1471 or. Goszdzyecz (MK 5, 157bv), 1477 Gosdzecz (MK 9, 191v), 1512 Goszdziecz (MK 60, 15v), 1512 Gozdziecz (MK 8, 23), 1526 Gosdzyecz (MK 41, 185), 1540 Gosdzyk (ASK I 46, 82), 1549 Gossdziecz (MS 5/1 nr 414; MK 76, 414v), 1538 Gosdziecz (MK 58, 199), 1563 Gosddziecz (ASK I 38, 368v), 1578 Gozdziec (ASK I 27, 948), obecnie Gójszcz, 19 km na E od Mińska Mazowieckiego.

1. 1471 dystr. czer. (MK 5, 157bv); 1474 n. pow. liw. (MK 5, 178v); 1553 z. liw. (MK 83, 101v); 1563 n. par. Kałuszyno, [diec. pozn.] (ŹD 417; ASK I 38, 368).

2. 1471 rz. Bojmia oddziela dobra książ G. od dóbr Sierśnie → p. 3; 1474 pustkowie G. (MK 5, 176v; → Goździec-Zbroszki, p. 3); 1477, 1538 granica działów w Kałuszynie zaczyna się od narożnika z Piasecznem [z. czer.] i biegnie koło granicy G. (MK 9, 191v; MK 18, 61v; MK 58, 198v-199; → Kałuszyno); 1512 włóki w G. na surowym korzeniu w lesie zw. Lipiny koło Latowicza w pow. liw., które leżą koło drogi z Liwa do Latowicza w dwóch polach oraz za tą drogą w kierunku młyna Oborskiego w Sierśniach w trzecim polu → p. 4; 1526 młyn, grobla i staw, 1539, 1563, 1567, 1578 młyny → p. 3; 1543 rz. Bojmia oddziela dobra król. G., które trzyma Aleksy Cieciszowski, od dóbr Rudnik [pow. garw.] należących szpitala [król. w Warszawie], zgoda na utworzenie grobli i stawu wydana na prośbę kapituły koleg. warsz. (MS 4/3 nr 21268; MK 65, 344); 1539 ruda → p. 3; 1549 las Ostrów k. dóbr szlachty z Kruków [→ Goździec-Kruki] i Szymonów [→ Kałuszyno-Szymony], las Łukawica przyległy dobrom Bojemskich, 1563 karczmy, 1563, 1567 rudy → p. 3.

3. Włas. szlach., potem książ., następnie król., później szlach. 1374 Szczepan podsędek czer. właściciel wsi G. → p. 4.

1471 ks. Konrad [III] daje Krystynowi z Osuchowa [pow. soch.] cześnikowi raw. prawo przyłączenia grobli do książęcego brzegu rz. Bojmi rozdzielającej książ. dobra G. oraz dobra Sierśnie tegoż Krystyna, w celu wybudowania młyna i rudy (MS 4/1 nr 6389 [regest z błędną datą 1470!]; MK 5, 157bv); 1474 ks. Konrad [III] nadając Zbrosławowi ze Szczurowa 10 wł. w G. udziela mu prawa wypasu także poza wspomn. obszarem, na całym pustkowiu G. (MK 5, 176v; → Goździec-Zbroszki, p. 3); 1474 ks. Konrad [III] sprzedaje Pawłowi Krukowi wraz z ss. Mikołajem, Fabianem i Stanisławem 3 wł. miary chełm. w G., a Piotrowi z Kałuszyna synowi wspomn. Pawła kolejne 3 wł. za 24 kopy gr łącznie (MK 5, 178v; → Goździec-Kruki, p. 3).

1512 ks. Anna [Radziwiłłówna] sprzedaje wójtostwo w G. → p. 4.

1526 ks. Anna [Konradówna] przywraca Stanisławowi wojskiemu nur., Jerzemu i Janowi ss. zm. Jana Drwalewskiego z Drwalewa [pow. grój.], Serafinowi i Zygmuntowi ss. Pawła Zawiszy z Budziszyna Małego [pow. grój., h. Przerowa (Bon. 5, 49 n.)]¹Zdaniem T. Jaszczołta byli oni potomkami Szczepana podsędka czer. właściciela G. w 1374 dziedzictwo G., odebrane ich przodkom w ramach kary i zakładu, po upewnieniu się, że wspomn. zakład został już zapłacony, z zastrzeżeniem, że szlachetni Zbroszkowie [→ Goździec-Zbroszki] i Krukowie [→ Goździec-Kruki] nie będą niepokojeni w ich prawach i posiadaniu, które mają od zm. ks. Konrada [III], ani też szl. Jakub Polikowski w posiadaniu młyna zastawionego przez ks. Annę, póki nie zostanie mu przez wspomn. Stanisława i pozostałych zwrócone 20 kóp gr [→ Polikowo Wielkie] a prepozyt szpitala książ. [w Warszawie] w korzystaniu z grobli na brzegu tego dziedzictwa i spuszczaniu wody ze stawów → p. 4 (MK 41, 185-186).

1539-53 Aleksy Cieciszowski (Cieciszewski)²W późniejszych źródłach pojawia się też niekiedy zapis: Cieciszewski, taka też forma w PacMat. 51. Jednakże Bon. 3, 164-170, podaje: Cieciszowscy h. Pierzchała, syn Jakuba podstolego zakr., mąż Anny z Kożuchowa [pow. war.], ojciec Stanisława i Piotra cześnika liw., Anny ż. Jana Czyszkowskiego i Zofii ż. Marcina Suffczyńskiego, właśc. Zalesia [pow. garw.], 1543 tenutariusz wsi król. G., → p. 2, 1548-57 chorąży liw. (Bon. 3 s. 165, 168; PiberSpis): 1539 tenże uzyskuje od króla Zygmunta [I] zgodę na odkupienie wójtostwa w G. z rąk spadkobierców zm. Przecława Kałuskiego oraz młyna w G. z rąk szlachetnych Pawła Bociana i jego bratanka Polikowskich [→ Polikowo Wielkie] (MS 4/3 nr 19629; MK 58, 39); 1539 tenże wraz z synem Stanisławem uzyskuje od króla Zygmunta [I] prawo dożywotniego trzymania wspomn. wsi G. wraz z przynależnymi jej wsiami Groszki i Grodzisko, jak również znajdującej się w G. rudy i młynów oraz wójtostwa wykupionego od Kałuskich i młyna wykupionego od Polikowskich, w zamian za co, po ich śmierci ani król ani jego spadkobiercy nie będą musieli zwracać [ich spadkobiercom] sumy wyłożonej na odkupienie wspomn. wójtostwa i młyna (MS 4/3 nr 19630; MK 58, 39v-41); 1544 szl. Wojciech Zieleżyński sługa tegoż przewozi przez komorę cła wodnego we Włocławku 4 1/2 łasztu żyta własnego, a także [podlegające opodatkowaniu] 9 1/2 łasztu żyta dokupionego oraz 4 1/2 łasztu zboża z [odkupionych] dziesięcin (RThel. s. 17, 18, 21); 1546 Wojciech Zieleżyński sługa tegoż przewozi przez wspomn. komorę 10, a następnie 4 łaszty zboża własnego, a także 16 łasztów zboża dokupionego (RThel. s. 22, 26, 34); 1549 tenże wraz z synem Stanisławem uzyskuje od króla Zygmunta Augusta potwierdzenie dożywotniego trzymania dóbr G., Groszki i Grodzisko; ponadto prawo to otrzymuje Piotr, drugi syn Aleksego (MS 5/1 nr 414; MK 76, 413v-414v); 1549 tenże wraz z synami otrzymuje od króla Zygmunta Augusta pozwolenie na lokację dwóch wsi w dobrach G., jednej w lesie Ostrów, drugiej w lesie Łukawica [→ p. 2], uzyskując dla siebie możliwość wyrobu dziegciu z drzew sosnowych przeznaczonych do wykarczowania, uschłych lub zwalonych przez wiatr oraz z kłód odciętych od tych drzew, z których robi się deski w tartaku (in serra), natomiast dla przyszłych mieszkańców tych wsi 15 lat wolnizny od czynszu i wszelkich prac (MS 5/1 nr 427; MK 77, 3v-4v); 1552 tenże prosi o wyciąg z metryki [książ.] dot. przywileju z 1471 (MS 5/1 nr 1123; MS 5/2 nr 5524; MK 80, 150); 1553 temuż król Zygmunt August potw., że dobra G., których Aleksy jest obecnym posiadaczem, były dziedzictwem szlachetnych Drwalewskich z Drwalewa i Zawiszów z Budziszyna Małego, lecz zostały przejęte przez książat maz. w ramach kary i zakładu; na skutek próśb wspomn. Drwalewskich i Zawiszów z czasem zostały one zwrócone ich potomkom przez [ks.] Annę [Konradównę] Odrowążową wojewodzinę ruską [→ wyżej]; tenże Aleksy wykazawszy, że prawa własności dóbr G., jakie mieli Drwalewscy i Zawisze zostały przeniesione na jego brata Marcina Cieciszowskiego, a przy podziale [majątku] między braćmi przekazane jemu i dotąd do niego należą, poprosił króla o potwierdzenie, że ks. Anna z książat maz. dokonała wspomn. zwrotu dóbr, a sam Zygmunt August nie rości sobie żadnych pretensji do nich; król przenosi swoje prawo własności do dóbr Goździec i przynależnych im wsi [→ Grodzisk, Groszki] odziedziczone po książętach maz. oraz po ojcu królu Zygmuncie [I] na tegoż Aleksego, który ma je posiadać na prawie dziedz. (MS 5/1 nr 1492; MK 83, 101v-103v); 1555 Mikołaj Pełka sługa tegoż przewozi przez komorę cła wodnego we Włocławku 35 łasztów owsa własnego oraz 3 łaszty owsa [dokupionego] (RThel. s. 38, 61); 1558 [wd. po Aleksym] Anna Cieciszowska, chorążyna liw. (RThel. 139; PiberSpis).

1539-49 Stanisław Cieciszowski, 1549 Piotr Cieciszowski, ss. Aleksego → wyżej.

1540-78 pobór: 1540-41 od 1 kw. os. (ASK I 46 k. 82, 115); 1563 od 1/2 wł. 6 mr. os., 6 młynów dor. o 1 kole, 2 rud o 6 kołach i 2 karczem przewoźnych (ŹD 417; ASK I 38, 368); 1563 od 3 wł. 6 mr. szl. bezkm. (ŹD 417; ASK I 38, 368v); 1567 od 1/2 wł. 1 kw. os., 2 rud dziedz. o 6 kołach i 10 czeladników, od 4 kół młyńskich dor. i 3 kół młyńskich dziedz. (ASK I 38, 593v); 1567 od 3 wł. 6 mr. szl. bezkm. i 1 koła młyńskiego dor. (ASK I 38, 596v); 1578 [Stanisław Cieciszowski] płaci pobór od 3 kw. os. i 4 kół młyńskich dor. (ASK I 27, 948).

4. 1374 G. i inne wsie należące do Szczepana podsędka czer. otrzymują od Siemowita [III] pr. niem. i zwolnienie od [powinności prawa książ.:] obrzazu, sepu, narzazu, od wieprza i barana, od pozewnego i niestanego, podymnego, porzecznego, stróży, szronu, poboru, przewodu, psarskiego i godnego³KowalczykWłość. 13, wskazuje, że zapiska może odnosić się również do wsi Gozd, Goździe lub Goździk w z. czer. Wobec zniszczenia źródła nie można ani twierdząco, ani przecząco odnieść się do tych wątpliwości (NKDMaz. 3 nr 145; zapiska z ksiąg ziem. czer. znana z regestu, or. zniszczony w 1944).

1512 ks. Anna [Radziwiłłówna] sprzedaje szl. Przecławowi synowi zm. Pawła z Kałuszyna wójtostwo w G., 3 wł. miary chełm. na surowym korzeniu w G. w lesie zw. Lipiny [→ p. 2] wraz z 1/3 kar sądowych i dochodów z karczmy, z wypasem oraz wyrębem drewna, za 26 kóp gr w półgr (MS 4/1 nr 6522; MK 60, 15-16; MK 8, 23); 1526 trzy gr posp. czynszu książ. z dóbr G. przywróconych szlachcie z Drwalewa i Budziszyna Małego → p. 3 (MK 41, 185-186); 1539 wójtostwo w G. wykupione przez Aleksego Cieciszewskiego od Kałuskich → p. 3; 1539 Marcin wójt w G., syn zm. Przecława z Kałuszyna prosi o sporządzenie wyciągu z metryki książ. dot. sprzedaży z 1512 (MS 4/1 nr 6522; MK 60, 15-16).

5. 1603 Stanisław Cieciszewski z G. [syn Stanisława Cieciszowskiego, wnuk Aleksego (Bon. 3, 165)] oddaje dzies. pleb. z Kałuszyna (AV 1, 51).

7. KowalczykWłość. 13.

Uwaga: Z dóbr G. w 4 ćwierci XV w. wyodrębniły się wsie → Goździec-Kruki oraz → Goździec-Zbroszki (z tej wsi ostatniej wsi wydzieliło się → Szczurowo, późniejsze Skrzeki), a w 2. poł. XVI w. wsie → Gołębiówka i → Ostrów.