(1294 Brunouici, Brunowiz, Brunowicz, 1337 Polonicalis Brunowicz, 1375 Bronowicze Polonicalis, Brwnowicz, Brunawicz, Brunowicze Polonicalis, 1400 Brunocice, 1414 Brunowicze Inferior, 1455 Polskye Brunowicze, Brunouicze Polonicorum, Bronowicze Polskye, Bronowycze Polonorum), dziś Bronowice Małe, od 1941 r. w obrębie m. Krakowa, 5 km na NW od centrum Krakowa.

1. 1452 n., 1581 pow. krak. (Mp. 5 A 56; ŹD s. 3); 1470 n. par. NMP w Krakowie (DLb. 2 s. 2).

2. 1294 wieś B. lokowana nad rz. Rudawą („Rocznik Krak.”, 15 s. 93; ZDM 4, 887); 1304 Marcin z Woli Chełmskiej [Justowskiej] oraz Dobiesław, Sędzimir i Imram dziedzice Chełmu zezwalają Dytmarowi i jego s. Krystanowi „de Ketsher” [Kietrz na Śląsku] sołtysom z B. na ujęcie wody rz. Rudawy powyżej Chełmu i przeprowadzenie do młyna w B. (KK 2, 242); 1400 pastwiska należące do m. Krakowa, położone między wsiami: Kawiory, Łobzów, B., Chełm i Zwierzyniec; 1421 pastwiska położone między wsiami: Łobzów, Czarna Wieś, B., Chełm, Wola Chełmska [Justowska] (KMK 1, 92, 115); 1465 Ewa wd. [po Krzesławie z Kurozwęk w pow. wiśl.] kaszt. lubelskim i Jan (Zoldan) „de Kormilicz” [Węgry?, Słowacja?] sołtys w B. P. zawierają ugodę. Jan zobowiązuje się przeprowadzić wodę z Rudawy, płynącą do jego młyna i zalewającą w czasie powodzi łąki Ewy, przez swoje łąki. Ewa odstępuje od wszelkich pretensji do poprzedniego sołtysa Ulryka, pleb. w Prandocinie, z powodu zatapiania jej łąk (ZK 17 s. 311); 1470-80 przez B. przepływa rz. Dłubnia [!], nad którą znajduje się młyn sołtysa, a obok wsi przepływa rz. Rudawa (DLb. 2 s. 2); 1480 pastwiska między: Kawiorami, cmentarzem żydowskim a granicami wsi: Łobzów, B., Chełm i Zwierzyniec (KMK 1, 190).

3. Własn. archiprezbitera kościoła NMP w Krakowie. 1294 właśc. B. Reinbold pleb. kościoła NMP w Krakowie; → p. 4 (ZDM 4, 887); 1400 Kiełcz prep. ww.. kościoła wydzierżawia B. za 50 fl. na rok Janowi zw. Parkoszem plebanowi w Mysłowicach [Śląsk] (SP 8, 9807); 1429 kap. krak. rozsądza spór między Adamem z Będkowa [ziemia sieradzka] archiprezbiterem kościoła NMP, właśc. B. P. a kmieciami tej wsi. Kmiecie winni pracować dla swego pana 1 dzień w tygodniu z łanu i płacić 8 sk. czynszu; 1430 sąd komisaryczny rozstrzyga spór między ww.. Adamem a kmieciami B. i nakazuje kmieciom pracować zgodnie z wyrokiem kap. krak. [por. wyż. 1429], a oprócz tego odbywać drogi pieszo, konno i z wozami (ZDM 2, 418, 426); 1452,1463 własn. jw. (Mp. 5, 56; ZK 16 s. 86); 1470-80 16 ł. kmiec., z każdego ł. 16 gr czynszu i po 4 miary pszenicy, żyta i owsa. Folwark pleb. z 2 łanami. Role i młyn sołtysa (DLb. 2 s. 2); 1475 kmiecie z B.: Stanisław s. sołtysa, Maciej Śliwka, Jan Morawiec, Jakub Morawiec, Andrzej Hincza, Wojciech Osmanek, Klemens Abramowic, Mik. Pyszczek, Wojciech Kozieł, Piotr Tomaszowie, Maciej Tomaszowie, Jan Warszaszowic, Jan Bartłomiejowie, Jan Starosz, Stan. Laguthlio, Maciej s. Jana Koniecznego zobowiązują się do posłuszeństwa wobec dziedz. pana Jerzego plebana kościoła NMP oraz do pracy 1 dzień w tygodniu wg starego zwyczaju (OK 11 XII); 1489, 1490-2 pobór z 15 1/2 ł.; 1493-4, 1496-1500, 1508 pobór z 16 ł. (ZD s. 435; RP s. 134, 147, 159, 174, 189, 204, 69, 107, 35, 5, 239, 332); 1529 własn. jw. Wieś płaci z ról 7 grz. 5 gr 2 ternary oraz w zamian za robociznę 5 grz. (LR s. 226); 1530 pobór z 16 ł., 1 karczmy i 1 młyna o 1 kole (RP k. 1).

4. 1294 Reinbold pleb. kościoła NMP w Krakowie powierza Detmarowi zw. de Kethser mieszcz. krak. i jego s. Krystanowi, po wymierzeniu łanów frank., osadzenie na pr. niem. magd. wsi B. z mieszkańcami jakiegokolwiek języka i narodowości. Łany w pierwszym roku są wolne od czynszu i dziesięciny, w drugim roku dają jako dzies. po 4 miary pszenicy, żyta i owsa i nie płacą czynszu, w trzecim roku zaczynają już płacić po 8 sk. czynszu. Szósty łan należy do sołtysów, wolny od czynszu. Role dotąd nie uprawne otrzymują 5 l. wolnizny. Sołtysi otrzymują trzeci denar z kar, wolne posiadanie łąk, karczem i młynów, które zbudują nad rz. Rudawą („Rocznik Krak.”, 15 s. 93; ZDM 4, 887); 1304 → p. 2; 1322 Hanko de Kekirs [z Kietrza] s. Cyny [wd. po Gotfrydzie de Kekers] odstępuje swemu szwagrowi Hildebrandowi [Fya] mieszcz. z Sącza czwartą cz. swych dóbr w B.; 1337 Więcko i Antosz z innymi braćmi i z siostrą [sołtysi?] z B. P. (KRK 658, 1240); 1371-80 Stefan Gallicus, zw. też Czarny, mieszcz. krak., sołtys w B. P. ławnik sądu najwyższego pr. niem. na zamku krak. (ZDM 4, 1011; MP. 1, 326; 3, 889, 892, 916); 1395 Kerman z B. (KSN 431); 1395-9 Mikołaj młynarz z B. (KSN 431, 452, 822, 835); 1395-1400 Franczko, Franko s. Stefana Gallika i Anny czyli Kenny, sołtys w B. (KSN 431, 452, 911, 913); 1396-1406 Anna czyli Kenna, Keronne ż. Paszki z B., wd. po Stefanie Galliku (KSN 452, 822, 895, 1744; KK 2, 468; ZDK 1, 164); 1397-1401 Stano Czaj, Stanik sołtys z B. P. (KSN 532, 535, 1006); 1399 Stan Czan [!] i Paszko sołtysi z B. z Mikołajem młynarzem z B. o młyn tamże (KSN 822); 1400 Święszo dz. [sołtys] z B. P. (KSN 930); 1401 Maciej zw. Prasoł z B. P. (KSN 1006); 1401-5 Paweł zw. Paszkiem mieszcz krak., sołtys w B. P., mąż ww.. Anny czyli Kenny (KK 2, 468; ZDK 1, 164; wg ind. WAP); 1402-16 Jan Opiko alias Lankosz s. zm. Lankosza i Katarzyny z Łobzowa, mieszcz. krak., sołtys w B. P. (KK 2, 468; KSN 2577, 2706, 2720, 2760, 2778, 2780, 2784, 2794-5, 3811-2); 1402, 1403 → p. 5; 1402-16 Katarzyna wd. po Lankoszu, mieszcz. krak., sołtyska w B. P. (KK 2, 468; KSN 2577, 2706, 2720, 2760, 2769, 2778, 2780, 2784, 2794-5, 3041, 3156, 3168, 3811-2; Teut. 1A s. 9); 1404 Mik. Pieniążek archiprezbiter kościoła NMP pozywa wd. Katarzynę Lankoszową o nieprawne objęcie w B. P. dworu [sołtysa] z domem i ogrodem, 2 łanów, łąki, połowy młyna, połowy karczmy oraz o odszkodowanie w wysokości 80 grz. za utratę dochodów i o dzies. za 3 lata wart. 40 grz. (KK 2 s. 275 streszczenie); Wacław prep. kl. Ś. Jadwigi za murami m. Krakowa jako komisarz papieski rozstrzyga spór między ww.. archiprezbiterem a tąż Lankoszową o połowę sołectwa z domem, ogrodami, 2 ł., łąką, o pół młyna i pół karczmy oraz o dzies. na korzyść archiprezbitera (ZDK 1 s. 164); 1412 ww.. Lankoszową oraz jej ss. Jan i Grzegorz sprzedają za 250 grz. Janowi Falkenbergowi „de Lubscza” [nie zid.] mieszcz. krak. połowę sołectwa odziedziczoną po jej ojcu w B. P. (KSN 3041); Paszko niegdyś sołtys w B. oskarża swą pasierbicę Mirichnę ze Skotnik [nie zid.], że wyważywszy rygle i zamki w jego sołectwie zabrała mu gwałtem 16 grz., krowy, woły, owce, gęsi, zboże ze stodoły i z folwarku (KSN 3033, 3040, 3049, 3060); 1413, zm. 1414 Jan Falkenberg z Lubczy mieszcz. krak. spadkobierca po ww.. Annie czyli Kennie (KSN 3168; KK 2 s. 275); 1413 Jakub „mit der Name” mieszcz. i kupiec krak., sołtys w B. (KSN 3138, 3297, 3300, 3309); Jakub Longus z B. i jego zięć Mikołaj o kwartę roli (KSN 3171); 1414 Elżbieta wd. po Janie Falkenbergu sołtyska na połowie sołectwa w B. P. odstępuje na 3 l. z pr. wykupu tę połowę Jakubowi Scarzen mieszcz, z Olkusza (KSN 3539); 1417-8 Jakub Stegey sołtys w B. (Teut. 1A s. 51, 66); 1418 wd. Murchna sołtyska na połowie sołectwa w B. P. i Jakub Stegey sołtys drugiej połowy tego sołectwa (Teut. 1A s. 66); 1421 ww. Stegey sprzedaje za 250 grz. i 1/2 postawu sukna angielskiego Bernardowi mieszcz. z Brzegu [Śląsk] połowę sołectwa w B. P. (Teut. 1A s. 171); 1422 powyższa sprzedaż zatwierdzona przez sąd najwyższy pr. niem. na zamku krak. (KK 2, 610); 1429 Tomasz sołtys w B. P. (Teut. 1A s. 324); 1431 Adam młynarz w B. (tamże s. 361); 1437 Bernard [z Brzegu] rajca krak., sołtys w B. P. (OK 5 k. 211 v.); 1438 tenże sprzedaje z pr. odkupu Teodorykowi Weynrichowi 6 grz. czynszu rocznego z połowy swego sołectwa w B. P. Do sołectwa należy trzecia cz. młyna (KMK 3, 419); 1440 Agnieszka wd. po Bernardzie z Brzegu i ich starszy s. Łukasz oraz Filip kramarz i mieszcz. krak. sprzedają za pewną sumę pieniędzy Piotrowi Hirszbergowi kupcowi krak. sołectwo w B. P. (ZDM 2, 547); 1443 ww.. Piotr Hersbark sołtys w B. sprzedaje Janowi z Oleśnicy [pow. wiśl.] swoją wieś Sławkowice (ZK 12 s. 60); 1451 Jerzy Hirsberg i Jerzy s. Piotra Hirsberga zastawiają za 200 grz. Markowi alias Marciszowi z Mnikowa swoje sołectwo w B. P.; Marcin Frykacz z Mnikowa zostaje wwiązany w toż sołectwo (Teut. 3 s. 6, 27); 1452 Kazimierz Jag. na prośbę Jerzego pleb. kościoła NMP w Krakowie przenosi jego wieś B. P. z pr. pol. na pr. niem. magd. (Mp. 5 A 56); 1453 Jerzy Hirsberg i drugi Jerzy Hirsberg mieszcz. krak. ustępują z dziedz. sołectwa w B. P. na rzecz Jana Sweydniczera rajcy krak. (Teut. 3 s. 43); Mik. Hirsberg mieszcz. krak., wnuk Jerzego Hirsberga z tytułu pr. bliższości odwołuje sprzedaż i rezygnację folwarku w B. P. dokonaną na rzecz Jana Sweidniczera przez Jerzego Hirsberga i jego br. Jerzego oraz zwraca Sweidniczerowi 200 grz. (tamże s. 49); 1454 Jan Sweidniczer rezygnuje na rzecz Jakuba Hosza z Krakowa z sołectwa w B. P. (tamże s. 51); Jan Spleppekegil z Krakowa kładzie areszt na połowie sołectwa w B. P. z tytułu swej wierzytelności (tamże s. 71); 1456 Jakub Hoze ustępuje Franciszkowi s. Michała Gleywicza z Krakowa całe swoje sołectwo w B. P. (tamże s. 103); 1457 Franciszek Gleywicz sołtys w B. P. (tamże s. 115); Anna wd. po Michale Gleywiczu ustępuje Jakubowi Hoze całe swoje sołectwo w B. P., kupione od Jakuba przez jej s. Franciszka; Jakub Hoze ustępuje całe sołectwo w B. P. Andrzejowi z Tęczyna (tamże s. 121); 1460 Andrzej Tęczyński w procesie z Jerzym Szworcem pleb. kościoła NMP w Krakowie o sołectwo w B. P. winien przedstawić plebanowi trzech świadków, a gdyby pleb. nie przyjął ich świadectwa, sąd ziemski krak. winien na miejscu w B. P. oszacować sołectwo i wg tego szacunku pleb. winien zapłacić Tęczyńskiemu (SP 2, 3646); 1463 Jan Tęczyński sprzedaje za 570 fl. węg. księdzu Ulrykowi z Krakowa, bakałarzowi, s. Zygmunta sołtysa z Roszkowic [Śląsk?] sołectwo w B. P. przypadłe mu z sukcesji po ojcu [Andrzeju] (Teut. 3 s. 278); Jan z Rabsztyna [Tęczyński] poręcza ww.. Ulrykowi bakałarzowi dekretów, pleb. w Giebołtowie z racji sprzedaży sołectwa w B. P. za swoje siostry (ZK 17 s. 68); ww.. Ulryk wykupuje za 162 fl. węg. czynsz, który mieli mansjonarze kościoła Ś. Barbary w Krakowie na sołectwie i młynie w B. (Teut. 3 s. 291); tenże ustępuje za 8 grz. kl. Ś. Katarzyny na Kazimierzu czynsz roczny na połowie sołectwa w B. P., który dotąd mieli ww. mansjonarze (tamże s. 295); 1463-4 ww. Ulryk sołtys w B. P. (ZK 16 s. 112, 192, 237; 17 s. 238); 1464 tenże sprzedaje za 600 fl. węg. szl. Janowi Karmelickiemu sołectwo wraz z młynem w B. P. (Teut. 3 s. 299); 1465 → p. 2; szl. Jan Zoldan [Karmelicki] de Carmelicz [Węgry?, Słowacja?] sprzedaje za 320 fl. węg. Janowi Theschnerowi rajcy krak. sołectwo w B. P. (Teut. 3 s. 333); 1469-95 Jan Thechner, Thesnar, Tesner, sołtys w B. P. (Teut. 3 s. 417, 451; 6 s. 91, 100, 149; GK 19 s. 794); 1470-80 sołectwo z rolami i młynem nad rz. Dłubnią i Rudawą (DLb. 2 s. 2); 1473 Mik. Tesnar sołtys w B. P. (GK 19 s. 794); 1491 Jan Theschner sprzedaje za 400 fl. węg. z pr. odkupu Janowi Amorowi z Tarnowa [pow. pilzn.] wwdzie krak. połowę swego sołectwa w B. P. (Teut. 6 s. 91); 1493 Jan Theschner sprzedaje za 300 fl. węg. Janowi Klattnerowi pełnomocnikowi Jana Wierzynka i ż. tegoż Agnieszce sołectwo w B. P. (tamże s. 100); 1494 Jan Olbr. pozwala Małgorzacie Opiczowej i jej niezamężnej siostrze Jadwidze cc. [Jana] Teschnara mieszcz. krak. zapisać na rzecz ołtarza w ich kaplicy w kościele Ś. Anny w Krakowie za 600 fl. węg. 18 grz. czynszu rocznego na sołectwie w B. P. (Kat. kościoła NMP 68); 1495 Jan Thesnar rezygnuje na rzecz Rotmata rajcy krak. i pełnomocnika egzekutorów testamentu Agnieszki Wierzynkowej Kaspra Bara i Jana Bonera z połowy swego sołectwa w B. P. (Teut. 6 s. 149); 1499 sąd najwyższy pr. niem. na zamku krak. poświadcza, że w 1497 r. spadkobiercy Jana Thesnera rajcy krak. sprzedali Eustachemu Scholtzowi mieszcz. krab. ,,partes totas 4 melioracionum alias Besserung totum scultecie” w B. P., z pozostawieniem na tym sołectwie 600 fl. węg. z czynszem 18 grz. na rzecz fundacji w kościele Ś. Anny w Krakowie (Kat. kościoła NMP 73); 1511 sąd najwyższy pr. niem. na zamku krak. poświadcza, że spadkobiercy Eustachego Szulca wójta tegoż sądu sprzedali za 600 fl. węg. Elżbiecie Wyszogrodzkiej mieszczance krak. sołectwo w B. P., wliczając w tę sumę 600 fl. pol. zapisanych [przez nią] na rzecz altarii w kościele Ś. Anny w Krakowie (tamże 84); 1529 12 1/2 grz. czynszu z pr. odkupu na połowie sołectwa na rzecz altarii w kaplicy Keslingów [Kesingerów] w kościele NMP w Krakowie. 12 1/2 grz. czynszu z pr. odkupu na rzecz altarii w kaplicy Szworców w tymże kościele na sołectwie w B. 18 grz. czynszu na sołectwie w B. z pr. odkupu na rzecz altarii w kaplicy Theshnarów w kościele Ś. Anny w Krakowie. Role sołtysie (LR s. 132, 227, 270).

5. 1402 pap. Bonifacy poleca prep. kl. Ś. Jadwigi za murami krak. [na Stradomiu], by rozsądził spór o dzies. między Mik. Pieniążkiem archiprezbiterem kościoła NMP a Pawłem zw. Paszkiem, jego ż. Anną, Janem s. Lankosza i Katarzyną wd. po Lankoszu sołtysami w B. P. (KK 2, 468); 1403 Mikołaj prep. kl. Ś. Jadwigi pozywa przed sąd swój ww.. Mik. Pieniążka w sprawie jego sporu z sołtysami z B. i przytacza pismo papieskie z 1402 r. (Kat. kościoła NMP 8); 1404 tenże Mik. Pieniążek pozywa Annę czyli Kennę wd. po Stefanie Galliku, obecnie ż. Paszka mieszcz. krak. o dzies. z jej pól w B. P. wart. 2 grz. rocznie oraz o 44 grz. za nie pobieraną przez 221. dzies. (KK2 s. 275 streszczenie); → p. 4; 1413 Mikołaj z Łęczycy [ziemia łęczycka] prep. kl. Ś. Jadwigi na żądanie Adama archiprezbitera kościoła NMP okłada klątwą Jana Falkenberga mieszcz. krak., spadkobiercę ww.. Anny oraz Merychnę z powodu niepłacenia dzies. z sołectwa w B. P. (KK 2 s. 275 streszczenie); 1437 pleb. kościoła NMP oskarża Bernarda [z Brzegu] sołtysa w B. P. o nieuiszczenie tegorocznej dzies. wart. 9 grz. z ról sołtysich (OK 5 k. 211 v.); 1449 mansjonarze kościoła Ś. Barbary w Krakowie mają na połowie sołectwa w B. P. 6 grz. czynszu kupionego niegdyś u zm. Bernarda z Brzegu (ZDK 2, 535); 1463 → p. 4; 1470-80 dzies. snop. z ról sołt. należy do pleb. kościoła NMP w Krakowie (DLb. 2 s. 2); 1529 dzies. snop. wart. 3 1/2 grz. z ról sołt. oraz 32 grz. mesznego plebanowi kościoła NMP w Krakowie (LR s. 227).

7. J. Ptaśnik, op. cit., 15 (1913), s. 41-2, 50, 88-9.