WIŚNIEWO

(1470 Wisniewo, Wysznyewo) 12,5 km na ESE od Stanisławowa, dziś Wiśniew.

1. 1471 distr. warsz. (MK 9, 5v); 1472-1504 kośc. par. w W. diec. pozn. (MK 9, 19; AC 1 nr 964).

2. 1470 młyn książ. na rz. Rządza między wsiami W. i Mlęcino (MK 5, 133v); 1473 nadanie książ. 12 wł. zw. Kamionka k. wsi W. i Mlęcino, między rzekami Osownicą i Kamionką, obok granic Ossowieńskich i Szostaka, na pozostałości wsi W. i Mlęcino (MK 9, 33); 1482 W. graniczy z Mlęcinem, młyn na Rządzy → p. 3; 1565 W. ma 3 młyny o 1 kole, w tym 2 na rz. Rządzy i 1 na potoczku małym; wieś W. graniczy z Rządzą pana Mińskiego, Mlęcinem pana Szczawińskiego i Zimną Wodą pana Mińskiego (LM 1565 II, 194); 1580 dwa młyny → p. 3.

3. Włas. książ., potem król. 1471 ks. Bolesław V w podziale z braćmi otrzymuje z. warsz. i dobra książ., w tym W. (Iura 1 nr 126); 1472 W. wieś książ. nowo lokowana (MK 9, 19); 1474 ks. Bolesław V daje Jakubowi z Mińska zgodę na postawienie swej grobli na brzegu rz. Rządza powyżej jego kuźnicy w stronę W. w z. warsz. (MK 9, 48v); 1482 tenże ks. sprzedaje całą swą wieś Mlęcino graniczącą z wsią książ. W. wraz z młynem i borami oraz lasami nad rz. Rządzą (MK 9, 146v); 1482 ks. Bolesław V zamienia W. z młynem na rz. Rządzy z Piotrem z Laskowa [pow. kam.] podkonim na jego wieś Mokrą Dąbrowę i dopłatę 250 kóp gr w półgr [transakcja prawdop. niezrealizowana] (MK 9, 151v); 1496 pr. do W. ma szlachta z Mierzanowa [z. ciech.], przejmuje je Maciej Kościesza z Zalesia kan. płoc., pleb. w Rokitnie i w Przybyszewie (MK 9, 213); 1505 Gniewosz pleb. ze Słonima, Szczepan i Mikołaj bracia z Mierzanowa zastrzegają dokumenty w metryce ks. Bolesława [V] na Cisek, Mlęcino, W., Czarną i inne dobra (MK 18, 219); 1522 Dziersław Zaliwski zwraca 23 dok. na dobra książ. Kamionka, W., Turek i inne (MK 32, 126v); 1526 w W. 25 1/2 wł. os. płacących po 20 gr czynszu, 1/2 wł. włodarza, 4 wł. puste, 13 karczem płaci po 10 gr, 14 zagr. płaci po 6 gr (ASK I 27, 449-449v); 1526 W. daje owies (ASK I 27, 671); 1565 przy W. 3 młyny o 1 kole, w tym 2 na rz. Rządzy i 1 na potoczku małym (LM 1565 II, 195); 1580 pobór od 27 wł. os., 2 wł. pustych od dawna, 12 zagr. z rolami, 2 młynów o 1 kole (ŹD 254); XIX w. wieś i folw. mają 52 wł. (SG 13, 611).

4. 1471 prac. Piotr wójt w W. sprzedaje 1 wł. wójtostwa w W. prac. Maciejowi Boszkowiczowi z Rogoszyna za 18 kóp gr w półgr (MK 9, 5v); 1473 ks. Bolesław V daje opatrz. Piotrowi z W. wójtowi 1 wł. między włókami kmiecymi z pr. połowu ryb w stawie na swoje potrzeby małą siecią (MK 9, 31); 1482 uczc. Maciej wójt w W. sprzedaje 1 wł. roli wójtostwa wraz z ogrodem uczc. Mikołajowi zw. Ruszw [?] z W. za 20 kóp gr w półgr (MK 9, 143v); 1482 ks. Bolesław daje na W. pr. chełm. z czynszem po 10 gr z wł. (MK 9, 151v); 1489 uczciwi Paweł syn Marcina z W., Marcin syn Błażeja z Osin i Wojciech syn Aleksego z Turka sprzedają uczc. Janowi rudnikowi z Rządzy 2 wł. wójt. we wsi książęcej W. (MK 18, 35); 1491 Paweł z Wiśniewa z bratankami Marcinem z Osin i Wojciechem z Turka sprzedają wójtostwo w W. z 2 wł. wolnymi za 28 kóp w półgr opatrz. Janowi rudnikowi ciskowskiemu (Warsz. 6, 747); 1565 2 wł. wójt. (LM 1565 II, 194); 1580 ksiądz Maciej wójt w W. ma 2 wł. wójt. (ŹD 254).

5. 1472 ks. Bolesław V daje 2 wł. we wsi książ. W. jako poświętne kościołowi w W., nad którym ma pr. patronatu (MK 9, 19); 1472 tenże ks. prezentuje Jakuba z W. na plebana w W., po zgonie Mikołaja; Jakub instytuowany w 1474 (NowDzieje 2, 548); 1500 kap. płoc. akceptuje nadanie dzies. ze wsi książ. Turek i Wiśniewo na fundację przez ks. Konrada III kaplicy w koleg. warsz. [nadanie niezrealizowane] (ACapPloc. 50, 52); 1504 Jan bp pozn. darowuje kap. pozn. dzies. z nowo założonych wsi w parafii W., tj. z W., Mlęcina, Turka, Kamionki, Rudna, Rudzieńskiej Woli i Okuniowej Woli (AC 1 nr 964); 1514 Jan pleb. w W. odzyskuje z wyroku Jana bpa pozn. dzies. z ról wójt. W., Mlęcina i Turka (NowDzieje 2, 548); 1538 rezygnacja pleb. Jana Bojemskiego; na następcę prezentowany Wawrzyniec Szczawiński podpisek z. warsz. (MS 4 nr 19423); 1565 poświętne w W. ma 2 1/2 wł.; dzies. ze wsi należą do kap. pozn. (LM 1565 II, 195); 1603-17 kośc. drewn. Ś. Trójcy, pleb. ma 2 wł. roli w 3 polach, w tym 1 wł. os. oraz dzies. z wsi W., Turek, Kamionka, Mlęcino, Rudno (Vis. 1603, 49v-50v; NowDzieje 2, 548; Knap.mps 878-880).