciom Wojciechowi i Grzegorzowi części dóbr po ojcu w Gaju, S., Sierpowie i Kiączynie za 1800 fl. (PG 13, 140; szerzej →Sierpowo k. Buku); 1510 [ciż] płacą pobór →niżej; 1512 tenże Mikołaj [w ramach działów braterskich] sprzedaje temuż bratu Grzegorzowi swoje części po ojcu w Gaju, S., Kiączynie i Sierpowie, a także części m. →Międzychód z przynależnymi wsiami, spadłe na niego po śmierci tegoż Wojciecha, za 1130 fl., a następnie kupuje od tegoż Grzegorza jego części we wspomn. dobrach także za 1130 fl. (PG 14, 191-191v); 1517 transakcja wzajemna jak w 1512, ale za 1200 fl. (PG 15, 133v-134); 1532 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Jerzemu, Stanisławowi i Marcinowi Ostrorogom z Lwówka za 600 fl. 1/4 dóbr →Międzychód, którą wraz z połowami wsi Gaj, S., Kiączyn i Sierpowo kupił od tegoż Grzegorza za 1200 fl. (PG 16, 492; w haśle →Sierpowo reg. nieścisły); 1532 tenże Mikołaj daje w dożywocie swojej ż. Reginie z Opalenicy połowę swojej 1/4 dóbr →Międzychód oraz połowy wsi Gaj, S. i Kiączyn, a także połowę sumy zapisanej na wymienionych dobrach (PG 16, 529v); 1550 tenże Grzegorz daje temuż Mikołajowi sędziemu ziemskiemu pozn. swoje części dóbr →Oborniki i →Międzychód oraz Gaju, Kiączyna, S. i Sierpowa, a także części, jakie posiadała tam Dorota wd. po Feliksie [tenutariuszu] obornickim, obecnie ż. Jana Grabskiego (MS 5 nr 864; PG 93, 25v).

1505-20 Feliks syn Aleksandra Obornickiego, dz. w Gaju: 1505 tenże zaspokaja roszczenia swego rodzeństwa przyrodniego z Włościejewek do posagu ich matki Elżbiety, oprawionego przez jej zm. męża Aleksandra na Gaju, S. i wsi [król.] Bogdanowo [w starostwie obornickim] (PG 13, 43-44); 1507 tenże zapisuje swej ż. Dorocie c. Piotra Łekieńskiego po 500 fl. posagu i wiana na połowach Gaju, S. i Kiączyna (PG 13, 123v); 1520 tenże daje w dożywocie swej ż. Dorocie swoje części Gaju, S. i Kiączyna oraz →Międzychodu z przyległymi wsiami (PG 15, 361); 1526 wspomn. Dorota ma oprawę m. in. na S. (MS 4 nr 14466); 1550 wspomn. Dorota wd. →wyżej.

1588-91 Andrzej i Wojciech ss. Stan. Skóry z Gaju Obornickiego [a wnukowie Mikołaja]: 1588 ciż dzielą się dobrami, w tym S., które otrzymuje Andrzej (PG 158, 247-248); 1591 tenże Wojciech daje temuż Andrzejowi swoje części wsi, m. in. S. (PG 23, 702v).

1508 pobór od 5 ł. os., od karczmy 6 gr (ASK I 3, 3); 1510 wieś S. [Wojciecha, Grzegorza i Mik. Skórów, tenutariuszy] z Obornik ma 14 ł., z czego tylko 5 ł. os., jest 1 karczma i 2 zagr. (LBP 167; →p. 5); 1563 pobór od 2 ł. os. (ASK I 5, 215v); 1577 płatnik poboru Paweł Charliński (ASK I 5, 665v); 1580 pobór [formularz nie wypełniony] (ŹD 7).

1447 pracowici Wojciech włodarz i Jakub Ciesielski →wyżej: Piotr Skóra; 1471 prac. Mac. Piecz z S., Szymon [z S.?] →p. 5; 1482 prac. Wojc. Lusowski w imieniu swoim oraz Wawrz. Maczolaka, Jana Wełnianki, Michała Piecza, Jakuba Pękacza (Pankacz), Szczepana Pieczewicza, Jakuba Nowaka i Tomasza Pękacza (Pankacz) kmieci z S. zobowiązuje się, że każdy z nich będzie z tytułu mesznego płacił Maciejowi pleb. w Ceradzu [Starym] po 7 gr i 1 kogucie (ACC 60, 46v).

5. 1431 [?] bp pozn. Stan. [Ciołek] na prośbę kanonika kat. pozn. Mac. Dryi wznawia kościół par. w →Mieściskach, który na skutek klęsk wojennych został opuszczony przez plebanów; bp wciela do par. wsie Mieściska, S., Grzebienicko, Wierzeja i Sarb, które dawniej do niej należały, a później zostały włączone do par. Ceradz [Stary] (Wp. 9 nr 1268; Now. 2, 460, pod r. 1432 na podstawie luźnej karty w ACC 76, której tam obecnie nie ma); 1432 bp pozn. [Stan. Ciołek] przyłącza wsie S., Grzebienicko, Sarb i Wierzeja do kościoła par. w Mieściskach (CP 28, 79v: zapis w aktach kapituły kat. pozn. pod datą 3 VII).

1433 oficjał pozn. kmieci ze wsi [m. in. S.], które zostały włączone do kościoła [par.] w Mieściskach, uwalnia od ekskomuniki, w jaką popadli w sprawie o meszne ze wspomn. wsi, ponieważ właściwą stroną procesu okazał się Jan pleb. w Mieściskach (Wp. 9 nr 1310).

1471 Wawrzyniec, Marcin i Andrzej klerycy S. pozywają prac. Mac. Piecza z S. o zabrane przed 3 l. po śmierci ich ojca Szymona [z S.?] 2 woły wartości 2 kóp [gr], o 1 grz., 3 miary żyta i 7 korców owsa [łącznej] wartości 4 grz., wełnę o wartości 1/2 kopy [gr] oraz szatę lamowaną złotem wartości 1 grz.; pozwany zaprzecza oskarżeniu (ACC 51, 18).

1482 zobowiązanie kmieci z S. na rzecz pleb. w Ceradzu →p. 3.

1508 S. w par. Ceradz Stary (ASK I 3, 3); 1510 z S. w par. Ceradz [Stary] płacą plebanowi wiardunki dzies. po 8 gr [z łanu; →p. 3] oraz meszne (LBP 167-168); 1580 S. w par. Ceradz Stary (ŹD 7).

Uwaga: 1. Na mapie Gilly’ego wieś Stramice; w SG 11 (1890), 389, wieś Stramnice alias Stramnica. Na MTop. 1950 w tym miejscu PGR Stramnica, a wg Wykazu urzędowych nazw miejscowości w Polsce, t. 3, 1982, s. 354, Stramnica wieś i gaj[ówka]. Na MTop. 1998 widoczna grupa zabudowań przynależna do wsi Gaj Wielki, zaś ok. 1 km na SSW Gaj[ówka] Stramnica (na MTop. 1950 w tym miejscu G[ajówka] Gorgoszewo).

2. Oprócz naszego S. istnieje także wieś Stramnice k. Jarocina w pow. pyzdr., w średniowieczu własn. szlach.