(1250 Brzegi, 1375 littus hereditatis Plessov, 1400 Pleszowskybrzeg, 1408 Brzeg circa Pleschow, 1414 Brzeg, 1421 Przeg, 1423 Brzeg Plessowsky, 1426 Pleszowski Bresz, 1438 rippa Visle alias Pleschowsky Brzek, 1440 Rippa, 1470-80 karczma zw. Pleschowsky Brzeg) 6 km na NE od Wieliczki.

1. 1581 pow. szczyrz. (ŹD s. 67); a. 1386 par. Pleszów, 1386 par. Wola [Rusiecka] (ZDK 1, 142); 1581 par. Grabie (ŹD s. 67).

2. 1250 B. nad Wisłą (Mp. 2, 431); 1408 B. k. Pleszowa (ZK 5 s. 78); 1421, 1423 → p. 3; 1425 Jakub z Pleszowa sprzedaje za 400 grz. gotówką i 100 grz. wadium, z pr. odkupu w ciągu 2 lat, Mik. Wierzynkowi ze Śledziejowic całą swoją wieś B. z 3 jeziorami: → Niecieczą Wielką, → Zaprzekopie [dziś w Wolicy, tj. Woli Rusieckiej pole zw. Zakrzykopie; UN 1 s. 91] i → Klapecz wraz z obu brzegami Wisły. Ludzie Wierzynka mają pr. chodzić do oczyszczania tych jezior przez rolę Jakuba (DSZ 164; Mog. s. 72 reg.¹Z datą 1424); 1438 na łąkach ,,in rippa Visle alias Pleschowsky Brzek” rosną dęby (ZDM 2, 523); 1451 sąd ziemski krak. rozstrzygając spór między Stanisławem z Pleszowa a Mik. Wierzynkiem ze Śledziejowic burgr. krak. o granice między Pleszowem należącym do Stanisława a B. należącym do Wierzynka, po przedstawieniu przez Wierzynka dokumentu sądu ziemskiego krak. (→ wyż. r. 1425), przekazuje sprawę pkom. krak. (DSZ 218); 1463 Jakub z Dębna star. krak. rozsądza spór między Jerzym Wierzynkiem z B. a Sądkiem i jego ż. Febronią z Tomaszkowic o drogę z B. do Wieliczki przez łąkę należącą do Czarnochowic i uznaje drogę za publiczną (Seruga 27).

3. Własn. szlach. 1250 Bolesław Wstydl. zezwala Klemensowi s. Sulisława wwdzie krak. na łowienie bobrów na obu brzegach Wisły, w granicach jego patrimonium w B., Branicach i Ruszczy (Mp. 2, 431); 1315 → p. 4; 1375 kl. mog. bierze w zastaw za 50 grz. od Imrama s. Zawiszy kaszt. wojnickiego i jego ż. Anki, c. zm. Leonarda z Pleszowa „sex areas seu piscatores in littore hereditatis Plessov” i zbiór żołędzi tamże (Mog. 88); 1408 Jan z Pleszowa zastawia za 200 grz. Dobkowi [z Koszyc] podsędkowi krak. swoją wieś B. k. Pleszowa i cz. w Łuczanowicach (ZK 5 s. 78-9); 1414 własn. Jana z Pleszowa (ZK 5 s. 434); 1415 tenże gwarantuje Katarzynie wd. z Wilamowic zwrot 50 grz. ewentualnym wwiązaniem w B. (ZK 6 s. 41); 1415 br. Jan i Jakub z → Pleszowa dzielą dobra. Jakubowi przypada cała wieś Pleszów, B. i Siedliska [par. Koniusza] (ZK 6 s. 131); 1418 Jakub z Pleszowa gwarantuje Sułkowi z Zabawy zwrot 80 grz. ewentualnym wwiązaniem w swoją wieś B. (ZK 6 s. 454); tenże gwarantuje temuż Sułkowi zwrot 40 grz. ewentualnym wwiązaniem w całą swoją wieś B. (ZK 194 s. 170); 1421 tenże Jakub zaświadcza, że ww.. Sułko ma w zastawie jego wieś B. i może w lasach do niej przynależnych brać drzewo z wyjątkiem dębów (GK 1 s. 534); 1423 tenże Jakub zastawia za 150 grz. ww.. Sułkowi swoją wieś B. z lasami i jeziorami (ZK 7 s. 240); 1424 tenże Sułek winien zwrócić Jakubowi dwa dok. dotyczące wsi B. (ZK 7 s. 345); 1425 Jakub z Pleszowa i Wojciech pleban tamże zawierają ugodę w sprawie zamiany dóbr. Jakub otrzymuje całą cz. w B. należącą do kościoła w Pleszowie, a plebanowi daje w zamian łąkę zw. Karniowska? (Carnowska), 1 grz. czynszu z łanu w Pleszowie, na którym osadzony jest kmieć Opałek (ZK 7 s. 436-7); → p. 2; 1426 Mik. Wierzynek ze Śledziejowic procesuje się z Janem z Pleszowa o pr. bliższości do B. (SP 2, 2059); 1438 Jan z Lgoty oficjał stwierdza, że za czasów urzędowania [1430-6] jego poprzednika Tomasza z Chrobrza [pow. wiśl.] ww. Wierzynek zrzekł się na rzecz Pawła pleb. z Pleszowa wszelkich pretensji do karczmy z 2 łąkami w B., zastrzegając dla siebie żołędzie z dębów rosnących na tych łąkach (ZDM 2, 523); 1449 sąd ziemski krak., rozstrzygając spór między Anną c. Jana z Pleszowa, ż. Jana Kostuszki z Rudna a ww.. Wierzynkiem o B., przysądza tę wieś Wierzynkowi (DSZ 213); 1451, 1463 → punkt 2; 1470-80 k. wsi Pleszów karczma z licznymi rolami, zw. Pleszowski Brzeg, należąca do Wernera ze Śledziejowic zw. Wierzynkiem (DLb. 1 s. 114; 2 s. 164); 1500-10 Jan Młodszy (Minor) z Biechowa [pow. wiśl.] i B. podsędek ziemski krak. (ZK 153 s. 303; 154 s. 24-5; BPAN Katalog 1, 137; MS 4, 950); 1501 Jakub z Biechowa odstępuje swemu bratu ww.. Janowi cały młyn w B. (ZK 154 s. 24-5); 1509 sąd ziemski krak. potwierdza powyższe zrzeczenie się młyna w B. (BPAN Katalog 1, 137); 1510 Zygmunt Stary zezwala Janowi Młodszemu z Biechowa i jego wnukowi? („nepoti”) Janowi sprzedać jakiejkolwiek osobie duchownej 20 grz. czynszu z pr. odkupu na ich dobrach dziedz.: B., Kokotów i Śledziejowice (MS 4, 950).

4. 1315 Władysław Łok. zezwala Floszce wd. po Świętosławie z Pleszowa i jej ss. Mikołajowi i Leonardowi lokować na pr. niem. średz. wsie Pleszów i B. i nadaje im imm. sąd. (AS 2, 6).

5. 1400 Piotr [Wysz] bp krak. na prośbę Wierzbięty z Branic odnawia przyw. fundacyjny tegoż Wierzbięty z r. 1386 dla kościoła par. w → Woli [Rusieckiej]. Wsie: Wola [Rusiecka], Zimny Brzeg [dziś Zembrzeg], B. i Szczurów należały ongiś do kościołów par. w Ruszczy i Pleszowie, od których były oddzielone Wisłą. Wsie te [nie wymienione z nazwy] jednocześnie z fundacją Wierzbięty weszły w skład par. Wola [Rusiecka], co obecnie bp Piotr na nowo zatwierdza (ZDK 1, 93, 142); 1470-80 dzies. snop. z ról karczmy zw. Pleszowski Brzeg prebendzie Rzemiędzickiej kap. krak. (DLb. 1 s. 114; 2 s. 164).