ZGORZAŁA

(1450 Zgorzala, 1451 Grambnycza alias Sgorzala, 1481 Antiqua Gramnycza alias Zgorzala, Szgorzala) 6 km na NW od Piaseczna.

1. 1450 n. distr. warsz. (MK 4, 99v); 1526 pow. warsz. (ASK I 27, 451v); 1580 par. Raszyniec (ŹD 271).

2. 1450 jezioro, bór, gościniec braliński → p. 3; 1460 dział lasu w Jeziorkach czyli Gramnicach sięga od węgielnicy Z. (MK 5, 127v); 1565 Zgorzelscy [z Z.] graniczą z Nową Wolą (LM 1565 I, 41-42); 1661 Z. graniczy z Piasecznem (LM 1660-1661, 68).

3. Włas. szlach. 1450 bracia Mikołaj, Włodek i Piotr z Gramnic dzielą dobra; Mikołaj i Piotr dostają Z., a Włodek Sarny i dział, który trzyma Mikołaj Sasinkowic z Gramnic[-Sarn]; jeżeli Sasinkowic nie odda tego działu, to bracia dopłacą Włodkowi 46 kóp gr w półgr; Piotr dostaje siedlisko w środku wsi i połowę Z.; Włodek będzie miał dostęp do jeziora i może moczyć przędziwo; kmiecie obu braci będą mieli wspólne pastwiska i stegny w Z.; trzej bracia dzielą bór: jadąc z Leśnej Woli gościńcem bralińskim do Tarczyna cz. na lewo ku Piasecznu dostają Mikołaj i Piotr, a Włodek cz. na prawo ku Słominu (MK 4, 99v-100); 1451 Andrzej syn Włodka z Gramnic odstępuje swą cz. Gramnic czyli Starej Wsi [Gramnice-Łady] z sadzawką, jeziorem i borami oraz lasami przynależnymi Mikołajowi synowi Bartłomieja z G.S. w zamian za jego dział oddzielony od działu jego br. Piotra (MK 4, 124); 1456 Katarzyna c. stren. Piotra Drozda z Łomianek podczaszego warsz., ż. Piotra z S. kwituje ojca z zadośćuczynienia za dobra (MK 9, 40v); 1460 Stanisław z Gramnic br. Andrzeja zastawia Mikołajowi z S. na 8 lat w 13 kopach gr w półgr i 6 gr swą cz. lasu k. granic zgorzelskich od gran. swego br. Andrzeja aż do lasu piaseckiego pod karą przepadku (MK 5, 110v); 1463 Anna wd. po Stanisławie z Gramnic czyli Starej Wsi z dziećmi Włodkiem, Janem, Ewą, Anną, Świętką i Elżbietą zabezpieczają Mikołajowi z Z. dług 60 kóp w półgr i 1 stogu żyta wart. 3 kóp gr pod karą przepadku lasu Rąbienie w Gramnicach Starej Wsi (MK 5, 110v); 1465 Maciej z Michałowic zastawia Piotrowi z S. 1/3 Michałowic pod karą przepadku w 13 kopach gr w półgr i 20 gr (MK 9, 7-7v); 1467 Jakub syn Mikołaja z G. → p. 6;

1468 Jan ze Starej Wsi czyli Gramnic syn zm. Stanisława za zgodą matki Anny zabezpiecza Mikołajowi z G. dług 200 kóp w półgr pod karą przepadku dziedzictwa ojczystego i macierzystego w Starej Wsi czyli Gramnicach i 1/2 boru (MK 5, 111); 1468 tenże Jan z matką i rodzeństwem Włodkiem, Elżbietą, Anną ż. Pawła z Goźlina i Świętką ż. Marcina z Goźlina zabezpieczają Mikołajowi z Z. dług 15 kóp w półgr pod karą przepadku dąbrowy w Gramnicach (MK 5, 111); 1468 Mikołaj z Z. uzyskuje potw. w/w przepadków z lat 1460-68 (MK 5, 110v-111); 1468 Mikołaj z Z. ma proces z Krystynem ze Skupi (Warsz. 4, 184); 1470 Andrzej syn zm. Macieja zwanego Jajko z Michałowic winien jest 15 kóp gr w półgr Piotrowi z S. pod karą przepadku działu w Michałowicach (MK 9, 7v); 1472 Więcław z Michałowic sprzedaje działy w Michałowicach Piotrowi z S. za 40 kóp gr w półgr (MK 9, 7); 1474-81 Mikołaj syn Mikołaja z S. → p. 6; 1481 ks. Bolesław V daje przywilej pr. niem. Mikołajowi z A.G.a.Z. staroście warsz. na jego dobra A.G.a.Z. i Skupie, daje mu pr. nieodpowiednie oraz zwalnia go od kar sąd. (MK 9, 131; Warsz. 5, 637); 1482 tenże ks. daje Piotrowi z S. prawo nieodpowiednie (MK 9, 142v); 1482 Piotr z S. sprzedaje z pr. odkupu Pawłowi z Gołębi kan. warsz. czynsz roczny 1 kopy gr w półgr z dóbr S. i Michałowice, z rolami folw. i młynami, za 30 fl. węg., ręcząc za spokój ze strony swej ż. Katarzyny (MK 9, 144); 1484 zakład między Mikołajem z S. i jego ss. Stanisławem i Janem a Janem Belskim tenut. w Gramnicach h. Przerowa (MZH nr 638); 1487 pan Mikołaj Zgorzelski (AC 2 nr 1862); 1490 Stanisław Zgorzelski uczestniczy w najeździe i rabunku wsi Zawady prep. bł. (AC 2 nr 1877); 1490-91 konflikt księdza Bartłomieja Belskiego bak. z Mikołajem Zgorzelskim z Z. i jego poddanymi z tenuty [→ Gramnice-Folwarki] (AC 2 nr 1879); 1493 [kmieć] Jan Krówka z Z. otrzymuje siedlisko w Starej Warszawie od rady miej. (RadWS nr 195); 1494 zakład między Adamem Gąską z Inczewic a Grzegorzem i Walentym z Komorowa, Stanisławem, Janem i Mikołajem z Z. oraz Jakubem i Stanisławem z Podolszynia h. Łada (MZH nr 745); 1496 Krystyn z Rakowa zastawia pod karą przepadku swój dział w Skupiach Stanisławowi synowi Mikołaja z Z. w 100 kopach gr w półgr (MK 18, 144); 1500 Bartłomiej Belski pisarz ziem. warsz. ma proces z Mikołajem z Z. i Stanisławem jego synem ze Skupi (Warsz. 8, 4); 1502 Stanisław z Z. uzyskuje potwierdzenie przepadku zastawu z 1496 (MK 18, 144v); 1502 Katarzyna c. zm. Mikołaja ze Święcic podsędka warsz., ż. Bartłomieja z Z. jest winna 200 kóp w półgr swemu br. Maciejowi ze Święcic (Bł. 4, 67); [1505] Mikołaj dz. z Z. płaci z dóbr Z. 1 grz. rocznie na ołtarz w kośc. Ś. Ducha poza murami Warszawy (AGAD perg. 1543, załącznik); 1507 szl. Jakub ze A.G.a.S. (Tarcz. 5, 303v); 1523 Małgorzata c. Stanisława Zgorzelskiego ze Skupi, ż. Mikołaja Dąbrowskiego zapisuje z pr. odkupu czynsz 6 grz. z dóbr Z. na erekcję ołtarza NMP w kośc. par. w Raszyńcu od sumy 60 kóp gr w półgr darowanej za zgodą męża (MK 32, 189v); 1526 w Z. 6 1/4 wł. płacących po 8 gr czynszu, w tym części Jana i Bartłomieja mają [razem] 3 3/4 wł., cz. Stanisława 2 1/2 wł. os. (ASK I 27, 451v); 1547 Jan Czerniakowski ustanowiony opiekunem Małgorzaty wd. po Szymonie Zgorzelskim i jej nieletnich dzieci Jana, Katarzyny, Doroty, Anny, Elżbiety (MS 4 nr 22899); 1557 Stanisław Młochowski zwraca psałterzystom warsz. 55 kóp gr zapisanych na jego dobrach Skupie i Z. w 1555 (KnapWar. 89); 1563 Jan syn Szymona, Jan syn Jakuba i Jerzy syn Jana Zgorzelscy h. Łada (Wittyg 373; MH 9, 44; MH 11, 191); 1580 włas. Zgorzelskich (ŹD 271); XIX w. wieś Z. ma 312-320 mr. [ponad 10 wł.] (SG 14, 584; Małc. 197).

4. 1481 ks. Bolesław V daje Mikołajowi star. warsz. czynsz książ. po 8 gr posp. z 1 wł. os. (MK 9, 131; Warsz. 5, 637).

6. 1467 Jakub syn Mikołaja z G. student Uniw. Krak. (MUK 1 nr 67e/002; w indeksie, s. 161, nietrafna identyfikacja z Grębynicami w woj. krak.).

1474 Mikołaj syn Mikołaja z S. student Uniw. Krak. (MUK 2 nr 74h/299); 1480-81 [tenże?] Mikołaj z Z. star. warsz. (Warsz. 5, 443 n.; Tarcz. 2, 694).

7. Enc. Warszawy 1016.