(1382 Mosczany, Mosczenie — GB 1 s. 5; 1445 Moszczani — ZB 1 s. 89; 1463 Mosczana, y Mosczanoch, y Mosczanach — SP 9, 586—7; 1470—80 Mosczyani, Mosczyany, Mosczani — DLb. 3 s. 201; 1471 Mosszyna p — ZK 152 s. 213; Moschina — GK 19 s. 443; 1477 Mossczani — GB 3 s. 691; 1496 Moschany — BPAU/PAN, rps 7126), wieś dziś nieistniejąca [nazwa nienotowana w UN ani na Mapie Obrębów], zanikła przed 1597¹WR nie wymienia tej wsi, jednocześnie informując, że w par. w Zagórzanach, do której wcześniej należały M., jest tylko jedna wieś Zagórzany. Ostatnia wzmianka o M. pochodzi z 1597 (WR k. 138; SP 11, 4214), wchłonięta przez Zagórzany, ok. 4,5 km na N od Gorlic.

1. 1563, 1581 pow. biec. (RP k. 140; ŹD s. 111); 1470—80, 1581 par. Zagórzany (DLb. 3 s. 201, 219; ŹD s. 111).

2. 1470—80 wieś Zagórzany zamyka w swoich granicach wieś M.; Zagórzany graniczą m.in. z M. (DLb. 3 s. 201); 1536, 1563 młyn²J. Długosz pisze wprost, że w l. 1470—80 w M. i Zagórzanach nie było młyna (DLb. 3 s. 201) (RP; RP k. 140).

3. Własn. kl. tynieckiego -3a. Sprawy własnościowe: 1463 [Maciej Skawinka ze Skawiny] opat [tyn.] zezwala na odstąpienie dożywocia zapisanego na sołectwie w Zagórzanach i M. → p. 4; 1470—80 M. własn. kl. tyn. (DLb. 3 s. 219); 1478 Andrzej [Ożga z Ruszczy] opat tyn. zezwala na zamianę sołectwa w Zagórzanach i M. → p. 4; 1490—1 → p. 4; 1491—4 Anna c. Jana Barana z Kobylanki Dolnej ż. Piotra Gładysza w sporze z opatem i kl. jako dz. M. (ZB 3 s. 100, 110)³W haśle Kobylanka Dolnej błędnie z Moszczenicy; 1494 Andrzej zw. Strasz dz. Glinika ma termin zawity z kl. tyn. (ZB 3 s. 110—1); 1529, 1563—4, 1581 własn. kl. tyn. → (LR s. 246; RP k. 140; LS s. 53—4; ŹD s. 111).

-3c. Areał, pobór, czynsz, karczmy. 1470—80 w M. i Zagórzanach jest 6 ł. kmiec., z których poddani płacą czynsz kl. w Tyńcu oraz dają z łanu po 6 jaj, 1 kapłonie, 1 serze, odrabiają jutrzyny orząc, siejąc, kosząc i zwożąc oraz świadczą powabę. Kmiecie z M. dają wszystkiego 24 jaja, 16 serów i 16 kapłonów [tak w źródle]. Z racji spy (pro osszyep) dają 8 miar (mensuras confertas), w M. i Zagórzanach karczma z rolami należąca do kl. płaci klasztorowi czynsz (DLb. 3 s. 201); 1496 wsie kl. tyn. Zborowice, Kwiatoniowice, Zagórzany i M. nie oddają spy żytniej, ale własnym ziarnem obsiewają role folwarczne zamku biec. (RB, BPAU/PAN, rps 7126 — na końcu tekstu); 1529 kmiecie z M. i Zagórzan, płacą kl. w Tyńcu 6 grz. 12 gr czynszu, oraz 4 grz. czynszu z młyna (LR s. 246); 1536 w M. łącznie z Zagórzanami pobór z 6¼ ł., i od 4 komor., karczma dziedz., młyn pusty (RP); 1563 w Zagórzanach i M. pobór wg starej kwitacji z 6 ł. 3 prętów oraz od 2 komor., a wg nowej z 5 ról, kmiecie płacą 4 zł 16 gr z 1 karczmy, 1 młyna dorocznego (RP k. 140); 1564 mieszkańcy wsi Zagórzany i M. dają spę z owsa do Nowego Miasta Korczyna po 4 miary owsa z ł., co czyni razem 32 korce, a z żyta do Biecza. Płacą pobór łącznie 21 gr 6 den. (LS s. 51, 53—4); 1581 kmiecie w Zagórzanach i M. płacą pobór z 12½ ł. kmiecych, 1 zagr. z rolą, 7 zagr. bez roli, 15 komor. z bydłem, 4 komor. bez bydła oraz 1 karczmy (ŹD s. 111).

4. 1382 Piotrasz sołtys z M. zeznaje, że Zygmunt s. Hanka ma zapis 26 grz. na sołectwie w Moszczenicy (GB 1 s. 5); 1445 Szczepan ongiś z Oziembłowa [pow. sand.] opisuje ż. Elżbiecie c. zm. Boguchwała z Mokrej (de Mrora!) 100 grz. posagu i 100 grz. wiana na połowie dóbr dziedz.; Elżbieta ż. Szczepana z Oziembłowa oddaje w dożywocie swej matce Annie ż. Zawiszy z Oziembłowa [wd. po pierwszym mężu Boguchwale z Mokrej, bracie Szczepana] sołectwa we wsiach M. i Zagórzany oraz dom [dwór] w → Lipinkach (ZB 1 s. 88—9).

1463 za zgodą Macieja [Skawinki ze Skawiny] opata [tyn. jako właściciela Zagórzan i M.] Anna c. Mściszka z → Kowalowej i Zagórzan przez ustanowionego przez siebie opiekuna Jakuba Miłowana sołtysa z Lipnicy [Dolnej, par. Brzyska] i pełnomocnika Bartłomieja Krzywopasa mieszcz. z Kołaczyc [pow. pilzn.] odstępuje w dożywocie swemu mężowi Zawiszy Oziembłowskiemu [z Oziembłowa] swe sołectwo w Zagórzanach i M. W razie jej śmierci, Zawisza będzie miał na tym sołectwie 100 grz., które na wypadek swojej śmierci może przekazać wedle uznania komu chce, w tym swoim krewnym (SP 9, 586—8); 1470—80 sołectwo w M. ma 2 ł., a sołtys pobiera ⅙ z czynszu (DLb. 3 s. 201); 1471 Jan zw. Kopacz z M. sprzedaje za 80 grz. Zawiszy [Oziembłowskiemu z Oziembłowa] i Lipinek ⅓ dóbr Lipinki, Suchy Rzepiennik i Kowalowa oraz sołectwa w Zagórzanach i M., które mu przypadły po zm. Boguchwale [młodszym] z → Mokrej i jego ż. Annie swej babce (ZK 152 s. 213).

1471 Bogufał [Boguchwał, też Bogusław h. Sulima,] z Szalowej [do 1469 z → Kowalowej, Oziembłowa 1447—84], tenut. w Lipinkach i Rzepienniku [Suchym] pożycza od Jana Kopacza z M. 50 grz., które zobowiązuje się mu zapłacić do najbliższego Bożego Narodzenia. Jeśli tego nie uczyni, wówczas zapłaci karę XV sądowi i XV stronie. Kopacz wyznacza swym pełnomocnikiem Mik. Szydłowieckiego burgr. i podstar. krak. do odbioru tych pieniędzy i wystawienia pokwitowania, tak, jak on sam by to zrobił (GK 19 s. 443); 1477 Boguchwał [z Kowalowej i Oziembłowa] zgłasza w sądzie, że wraz ze swym stryjem [Zawiszą] Oziembłowskim [z Oziembłowa] szukał w aktach i znalazł potwierdzenie, iż żona stryja ma oprawione 100 grz. na sołectwie w Zagórzanach i M. Boguchwał zwraca się do pisarza, aby szukał jeszcze innych potwierdzeń (rob[or]acionem alias twardzoscz), jeśli jego stryj je ma, lecz stryj powiedział, że nie ma nic więcej, niż w owym zapisie (SP 9, 876); Katarzyna c. zm. Szczepana Oziembłowskiego [z Oziembłowa] przez ustanowionego przez siebie opiekuna Stanisława Szalowskiego i jego przedstawiciela Piotra Klimę kwituje swego br. [rodz.] Boguchwała [z Kowalowej i Oziembłowa] ze swej ojcowizny i macierzyzny na sołectwie w Zagórzanach i M. oraz ze wszystkich ruchomości i nieruchomości, pieniędzy, złota i pereł, jeśli takie były wniesione stwierdzając, że nic z tych dóbr nie należy do niej, ani do jej męża i dzieci (SP 9, 877—8); Stan. Szalowski [z Szalowej] daje Bogusławowi z Kowalowej swoje sołectwo w Sędkowej i 150 grz. w zamian za jego sołectwo w Zagórzanach i M. oraz zobowiązuje się być zachodźcą Bogusława i bronić go przed roszczeniami osób trzecich zgodnie z prawem niemieckim magd. Ponadto Szalowski winien wykupić to sołectwo w Zagórzanach i M. za 100 grz., a jeśli nie wykupi, wówczas Bogusław winien dawać każdego roku Szalowskiemu 9 grz. tytułem czynszu. Także Bogusław dopłaci 10 grz. Szalowskiemu za sołectwo w Sędkowej (GB 3 s. 691).

1478 Zawisza Oziembłowski [z Oziembłowa] za zgodą Andrzeja [Ożgi z Ruszczy, pow. sand.] opata tyn. sprzedaje [za 100 grz.] Stan. Szalowskiemu całą bliższość i oprawę na sołectwach w M. i Zagórzanach okazując przed sądem leńskim goleskim w Kołaczycach wszystkie posiadane przez siebie dokumenty dotyczące sołectwa w Zagórzanach i M., które następnie powinien złożyć na ręce Andrzeja opata tyn. (SP 9, 879); Stan. Szalowski za zgodą [Andrzeja Ożgi z Ruszczy] opata tyn. winien jest zapłacić Zawiszy Oziembłowskiemu [z Oziembłowa] 100 grz. za sołectwo w M. i Zagórzanach w ratach po 50 grz. do najbliższego ś. Jana Chrzciciela (24 VI) i tyle samo do najbliższego ś. Michała (29 IX) 1478. Pierwszą ratę Stanisław powinien zapłacić Zawiszy przed sądem leńskim goleskim w Kołaczycach (SP 9, 880); Boguchwał [z Kowalowej i Oziembłowa], za zgodą Andrzeja [Ożgi z Ruszczy] opata tyn., daje Stan. Szalowskiemu swą dziedzinę, czyli sołectwo w Zagórzanach i M. w zamian za należące do Stanisława sołectwo w Sędkowej⁴Wydawca SP 9 podał błędny odczyt Szalowa, podczas gdy w podstawie edycji nazwa ta jest zapisana jako Szankowa. Zapiska ta dotyczy zatem sołectwa we wsi Sędkowa. Strony zmieniły wówczas warunki zamiany sołectwa w Sędkowej na sołectwa w M. i Zagórzanach zawartej w 1477 (SP 9, 881; BJ, rps 71; GB 3 s. 691) i 150 grz., z których Boguchwał wziął już od Stanisława 50 grz., a 100 grz. ma mu zapłacić, kiedy dojdzie do ich zgody ze stryjem Boguchwała [Zawiszą] Oziembłowskim [z Oziembłowa]. Jeśli Boguchwałowi przysądzone będzie te 100 grz., wówczas Oziembłowski powinien wyrazić zgodę. Natomiast jeśli suma ta zostanie przysądzona Oziembłowskiemu, wówczas Boguchwał powinien wyrazić zgodę. Stanisław otrzymał wwiązanie w sołectwo w M. i Zagórzanach (SP 9, 881); Wojciech s. [N.] Sosnkowskiego [z Sosnkowa, dziś Sosnówka pow. sand.] i Anny c. Doroty, dz. sołectwa w M. i Zagórzanach (Albertus filius Soszkowszky et filius Anne heres scultecie in Moszczany et Zagorzany, filius a filie Dorote)⁵Dorota babka Wojc. Sosnkowskiego była prawdopodobnie córką Boguchwała [starszego] z → Mokrej, i dlatego miała prawa do zakupionego przez niego sołectwa w Zagórzanach, a po niej prawa te odziedziczyła jej córka Anna i wnuk Wojciech (o tej filiacji także → Kowalowa, przyp. 3) ustanawia Stan. Szalowskiego swym pełnomocnikiem w sprawie z Zawiszą Oziembłowskim [z Oziembłowa] o to sołectwo. Wojciech winien dopuścić Stanisława do przezysków z tego sołectwa pod warunkiem, że oddali on roszczenia Oziembłowskiego od tego sołectwa i wówczas Wojciech wydzieli mu za jego fatygę 50 grz., co poręczył wobec braci. Jeśli jednak Oziembłowski uzyska jakieś przezyski na Szalowskim, wówczas Szalowski nie będzie nic winien Wojciechowi (SP 9, 894); Wojciech s. [N.] Sosnkowskiego [z Sosnkowa] i Anny pokazał wobec sądu pieniądze przeznaczone na sołectwo w M. i Zagórzanach, co Szalowski skwitował (SP 9, 895—6).

1479—90 Stanisław Szalowski sołtys Zagórzan i M., piszący się częściej z samych Zagórza, ławnik sądu gajonego w Kołaczycach (SP 9, 897, 905—7, 938, 1002, 1018—9); 1479 Boguchwał [z Kowalowej i Oziembłowa] wraz z bratem Wojc. [Sosnkowskim] z Sosnkowa⁶Boguchwał i Wojciech byli braćmi ciotecznymi, ponieważ Boguchwał nazwał Wojciecha szwakiem (szuacem swogim), a szwak oznacza brata siostrzanego, zaś ich wspólnym pradziadem był Boguchwał [starszy] z Mokrej (→ przyp. 4) doprowadzili do ugody ze swym stryjem Zawiszą Oziembłowskim [z Oziembłowa] w sprawie 100 grz., które Anna ż. Zawiszy zrzekła się na rzecz Boguchwała. Ponadto Boguchwał i Wojciech zezwolili Oziembłowskiemu wziąć te 100 grz. [zapisanych] przez staruszkę (noblissa vetula) Annę na sołectwie w Zagórzanach i M. Boguchwałowi, który wraz z bratem Wojciechem wziął wspólną zapłatę za sołectwo w M. i Zagórzanach od Stan. Szalowskiego z Zagórzan i M. (SP 9, 897); 1481 br. Boguchwał i Wojc. [Sosnkowski] z Sosnkowa dozwalają swemu stryjowi [Zawiszy] Oziembłowskiemu [z Oziembłowa] wziąć 100 grz. zapisanych na sołectwie w Zagórzanach i M., którą to sumę zapisała Boguchwałowi Anna staruszka (vetula). Ponadto bracia odstąpili sołectwo w Zagórzanach i M. Stan. Szalowskiemu dz. Zagórzan i M. i wzięli od niego zapłatę za to sołectwo (SP 9, 905).

1488 Stan. Szalowski wziął od swej ż. Doroty c. Mikołaja Gedki 300 grz., które wniosła w posagu i oprawił jej 300 grz. posagu i 300 grz. wiana na sołectwach w Zagórzanach i M. oraz odstąpił te sołectwa wraz wszystkimi swymi prawami, ale w ramach 300 grz. posagu (SP 9, 1006); 1490 Dorota Szalowska ż. Stan. Szalowskiego przez swego pełnomocnika Tomasz Sułowskiego odstępuje mężowi i umarza swą oprawę, którą miała zapisaną na sołectwach w Zagórzanach i M. i zezwala mu je sprzedać (SP 9, 1022; BJ rps 6222 III k. 63 — tu błędnie Modrzany zamiast M.); Stan. [Szalowski] z Szalowej sołtys w Zagórzanach i M. sprzedaje za 220 grz. sołectwo w Zagórzanach i M. z przynależnościami, o których jest mowa w dokumencie na to sołectwo, Janowi Sułowskiemu [z Sułowa] opatowi kl. tyn. oraz kwituje opata z zapłacenia mu tej sumy i zobowiązuje się zachodzić go i bronić przed roszczeniami innych osób (SP 9, 1025).

1491 w składzie ławy sądu leńskiego goleskiego w Kołaczycach wymieniono ławnika N. wyznaczonego w miejsce opata tyn. [Jana Sułowskiego z Sułowa] jako sołtysa Zagórzan [ i M.] (SP 9, 1027).

5. 1470—80 kmiecie z M. płacą łącznie 2 grz. 16 sk. dzies. pien. z łanu dla kl. w Tyńcu (DLb. 3 s. 201, 219); 1515 Rafał prezbiter i wikariusz szpitala biec. daje 1½ grz. jako dzies. z Klęczan i M., która należy do kolegiaty Ś. Floriana (BJ rps 6035 k. 33); 1529 kmiecie w M. płacą dzies. snop. wart. 1 grz. kolegiacie Ś. Floriana, a z Zagórzan i M. 2 grz. 4 gr dzies. pien. i dają 1 kopę owsa miary biec. dzies. małdratowej kl. w Tyńcu (LR s. 246, 299).

7. T. M. Gronowski, Zwyczajny klasztor, zwyczajni mnisi. Wspólnota tyniecka w średniowieczu, Kraków 2007, s. 226—7.