SZCZODRZYKOWO

1352 or. de Sczedrzykowicz (Wp. 3 nr 1313), 1392 de Sczedrzycowicz (Codex diplomaticus Universitatis Pragensis, cz. 1, Pragae 1834, s. 104), 1396 kop. XVI w. Sczedrzycovicze (Wp. 3 nr 1972), 1400 or. Sczedricouo, Sczedrzicouice, Sczedrziky (KP nr 21; WR 1 nr 456, 485), 1400 Sczedrcovice (ZSW nr 69), 1401 Sczedrzikouice (KP nr 620), 1402 Sczedricouice, Sczedrzicowicze (MHP 289; Wp. 7 nr 433), 1402 Czedrzicouice! (ZSW 99), 1403 Scedricouice, Scedrzikovicze (KP nr 1334; ZSW po nr 524), 1418 Sczedrzicouicze (WR 1 nr 966), 1424 Szczedrzicovo (KoścZ 8, 24v), 1426 [dopełniacz] (s) Szczedrzykowic (WR 1 nr 1221), 1427 Sczedrzicowice (WR 1 nr 1271), 1428 Sczedrzikowice, Szczedrzykowycze (WR 1 nr 1283, 1501), 1432 Sczedrzycowyce (PZ 11, 121), 1440 Sczedrzichowicze (WR 2 nr 1244), 1442 Sczedrzychowice (Wp. 10 nr 1579), 1443 Schedrzikouicze (PZ 14, 172), 1470 Sczedrzykowo (PG 8, 54, obecnie s. 108), 1470 Sczodrzycowycze (PG 57, 90v), 1475 Sczodrzikowicze (PZ 20, 26v), 1488 Szczedrzykowo (PG 10, 92v), 1503 Sczyedrzychowo (PG 12, 278v), 1534 Sczodrzykowo (PG 16, 700), 5 km na NNE od Kórnika.

1. 1470 n. pow. pozn. (PG 8, 54); 1508 n. par. Pierzchno (ASK I 3, 15).

2. 1561 las w miejscu zw. Żale (PZ 33, 789); 1570 las zw. Stara Poręba (K 3, 243); 1591 bracia Jan i Stan. Dachowscy dzielą swoje dobra w Dachowie, S. i Krzyżewnikach; w S. wymieniono m. in. dwór, ogród zw. glinianka, łąkę Rokicina (Rokiciny), płosy Główna krócica, Zagajne, Żłóbkowa (Żłóbki), miejsca zw. Żalka [żalnik, stare cmentarzysko?] i Dąbie, las Twaróg położony w kierunku Tulec, a podzielony m. in. wzdłuż drogi prowadzącej z Bylina do Robakowa; przez lasy k. Dachowy i S. przechodzi wielka droga z Poznania do Nowego Miasta [nad Wartą] (PG 157, 988-989v).

3. Własn. szlach. 1352 Szczepan z S., 1352 Jasiek i Skarbimir ss. Szczedrzyka [z S.?] →p. 6.

1392-96 Florian z S. i Dachowy, syn Szczedrzyka, duchowny →p. 6.

1400-04 (zm. a. 1406) Szczedrzyk z S. [także z →Runowa k. Kórnika, gdzie potwierdzony 1390-1402], Szczedrzykowski, 1402-04 wicesędzia w Pyzdrach (GUrz. nr C 599; MHP 289; Wp. 7 nr 433) [h. Awdaniec (tak W. Semkowicz, Ród Awdańców w wiekach średnich, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego” 14, 1917, s. 268-269, a za nim SzwedaGrzym 279)]: 1400 [zapewne tenże (nazwa S. wymieniona tylko w nagłówku sprawy)]; Mroczek z Iwna ma przedstawić w sądzie dok. sprzedaży temuż 1/2 Iwna (KP nr 21); 1400 tenże [dz. w Runowie] dowodzi, że zgodnie z prawem zajął [dobra] Henryka sołtysa z Runowa (WR 1 nr 456; KP nr 292); 1400-01 tenże śwd. (KP nr 442; WR 1 nr 485; WR 3 nr 169); 1401 tenże nie powinien odpierać przedawnieniem roszczeń Mroczka [z Iwna] podsędka pozn. i Jarosława Skwierzyńskiego z tytułu poręki [za kogo?] (KP nr 620); 1401 przeciw temuż świadczy Maciej sołtys z Piotrowa [w par. Głuszyna], że tenże miał za ojca Macieja zapłacić meszne plebanowi w Pierzchnie (KP nr 911); 1402 tenże wraz z in. osobami ręczy Stan. Palędzkiemu za Stan. Dupiewskiego zw. Rej (KP nr 998); 1402 [tenże? (brak miejsca pochodzenia)] toczy spory: z Piotrem sołtysem z Piotrowa o woły i konie wartości 5 grz. oraz z Winc. Kobylnickim (KP nr 1076, 1085, 1090); 1403 tenże pozywa Teodoryka z Iwna o 73 grz. długu jego ojca [Mroczka]1W 1400 tenże Szczedrzyk jako dz. →Runowa toczył proces z Mroczkiem o 1/3 z 200 grz. (KP nr 394); Mroczek miał też okazać Szczedrzykowi akt rezygnacji 1/2 Iwna (→wyżej) (KP nr 1249); 1403 na tegoż albo na [Sędziwoja] Zaborowskiego [z Zaborowa k. Książa] Jakubek z Bytynia [i Młodawska] powinien przenieść pr. własności do 3 ł. w Młodawsku z tytułu należności 30 grz. bez 8 sk. (KP nr 1310, 1320, 1321, 1326, 1367, 1388; dokładniej: →Młodawsko); 1404 tenże toczy proces z Janem Silniewskim [z →Synowic] i Mik. Spławskim o 20 grz. poręki i 2 grz. czynszu [szkody z tytułu tej poręki?] (KP nr 2013); 1404 tenże powinien zawrzeć ugodę z Kierstanem Żydem [pozn.] w sprawie pieniędzy i lichwy (KP nr 1911); 1404 tegoż Żyd [pozn.] Abraham wraz ze swymi braćmi pozywa o 5 grz. [poręki]; w razie nieobecności tegoż Szczedrzyka przed sądem starosty gen. Wlkp. ma go reprezentować Czasław [sołtys z Runowa] (KP nr 1961); 1405 [Witochna, Wichna] wd. po tymże Szczedrzyku wraz z dziećmi [brak imion], dziedzice w Runowie, oraz Czasław sołtys z Runowa przegrywają proces z Żydami pozn. o 5 grz. poręczenia [przez zm. Szczedrzyka] za Sędziwoja Zaborowskiego (KP nr 2093, 2094); 1405 wspomn. wd. wraz z dziećmi toczy proces o [inne?] długi z Żydami Muszką i Szabdajem z Poznania oraz Muszką z Szamotuł (KP nr 2107, 2185, 2232, 2249).

1405-18 Witochna (Wichna, Witocha) Szczedrzykowa, Szczedrzykowska, z S. wd. po Szczedrzyku [o niej →Dachowa, p. 3]: 1405 taż wd. →wyżej; 1405 taż Szczedrzykowa pozwana przez Wojtka Lasockiego (Lassoski) [może ident. z Wojtkiem [Kopyto] wicewdą kal.2Wojtek (Wojciech) Kopyto dobrze potwierdzony w l. 1405-08 jako wicewda kal., lecz zawsze bez miejsca pochodzenia. W KKal. s. 257, umieszczony w indeksie pod Bogucicami, ale żadna z przywołanych tam zapisek, także tych odnoszących się do jego ż. Anny, nie podaje tej nazwy miejscowej (GUrz. nr C 151 – tu znany tylko z imienia)] o 33 grz. z tytułu poręki [za kogo?] (KP nr 2106, 2281 – wicewda Wojtek); 1405 taż wd. Witocha ma wprowadzić Janusza Łagiewnickiego [z których Łagiewnik?] w posiadanie 2 kmieci w Dachowie, którzy dają 2 grz. czynszu (KP nr 2202); 1405 Winc. Kobylnicki pozywa wspomn. Janusza Łagiewnickiego o porękę za [zm.] Szczedrzyka niegdyś z S. [może właśnie z tytułu tej poręki Witocha miała dać wwiązanie Łagiewnickiemu w role w Dachowie?] (KP nr 2203; także →wyżej, Szczedrzyk, pod 1402); 1405 sąd ustala wiek dzieci tejże pani Szczedrzykowej w sporze z Winc. Granowskim mieszcz. z Bnina3Winc. Granowski w 1402 określony został jako syn sołtysa z Dachowy (KP nr 852). W 1403 Wawrzyniec sołtys z Dachowy (a więc zapewne ojciec Wincentego) pozwał kan. pozn. Floriana z Dachowy o owo sołectwo wartości 30 grz., z którego został wypędzony, i o bydło wartości 5 grz. (KP nr 1245); przypuszczalnie w 1405 Wincenty kontynuował ten spór (KP nr 2264); 1406 taż wd. po Szczedrzyku (ZSW nr 980, 981); 1411 taż wd. Szczedrzykowa z S. pozwana przez plebanów z Tulec o niepłacenie od 2 lat 1 grz. czynszu z [odziedziczonych dóbr?]; kobieta zaprzecza roszczeniom (ACC 2, 2, zapiska uszkodzona); 1418 taż szl. Wichna Szczedrzykowska z S. wraz z synem Szczedrzykiem ma dowieść, że nie jest winna Winc. [Granowskiemu] mieszcz. z Bnina 10 grz. [cd. sporu z 1405?] (WR 1 nr 966).

1418-46 Szczedrzyk Szczedrzykowski, z S., syn [Szczedrzyka i] Wichny: 1418 tenże z matką →wyżej; 1422-24 tenże śwd. (WR 1 nr 1111, 1501); 1424 tenże z S. toczy proces z Sędziwojem Będlewskim; reprezentuje go w sądzie jego domownik (familiaris) Przecław (KoścZ 8, 24v); 1424 tenże (wraz z 3 innymi szl.) pozywa Bieniaka z Będlewa o swoją cz. [z?] 37 grz. [prawdop. poręki] (WR 3 nr 1031); 1426 tenże jest winien Mikołajowi z Gądek 5 grz. (PZ 8, 107); 1426 tenże w sporze z Pawłem z Ostrowa [którego?] dowodzi, że sporny ślad roli [gdzie?] wspomn. Paweł sprzedał mu w obecności ławników (WR 1 nr 1221); 1427 tegoż kmieć Jan ze →Szczuczyna ma stawić w sądzie jako świadka w swej sprawie (WR 1 nr 1271); 1428 temuż Piotr Jezierski z Bylina jest winien 6 grz. (WR 1 nr 1283); 1428 tenże dz. w Dachowie (PZ 10, 6v); 1432 tenże z S. toczy proces z Janem z Łowęcina (PZ 11, 121); 1432 tenże jednym z sędziów polubownych w sporze Wojciecha i Jana z →Synowic (WR 1 nr 1539); 1434-46 tenże z S. toczy procesy: 1434 z Maciejem z Wojaczewa (PyZ 7, 201), 1446 z Tomaszem ze Starołęki (PZ 15, 163v); 1440 w sporze z tymże Mik. Zimnowodzki z Cielmic dowodzi, że tenże nie pozwał go przed 3 laty o 100 kóp [gr] posagu po śmierci Śmichniny4Być może chodzi o c. Szczedrzyka, a pierwszą [?] ż. Mik. Zimnowodzkiego; wspomn. Mikołaj w l. 1435 i 1444 oprawiał posag i wiano ż. Agnieszce (PG 1, 15; PG 2, 80) (WR 2 nr 1244); 1442 tenże śwd. (Wp. 10 nr 1579).

1443 Teodoryk z S. jest winien szl. Eustachemu zw. Kot [z Wargowa] 16 grz. i 16 sk. jako cz. z sumy 50 grz. [prawdop. jest to cz. przypadającej na niego poręki; kolejne zapiski na tej karcie dot. zobowiązań 3 in. osób z tego samego tytułu] (PZ 14, 172).

1465-95 Andrzej Szczedrzykowski, Dachowski z S. i →Dachowy: 1465-88 tenże Szczedrzykowski (1486-88 Dachowski) zapisuje posag i wiano: 1465-70 swej ż. Jadwidze po 100 kóp gr posagu i wiana – 1465 na połowach S. i Dachowy, 1470 na 5 ł. kmiecych os. w Dachowie i na dworze z folw. w S. (PG 7, 227v; PG 8, 54); 1486 swej [drugiej?] ż. Barbarze po 100 grz. posagu i wiana na 2 cz. połowy Dachowy i 2 cz. folw. w S. (PG 10, 41v); 1488 swej [trzeciej?] ż. Weronice po 100 kóp gr posagu i wiana na połowach Dachowy i S. oraz na dworze w Dachowie (PG 10, 92v); 1492-95 tenże Szczedrzykowski występuje jako: 1492 stryj Doroty ż. opatrznego Wawrzyńca mieszcz. pozn., 1495 wuj dzieci Jana Grzymisławskiego [z Grzymisławic, pow. pyzdr.] oraz jego żony Katarzyny (PG 10, 170; PG 7, 75); 1509 wda zwalnia wspomn. Weronikę wd. [po tymże Andrzeju] i jej syna Jana chorego na chorobę francuską od obowiązku udziału w posp. ruszeniu (MH 9, 967).

1470 dziedzice z S. pozwani z powodu zaległych wiardunków król., nie stanęli przed sądem (PG 57, 90v); 1475 S. w wykazie zaległości podatkowych (PZ 20, 26v).

1503 Anna Szczedrzychowska, w towarzystwie stryja Mik. Nojewskiego i wuja Piotra Konarzewskiego, sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swemu mężowi Longinowi Kamieńskiemu swoją cz. w S. oraz 1 ł. os. w Dachowie za 200 grz. (PG 12, 278v); 1515 wspomn. Longin Sczedrzykowski kupuje od Jana Gądkowskiego i jego ż. Włodki cz. wsi Gądki w pow. pozn. za 250 zł (PG 15, 49).

1508-19 Jan Szczodrzykowski, Dachowski [syn Andrzeja]: 1508 tenże ze swej cz. Dachowy płaci 4 wiard. wojenne od 4 ł. (ASK I 3, 15); 1509 tenże →wyżej; 1513 [tenże?] Dachowski kupuje od Itamiły ż. Jakuba Stawskiego, Doroty ż. Bernarda Węgierskiego oraz panien Jadwigi i Heleny, cc. zm. Wojc. Zdziechowskiego, ich części po matce w S. i Dachowie za 100 grz. (PG 68, 291v); 1519 [zapewne tenże] zapisuje swej ż. Małgorzacie c. zm. Wawrz. Granowskiego po 100 grz. posagu i wiana na S. i 1/2 Dachowy (PG 15, 387); 1534 [tenże?] →niżej.

1519 Ludwik Szczedrzykowski występuje jako wuj Katarzyny ż. Mik. Szofa Skomlińskiego [ze Skomlina w ziemi wieluńskiej] i Agnieszki ż. Błażeja Westerskiego [ze wsi Westrza, pow. kal., k. Ostrowa Wielkopolskiego], cc. zm. Jakuba Gorzyckiego (PG 15, 301).

1534 Walenty Dachowski syn Druzjany sprzedaje swemu wujowi Janowi Dachowskiemu [synowi Andrzeja czy bratu Macieja?] swoje części po matce w Dachowie i S. za 20 grz. (PG 16, 700).

1534?, 1547-68 Jan i 1561-68 Mac. Dachowscy z S., bracia rodz.: 1534 [tenże?] Jan →wyżej; 1547 tenże Jan jest winien Janowi Szołdrskiemu [zw.] Puzik 100 zł (PG 89, 111v); 1561 tenże Maciej pozywa tegoż Jana o wycięcie drzew w miejscu zw. Żale położonym w nal. do tegoż Macieja części S. (PZ 33, 789); 1568 tenże Jan Dachowski pozywa tegoż Macieja o szkody wyrządzone w lasach S. i →Dachowy, m. in. o wycięcie w S. drzew wartości 200 grz. (PZ 35, 403); 1582 Anna Gnińska wd. po tymże Janie, a obecnie ż. Wojc. Pęchorzewskiego, kwituje Stanisława, Adama i Jana Dachowskich, ss. tegoż Jana, z 550 zł posagu i 550 zł wiana, które zm. mąż oprawił jej na S., Dachowie i Krzyżewnikach (PG 141, 222).

1582 Stanisław, Adam i Jan Dachowscy ss. zm. Jana →wyżej; 1589 tenże Stanisław sprzedaje Walentemu Rosnowskiemu swoje części w Dachowie i S. za 1260 zł (PG 23, 390); 1591 ciż bracia Jan i Stanisław dzielą się dobrami m. in. w S. [→p. 2]; części Dachowy i S. nal. do Wojc. Dachowskiego; 1599 tenże Jan oprawia swej ż. Annie Kębłowskiej, wd. po Janie Kurowskim, posag i wiano na S., Krzyżewnikach i Dachowie (TD).

1591 Wojc. Dachowski syn zm. Macieja: 1591 tenże →wyżej; 1591 Anna c. zm. Piotra Popowskiego, ż. tegoż Wojciecha kasuje swoją oprawę na Dachowie i S.; 1591 tenże Wojciech przyrzeka, że sprzeda Danielowi Grabowskiemu swoje części w Dachowie i S. za 4250 zł (TD).

1580 pobór z S. [formularz nie wypełniony] (ŹD 25).

6. 1352 Szczepan (Stephanus) z S. jednym z licznych współuczestników konfederacji Mac. [Borkowica] (Wp. 3 nr 1313) [wymienieni także m. in. Jasiek i Skarbimir ss. Szczedrzyka; czy z naszego S.?].

1392-96 Florian z S. oraz →Dachowy [i z Poklatek w pow. pyzdr.; zwany Poklatka; brat Dzierżka z Poklatek i Dachowy], syn Szczedrzyka: 1392 tenże zapisuje się na Wydział Prawa uniwersytetu w Pradze (Codex diplomaticus Universitatis Pragensis, cz. 1, Pragae 1834, s. 104); 1396 tenże z S., kan. kapituły kat. pozn., śwd. (Wp. 3 nr 1972); 1396 tenże Florian syn Szczedrzyka, kan. pozn. i dz. w Dachowie, zapisuje wikariuszom kat. pozn. czynsz 2 grz. od sumy 20 grz. na Dachowie (CP 10, 70v-71); 1398-1403 tenże z →Dachowy (Lek. 1 nr 2780, 2781, 3035 [kan. pozn. do 1433, pleb. w Dolsku 1413/14 – 1430, zm. 1433 (Now. 1, 727; Now. 2, 411; Wp. 11 wg indeksu)].

8. Hensel 6, 337, zapewne błędnie przyporządkowuje do S. wiadomość o grodzisku „Daleszyn st. 1”, pod którym kryje się raczej zniszczone grodzisko w Pierzchnie k. Środy (materiały Aliny Łosińskiej, IAE PAN, Poznań).

1 W 1400 tenże Szczedrzyk jako dz. →Runowa toczył proces z Mroczkiem o 1/3 z 200 grz. (KP nr 394); Mroczek miał też okazać Szczedrzykowi akt rezygnacji 1/2 Iwna (→wyżej).

2 Wojtek (Wojciech) Kopyto dobrze potwierdzony w l. 1405-08 jako wicewda kal., lecz zawsze bez miejsca pochodzenia. W KKal. s. 257, umieszczony w indeksie pod Bogucicami, ale żadna z przywołanych tam zapisek, także tych odnoszących się do jego ż. Anny, nie podaje tej nazwy miejscowej.

3 Winc. Granowski w 1402 określony został jako syn sołtysa z Dachowy (KP nr 852). W 1403 Wawrzyniec sołtys z Dachowy (a więc zapewne ojciec Wincentego) pozwał kan. pozn. Floriana z Dachowy o owo sołectwo wartości 30 grz., z którego został wypędzony, i o bydło wartości 5 grz. (KP nr 1245); przypuszczalnie w 1405 Wincenty kontynuował ten spór.

4 Być może chodzi o c. Szczedrzyka, a pierwszą [?] ż. Mik. Zimnowodzkiego; wspomn. Mikołaj w l. 1435 i 1444 oprawiał posag i wiano ż. Agnieszce (PG 1, 15; PG 2, 80).