1356 kop. 1582 Usczikowo (Wp. 3 nr 1347; LBP 249-250), 1388 or. Husczikowo (Lek. 1 nr 392), 1403 Vscicowo (KP nr 1627), 1417 Wsczycowo (WR 1 nr 926), 1423 kop. 1488/92 Wszczykowo (LBP 30), 1456 Vsczykowo (PG 8, 154), 1486 Uszczykowo (PG 10, 54v), 1487 Uscikowo (Pot. 304, 114), 1498 Uisczykowo (Posp. Rusz. nr 588), 1514 Vsczikow (MS 4 nr 2319), 4 km na W od Obornik.

1. 1388 wieś H. należy do opola →Chojnica (Lek. 1 nr 392); 1462 n. pow. pozn. (PG 6, 122v); 1510 n. par. Oborniki (LBP 77).

2. 1456 młyn →p. 3A; 1508 karczma →p. 3D; 1514 karczma →p. 3B.

3. Własn. król. w tenucie obornickiej, poświadczonej od 1443 w ręku Skórów z Gaju (G.Star. 53) →p. 3A, przy czym pewne części U. oddawano zastawnikom (→p. 3B), a sołectwo posiadali wójtowie oborniccy (→p. 3C); przekazy dot. całej wsi →p. 3D.

3A. 1456 Piotr Skóra z Gaju tenut. obornicki zapisuje ż. Jadwidze po 200 grz. posagu i wiana na wsiach Gaj i Stramnica oraz dwór w Obornikach, 4 korce słodu tygodniowo z młyna słodowego, 6 kamieni łoju rocznie z m. Oborniki i młyn w V. (PG 8, 154); 1470 Andrzej i Aleksander synowie wspomn. Piotra otrzymują w dziale dóbr z bratem Wojciechem król. dobra m. Oborniki z [częściami] wsi Bogdanowo, Nowa Wieś, U., Słanowo i Chowanowo, które w ciągu roku mają podzielić między siebie (PG 57, 39-41v); 1479 wspomn. Andrzej zapisuje swej siostrze Barbarze, zakonnicy w Owieńskach, 7 grz. czynszu rocznego na 1/2 wsi król. U. z zastrz. pr. wykupu za 100 grz. (PG 9, 108); 1488 Jadwiga z Orchowa [pow. gnieźn.] wd. po wspomn. Andrzeju sprzedaje Marcinowi Ściborowi Ponieckiemu swe otrzymane od męża prawa do wsi U. (PG 10, 91v).

1488-93 Marcin Ścibor Poniecki: 1488 tenże →wyżej; 1489 tenże syn Ścibora prosi bpa pozn. Uriela, jako opiekuna dzieci Andrzeja z Gaju, o wypłacenie 20 grz. na poczet sumy 100 grz., którą dzieci te były winne swej macosze Jadwidze Orchowskiej, a którą to sumę tenże nabył, kupując V.; bp wypłaca mu te pieniądze (AE III 153); 1490 król Kazimierz zezwala temuż Ponieckiemu wykupić U. z rąk Jadwigi (MS 1 nr 2138); 1493 tenże kwituje biskupa Uriela z zapłaty 20 grz. na poczet spłaty posagu Jadwigi (PZ 22, 80).

1507-11 Wojciech podkom. dobrz., 1507-50 Grzegorz z Gaju i 1507-50 Mik. Obornicki, synowie Andrzeja [z Gaju] i Barbary ze Strzyg [w ziemi dobrzyńskiej]: 1507 ciż Wojciech i Grzegorz pozwani przez tegoż Mik. Obornickiego o wygnanie z dóbr po zm. ojcu, m.in. z król. wsi V. (PG 65, 270v); 1510 ciż Wojciech, Mikołaj i Grzegorz zawierają ugodę dot. dóbr król., w tym m.in. m. Oborniki oraz wsi V. (MS 4 nr 923); 1511 komisarze król. przeprowadzają podział m. Oborniki z przynależnymi wsiami między tychże Wojciecha, Grzegorza i Mikołaja (PG 68, 90v); 1511 tenże Mikołaj wwiązany przez tegoż Grzegorza w posiadanie m. Oborniki oraz połowy wsi U. i Słanowo oraz w 1/4 wsi Nowa Wieś i Stara Wieś, należnych mu po ojcu i [zm.] bracie Wojciechu (PG 68, 236v); 1526 król Zygmunt zachowuje tychże Grzegorza i Mikołaja w dożywotnim posiadaniu części m. Oborniki oraz wsi, w tym m.in. V. (MS 4 nr 4973); 1550 tenże Grzegorz daje temuż Mikołajowi m.in. swe części m. Oborniki oraz wsi, w tym m.in. w V. (PG 93, 25v-26v; MS 4 nr 864).

3B. 1497 Wojc. Policki otrzymuje od króla Jana Olbrachta pr. do dóbr Małgorzaty, Barbary i Heleny oraz ich siostrzenic Małgorzaty i Barbary wraz z zastawami, które mają na wsi król. U., z powodu niedopełnienia przez nie obowiązku uczestnictwa w pospolitym ruszeniu (Posp.Rusz. nr 159; MS 2 nr 875); 1498 szl. Barbara panna i Małgorzata ż. Bernarda mieszcz. w Obornikach, cc. zm. [Wojc.] Polickiego, wysyłają na wyprawę turecką w swym zastępstwie domownika (familiaris) Stan. Kamieniewskiego z cz. U., którą mają po ojcu (Posp.Rusz. nr 588); 1509 Wojc. Policki daje w zarząd ż. Annie na czas małoletniości dzieci swe dobra, m.in. w U. (PG 14, 79 dawniej k. 156); 1510 pan Policki ma w zastawie 3 kmieci w U. →p. 3D; 1514 Wojc. Policki pisarz ziemski pozn. za zgodą króla zastawia Mik. Pierwoszewskiemu 1/2 V. z karczmą i 4 ł. w Nowej Wsi [k. Obornik] z 2 zagr. za 100 grz. (MS 4 nr 2319); 1515 wspomn. Mikołaj z Pierwoszewa sprzedaje z zastrz. pr. wykupu ż. Agnieszce 1 1/2 ł. opust. w Nowej Wsi i 2 ł. opust. w U. za 60 grz. (PG 15, 55); 1517 Wojc. Policki pozywa szl. Małgorzatę ż. Benedykta rzeźnika pozn. o wygnanie z cz. U. (PG 69, 432); 1518 Mik. Pierwoszewski ponownie zapisuje za zgodą króla ż. Agnieszce po 60 grz. posagu i wiana na połowie 1/4 wsi V. i na części 4 ł. w Nowej Wsi (MS 4 nr 11859).

3C. 1356 Maciej wójt z Obornik uposaża fundowany przez siebie kościół Ś. Ducha pod Obornikami, zapisując mu m.in. dzies. z 4 ł. wójtowskich w U., po 1 wiardunku z łanu (Wp. 3 nr 1347); 1403 Niemierza z →Lubosza współręczy za panią [Wichnę z →Grodziska kasztelanową] kal.; jeśli ta nie wywiąże się ze zobowiązań co do posagu i wyprawy swej c. [Burnety], ż. Janowskiego [z Janowca w pow. gnieźn., obecnie Janowiec Wlkp.], to Niemierza ma go wprowadzić w posiadanie czynszu w wysokości 5 kóp gr na wsi V. (KP nr 1627).

1440 szl. Wierzbięta niegdyś Tuczępski [obecnie wójt. dziedz. w →Obornikach] daje szl. Winc. Furmanowi niegdyś dz. w Mchach m.in. 4 ł. roli i 4 zagr. w U. (Wp. 5 nr 669; pełen reg. →Oborniki – wójtostwo); 1459 Anna wójtowa (advocata) [wd. po tymże Wierzbięcie] z synem Ruzgarzem [Ludgierzem] niedz. posiadacze →Dąbrówki [Miejskiej], U., Bogdanowa, Słanowa [obecnie Słonawy] oraz młyna [w Obornikach] należącego do wójtostwa obornickiego (PZ 17, 254v; KObceRyc. 158); 1462 tenże Ludgierz wójt w Obornikach zapisuje swojej ż. Annie po 150 grz. posagu i wiana na połowie swych dóbr, w tym m.in. na U. (PG 6, 122v); 1486 tenże Ludgierz wójt w Obornikach sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Stan. Turkowskiemu 3 ł. os. i 1 ł. opust. w U. za 110 fl. (PG 10, 54v); 1487 król Kazimierz odnawia temuż Ludgerzowi przywilej na wójtostwo w Obornikach; do wójtostwa nal. m.in. 4 kmieci i 4 zagr. w wymienionych wsiach król., w tym m.in. w U. (Pot. 304, 114); 1500 Benedykt Zajączkowski [syn tegoż Ludgierza] sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Marcinowi Podlewskiemu 2 ł. os. w V. za 34 fl.; na łanach tych siedzą kmiecie Gorczyca i Kaczorek, płacąc po 1 grz. czynszu (PG 12, 101); 1509 tenże Benedykt sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Adamowi synowi zm. Wacława Ocieskiego 2 ł. w U. za 20 grz. (PG 14, 79, dawniej k. 156); 1510 do wójtostwa w Obornikach nal. 4 ł. w U.; sołectwo jest opust. (LBP 77); 1512 wspomn. Adam Ocieski sprzedaje z zastrz. pr. odkupu za 20 grz. Janowi Brylowi Ocieskiemu 2 ł. roli w U., które otrzymał od Benedykta Zajączkowskiego (PZ 24, 23v).

3D. Przekazy dot. całej wsi. 1417 kmiecie z W. toczą proces z Mościcem [ze Stęszewa] kaszt. pozn., który przysięga, że nie zobowiązywał się dać im 2 krów wartości 2 kóp gr (WR 1 nr 926); 1475 V. wymienione wśród miejscowości zalegających z podatkami (PZ 20, 26v); 1500 kmiecie Gorczyca i Kaczorek →p. 3C.

1508 pobór od 15 ł., karczmy, 1 ł. ma wolniznę (ASK 1 3, 13v); 1510 w V. jest 17 ł. i folw.; tylko 5 ł. jest os., ponadto jest 2 zagr. (LBP 29); 1510 w U. jest 20 kmieci i 4 ł. nal. do sołectwa, które obecnie są opust., podobnie jak i [dalsze] 2 1/2 ł.; 3 kmieci [ma] zastawionych pan Policki; niegdyś w U. było 9 zagr., obecnie jest 1 zagr. (LBP 77); 1553 pobór od 11 kmieci (ASK I 5, 163); 1576 pobór od 7 ł. (ASK I 5, 495); 1577 pobór z V. od cz. Mac. Nieżuchowskiego od 7 ł. (ASK I 5, 696); 1580 pobór z cz. Wojc. Radeckiego od 1 półł. i cz. Mac. Nieżuchowskiego od 7 ł. i 3 komor. (ASK I 6, 122); 1581 pobór z cz. Wojc. Radeckiego od 1 półł., z cz. Mac. Nieżuchowskiego od 16 półł. i 2 komor. (ASK I 6, 382).

5. 1356 dzies. z 4 ł. należących do wójtów obornickich należą do kościoła Ś. Ducha pod Obornikami →p. 3C; 1420 w procesie pomiędzy Pełką kantorem [kat.] pozn. a Pawłem wikariuszem czyli prepozytem Ś. Ducha pod Obornikami, oficjał pozn. przysądza Pawłowi sporną dzies. z 4 ł. wójtowskich w U., która od lat nal. do prepozytury Ś. Ducha pod Obornikami (Wp. 8 nr 878); 1423 (kop. 1488/92) wieś W. płaci [dzies.] dla prebendy kantora kat. pozn. wysokości 5 grz. bez 1 wiardunku (LBP 30); 1508 do uposażenia kościoła par. NMP w Obornikach należą m.in. po 2 korce żyta i owsa miary pozn. z V. (LBP 231); 1510 meszne z U. nal. do plebana w Obornikach (LBP 77); 1516 V. płaci dla prebendy kantora kat. pozn. [dzies.] po 1 wiard. z każdego łanu; [we wsi] jest 17 ł. os. i 6 1/2 ł. opust.; w obecnym roku uprawy zostały zniszczone przez grad, dlatego mieszkańcy proszą o zwolnienie ze świadczeń (CP 111, 43).

8. Ok. 1 km na N od U. odnaleziono fragment naczynia oraz szkielet ludzki, mogący świadczyć o istnieniu tam cmentarzyska; również najpewniej na N od wsi, na łąkach nadwarciańskich, miało się znajdować „domniemane grodzisko zwane Górą Zamkową”, które już w latach międzywojennych miało być „w dużej części rozwiezione”, a w którym „wg tradycji miejscowej pochowany został wódz szwedzki”; nowsze badania nie potwierdziły istnienia tego grodziska (Hensel 7, 136).