MOKRUS

(1395 Mokruza — ZK 1c s. 384; 1403 Mokruss — ZK 3b s. 180; 1414 Mocrus — ZK 312 s. 46; 1419 Mokrus, Mocruss — ZK 312 s. 175; 1419 ZK 194 s. 284; 1422 Moczow — w kop. z XVII w. — ZK 378 s. 57; 1423 Mocrzossca — ZK 7 s. 259; 1429 Mokrusz — w kop. z XVII w. — ZK 378 s. 117; 1432, 1440 Mocrusch — ZK 313 s. 116; 1441 Mocrzusz — GK 7 s. 303; 1468 Mokrzysz — ZK 260 s. 216; 1508 Mocrusz — RP k. 358; 1513 Mokrzusso — ZK 316 s. 360; 1523 Mokrusch — GK 37 s. 282—3; 1529 Mokrosz — ZK 317 s. 377; 1529 Mogrvsch — LR s. 149; 1530 Mokrzuscho — ZK 317 s. 450) 8 km na NE od Ogrodzieńca.

1. 1481, 1489, 1507 n., 1563, 1581 pow. lel. (GK 21 s. 522; GK 36 s. 453; RP k. 330v, 358, 380, 614, 645v, 586v, 560, 560, 692v, 701, 723, 748, 761, 773; RP 1530 s. 58; RP 1563 s. 237—8; ŹD s. 75); 1529, 1598 par. Giebło (LR s. 149; WR k. 74v).

2. 1414, 1429, 1434, 1513, 1515, 1521 młyn giebelski w M. → p. 3a; 1423 M. graniczy z Siamoszycami → p. 3a; 1429 siedliska zw. Wojtkowskie i Sądkowskie przy młynie, Szaszkowskie, Kocikowskie i Przybkowskie (ZK 312 s. 379); 1441 ł. Łysikowski (Lissikowski) (GK 7 s. 304); 1432 młyn → p. 3b; 1520 Zbig. Giebołtowski dz. z Lgoty pozwany oraz Mikołaj pleb. w Waśniowie siostrzeniec (nepos ex sororine) Mikołaja i br. Stanisław, Jan i Andrzej Rupniowscy dz. Giebła jako pozywający w sprawie o nie wytyczenie granicy między Siamoszycami a M. zostają odesłani do podkomorzego (ZK 317 s. 154—5).

3. Własn. szlach. -3a. Sprawy własnościowe. 1395 Piotr, Pietrasz Gbelski dz. [M.], → Giebła 1394—1407, cz. Rzędkowic 1382—1400, bratanek Mikołaja z Rędzin [par. Mstów] (ZK 1c s. 384)1Piotr z Giebła wprawdzie nie został określony jako dz. M., ale ponieważ stawał w sądzie przy mężu kmiotki piszącej się z M. można wnioskować, że był dz. tej wsi. W Rędzinach znanymi dziedzicami byli przedstawiciele rodu Pobogów. Nie jest jednak pewne, czy należał do nich Piotr Gbelski; → p. 3b.

1403 Przybek z M. i zapewne Rzędkowic 1398—9, br. Jakusza i Mikołaja z Rzędkowic h. Przeginia (ZK 3b s. 180).

1414—47 Biedrzych dz. M., → Giebła 1414—47, Rzędkowic 1440 [h. Pobóg], br. Jana, Mikołaja, Marcina2Zapiski sądowe niekonsekwentnie notują pokrewieństwo między braćmi. W 1423 Jan został określony jako brat Biedrzycha z jednej matki (uterinus = przyrodni ale też rodzony) (ZK 7 s. 259) w 1424 Mikołaj i Biedrzych są określeni jako rodzeni (germani) (ZK 312 s. 356), zaś w 1429 jako uterini (ZK 312 s. 385), a już w 1447 ponownie jako rodzeni (ZK 313 s. 378). Dlatego w główkach występują jako bracia bez dodatkowego rozróżnienia i Katarzyny ż. Jaszka z Łuczyc, mąż Anny c. Piotra z Dąbrowna (ZK 7 s. 259; 312 s. 51, 175, 218, 256, 385, 494; 194 s. 284; 378 s. 57, 67, 116—7, 137, 192—3; 313 s. 116, 347, 378); 1414 Piecz z Tązowa [wieś k. Bzowa, dziś nie istnieje] zapisuje ż. Hannie z tytułu posagu i wiana 30 grz. szer. kwartników na całej swej cz. w Tązowie i na młynie giebelskim [w M.] (ZK 312 s. 50); Biedrzych dz. Giebła zastawia za 14 grz. szer. gr na rok ww. Pieczowi swój młyn giebelski [w M.] wraz z opłatami za mielenie zboża od wszystkich kmieci z obu wsi [Giebło i M.] i obowiązkiem posyłania kmieci Biedrzycha do naprawy uszkodzeń grobli tego młyna, jeśli zostanie uszkodzona przez wodę (ZK 312 s. 50—1 zp.); 1419 tenże Biedrzych z tytułu posagu swej siostry [Katarzyny] zastawia za 40 grz. półgr Jaszkowi z Łuczyc całą swoją dziedzinę M. (ZK 312 s. 175); tenże Jaszek zobowiązuje się zapłacić 33 grz. półgr Piotrowi z Uliny pod rygorem wwiązania go do całej wsi M. (ZK 194 s. 284)3W haśle → Łuczyce p. 3A M. zidentyfikowano błędnie jako Mokrzesz.

1422—47 Jan Gbelski dz. M., → Giebła 1420—56 [h. Pobóg], br. Biedrzycha, Mikołaja i Marcina, mąż Spytki c. Pawła z Kromołowa (ZK 7 s. 259; 312 s. 218, 255, 378—80, 412—3; 313 s. 378; 378 s. 57, 113—5; GK 7 s. 304); 1422 Jan z Giebła zapisuje ż. Spytce c. Pawła z Kromołowa 40 grz. posagu i 50 grz. wiana w monecie krak. na połowie dóbr dziedz. w Gieble i M. (ZK 312 s. 218 = ZK 378 s. 57); 1423 Jan z Giebła, ręcząc za br. (uterinus) Biedrzycha, uwalnia Krystyna [z Koziegłów] kaszt. sądec. ze sprawy o zbudowanie domu na ich dziedzinie w M. i w Siamoszycach. Granice [między wsią M. ww. braci a Siamoszycami Krystyna] winny być odnowione pod zakładem 100 grz. (ZK 7 s. 259).

1424—47 Mikołaj Gbelski dz. M., → Giebła 1424—64 h. Pobóg, br. Biedrzycha, Jana i Marcina (ZK 312 s. 255—6, 385; 313 s. 378; 378 s. 67, 116—7; GK 7 s. 303—4); 1424 Mikołaj z Giebła wydzierżawia za 7 grz. na 3 lata Janowi z Giebła całe swoje cz. w Gieble i M. (ZK 312 s. 255); br. Biedrzych i Mikołaj z Giebła dokonują ostatecznego podziału dóbr w Gieble i M. Z dawnego podziału braterskiego połowy dóbr zachowują dla siebie po połowie części, które im wówczas przypadły, obecnie zaś drugą połowę także dzielą na pół (ZK 312 s. 256 = ZK 378 s. 67).

1429—68 Marcin dz. M., → Giebła 1429—68 [h. Pobóg], br. Biedrzycha, Jana i Mikołaja, mąż Katarzyny c. Ścibora z Trzcieńca 1468 (ZK 260 s. 216; 312 s. 378—80, 412—3, 494; 378 s. 113—5, 137); 1429 br. Marcin i Jan z Giebła i M. dzielą dobra. W dziedzinie M. Marcin dostaje cały młyn [giebelski] z 2 siedliskami zw. Wojtkowskie i Sądkowskie (Sandcowszka). Mieszkańcy części Jana w Gieble i M. mają obowiązek mleć zboże w tymże młynie, lecz Jan na potrzeby swego dworu może mleć w innych dziedzinach, a jeśli zechce mleć w młynie w M. młynarz nie ma prawa pobierać od niego opłat. Kmiecie Jana z obu wsi Giebło i M. mają obowiązek pracy 2 dni przy naprawie młyna ilekroć zostanie on uszkodzony przez wodę. Jeśli starsi br. tegoż Marcina będą chcieli sprzedać swoje cz. młyna w M., wówczas Marcin może je kupić bez przeszkód i sprzeciwu ze strony Jana. Jan dostaje 3 siedliska Staszkowskie, Kocikowskie z zagrodą i Przybkowskie (ZK 312 s. 378—80 = ZK 378 s. 113—5)4W haśle → Giebło p. 3 cz. zapiski dotycząca młyna w M. jest nieścisła; br. (uterini) Biedrzych i Mikołaj z Giebła zastawiają Mikołajowi [Mysłowskiemu] z Mysłowic za 20½ grz. całą ich cz. dziedz. w M. Jeżeli nie wykupią zastawu w ciągu dwóch lat, wówczas Mikołaj będzie trzymał tę wieś w zastawie w sumie 40 grz. aż do jej uwolnienia (ZK 312 s. 385 = ZK 378 s. 116—7); 1430 Marcin z Giebła zastawia za 10 grz. półgr Janowi z Giebła źreb zasiedlony przez kmiecia w M., płacącego 3 wiard. czynszu na ś. Marcina (ZK 312 s. 412—3); 1432 → 3b; 1434 Biedrzych z Giebła oświadcza Marcinowi z tegoż [Giebła], że kmiecie [ZK 378 — w części Biedrzycha] w M. i Gieble są obowiązani mleć zboże w młynie Marcina w M. Jeśli Marcin zobaczy któregokolwiek kmiecia wiozącego mąkę z innego młyna, może mu ją zabrać (ZK 312 s. 494 = ZK 378 s. 137); 1440 Biedrzych z Giebła zapisuje ż. Annie, c. Piotra z Dąbrowna po 50 grz. posagu i wiana na połowie wszystkich dóbr dziedz. w Gieble, M. i Rzędkowicach (ZK 313 s. 116 = ZK 378 s. 192—3); 1441 Mikołaj z Giebła zeznaje, że cz. dziedziny, którą [wcześniej] przyłączył do dóbr Jana z Giebła, teraz sobie odebrał, traktując to jako podział wieczysty dóbr z ww. Janem. Na tę część składają się: ł. Gieraszowski (Gyerasowsky) w Gieble i ¼ lasu tamże, 2 stajania roli i ł. Łysikowski (Lissikowski) w M. oraz role w Rzędkowicach; tenże Mikołaj wydzierżawia za 24 grz. na 6 lat br. Janowi ww. część (GK 7 s. 303—4).

1444 Jarosław z M., zapewne s. Jakusza z Rzędkowic h. Przeginia, rządca w Szypowicach 1453 (SP 7/2, 807); 1447 Mikołaj z Giebła wydzierżawia na 3 kolejne lata br. rodz. Biedrzychowi całą cz. dziedziny w Gieble, M. i Rzędkowicach (ZK 313 s. 347)5W haśle → Giebło p. 3 podano błędnie, że okres dzierżawy miał trwać 7 lat; sąd zachowuje Jakuba z Mysłowic w prawie do użytkowania w zastawie dziedziny w M., którą ma od br. rodz. Biedrzycha i Mikołaja z Giebła przeciw pretensjom Jana z Giebła (ZK 313 s. 378); 1468 Marcin z Giebła zapisuje ż. Katarzynie c. zm. Ścibora z Trzcieńca 60 grz. posagu i 100 grz. wiana na całej połowie dóbr dziedz. w Gieble i M. (ZK 260 s. 216).

1491 Maciej alias Ścibor dz. Giebła zastawia za 100 grz. Andrzejowi Sosze ze Skrzeszowic całą cz. dziedz. w Gieble i M. oraz młyn w Siamoszycach [właściwie w M. pod Siamoszycami]. Anna matka Macieja, która ma na tych dobrach oprawę posagu i wiana, wyraża zgodę na zapis (ZK 316 s. 158); 1493 br. Szczepan i Tomasz z Koskowic ustępują za 76 fl. węg. Janowi z Rupniowa z zastawu całej wsi M. oraz karczmy i 2 kmieci w Gieble z czynszem 5 grz., które ich zm. ojciec Piotr miał w zastawie w sumie 76 fl. węg. od Mik. Gbelskiego z Giebła (ZK 316 s. 164—5).

1504, zm. przed 2 VI 1513, Andrzej Socha dz. M., Giebła, Skrzeszowic 1491, zapewne mąż Zofii, ojciec Anny i Katarzyny (ZK 316 s. 158; 317 s. 186; GK 31 s. 1411—2); 1504 Andrzej Socha z Giebła i M. wydzierżawia za 30 grz. na 3 lata i nie dłużej br. Gniewoszowi i Florianowi Chrząstowskim całe swe części w Gieble i M. (GK 31 s. 1411—2).

1513—21 Anna dz. M. i Giebła, c. zm. Andrzeja Sochy, ż. Jana Polickiego z Bałkowa [pow. chęc.], siostra Katarzyny ż. Piotra Starzyńskiego (ZK 316 s. 360—1; 317 s. 186); taż Anna sprzedaje za 60 grz. posp. monety Piotrowi Starzyńskiemu ze Starzyn całe swe działy dziedz. w Gieble i M. oraz cz. młyna w Siamoszycach [właściwie w M. pod Siamoszycami] (ZK 316 s. 360—1).

1513—5 Piotr Starzyński dz. M., Giebła, posesor zastawny w Rybnej i Wyczerpach, mąż Katarzyny c. Andrzeja Sochy a siostry ww. Anny (GK 31 s. 1704—a; ZK 317 s. 39—40); 1515 Piotr Starzyński z Giebła wraz z ż. Katarzyną sprzedają za 200 fl. Stan. Rupniowskiemu z Giebła całe swoje działy w Gieble, M. i młynie w M. Małżonkowie mogą mieszkać w dobrach do Bożego Narodzenia (ZK 317 s. 39—40).

1515—31 Stanisław Rupniowski z Rupniowa [h. Drużyna?], dz. M., Giebła 1515—32, s. Jana Rupniowskiego z Rupniowa, Kisielówki, br. Jana i Andrzeja (ZK 317 s. 40—1, 154—5, 307—8, 377—8, 435—7, 451; 318 s. 1—2; 319 s. 227; GK 36 s. 452—4; 37 s. 282—3; 41 s. 16—8, 54—5); 1515 Stan. Rupniowski dz. w Gieble zobowiązuje się zwrócić do Bożego Narodzenia ww. Piotrowi i Katarzynie Starzyńskim 200 fl. pol. w półgr pod rygorem zastawienia im całych swych działów w Gieble i M., które od nich kupił (ZK 317 s. 40—1).

1520—31 Jan Rupniowski [h. Drużyna?], dz. M., Giebła i Rupniowa, s. Jana Rupniowskiego z Rupniowa, Kisielówki, br. ww. Stanisława i Andrzeja (ZK 317 s. 154—5, 307—8, 377—8, 435—7, 450; 318 s. 1—2; GK 37 s. 282—3; GK 41 s. 16—8, 54—5).

1520—31 Andrzej Rupniowski [h. Drużyna?], dz. M., Giebła i Rupniowa, s. Jana Rupniowskiego z Rupniowa, Kisielówki, br. ww. Stanisława i Jana (ZK 317 s. 154—5, 377—8, 435—7, 450; 318 s. 1—2; GK 37 s. 282—3; 41 s. 16—8, 54—5).

1520—9 ksiądz Mikołaj Gbelski, dz. M. i Giebła [h. Pobóg?], pleb. w Waśniowie 1520, br. Katarzyny, zapewne ż. Jana Strzały sędziego zator. i Barbary Mirskiej, siostrzeniec Mikołaja (ZK 317 s. 154—5, 377—8).

1521 Katarzyna dz. M. i Giebła, c. zm. Andrzeja Sochy, ż. Piotra Starzyńskiego, siostra Anny ż. Jana Polickiego; Zofia ż. Andrzeja Sochy dz. Giebła i M. ustępuje swoim pasierbicom (filiastris suis) Annie ż. Jana Polickiego z Bałkowa i Katarzynie ż. Piotra Starzyńskiego wszystkie swe dobra dziedz. w Gieble i M. wraz z młynem [w M.] pod Siamoszycami (ZK 317 s. 186); 1522 Stan. Rupniowski dz. M., Giebła i Rupniowa zastawia za 54 fl. pol. Stan. Kromołowskiemu z Kromołowa cały swój dział w Gieble i M. i zobowiązuje się wpisać tę transakcję do ksiąg ziemskich w Lelowie — zp. w 1525 Kromołowski został spłacony i unieważnił zapis; tenże Kromołowski wydzierżawia ww. Stan. Rupniowskiemu Giebło i M., które ma od niego w zastawie; tenże Rupniowski zastawia za 40 fl. pol. temuż Kromołowskiemu cały dział w Gieble i M. — zp. w 1525 Kromołowski został spłacony i unieważnił zapis (GK 36 s. 452—4); 1523 tenże Kromołowski podzastawia Janowi Rupniowskiemu z Rupniowa i Giebła dobra M. i Giebło za taką sumę w jakiej ma je w zastawie od br. Andrzeja i Stan. Rupniowskich wg zapisu w księgach grodzkich (GK 37 s. 282—3); 1525 Jan Rupniowski dz. Giebła i M. zgadza się na dokonanie równego podziału z br. Stanisławem macierzyzny, czyli oprawy posagu i wiana, którą zapisała mu w aktach ziemskich matka Anna i pod zakładem 100 grz. zobowiązuje się, że dopełni tego podziału (ZK 317 s. 307—8).

1529 ksiądz Mik. Gbelski dz. Giebła i M. sprzedaje z a 200 fl. pol. br. Stanisławowi, Janowi i Andrzejowi Rupniowskim z Rupniowa swe wsie dziedz. Giebło i M. i zobowiązuje się doprowadzić na najbliższe roczki ziemskie w Lelowie swe siostry szl. Katarzynę Strzalczynę [ż. Jana Strzały sędziego zator.] i Barbarę Mirską, aby wyraziły zgodę na tę transakcję. Rupniowscy zobowiązują się złożyć pieniądze w sądzie ziemskim (ZK 317 s. 377—8); Anna Rupniowska wd. po Janie Rupniowskim, odstępując od swego pow. lel. oświadcza, że ustępuje ss. Stanisławowi i Andrzejowi, przeciwko s. Janowi, z oprawy w Gieble i M. Anna ma prawo dożywotnio przebywać i mieszkać w dworach w Gieble i M. Bracia winni pod zakładem 300 fl. wnieść zapis do ksiąg ziemskich krak. na najbliższych rokach lel.; ww. Stanisław wraz ze swym potomstwem i Andrzej zobowiązują się pod zakładem 300 fl. pol. wypłacać matce Annie dożywotnio po 5 grz. na ś. Marcina ze swej części w Gieble i M. oraz pod zakładem kolejnych 300 fl. wnieść ten zapis do ksiąg ziemskich krak. na najbliższych rokach lel. (GK 41 s. 16—8); br. Stan., Andrzej i Jan Rupniowscy dz. z Giebła i M. dzielą wieczyście pewne dobra. W Gieble Jan otrzymuje z podziału kmiecia Pawła Oczko, Stanisław i Andrzej kmiecia Macieja Kanię (Canya) do ich dworu oraz kmiecia Mikołaja Zameta? (Zameth), zaś kmieć Marcin oraz karczma w Gieble przypadają wszystkim trzem braciom. Role Liskowska i Wilamowska przypadają Stanisławowi i Janowi, a Odojowska i Marciszowska Stanisławowi i Andrzejowi, wszystkie zaś niwy dworskie zostają podzielone na 3 równe części. W M. kmieć Wojc. Grzebała przypada Janowi, kmiecie Jakub Grzebała i Staszek Grzebała Stanisławowi i Andrzejowi, zaś kmiecie Janek i Andrzej wszystkim trzem braciom. Role opustoszałe dzielą na 3 części. Stanisław i Andrzej zezwalają Janowi przebywać w dworze w Gieble do Bożego Narodzenia [25 XII 1530]. Jan ma dać 35 obłych drzew (robora oble, podłużne i walcowate) na naprawę izby (stuba) [w dworze w Gieble], które jednak Stan. i Andrzej mają zwieźć na własny koszt. Podział ma być przestrzegany pod zakładem 200 grz. (ZK 317 s. 435—7; GK 41 s. 54—5); ww. br. Stan. i Andrzej Rupniowscy powodowie ustalili termin przeciwko Janowi Rupniowskiemu pozwanemu o to, że nie chciał dokonać podziału pewnych dóbr po ojcu w Gieble i M. i uzyskują korzystny wyrok; ww. bracia zobowiązują się zapłacić swemu br. Janowi Rupniowskiemu 20 fl. pol. w dwóch ratach pod zakładem 10 fl. za niezapłacenie którejkolwiek raty (GK 41 s. 20, 54); 1530 Andrzej Rupniowski zobowiązuje się zwrócić do najbliższego Bożego Narodzenia ww. br. Janowi 100 fl., a jeżeli nie odda w terminie, da mu wwiązanie w swe działy w Gieble i M. — zp. spłacony w 1533 r.; Stan. Rupniowski zobowiązuje się oddać do Bożego Narodzenia br. Andrzejowi 70 fl. pod rygorem wwiązania go w swój dział w Gieble i M. — zp. Andrzej spłacony w 1533 r.; Jan Rupniowski unieważnia zapis 20 fl. dokonany przez br. Andrzeja na jego dobrach i kwituje go z tej sumy (ZK 317 s. 450—1).

1531 Stan., Andrzej i Jan Rupniowscy zawierają ugodę o dobra. Jan ustępuje Stanisławowi i Andrzejowi działy, które uzyskał równe z podziału we wsiach Giebło, M. i Rzędkowice, zaś Stanisław i Andrzej ustępują Janowi swoje działy, które mają po zm. [stryju?] Jakubie Rupniowskim [pisarzu ziemskim krak.] w Rupniowie, Woli [Rupniowskiej], Kisielówce i młynie Piekiełko (ZK 318 s. 1—2).

1537 Katarzyna wd. po Janie Strzale sędzim zator. i Anna ż. Mik. Inwałdskiego [z Inwałdu], a także Baltazar Bukowieński w imieniu swoim oraz br. Mikołaja i siostry Agnieszki dotąd panny oświadczają, że ze wszystkich dóbr ojczystych i macierzystych w Gieble, M. i Rzędkowicach (ZK 188 s. 528 zp. i niedokończona, adnotacja pisarza odsyła do ksiąg wieczystych).

-3b. Kmiecie, młynarze, włodarze.

1395 Dojn (Doyn) kmieć i mąż Ożanny z M., w obecności Piotra z Giebła uwalnia od pozwu Piotra z Boleścic, którego pozywał o 6 sztuk bydła i o karę (ZK 1c s. 384); 1414 kmiecie Biedrzycha; 1429 kmiecie Jana; 1430 kmieć Marcina; 1434 kmiecie Biedrzycha; 1493, 1529 Wojc. Grzebała, Jakub Grzebała, Staszek Grzebała, Janek i Andrzej → 3a.

1432 Piotr młynarz w M. sprzedaje za 11 grz. posp. monety krak. Marcinowi z Giebła trzecią cz. swego młyna tamże (ZK 312 s. 431—2); 1432 → p. 3a; 1432 prac. Szczepan młynarz w Gieble [właśc. w M.] sprzedaje za 2 kopy gr kl. miech. ⅓ młyna w Ołudzy (ZK 312 s. 447; DSZ 176); 1434, 1513, 1515, 1521 → 3a.

1414 Andrzej włodarz z M. i jego dwaj ludzie zobowiązują się zapłacić każdy z nich karę XV za utrudnienie egzekucji sądowej (ZK 312 s. 46 zp., skasowana z polecenia sędziego na wniosek Zakliki [Bilskiego] z Białej [par. Irządze]).

-3c. Areał i pobór. 1489 M. płaci pobór do Lelowa (RP k. 132v); 1490—1, 1493—1501 brak informacji o poborze; 1507—13 pobór z 1 ł. (RP k. 330v, 358, 380, 614, 645v, 586v, 560); 1514—7 brak informacji o poborze (RP k. 692v, 701, 723, 748, 761, 773); 1530 pobór z ½ ł. (RP s. 58); 1563 pobór z 3 ł., według starych kwitów z ½ ł., z młyna dorocznego o 1 kole, od 2 rzemieślników, 2 komorników i 1 hultaja (RP s. 237—8).

5. 1529 dzies. snop. z całej wsi M. wart. 1 grz. dla kościoła par. w Gieble (LR s. 149).

8. Pojedyncze ułamki naczyń późnośredniowiecznych, rejestrowane na wschód od zabudowy miejscowości M. w trakcie archeologicznych badań powierzchniowych (J. Skowron Sprawozdanie z archeologicznych badań powierzchniowych wykonanych w ramach AZP na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach na obszarze nr 93—53, maszynopis w WUOZ Katowice 1988, wraz z kartami stanowisk).

Uw. W haśle → Kromołów (p. 3Ba) pod rokiem 1405 znajduje się błędna informacja, że Paszek Momot z Kromołowa był dziedzicem M.

1 Piotr z Giebła wprawdzie nie został określony jako dz. M., ale ponieważ stawał w sądzie przy mężu kmiotki piszącej się z M. można wnioskować, że był dz. tej wsi. W Rędzinach znanymi dziedzicami byli przedstawiciele rodu Pobogów. Nie jest jednak pewne, czy należał do nich Piotr Gbelski.

2 Zapiski sądowe niekonsekwentnie notują pokrewieństwo między braćmi. W 1423 Jan został określony jako brat Biedrzycha z jednej matki (uterinus = przyrodni ale też rodzony) (ZK 7 s. 259) w 1424 Mikołaj i Biedrzych są określeni jako rodzeni (germani) (ZK 312 s. 356), zaś w 1429 jako uterini (ZK 312 s. 385), a już w 1447 ponownie jako rodzeni (ZK 313 s. 378). Dlatego w główkach występują jako bracia bez dodatkowego rozróżnienia.

3 W haśle → Łuczyce p. 3A M. zidentyfikowano błędnie jako Mokrzesz.

4 W haśle → Giebło p. 3 cz. zapiski dotycząca młyna w M. jest nieścisła.

5 W haśle → Giebło p. 3 podano błędnie, że okres dzierżawy miał trwać 7 lat.