BEREZOWO

1571 Bierozowo (ASK LIV 16, 2), 1572 Brzezowo (ASK I 47, 26v), 1572, 1573 Berezowo (ASK LIV 16 k. 5, 8), 1576 Berezowo (LWP 1570-1576, 130), 1577 Brzozowo (ASK I 47, 93), obecnie Stare Berezowo, 18 km na E od Bielska Podlaskiego.

1. 1567 n. pow. biel., leśn. biel. (ASK I 47, 25v); par. katolicka Narew (AHP Podlasie, 281), par. prawosł. nieustalona, diec. włodzim.1W XVIII wieku Berezowo podlegało par. w Nowym Berezowie (1727- ChKGK 101, 407v), ale ta została ufundowana dopiero w 1617 r., o czym świadczą wzmianki z wizytacji z XVIII w., jak i brak wł. cerk. w lustracji z 1616 r. (ASK XLVI 149, 133v). Dla okresu wcześniejszego brak możliwości ustalenia przynależności par

2. 1571 i 1572 karczma w B. jeszcze pusta (ASK LIV 16 k. 2, 5); 1572 karczma piwna (ASK I 47, 26v); 1573 karczma w arendzie (ASK LIV 16, 8).

3. Włas. monarsza. Osadzona przez Ostafiego Chaleckiego przed 1567 r.2W 1572 r. zapisano „Wolie nowo osadzone przez Pana Ostaphieja Chaleckiego” wśród nich jest Berezowo. Ostafi Chalecki był leśn. biel. do II 1567 r. (Śliwiński, s. 151) (ASK I 47, 25v); 1576 dożywotnia własność leśn. Stanisława Trojanowskiego (Lustr 1570, 1576, 130).

Areał: 1570 (zapis 1572) ma 30 wł. gruntu dobrego, 1 1/2 wł. opust., wolne z powodu ubóstwa 20 1/2 wł.3Pod tym terminem prawdop. należy rozumieć fakt, że mieszkańcy posiadają jeszcze wolniznę porównaj np. → Borsukówkę w star. knysz. Tam w 1558 r. znalazł się zapis, że ze wszystkich 30 wł. nie zapłacono czynszu z powodu ubóstwa, ale w 1561 r. zapisano, że 16 wł. od czasu pomiary jest jeszcze niezasiedlone, a je także wykazano trzy lata wcześniej jako nieopłacone właśnie z powodu ubóstwa (ASK I 47, 26v), 1571 pustych 14 1/3 wł. (ASK LIV 16, 2); 1572 pustych 6 1/2 wł. (ASK LIV 16, 5); 1573 6 1/2 wł. puste, 1 3/4 wł. zwolnione z powodu ubóstwa (ASK LIV 16, 8).

Powinności i pobór: 1571 z wł. po 1 kopie i 46 gr (ASK LIV 16, 2). 1572 od 23 1/2 wł. os. po 106 gr, razem 41 kóp 31 gr (ASK LIV 16, 5); 1576 dokładne wyliczenie4Przy Berezowie wpisano, że powinności są takie jak w Morzu. Przytoczone dane podane właśnie dla tej wsi. Podsumowanie sumaryczne daje 106 gr czy dokładnie tyle, ile wpisano w 1571 r. Przy okazji podano także przelicznik tej kwoty na polskie złote – 4 zł 12 gr i 9 denarów. Jest to też wyraźny ślad, że nawet kilka lat po unii lubelskiej i przyłączeniu Podlasia do Korony nadal używano też również gr lit. jako jednostki obrachunkowej: czynsz 21 gr, za osadę 30 gr, tłoki 12 gr, za 2 beczki owsa i odwóz 20 gr, za beczkę żyta 10 gr, za wóz siana i odwóz 5 gr, za stację, gęsi, kury, jajka i niewody 8 gr. Dodatkowo płatne młynowe i wyrębne (LWP 1570-1576, 130). 1577 pobór od 30 wł. po 20 gr, od rzem. po 20 gr, komor. brak, razem 21 zł 2 gr (ASK I 47, 93).

1 W XVIII wieku Berezowo podlegało par. w Nowym Berezowie (1727- ChKGK 101, 407v), ale ta została ufundowana dopiero w 1617 r., o czym świadczą wzmianki z wizytacji z XVIII w., jak i brak wł. cerk. w lustracji z 1616 r. (ASK XLVI 149, 133v). Dla okresu wcześniejszego brak możliwości ustalenia przynależności par.

2 W 1572 r. zapisano „Wolie nowo osadzone przez Pana Ostaphieja Chaleckiego” wśród nich jest Berezowo. Ostafi Chalecki był leśn. biel. do II 1567 r. (Śliwiński, s. 151).

3 Pod tym terminem prawdop. należy rozumieć fakt, że mieszkańcy posiadają jeszcze wolniznę porównaj np. → Borsukówkę w star. knysz. Tam w 1558 r. znalazł się zapis, że ze wszystkich 30 wł. nie zapłacono czynszu z powodu ubóstwa, ale w 1561 r. zapisano, że 16 wł. od czasu pomiary jest jeszcze niezasiedlone, a je także wykazano trzy lata wcześniej jako nieopłacone właśnie z powodu ubóstwa.

4 Przy Berezowie wpisano, że powinności są takie jak w Morzu. Przytoczone dane podane właśnie dla tej wsi. Podsumowanie sumaryczne daje 106 gr czy dokładnie tyle, ile wpisano w 1571 r. Przy okazji podano także przelicznik tej kwoty na polskie złote – 4 zł 12 gr i 9 denarów. Jest to też wyraźny ślad, że nawet kilka lat po unii lubelskiej i przyłączeniu Podlasia do Korony nadal używano też również gr lit. jako jednostki obrachunkowej.