(1325 villa Bertholdi, villa Bartholdy, Bertilsdorf, Bartholthowicze, Byertholowicze, Biertortowicze, Biertultowicze, Gyertholthowicze, Bartholthowice), dziś Zabawa i południowa część Komorowic przy kościele¹Por. mapę księstwa ośw.-zator. Stan. Porębskiego z r. 1562; w r. 1794 Biernatowice seu Zabawa (Metryka Józefińska), 13 km na SW od Kęt.

1. 1434 Komorowice i B. w dystr. ośw. i cieszyńskim (OK 5 s. 44)²Granica księstw dzieliła te wsie, również i dziś są Komorowice Śląskie i Krakowskie; 1457 księstwo ośw. (GrünMark. 2 s. 609); 1546 pow. śl. (Bon. 5 s. 244; ŹD s. 96); 1325 n. par. własna, dek. Oświęcim (MV 1 s. 148).

2. 1491 B. graniczą z Hałcnowem, 2 rybniczki → p. 3.

3. Własn. szlach. 1434 panna Elżbieta dz. Komorowic, c. Mikołaja Brusza, zapisuje 50 grz. Michałowi notariuszowi kościoła katedralnego krak., na swych dobrach we wsiach Komorowice i B. w dystr. ośw. i cieszyńskim (OK 5 s. 44); 1454 Jan z B. (GrünMark. 2 s. 601); 1457 w akcie sprzedaży księstwa ośw. przez Janusza oświęcimskiego Kazimierzowi Jag. wymieniono m. in. B. i Komorowice jako własn. szlach. (tamże s. 609); 1487 Wacław z B. (Morawski, Sądeczyzna 2 s. 289); 1491 Wacław Biertullowski sprzedaje za 2 zł księdzu Marcinowi pleb. w B. 2 rybniczki „na zbozi swem Halcnowskim [Hałcnów] a Biertullowskiem”, a co będzie powyżej tych 2 zł, też daje temu plebanowi (Mp. 5 t. R 59); 1502-9 Wacław z B. (SKO s. 89, 139; ZZ 12 s. 112; 13 s. 85); 1502-3 Maciej z B. (SKO s. 139; ZZ 13 s. 85); 1517-9 Maciej Kysel z B. (ZZ 12 s. 194; 13 s. 193-4; SKO s. 95-6); 1509 Wacław z B. zeznaje, że nie ma żadnego „wiana” w Hałcnowie (ZZ 13 s. 167); 1529 młyn i karczma w B. (LR s. 84); 1537 kmiecie z B. płacą po 2 gr rogowego od krowy: Tomek od 5 krów i 2 jałowic, Zolcha od 10 krów i jałowicy i 40 owiec, Syndlar od 15 krów i 2 jałowic, Stokłosa od 7 i jałowicy, Marek od 9 i jałowicy, Grigar od 2 krów, Kolbas od 4, Paweł Kolbas od 7 i jałowicy, Mały od 9 i 2 jałowic, Grigar od 6 i 2 jałowic, Hanus Halith od 5, 2 jałowic i 30 owiec, Bartek Zalich od 5 krów, Młynarz od 1 i jałowicy, Grigar od 8 krów, Tomasz od 10 i 2 jałowic, Marek od 10, jałowicy i 10 owiec, sołtys od 10, 3 jałowic i 20 owiec, Hanus od 8 krów, Ficzek od 5 i jałowicy, Fayth od 10 i 3 jałowic (R. rogowego - In. O 1/2 k. 13); 1541-2 Paweł Zwierzyna pozywa ss. zm. Macieja Kisiela z B.: Jana, Piotra, Michała, Jerzyka, Pawła i Mikolasza (ZZ 12 s. 304; 13 s. 293-4; SKO s. 136); 1546 Wawrz. Łaziński dworzanin król. sprzedaje za 600 fl. Wojciechowi Łazińskiemu cz. B. nabytą od Piotra Kessiela (Bon. 5 s. 244); 1581 części pani Myszkowskiej i pani Łazińskiej (ŹD s. 96).

5. 1325-7 pleb. Szymon, par. oceniona na 6 grz. i 8 sk. (MV 1 s. 148, 222); 1328-57 świętop. 5 sk. (MV 1 s. 307, 386; 2 s. 189, 196 i n. wg ind.); 1378 Piotr pleb. z B. (ZDK I, 174); 1470-80 do par. w B. należy Hałcnów (DLb. 1 s. 85); 1491 Marcin pleb. z B. → p. 3; 1529 dzies. pien. w G. wart. 32 gr bpowi krak.; miejscowy pleban pobiera w B. meszne i kolędę od młynarza i z karczmy (LR s. 9, 84).

6. Hannus z B. przyjął pr. miejskie krak. (Kacz. 149).

8. Kościół drewn. z pocz. XVI w. (KatZab. l s.19) przeniesiony do Krakowa - Woli Justowskiej, gdzie spłonął doszczętnie w r. 1978.