ŚLĄSKOWO

1284 kop. 1555 Slescowo (Wp. 1 nr 549), 1404 or. Slanszcovo (WR 3 nr 217), 1419 Slanskowo, Slanszkowo (KoścZ 4, 416v), ante 1439 Slanszcouo (MPHn. 9/2, 19 – Nekrolog lub.), 1449 Sląschcowo, Slaschcowo (KoścZ 13, 419a-420), 1469 Slaszkowo (PG 8, 9), 1470 Slaskowo (PG 8, 54v), 1489 Sylaskowo, Sylaschkowo (PG 10, 123v), 1507 Slyanscowo (PG 13, 111), 1510 Slaschkowo (LBP 114), 1521 Slyaskowo (PG 15, 381), 1523 Slyaszkowo (KoścZ 24, 318), 1530 Sluskovo! (ASK I 3, 124), 1563 Szlyaszkowo (ASK I 4, 158v), 1565 Szliąskowo (KoścG 17, 215-216), 1581 Sliąskowo (ŹD 64), 3 km na SW od Jutrosina.

1. 1469 n. pow. kośc. (PG 8, 9); 1510 n. par. Dupin (LBP 114).

2. 1404 granice S. i Domaradzic →p. 3; 1448 rozgraniczenie S. z →Kamieniewem (SG 10, 756); 1565 kopce narożne Dupina, Domaradzic i S. (KoścZ 17, 215-216).

3. Własn. rycerska, potem szlach. 1284 ks. Przemysł II zezwala komesowi Szczepanowi (Stephanus) kaszt. krob., synowi Szczedrzyka, lokować m. w jego wsi →Dupin oraz przenieść na pr. niem. wsie S. ze źrebem Rozkochowo, Osiek, Domasławice, Podrzecze, Jerka i →Świny oraz nadaje tym dziedzinom imm. ekon. i sąd. (Wp. 1 nr 549; in. kopia z 1555: KoścZ 28 k. 970, 1023-1024, gdzie lepsze lekcje nazw).

1404 Frycz Jutroski [z Jutrosina, pow. pyzdr.] w sporze z [Tomaszem] Kromnowo Domaradzkim [z Domaradzic, Śmigla] dowodzi, że on i jego ojciec spokojnie posiadali dziedziny S. i Domaradzice, poczynając od uroczyska i rz. Orli aż do grobli w Konarach oraz, że ma na to list [czyli dok. dotyczący pr. własności] (WR 3 nr 217; ZSW nr 735).

1419 Jerzy Gąska z S. [ze śląskiego rodu Gąsków ze Smolna k. Oleśnicy, →Stwolno, Uwaga] pozwany przez Bartosza i Jana ss. zm. Frycza Jutroskiego; Gąska dowodzi, że nic nie ma w S., a Jutroscy utrzymują, iż ma on sumy [zapisane] na S. (KoścZ 4, 416v, dawniej k. 159v).

[Ante 1439] pod 4 I wpisana komemoracja Wyszka rycerza (miles) z S. (MPHn. 9/2, 19 – Nekrolog opactwa Panny Marii w Lubiniu).

1449 Jadwiga ż. Mik. Pasikonia [z Konarskiego, Włościejewek, Chlebowa, Masłowa i Wieszczyczyna] pozwana przez Mikołaja i Bartosza braci niedz. z Jutrosina o dziedzinę S.; sąd uznaje pr. bliższości Jadwigi do S. (KoścZ 13, 419a-420); 1448-1523 zapewne ss. tejże Jadwigi →niżej: Dobrogost i Wawrz. Pasikonie.

1469 Klara [c. Pakosza z Grąbkowa i Golejewa] wd. po Wojc. Wojsławie z Gryżyny, dziedziczka w Grąbkowie, zapisuje magistrowi Janowi Pieczowi [późniejszemu pleb. w Przeprostyni 1475-90 i altaryście w koleg. Ś. Marii Magd. w Poznaniu, też →niżej: pod 1496-98] oraz jego matce sław. Jadwidze 8 fl. czynszu rocznego na połowach Grąbkowa i S. z zastrz. pr. wykupu za 100 fl. (PG 8, 9).

1470 Barbara c. zm. Władysława [Włodka] Ramsza ze Śmigla i Klary z Lubosiny, a ż. Dobrogosta z Soboty, sprzedaje swojemu bratu rodz. Mikołajowi [z Zimnej Wody, pow. pyzdr.] wszystkie swoje dobra po rodzicach, tj. Grąbkowo, S., Golejewo i 1/4 Stwolna za 400 grz. (PG 8, 54v).

1488-1523 Dobrogost Pogorzelski i 1488-1514 Wawrz. Pasikonie z →Konarskiego [zapewne ss. Jadwigi ż. Mik. Pasikonia z Konarskiego]: 1488 tenże Dobrogost w dziale dóbr z tymże bratem Wawrzyńcem otrzymuje połowy Grąbkowa, S. i Golejewa oraz 1/3 Stwolna i całe Masłowo (PG 10, 99v); 1489 tenże Wawrzyniec rezygnuje wieczyście bratu Dobrogostowi dobra po rodzicach we wsiach Konarskie, S., Chlebowo, Masłowo, Grąbkowo, Golejewo i Stwolno; zachowuje dla siebie Wieszczyczyn oraz 2 stawy i mł. w Chlebowie (PG 10, 123v); 1489 tenże Dobrogost sprzedaje Mac. Jastrzębskiemu z Łowęcic [pow. pyzdr.] 1/2 S. z zastrz. pr. wykupu za 200 grz. (PG 10, 123v); 1510 tenże Dobrogost ma połowę wsi S., tj. 6 ł. os., karczmę na 3/4 ł. i połowę sołectwa (LBP s. 45, 114); 1514 tenże Wawrzyniec daje bratu Dobrogostowi całe wsie Wieszczyczyn, Masłowo, Konarskie, Chlebowo (oprócz mł. wodnego); tenże Dobrogost zapisuje dożywotnio bratu Wawrzyńcowi na połowach Grąbkowa, S., Golejewa, Stwolna oraz na całych wsiach Wieszczyczyn, Masłowo, Konarskie i Chlebowo 15 grz. czynszu rocznego (PG 15, 11); 1523 tenże Dobrogost →niżej: Kołaczkowscy; 1523 tenże Dobrogost zapisuje wikariuszom kat. pozn. 14 grz. czynszu rocznego na Grąbkowie, S. i Golejewie od sumy głównej 170 grz. (CP 10, 468; CP 14, 642-643).

1496-98 król Jan Olbracht rozsądza spór między altarystami kolegiaty Ś. Marii Magd. w Poznaniu jako wykonawcami testamentu zm. Jana Piecza [→wyżej: pod 1469] a mieszczaninem pozn. Stan. Mizgałą1W haśle →Przeprostynia, p. 5, pomyłkowo podaliśmy imię Jan czyli Libehen, jako najbliższym spadkobiercą mgra Jana Piecza, o jego testament [o którym szczegółowo →Przeprostynia, p. 5: pod 1490], a szczególnie o mł. Bogdanka [w Poznaniu] oraz wsie Grąbkowo i S. [tj. o sumy i czynsze zapisane na tych wsiach] (MS 2 nr 619, 1141).

1507-10 Andrzej Ramsz Zimnowodzki, brat Feliksa [ss. Mikołaja z Zimnej Wody?]: 1507 tenże ręczy za swoją ż. Annę, że skwituje ona swoich braci rodz. Jana i Piotra Szczytnickich [ze Szczytnik k. Wrześni, pow. pyzdr.] z dóbr po rodzicach; tenże Andrzej Ramsz zobowiązuje się też Janowi i Piotrowi, że oprawi wspomn. ż. Annie 100 grz. na 1/2 dóbr, które przypadną mu z działu z jego bratem Feliksem we wsiach Grąbkowo, S., Stwolno, Golejewo i na 1/2 młyna [→Słupski Młyn] w Golejewie (PG 65, 223v); 1507 tenże i jego brat Feliks dzielą między siebie dobra Grąbkowo, S., Golejewo i Stwolno (PG 65, 390); 1507 tenże zapisuje ż. Annie Szczytnickiej po 100 kóp gr posagu i wiana na połowie swoich części dziedz. w Grąbkowie, S., Golejewie i Stwolnie (PG 13, 111); 1510 tenże z Grąbkowa i S. w sporze z Barbarą Smolicką [ze Smolic, pow. pyzdr.] wd. po Wierzbięcie Kobylińskim [z m. Kobylin, pow. pyzdr.] (KoścZ 18, 128v); 1510 tenże ma 1/2 wsi S., tj. 5 ł. os., 1 ł. opust. oraz połowę sołectwa (LBP s. 45, 114); 1516-17 Anna wd. po tymże Andrzeju →niżej; 1517 Zygmunt, Katarzyna i Barbara dzieci zm. Andrzeja, pasierbowie Anny Szczytnickiej →niżej, 1521-23 wspomn. dzieci →niżej: Kołaczkowscy i 1546 wspomn. Katarzyna c. Andrzeja →niżej: Jakub i Andrzej Pogorzelscy; 1546 wspomn. Katarzyna c. tegoż Andrzeja →niżej: Jakub i Andrzej Pogorzelscy.

1507-21 Feliks Zimnowodzki, brat Andrzeja Ramsza: 1507 tenże →wyżej; 1516 tenże płaci karę, bo nie stawił się na termin sąd. pozwany przez Annę Szczytnicką, wd. po swoim bracie Andrzeju Ramszu, o wygnanie z oprawy zapisanej jej przez zm. męża na częściach Grąbkowa, S. i Golejewa (PG 69, 337v); 1517-18 tenże zapisuje ż. Annie, c. zm. Mik. Bużeńskiego [z Bużenina, pow. sier.] i Kat. Cerekwickiej, posag i wiano na częściach Grąbkowa, S., Golejewa i Stwolna oraz cz. młyna w Golejewie zw. Słupski Młyn: 1517 po 150 grz., 1518 po 175 grz. (PG 15 k. 176, 220); 1517 tenże pozwany przez Annę Szczytnicką, wd. po swoim bracie Andrzeju Ramszu, która pozywa też Zygmunta, Katarzynę i Barbarę dzieci zm. Andrzeja Ramsza, a swoich pasierbów, o wygnanie jej z części Grąbkowa, S., Golejewa i Stwolna (PG 69, 418v); 1521 tenże oddaje Ubysławowi, Feliksowi i Janowi Kołaczkowskim swoje części Grąbkowa, Chrostowa, S., Golejewa, Tablin i młyna zw. Słupski Młyn w Golejewie, w zamian otrzymuje dobra zw. Ogonkowa Góra we wsi Dłoń i 390 grz. (PG 15, 375v-376; w haśle →Golejewo pomyłkowo podano: KoścZ 15 i 320 grz.); 1521 tenże →niżej; 1522 tegoż c. Anna →niżej.

1521-23 Ubysław, Feliks i Jan Kołaczkowscy z →Kołaczkowic, ss. Jana z Kołaczkowic: 1521 ciż →wyżej; 1521 ciż kupują części Grąbkowa, Chrostowa, S., Golejewa, Tablin i młyna zw. Słupski Młyn w Golejewie od małol. Zygmunta, Katarzyny i Barbary Zimnowodzkich [dzieci zm. Andrzeja Ramsza], którzy występują w towarzystwie stryja Feliksa Zimnowodzkiego, za 390 grz. (PG 15, 381); 1522 tenże Ubysław zapisuje ż. Urszuli, c. zm. Piotra Frycza Jutroskiego, po 400 fl. posagu i wiana na połowie dóbr, które przypadną mu w dziale z braćmi Feliksem i Janem w Kołaczkowicach, Dłoni, Grąbkowie, S., Golejewie, Stwolnie i Pasierbicach (PG 15, 444); 1522-23 ciż Ubysław, Feliks i Jan pozwani o części Grąbkowa, Chrostowa, Stwolna, Tablin, S., Golejewa i cz. Słupskiego Młyna w Golejewie, kupione od Zygmunta, Katarzyny i Barbary z Grąbkowa: 1522 przez ciotkę rodz. Grąbkowskich, tj. Annę [c. Feliksa Zimnowodzkiego] ż. Jakuba Kucharskiego, a 1523 przez swego wuja Dobrogosta Pasikonia z Konarskiego, którzy do tych części zgłaszają roszczenia z tytułu pr. bliższości (KoścZ 24 k. 280v, 318); 1523 ciż Ubysław, Feliks i Jan sprzedają Wawrz. Pasikoniowi Pogorzelskiemu, synowi Dobrogosta, całe części Grąbkowa, Chrostowa, S., Golejewa, Słupskiego Młyna w Golejewie, Stwolna i Tablin, kupione od Zygmunta, Katarzyny, Barbary Zimnowodzkich za 800 grz. (PG 15, 523).

1523-46 Wawrzyniec, 1525-28 Mikołaj, 1525-46 Piotr, 1525-28 Andrzej Pasikonie Pogorzelscy z S., ss. Dobrogosta Pogorzelskiego z Konarskiego: 1523 tenże Wawrzyniec →wyżej; 1525 ciż bracia sprzedają Dobrogostowi Pasikoniowi Pogorzelskiemu [nie pojawił się więcej w znanych nam źródłach] swoje części Grąbkowa, Chrostowa, S., Darnowa, Stwolna i Tablin za 1200 grz. (PG 16, 82); 1528 tenże Mikołaj, za zgodą swoich braci Wawrzyńca, Andrzeja i Piotra, zapisuje swojej ż. Dorocie c. Jana Chojeńskiego po 400 fl. posagu i wiana na połowach Grąbkowa i S. (PG 16, 224v); 1546 ciż Wawrzyniec i Piotr oraz tenże Mikołaj (on wspomn. jako zm.) →niżej.

1546-51 Jakub i 1546-59 Andrzej Pogorzelscy z S., ss. zm. Mik. Pogorzelskiego: 1546 tychże oraz ich stryjów i opiekunów Piotra i Wawrz. Pogorzelskich, kwituje Katarzyna, c. zm. Andrzeja Ramsza Zimnowodzkiego, a żona Wojc. Skrzyńskiego pisarza grodzkiego kal., ze swoich dóbr po rodzicach w Grąbkowie, Chrostowie i S. (KalG 34, 335v); 1551 tenże Jakub zapisuje ż. Ewie, c. Jana Bielawskiego, na 1/2 części z działu z bratem rodz. Andrzejem m. in. w Grąbkowie i S. po 580 zł posagu i wiana (PG 18, 598v); 1558-59 tenże Andrzej zapisuje ż. Katarzynie, c. Baltazara Ossowskiego, posag i wiano na 1/2 S.: 1558 po 800 zł, a 1559 po 900 zł (WsG 5, 6; PG 19, 732v).

1510 wieś S. ma 12 ł., w tym 2 ł. soł., własność po połowie Dobrogosta Pasikonia [z Konarskiego] i Andrzeja Ramsza [z Zimnej Wody]; Dobrogost ma 6 ł. os. i karczmę na 3/4 ł., a Andrzej ma 5 ł. os. i 1 ł. opust.; sołectwo ma 2 ł. należące do obu panów (LBP s. 45, 114); 1530-81 pobór z S.: 1530 od 5 ł.; 1563 od 15 ł. i od karczmy dor.; 1581 od 6 ł. i od 4 zagr. (ASK I 3, 124; ASK I 4, 158v; ASK I 6, 485; ŹD 64).

4. 1423 (kop. 1488-92) →p. 5; 1510 sołectwo na 2 ł. →p. 3.

5. 1423 (kop. 1488-92) w opisie prebendy kan. fundi Dupin w katedrze pozn. wzm. o egzekucji wiard. dzies. od sołtysów i kmieci m. in. z Dupina, Osieczka i S. (LBP 45; też →wyżej: p. 4); 1510 dla prebendy kan. fundi Dupin w kat. pozn. płacą z 16 ł. [→p. 3] po 1 wiard. z łanu tytułem dzies. (LBP s. 45, 114).

8. Na SE od wsi znaleziska naczyń oraz cmentarzysko szkieletowe (ostrogi żelazne, miecz) z IX-XIII w. (Hensel 6, 353-357).

1 W haśle →Przeprostynia, p. 5, pomyłkowo podaliśmy imię Jan.