PARZNIEWO MAŁE

(1433, 1441 Parznyewo Parvum, 1486 Parznyewo, [ok. 1496], 1522 de Minori Parznyevo) 6 km na NW od Nadarzyna, w XVIII w. Parzniewek, dziś Helenów, cz. wsi Nowa Wieś.

1. 1441 distr. warsz. (MK 3, 261); 1504 z. warsz. (MK 18, 186); 1505 pow. bł. (MK 18, 244v); 1580 par. Brwinów (ŹD 278).

2. 1428 gran. między P., Granicami i [Kaniami-]Sulniewem (Warsz. 2, 12); 1522 łąki i las w P.M. od węgła gran. Kani do brodu, 1580, 1790 młyn → p. 3.

3. Włas. szlach. 1428 Gotard dr dekretów, kan. warsz. i Jan z P. postanawiają ugodzić się o granicę między P. i Granicami a Sulniewem stanowiącym włas. koleg. warsz. (Warsz. 2, 12); 1433 Jan z P. ma sprawę z kapitułą warsz. o granice P.P. i Kani[-Sulniewa] (Warsz. 2, 236); 1441 Jan z P. sprzedaje z pr. odkupu swój czynsz z dóbr Granice i P.P. Janowi Borzęckiemu kan. warsz. za 36 kóp gr szer. pras. (MK 3, 261); 1469 Anna wd. po Janie z P. i jej ss. Mikołaj, Stanisław, Jan sprzedają z pr. odkupu czynsz z dóbr Granice mansjonarzom kaplicy NMP w Warszawie (MK 5, 114v); 1485 Andrzej z Wolicy sprzedaje swą wieś Wolicę [Pruszkowską] Mikołajowi z P. za 300 kóp gr w półgr; Elżbieta ż. Andrzeja wyraża zgodę (MK 9, 170v); 1492 Mikołaj Parzniewski z Wolicy Pruszkowskiej przyjmuje od Jana i Jakuba ss. zm. Andrzeja z Sokołowa 2 wł. w Wolicy Pruszkowskiej (MK 18, 119v); 1494-98 Mikołaj Parzniewski z P.M. → p. 6; [ok. 1496] Stanisław z M.P. jako rozjemca uczestniczy w podziale dóbr braci z Komorowa (WarszDis. 6, 253v); 1498 Ofka ż. Mikołaja z P. starosty czer. (Warsz. 7, 869); 1502 Ofka c. zm. Świętosława z Pruszkowa, ż. Mikołaja z P. (MK 18, 157v); 1502 Ofka ż. Mikołaja z P. i Katarzyna, cc. zm. Świętosława z Pruszkowa, sprzedają Mikołajowi z Sobikowa star. liw. swe części w Jasienicy, które mają po swoim bracie zm. Sasinie z Jasienicy, za 500 kóp gr w półgr (MK 18, 157v); 1504 Stanisław z P. z żoną Katarzyną, c. Mikołaja z Izdebna, sprzedaje z pr. odkupu czynsz z dóbr dziedz. P. i Kanie kościołowi par. NMP w Nowej Warszawie (MK 18, 186); 1505 Stanisław z P. sprzedaje z pr. odkupu 4 kopy gr w półgr czynszu rocznego z P. i Granic za 80 kóp gr w półgr wykonawcom testamentu Macieja Słabego z przeznaczeniem na ołtarz w kościele par. w Nowej Warszawie (MK 18, 244v); 1505 Mikołaj z P. z ż. Eufemią odstępują Wolicę Pruszkowską Aleksemu z Nadarzyna kaszt. czer. (MK 18, 222v); 1507 Ofka ż. Mikołaja Parzniewskiego z P. ma sprawę o dobra Jasienica (Tarcz. 5, 228);

1521 Mikołaj syn zm. Stanisława z P. Małego z ż. Barbarą, c. Jana Januszka z Rylska zamieniają z Walentym Osuchowskim chor. rawskim M.P., Granice i Kanie, odziedziczone po ojcu i bracie Pawle, na cz. Lutkówki (MK 32, 106v); 1522 Jerzy z Parzniewa Wielkiego kwituje Walentego Osuchowskiego chor. raw. z zadośćuczynienia za dobra w M.P., Granicach i Kaniach należące wcześniej do zm. Pawła syna zm. Stanisława i jego siostry Zofii, żony Jana z Bobrowiec; Walenty daje Jerzemu cz. łąk i lasu w M.P. od węgła gran. Kani aż do brodu; koło tego brodu są inne kopce gran. uczynione przez Mikołaja i Pawła z M.P. (MK 32, 138); 1522 Mikołaj syn zm. Stanisława z M.P. h. Bylina (MZH nr 981); 1522 świadkowie przysięgają, że szl. Mikołaj z M.P. nie przechowywał złodziei w swoim domu (ZR nr 2269); 1526 czynsz książ. z 2 1/4 wł. po 12 gr (ASK I 27, 458); 1563 Mikołaj Osuchowski h. Gozdawa z P. i Kań w par. Brwinów; Tomasz Parzniewski h. Belina z Broniszewka i Kopany w par. Brwinów (MH 9, 40); 1580 Mikołaj Osuchowski płaci pobór od 4 1/2 wł. os., młyna o 1 kole (ŹD 278); 1790 P. z młynem (TarDym.); XIX w. dobra Helenów mają 2808 mr. gruntów dworskich, tj. ponad 93 wł., w tym folwarki P., Gąsin, Popówka i Strzeniówka (SG 3, 55).

4. 1526 czynsz książ. po 12 gr z 1 wł. os. (ASK I 27, 458).

5. [Pocz. XVI w.] oraz 1510 dzies. z obu wsi P. należące do archid. warsz. są sprzedawane za 8 lub 10 kóp (LBPosn. 32); 1603 dzies. z folw. P.M. należą do wikariuszy w Brwinowie (Vis. 1603, 150; NowDzieje 2, 518).

6. 1494-98 Mikołaj Parzniewski z P.M. [h. Belina]: 1494-95 star. zakr., 1498 star. czer. (PacSpis; Ep. 15, 30).