BILANOWICE

(1389 Vilanouicz, 1390 Bilanouicz, Bylanouicz, Bilyanouicze, Bilanow, Byelenouicze, Bilawnycze, Byelanowice), dziś Blanowice 15 km na NW od Pilicy.

1. A. 1490 n. pow. krak. (RP s. 133); 1508 pow. lel. (RP s. 358; ŹD s. 74); 1470-80 n. par. Kromołów (DLb. 2 s. 211).

2. 1431 rz. Mostki; → p. 3 (Pol. 3, 202); 1570 droga z Krakowa na Śląsk przez Olkusz, Kromołów, B., gdzie droga dobra i szeroka, Pomrożyce, a dalej przez Żarki i Częstochowę (LDK s. 62-3).

3. Własn. szlach. 1389-404 Krzywosąd, Sąd Bilanowski z B. i → Czarnej Poręby (SP 2, 933, 975; 8, 5496, 5548-9, 5521, 5551, 5560, 5580-1, 7367, 7916, 8237, 8700, 8703, 9014, 10811, 10878, 10904, 10963, uw. 215/4; ZK 3 s. 427, 442, 449, 463-4, 508, 550, 563; 4 s. 112); 1399 Krzywosąd z B. zostaje pozwany przez Elżbietę Granowską z Pilicy jako poręczający jej posag w wysokości 1000 grz. (SP 8, 8237, uw. 290/31); 1399-403 Małgorzata ż. Krzywosąda z B. (SP 8, 10220, 10904, uw. 277/26; ZK 3 s. 563); 1400 Mikołaj sługa Krzywosąda z B. (SP 8, 9535); do Krzywosąda należy Poręba Czarna i sadzawka nad rz. Wartą (ZK 3 s. 194); 1403 Krzywosąd z B. sprzedaje za 380 grz. Jadwidze, wd. po Ottonie z Pilicy wojewodzinie sand., B. i Porębę Czarną. Małgorzata ż. Krzywosąda zrzeka się pr. do tych wsi z racji wiana i posagu (ZK 3 s. 550, 563); Żyd Kanaan z ww. Jadwigą o dług, za który miał B. w zastawie (ZK 3 b s. 164); 1431 Bolko ks. opolski i jego ż. Elżbieta z Pilicy pragnąc powiększyć stan posiadania w kluczu pileckim nadają Niklowi Czenarowi miejsce pod budowę karczmy w B. między kuźnicami Zawiercką i Bilanowską oraz miejsce na założenie sadzawki na rz. Mostki, 5 lat wolnizny, po upływie której ma płacić 2 kopy gr rocznie. Czenar otrzymuje też ogród, role i łąki na takiej długości i szerokości, jakie mu wskażą do wykarczowania Piotr z Rzeptowa [Śląsk?] star. pilecki i włodarz Grzegorz z B., powyżej sosen w lesie, z zastrzeżenim, że nie wolno mu wycinać tych sosen. Na budowę domu i karczmy może brać drzewo w lesie. W karczmie może sprzedawać mięso jak prawowity dz. Pozwany winien odpowiadać, jak kmiecie z B., przed włodarzem, wg pr. niem.1Być może powstająca tu karczma jest zalążkiem późniejszego Zawiercia (Pol. 3, 202); 1450, 1472 → Pilica zamek (AGZ 13, 4276); 1453 Mik. Plewnia z B. (SP 2, 3523); 1471-2 B. należące do [Jana] Pileckiego wwdy krak. nie zapłaciły poradlnego (GK 19 s. 413, 612); a. 1490, 1490-4, 1496 → Pilica zamek (RP s. 133, 146, 159, 173, 189, 203, 68); 1508 pobór z 4 ł. (RP s. 358); 1519 → Pilica zamek (MS 4, 12 293); 1521 „pars Sandeczky” [tj. kaszt. sądeckiego] nie osadzona kmieciami (BJ rps 5259 k. 32 r.).

4. 1431 → p. 3.

5. 1529 dzies. snop. wart. 1 1/2 grz. oraz kolęda plebanowi w Kromołowie (LR s. 324).

1 Być może powstająca tu karczma jest zalążkiem późniejszego Zawiercia.