1368 kop. 1483 Brzescze (Lub. nr 85; NKDMaz. 3 nr 100), 1406 or. Brzescze (ArchPotul. 1a nr 2), 1414 kop. 1473 Brzesce (MK 9, 37v), 1416 Brzeszcz (Czer. nr 496), 1417 Przescze (Czer. nr 606, 608), 1423 Brzeszcze (MK 3, 108), 1429 Brzeschcze (Warsz. 2, 40), 1431 Brzessczye (PP 6 nr 307), 1434 Brzeszccz (Warsz. 2, 245), 1518 Brzesczie, Brzesczye (MK 43, 338), ok. 8,5 km na NNW od Czerska.

1. 1368, [1424], 1431, 1434, 1451 dystr. czer. (Lub. nr 85; NKDMaz. 3 nr 100; MK 3 k. 36v, 133; MK 4, 128v; MK 340, 148v; PP 6 nr 307); 1518 z. i pow. czer. (AGAD perg. 1017); 1523 pow. czer. (Warsz. 13, 741); 1540 n. pow. czer., par. Cieciszew (ASK I 46, 54).

2. 1406 połowa rz. Wisły należąca do dziedziny Sosnka rozciąga się od gran. B. aż do jeziora [w Cieciszewie] (ArchPotul. 1a nr 2); 1417 droga między B. a Baniechą → Baniecha, p. 3; [1424] bór w dziedzinie Jasewa ciągnie się od granic Sobikowa do granic B. i dalej w kierunku Góry (MK 3, 36v; MK 5, 170v); 1443 bór w Jasewie rozciąga się od drogi idącej z Błonia do Czerska do granicy brzeskiej [tj. B.] (MK 3, 385v); 1450 B. graniczą z Baniechą, Łubną Górą, Moczydłowem i Wolą [Załęską] → Baniecha, p. 3; 1453 pastwiska w B. → p. 3: Piotr; 1563, 1564, 1569, 1573, 1576, 1577, 1579 młyn, karczma → p. 3:

pobór.

3. Włas. szlach., potem krótko książ., następnie ponownie szlach., potem monarsza i ponownie szlachecka. [A. 1368] po [bezpotomnej] śmierci Krzczona dz. Chabdzina i B. jego dobra przechodzą na włas. ks. Siemowita [III], który odsprzedaje je Mikołajowi z Rozniszewa, mężowi Petroneli siostry wspomn. Krzczona za 112 1/2 grzywny krak. (Lub. nr 85; NKDMaz. 3 nr 100); 1368 Wojciech syn tegoż Mikołaja otrzymuje od ks. prawo niem. → p. 4; 1407 [tenże?] Wojciech z Chabdzina [i z B.?] i Piechna ż. [Wszebora] podsędka [czer.] powierzają Wszeborowi prowadzenie sprawy o granice, którą mają z Sasinem [z Jasewy] (Czer. nr 18).

1397-1414 Wszebor Chłęst z Tłubic [pow. biel.] i B., [h. Bolesta], 1397 kuchmistrz dworu książ. (Wilska 127), 1401-07 podsędek czer. (MK 6, 104v; Bon. 2, 172; PacSpis), 1408-14 podkom. czer. (MK 9, 7v; Czer. nr 178, 2049, 2054; Wierzb. nr 7-8; SHGPłoc. 4, 310), 1414 sędzia czer. (MK 123, 64v): 1407 tenże → wyżej; 1408 tenże składa zeznanie [z odwołania] do laski sędziowskiej (pro corulo) w sprawie Andrzeja Prusza [z → Czarnego Lasu] pozwanego przez kmiecia Macieja z Czaplina o zabór 6 poków miodu poświadczając, że Prusz już za to Maciejowi [niegdyś] zadośćuczynił (Czer. nr 1981); 1409 tenże obecny na zamku w Warszawie jak śwd. wyroku ks. Janusza Starszego i Dziersława z Główczyna prepozyta płoc. w sporze między Dominikiem dziekanem kap. warsz. a wójtem i radą Starej Warszawy m.in. o dziesięciny i pochówki mieszczan (AGAD perg. 1510; A. Salina, Dokument Janusza Starszego z 5 sierpnia 1409 r. na tle innych dyplomów księcia dla kapituły pw. św. Jana Chrzciciela w Warszawie, PH 102, 2011, z. 3, s. 491); 1415 tenże wspomn. jako zm. (Czer. nr 400, → niżej).

1407-41 Piechna Brzeska z B., ż. Wszebora, matka Ścibora, Piotra, Jana i Katarzyny: 1407 taż → wyżej; 1415 taż wd. po Wszeborze sędzim z B. jest winna Sławcowi [z Boglewic] kaszt. czer. 10 kóp gr (Czer. nr 400); 1416 taż płaci potrójną karę pięćdziesiąt, ponieważ nie stawiła się w sądzie na rozprawie dot. kmiecia z jej powództwa (Czer. nr 496); 1417 taż wdowa pozywa Wojciecha z Chabdzina o to, że dzierży część jej ojcowizny, za którą dotąd jej nie uczynił zadość (Czer. nr 576); 1424 taż wspólnie ze szl. Gotardem z Sokołowa [pow. warsz.] „wgaili” [dali prawo do korzystania] Mikołaja Pstrąga mieszcz. warsz. w las Pniewnik [z. liw.], pozwalając mu obrabiać drewno za opłatę 3 kóp gr i 1 funt pieprzu od zachcyka [1000 szt. drewna] (Warsz. 1, 123v; SHGWarsz. 266; SHGLiw. 149); 1424 taż i jej syn Piotr przeprowadzają z Jakubem, Piotrem, Janem i Grozimem dz. ze Świętochowa [pow. tarcz.] podział dóbr Pniewnik [z. liw.] (MK 3, 42v; MK 60, 101; SHGWarsz. 280; SHGLiw. 149); 1425 taż toczy proces [o co?] z szl. Grzegorzem z Otrębus [pow. bł.], ks. [Janusz I] przenosi ich rozprawy z sądu [ziem.] w Czersku przed sąd [ziem.] w Warszawie na sdane roki, aby obie strony mogły lepiej dochodzić swoich praw w kwestiach świeckich i kościelnych (Warsz. 1, 172); 1431 taż daje swemu synowi Ściborowi pole (area) w B., w przypadku swej śmierci (PP 6 nr 307); 1434 taż → niżej, Ścibor; 1438 taż przekazuje szl. Wojciechowi z Chabdzina sędziemu czer. [swemu br.] pr. bliższości do dóbr Kawieczyno (MK 3, 149); 1441 taż ustanawia Wojciecha z Chabdzina swoim pełnomocnikiem we wszystkich [toczonych] procesach (Warsz. 2, 679).

1416[?]-48 Jan zw. Biskup z B., syn Piechny, brat Ścibora, Piotra i Katarzyny: 1416 [tenże?] Jan z B. świadek Andrzeja z Rozniszewa w procesie z Janem z Potycza (Czer. nr 853); 1430, 1438, 1448 tenże → niżej: Piotr.

1424-53 Piotr zw. też Piotrasz lub Pietrasz Brzeski z B., Kawieczyna i Baniechy, [h. Bolesta], syn Wszebora i Piechny, brat Ścibora Luli, Jana Biskupa i Katarzyny: 1424 tenże → wyżej: Piechna; 1425 temuż szl. Małgorzata Jezierska powierza prowadzenie swoich spraw [sąd.] (Warsz. 1, 191); 1426 tenże wyposaża siostrę Katarzynę w 150 grz., które są zabezpieczone na połowie Jeziory, Okrzeszyna [obie wsie pow. warsz.] i Szczytna [z. czer., dziś Jakubów] (Warsz. 1, 212v; SHGWarsz. 89); 1426 tenże pozwany przez Mikołaja Suszczyńskiego rządcę warsz. z powodu nie zapłacenia sześciokrotnej kary pięćdziesiąt (Warsz. 1, 220); 1427 tenże sprzedaje Janowi Oblowi z Falęcina swoją 1/3 cz. w Pniewniku, którą miał jego ojciec, za 16 kóp gr posp.; Małgorzata ż. Piotra zrzekła się praw do posagu, który miała [zapisany] na tych dobrach (PP 5 nr 493); 1429 tenże płaci podwójną karę pięćdziesiąt w sprawie, którą toczy z Wigandem z Obór i ma mu zapłacić 45 gr (Warsz. 2, 40); 1429 tenże jest śwd. Gotarda [skąd?] w jego procesie z Mikołajem [skąd?] zięciem Gotarda (Warsz. 2, 43); 1430 tegoż i jego braci Ścibora i Jana ich siostra Katarzyna ż. Mikołaja Żądły z Jeziory kwituje z zadośćuczynienia za wszystkie działy i puścizny (PP 6 nr 179; SHGWarsz. 89)¹Zapis o takiej treści po raz pierwszy umieszczono w metryce ks. Janusza I Starszego pod 1423 r. (MK 3, 108), lecz został on wykreślony; 1430 Małgorzata żona tegoż Piotra, [c. Mikołaja Żądły z Jeziory podczaszego raw.] kwituje swego br. Mikołaja Żądłę [Żądłowica] z Jeziory z zadośćuczynienia za wszystkie działy i puścizny (PP 6 nr 180; SHGWarsz. 89)²Zapis o zbliżonej treści po raz pierwszy umieszczono w metryce ks. Janusza I Starszego pod 1423 r. (MK 3, 108), lecz został on wykreślony. W zapisce tej Małgorzata kwitowała jednak nie tylko Mikołaja, lecz i drugiego, brata, którego imienia nie wpisano, pozostawiając puste miejsce do uzupełnienia; 1434 tenże przeprowadza z bratem podział dóbr → niżej: Ścibor; 1438 tenże i jego brat Ścibor sprzedają Janowi Oblowi z Falęcina części w Pniewniku, które mają po swoim bracie Janie zw. Biskup i siostrach Piechnie i Jachnie (MK 3, 215v); 1438 tenże daje całą swą cz. w Kotorydzu [pow. tarcz.], w granicach wyznaczonych przez Annę Jelitkową, Janowi synowi Włodka z Wąsów [pow. bł.], a otrzymuje w zamian łąkę w Zaborowie [pow. bł.] zw. Żarnowa Łąka i 120 kóp gr (MK 3, 223v); 1438 tenże przekazuje Wojciechowi [z Chabdzina] sędziemu czer. swoje pr. bliższości do dziedziny Kawieczyno (MK 3, 222); 1439 tenże z bratem Ściborem sprzedają Janowi z Dudy swą dziedzinę Kawieczyno; Wojciech z Chabdzina, na mocy pr. bliższości przekazanego mu przez ich matkę Piechnę, odwołuje tę sprzedaż; za pośrednictwem jednaczy zawarta zostaje umowa, że Wojciech odkupi od Jana Kawieczyno za 40 kóp gr a Ścibor zrzeknie się wszelkich praw do tej dziedziny (MK 3, 236); 1439 tenże → niżej: Ścibor; 1440 tenże oraz Wszebor Obel z Falęcina mają wyznaczyć w sądzie ziemskim warsz. jednaczy w sprawie [podziału] dóbr Pniewnik (Warsz. 2, 671-672; SHGLiw. 149³W SHGLiw 149 (hasło: Pniewnik) błędnie podałyśmy, że zapiska ta odnosi się do 1443 r); 1448 tenże sprzedaje br. Ściborowi swoją cz. w Pniewniku, którą ma po swoim bracie Janie Biskupie, za 20 kóp gr w półgr (MK 4, 138v; SHGLiw. 149); 1450 tenże → niżej: Ścibor; 1451 tenże właśc. → Baniecha; 1453 tenże Piotr Brzeski ustala bratem Ściborem, że pastwiska w jego dobrach Baniecha z jednej strony i B. należących do Ścibora z drugiej strony będą wspólne i nieszkodne (MK 4, 46).

1430-55 Ścibor Lula z Tłubic [tam 1404-25, SHGPłoc., z. 3, s. 309-310] i z B., h. Bolesta, syn Wszebora i Piechny, brat Piotra i Jana Biskupa, 1425-38 wojski liw. (SHGLiw. 108), 1442-52 kuchmistrz ks. Bolesława [IV], 1448-55 star. czer. (MK 3 k. 289, 297; MK 4 k. 4, 20, 46, 100, 105v, 111, 114, 143v, 149; Warsz. 2, 1336; Czer., s. C; TymProc. 275; PacSpis): 1430 tenże → wyżej: Piotr; 1431 tenże → wyżej: Piechna; 1432 tenże jest dłużny Isaakowi Żydowi warsz. 2 kopy gr (Warsz. 2, 111); 1432 temuż Mikołaj Suszczyński podsędek warsz. jest dłużny 8 kóp gr posp. (PP 6 nr 497); 1433 tenże sprzedaje Janowi Oblowi z Falęcina swoją część Pniewnika za 32 kopy gr (PP 6 nr 473; SHGLiw. 149); 1434 tenże dostaje od matki Piechny cz. dziedzictw B., Kawieczyno i Pniewnik należącą do jej córek Piechny i Jachny (MK 3, 133); 1434 tenże z bratem Piotrem [dz.] z Kawieczyna przeprowadzają podział dóbr: Ścibor otrzymuje dziedzinę B. oraz łąkę, która leży między Kawieczynem a rz. Wisłą oraz 1/3 wsi Kawieczyno położną w kierunku granic Cieciszewa, Piotr dostaje 2/3 Kawieczyna; tenże Ścibor zobowiązuje się ponadto na własny koszt wyznaczyć posag swoim dwóm siostrom Piechnie i Jachnie, tj. [dać] wposchadze, bez obciążania [tym] Piotra; w przypadku zaś, gdy powróci ich brat Jan Biskup, wówczas obaj będą musieli odstąpić od tak przeprowadzonego podziału, wydzielając mu dział ze swoich części (MK 3, 139v; MK 340, 148-148v); 1435 tenże zobowiązuje się uwolnić stren. Wiganda z Ostrołęki kaszt. czer. i Jana z Boglewic chor. czer. od poręczenia spłaty [przez niego] sumy 42 kóp gr posp. Janowi Zagórskiemu pisarzowi warsz., pod karą utraty dóbr B. (Warsz. 2, 346); 1437 tenże sprzedaje Janowi z Dudy całą swą część Kawieczyna z jeziorem i [brzegiem] rz. Wisły za 100 grzywien gr. (MK 3, 207-207v); 1438 tenże pożycza od szl. Kazimierza [skąd?] i Barbary c. Michała z Rakowca 30 kóp gr; poręczycielem jest w/w Michał (Warsz. 2, 622); 1438, 1439 tenże → wyżej: Piotr; 1439 tenże jest dłużny prac. Skrzeczkowi z Dziećwinowa 4 kopy gr (TymProc. 336 przyp. 464 za CzerZG 1A, 113); 1439 tenże jest dłużny swemu br. Piotrowi 7 kóp gr w półgr (Warsz. 2, 605); 1440 tenże płaci potrójną karę pięćdziesiąt z powodu niespłacenia długu Janowi z Bliznego [pow. warsz.] (Warsz. 2, 662); 1442 kmieć tegoż Ścibora → niżej: mieszkańcy; 1445 [brak początku zapiski] tenże jest winny [?] Janowi Zagórskiemu (Warsz. 2, 898); 1447 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Janowi Lisowskiemu kanonikowi warsz. 3 grz. krak. rocznego czynszu z całego swego dziedzictwa, tj. dóbr B. i Wola Brzeska czyli Baniecha za 30 kóp gr w półgr; po śmierci Jana czynsz ma przejść na kapitułę warsz. (MK 4, 41); 1448 tenże → wyżej: Piotr; 1448 tenże otrzymuje od ks. [Bolesława IV] pr. na dom z parcelą (area) w Czersku, kupiony przez tegoż Ścibora od Michała wójta czer., tj. zwolnienie od wszelkich opłat, obciążeń i powinności książ.; rajcy czer. zgadzają się na to nadanie pod warunkiem, że Ścibor wydzieli z parceli część na drogę idącą do kościoła (MK 4, 67v); 1450 tenże otrzymuje od ks. Bolesława [IV] dla dóbr Pniewnik takie prawo, jakie posiadają B. (MK 4, 100; SHGLiw 151); 1450 tenże otrzymuje od ks. Bolesława [IV], w uznaniu za służbę, pr. polowania w Pniewniku na wszystkie zwierzęta i ptaki z pewnymi wyjątkami (MK 4, 111; SHGLiw. 151); 1450 tenże daje swemu bratu Piotrowi i siostrze Katarzynie Żądłowej wieś → Baniecha, a otrzymuje w zamian ich cz. Pniewnika oraz 5 kóp gr w półgr; obie strony zobowiązują się ustanowić w swoich dobrach, tj. Ścibor w B. a Piotr w Baniesze [wspólne] pastwiska nieszkodne [tj. z wolnym wypasem] (MK 4, 114-114v); 1451 temuż Ściborowi jego żona Katarzyna, córka zm. stren. Marcina ze Skaszewa [pow. nowom.] przekazuje swoją oprawę wienną zabezpieczoną na dobrach B. (MK 4, 128v); 1452 tegoż Michał z Rakowca chce zwolnić z poręczenia Mirosławowi Dziuraczowi z Jackowic [Dziuraczy] (Warsz. 2, 1336); 1453 tenże → wyżej: Piotr; 1453 tenże toczy proces [o co?] z Wojciechem Słopskim (Warsz. 2, 1461); 1454 tenże pozwany przez Piotra Moczydłowskiego o to, że Piotr poręczył jego kmieciowiZbychnie prawo ziemskie, a Ścibor nie zwolnił go z tego rękojemstwa i wyrządził szkodę na 12 kóp gr w półgr; sędziowie orzekają, że Ścibor ma zapłacić wspomn. 12 kóp w ciągu 2 tygodni (TymWoln. 84 za CzerZG 1B, 412).

1434 Marcinowi z B. Mikołaj zw. Żądło jest dłużny 2 kopy [gr] (Warsz. 2, 245).

1449 Jan z Lisowa kan. warsz., pleb. w Ostrołęce [pow. war.] darowuje czynsz roczny z B. i Baniechy odkupiony od Ścibora z B. [w 1447, → wyżej] kapitule kolegiaty warsz. (MK 4, 145).

1471-93 Mikołaj Kobylski z B.: 1471 tenże czyni zadość swej siostrze Katarzynie córce zm. Jana Kobylskiego [z Kobylina, pow. grodz.], ż. Andrzeja z Przełomu i Falęcina [pow. bł. albo grodz.] ze wszystkich należnych jej ojczystych i macierzystych (MK 5, 160v); 1471 sąd [ziem.] nie uznaje jako dowodu wypisu przedstawionego przez tegoż Mikołaja, ponieważ nie jest opatrzony pieczęcią książ. i spisany jest na papierze (Czer. LXXXIX); 1472 tenże płaci karę pięćdziesiąt, ponieważ zobowiązał się przedstawić w sądzie przyw. prawa nieodpowiedniego, ale okazał [jedynie] odpis z ksiąg ziem. warsz. spisany na papierze i bez pieczęci [książ.], którego sędziowie nie uznają za wymagany dowód i odkładają sprawę do [najbliższych] roków książ. (MikBad., dodatek II nr 11); 1493 tenże ustanawia swoim pełnomocnikiem szl. Andrzeja z Sokołowa [pow. warsz.] w sprawch, które toczy z Mikołajem Miką ze Zgorzały [pow. warsz.] (Warsz. 7, 31); 1518 tenże wspomn. jako zm. → niżej.

1510 Stanisław syn Jerzego z B. → p. 6.

[A. 1518] ks. Anna [Radziwiłłówna] oddaje Mikołajowi Turowskiemu wieś B. w wieczyste posiadanie (wzm.: MK 68 k. 50v, 194)⁴O zapisie ks. Anny Radziwiłłówny wspomina dokument król. z 1544 [→ niżej]. W dokumencie tym zaznaczono, że w piśmie księżna tytułuje się jako dux et tutrix Masoviae. Tytulatury w takim brzmieniu Anna Radziwiłłówna używała w czasie swoich rządów regencyjnych, które ustały wiosną 1518 r. Stąd też taką cezurę czasową przyjmujemy dla tego zapisu.

1510-23 Jerzy, 1523 Mikołaj, ss. Mikołaja Kobylskiego z B.: 1510 tenże Jerzy → p. 6; 1518 tenże Jerzy syn zm. Mikołaja otrzymuje od ks. Stanisława i Janusza [III] zgodę na odkupienie wsi książ. B. od dzierżawców (AGAD perg. 1017); 1519 Helena żona tegoż Jerzego tenutariusza w B., wd. po Józefie Czaplickim wojskim łomż. i wójcie w Łomży, daje Janowi synowi zm. Piotra z Godaczy podpiskowi łomż. 2 wł. wójtowskie w Łomży, a otrzymuje w zamian połowę należących do Jana dóbr dziedz. Godacze w pow. zakr. i 53 1/2 kóp gr w półgr (MK 32, 41-41v); 1523 ciż Jerzy i Mikołaj oświadczają, że otrzymali od ks. Stanisława i Janusza [III] 400 grz. monety pol., w których trzymali [w zastawie] dobra książ. B. na mocy dokumentu zm. [w 1503 r.] ks. Konrada [III], ojca wspomn. książąt, oraz, że niniejszym kwitują książąt z tej sumy (Warsz. 13, 741).

[A. 1524] ks. Stanisław i Janusz [III] oddają Stanisławowi Drwalewskiemu wieś B. w zastaw za 400 grz. wraz z dożywotnim użytkowaniem (wzm.: MK 43, 338)⁵W wzmiankującym to nadanie dokumencie król. z 1539 [→ niżej] zaznaczono, że czynili je obaj książęta. Musiało ono mieć zatem miejsce przed 8 VIII 1524, gdy zmarł starszy z braci – Stanisław (GrabDyn. 506); 1526 ks. Anna [Konradówna] daje wielm. Janowi Oborskiemu kaszt. zakr. prawo wieczystej własności (perpetuitas) dóbr B., które obecnie znajdują się w zastawie u Stanisława, Jerzego i Jana Drwalewskich, jako prawowitemu dz. tych dóbr (MK 41, 186v; regest: MK 8, 27v; MK8ed. nr 290; Varia I 30, 8v); 1528 król Zygmunt [I] potwierdza Stanisławowi Drwalewskiemu wojskiemu nur. oddanie w tenutę dóbr B. uczynione przez książąt maz. [a. 1524] wraz ze zgodą na dożywotnie posiadane tejże wsi król B. (MK 43, 338; MS 4/2 nr 15523); 1532 król zezwala ur. Wawrzyńcowi Ciołkowi z Powsina [pow. warsz.] rotmistrzowi król. na odkupienie wsi król. B. z rąk ur. Doroty z Siedlca, wd. po Stanisławie Drwalewskim (MK 47, 392v-393; MS 4/2 nr 16376); 1539 król zezwala Stanisławowi Turowskiemu synowi Mikołaja podstolego warsz.⁶W zapisie tym dotyczącym 6 X 1539 r. podstoli warsz. Mikołaj Turowski określony został jako zmarły. W świetle tego, że pojawia się potem w kolejnych zapisach (→ niżej) oraz faktu, że 20 II 1550 r. urząd podstolego wakujący po śmierci Mikołaja objął jego syn Stanisław (MS 5/1 nr 778), stwierdzić należy, że zapis ten jest błędny na odkupienie wsi król. B. z rąk Stanisława Siedleckiego i innych spadkobierców Doroty Ciołkowej niegdyś Drwalewskiej (MK 57, 79; MS 4/1 nr 6671); 1544 król decyduje, że wieś B., oddana przez niego niegdyś w dzierżawę Stanisławowi synowi Mikołaja Turowskiego stolnika warsz., ma zostać przekazana skarbowi król. po zwróceniu Stanisławowi sum zastawnych; decyzja króla uzasadniona jest tym, że przedstawiony mu dokument, w którym ks. Anna [Radziwiłłówna] zapisuje Mikołajowi Turowskiemu dobra B., nie ma mocy prawnej, ponieważ regentka nie miała prawa alienować dóbr [książ.] (MK 68, 50-51; MS 4/3 nr 21500); 1544 król, po przeprowadzeniu rewizji swej wcześniejszej decyzji, sprzedaje ur. Mikołajowi Turowskiemu podstolemu warsz. wieś B. za 500 fl. pod warunkiem spłacenia przez niego sumy zastawnej 400 grz. swemu synowi Stanisławowi, który posiada B. tytułem zastawu od króla (MK 68, 193v-196v; MS 4/3 nr 21557).

1540-79 pobór: 1540-41 od 2 wł. os. (ASK I 46 k. 54, 89v); 1563 od 3 wł. os., młyna dor. o 1 kole i karczmy przywoźnej ur. Stanisława Turowskiego stolnika warsz. (ASK I 46, 119v); 1564 od 3 wł. os., 3 zagr.⁷W wykazie zbiorczym podatku od zagr. zapisano pobór od 2 zagr. w B. (ASK I 46, 228), młyna dor. o 1 kole i karczmy przywoźnej ur. Stanisława Turowskiego (ASK I 46 k. 172v, 226v); 1569 od 3 wł., 2 zagr. i karczmy dor.; od młyna [nic nie zapłacono, bo] jest nieobsadzony (ASK I 46, 268v); 1573 od 3 wł. os. i młyna dor. o 1 kole; od karczmy [nic nie zapłacono, bo jest] opuszczona (ASK I 46, 313); 1576 od 3 wł. os., 1 zagr., młyna dor. o 1 kole i karczmy przywoźnej ur. pani [imię?] Turowskiej (ASK I 46, 10; ŹD 214); 1577 od 3 wł. os., młyna dor. o 1 kole i karczmy przywoźnej (ASK I 46, 355); 1579 od 3 wł. os., 2 zagr., młyna dor. o 1 kole, karczmy przywoźnej Jana Lasoty (ASK I 46, 384v).

Mieszkańcy: 1417 Marcin kmieć z B. pozwany przez Wawrzyńca z → Baniechy o zaoranie całej drogi; sąd skazuje Marcina na poczwórną karę pięćdziesiąt, a za jej spłatę ręczy Wojciech z Chabdzina (Czer. nr 606, 608); 1442 kmieć Andrzej zw. Dawid przenosi się od [Wojciecha z → Chabdzina] sędziego czer. do Ścibora z B. (TymWoln. 14 za CzerZG 1A, 135); 1446 prac. Wojciech Wielki (Vielgi) z B. deklaruje swoje zobowiązania na rzecz Wiganda z Obór: tytułem zapłaty wstanego (surrectio) 1 kopę gr, 28 gr z czynszem książ., 2 dni robocze [tygodniowo, w zamian za] pomocne (iuvaminis labor)⁸Tzw. pomocne było pożyczką w pieniądzu lub inwentarzu udzielaną kmieciowiprzez właściciela ziemi na zagospodarowanie; w przypadku opuszczenia wsi kmieć musiał ją zwrócić. Wstane to opłata, którą musiał zapłacić kmieć opuszczając grunt pański, na ten temat: TymWoln. 7-10 w okresie od 8 VII do 25 XII, 3 dni pańszczyzny, 1 dzień przewodu, 4 korce chmielu, 2 koguty i gęś; wszystko to ma spłacić Wigandowi [imię nieznane] Moczydłowski poręczyciel Wojciecha (TymProc. 271 przyp. 239 za CzerZG 1B, 46); 1454 kmieć Zbychno [z B.] → wyżej: Ścibor.

4. 1368 ks. Siemowit [III] na prośbę Wojciecha syna Mikołaja z Rozniszewa przenosi jego wsie Chabdzin i B. z pr. polskiego na prawo niem., którym posługuje się miasto Czersk, z czynszem po 12 gr pras. rocznie z każdej włóki os.; ks. zwalnia mieszkańców Chabdzina i B. od wszelkich ciężarów i powinności prawa książ. wyjątkiem tych związanych z zaślubinami, [wykupem] z niewoli i wykupem ziem, a temuż Wojciechowi i jego prawnym następcom daje prawo poboru całej główszczyzny w przypadku zabójstwa dokonanego między kmieciami z w/w wsi oraz połowy tej kary, gdy stroną sprawczą albo pokrzywdzoną będzie kmieć z innej wsi (Lub. nr 85; NKDMaz. 3 nr 100);

5. 1603 dzies. snopowa z ról kmiecych z B. pobierana jest przez plebana kośc. par. w Cieciszewie (AV 1, 126v).

6. 1438 w B. przebywa ks. Bolesław [IV], wobec którego Piechna wd. po Wszeborze z B. zrzeka się swego pr. bliższości do dziedziny Kawieczyno (MK 3, 149; → wyżej: Piechna).