BARCZĄCA

1471 or. Belczacza (MK 5, 153v), 1472 or. Barczacza (MK 5, 164), 1476! [ok. 1480] Belczancza (MK 5, 193; Lub. nr 236), 1524 Barczącza (MK 32, 261v), 1524 Barczancza (MK 41, 10v), 1531 Barczinicza (MUK 2 nr 1531e/058), 1603 Barcianka (AV 1, 48v), ok. 4,5 km na SE od Mińska Mazowieckiego.

1. 1471 dystr. czer. (MK 5, 153v); 1476! [ok. 1480], 1524, 1540 n. pow. czer. (MK 5, 193; MK 32, 261v; Lub. nr 236; ASK I 46, 63); 1540 n. par. Mińsko (ASK I 46, 63).

2. 1471 młyny → p. 3; 1531 dobra B. i Wiciejewo szl. Janusza Rudzieńskiego sąsiadują [adiacent] z dobrami [należącymi do] szpitala Ś. Ducha w [Starej] Warszawie oraz dobrami [którymi?] Agnieszki Boglewskiej [wd. po Stanisławie Boglewskim, c. Jana z Zamienia] i panów z Mińska (CP 3, 211); 1564, 1569, 1576-77 karczma, 1569, 1573, 1576-77 młyn → p. 3: pobór.

3. Włas. szlach. 1471 Aleksy z Gościańczyc chor. zakr. w podziale dóbr dziedz. z bratem Jakubem kaszt. czer. i bratankami Janem synem Jana i Janem synem Janusza otrzymuje oba Rudna i B. ze wszystkimi młynami (MK 5, 153-153v; LalMińsk s. 45, 48); 1472 tenże otrzymuje od ks. Konrada [III] przywilej na swoje dobra dziedz. oba Rudna, B. i Zakrzewo oraz wszelkie nowo osadzone w nich naddatki obejmujący: czynsz [roczny] 5 gr od każdej wł. os., zwolnienie kmieci od prac przy zamkach z wyjątkiem nowo wzniesionych, zwolnienie od kar sądowych i pr. nieodpowiednie (MK 5, 164); 1476! [ok. 1480] tenże Aleksy z Rudna sędzia liw., dz. w Rudnie, B. i Zakrzewie, wymieniony wśród osób posiadających dobra w pow. czer., które ks. Konrad [III] zwalnia od powinności budowy i naprawy zamków i warowni (Lub. nr 236; MK 5, 193).

1521 szl. Jan syn zm. Aleksego z Rudna sędziego liw. dziedzic w B. sprzedaje z zastrz. pr. odkupu kościołowi par. w Liwie [Starym] 8 kóp gr monety pol. [czynszu] na wsiach Wiciejewo, Iłowiec i B. za 100 kóp gr w półgr, zapisanych przez zm. Marcina Polikowskiego na erekcję altarii w tym kośc.; czynsz będzie wypłacany altaryście corocznie na Boże Narodzenie (MK 32, 100v; MK 339, 16-16v)1Więcej o fundacji ołtarza w kośc. liwskim dokonanej przez Marcina Polikowskiego → SHGLiw 97.

1524 Barbara c. zm. Jerzego z Rudna Wielkiego, ż. Welisława z Jeziorek [pow. warsz.] sprzedaje Piotrowi Ostrowskiemu synowi Jana z Rudna swe cz. dziedz. w dobrach B., Oleksinie i Wielińcu [niezident.] w pow. czer., przypadłe jej po zm. stryju Jakubie Rudzieńskim kanoniku płoc., za 300 kóp gr w półgr (MK 32, 261v; SHGWarsz. 90); 1524 szl. Dorota c. zm. Jerzego z Rudna Wielkiego, ż. Hieronima Zawiszy [z Budziszyna] sprzedaje szl. Mikołajowi Turowskiemu z Kawieczyna swe cz. dziedz. w dobrach Rudno, Oleksino i Grodzisko oraz cz. przypadłe jej po zm. Jakubie Rudzieńskim kanoniku płoc. w dobrach B. i Jeleniach [pow. ostrow.] za 60 kóp gr w półgr; wszelkie sprawy sądowe dotyczące wspomn. dóbr przechodzą na Mikołaja z wyjątkiem tych względem Jana Rudzieńskiego z B., które Dorota zastrzega dla siebie (MK 41, 10v).

1531 posiadaczem B. i Wiciejewa jest szl. Janusz Rudzieński → p. 2.

1563-76 Stanisław Rudzieński właśc. w B. → niżej: pobór.

1540-79 pobór: 1540-41 od 8 wł. os. (ASK I 46 k. 63, 98); 1563 od 12 wł. os. Stefana! [Stanisława?] Rudzieńskiego (ASK I 46, 132v); 1564 od 12 wł. os., 1 zagr.2W wykazie zbiorczym poboru od zagrodników w pow. czer. w 1564 r. zanotowano, że w B. zapłacono podatek od 2 zagr. (ASK I 46, 228) i karczmy przywoźnej dor. Stanisława Rudzieńskiego (ASK I 46 k. 207v, 227v); 1569 od 16 wł. os., karczmy dor. i od młyna dziedz. o 2 kołach (ASK I 46, 287v); 1573 od 14 wł. os. i młyna dor. o 1 kole (ASK I 46, 332v); 1576 od 16 wł. os., karczmy przywoźnej i młyna dor. o 1 kole Stanisława Rudzińskiego! (ASK I 46, 39v; ŹD 223); 1577 od 16 wł. os., karczmy przywoźnej i młyna dziedz. o 1 kole (ASK I 46, 370v); 1579 od 16 wł. os., młyna dor. o 1 kole i

karczmy pana [imię?] Burnosza (ASK I 46, 442v; o dacie → Brześce).

4. 1472 ks. Konrad [III] nadaje Aleksemu Gościańskiemu czynsz dla jego dóbr, m.in. B. → p. 3.

5. 1603 dzies. z B. należy do wikariuszy kośc. par. w Mińsku, ale jest przez tamtejszego plebana przeznaczana na inny cel (AV 1, 48v).

6. 1531 Jan syn Jana z B. student Uniw. Krak. (MUK 2 nr 1531e/058).

1550 Jan Głuchowicz piwowar z B., syn Macieja Głucha z B., przyjęty do pr. miej. Starej Warszawy (PrzyjęciaSW nr 955).

8. Chociaż na tym terenie nie przeprowadzono ani stacjonarnych badań archeologicznych ani nadzorów, to dzięki pracom powierzchniowym w ramach AZP (obszar 58-72) oraz znalezionym wtedy fragmentom ceramiki rozpoznano tu ślady osadnictwa od wczesnego średniowiecza po współczesność, w tym: z XI-XIX w. (stan. 9), z XII w. oraz z XIX-XX w. (stan. 8), a także z XVI-XVIII w. (stan. 11). Zarejestrowano również osady funkcjonujące w XVI-XVIII stuleciu (stan. 3 i 10).

1 Więcej o fundacji ołtarza w kośc. liwskim dokonanej przez Marcina Polikowskiego → SHGLiw 97.

2 W wykazie zbiorczym poboru od zagrodników w pow. czer. w 1564 r. zanotowano, że w B. zapłacono podatek od 2 zagr. (ASK I 46, 228).