BUDZIEJOWICE

(1374 Budziuoiouicz, Budzyouicz, Budziyouicz, Budzyouicze, Budziwgiouice, Budziuogiowicze, 1426 Budzeiouicze, Budzeouice, Buczeyowicze, Budziuoyouicz, Budziuowicz, Bodziuoyouicz, Budziwoyowice, Budzyeyowicze) 6 km na SE od Słomnik.

1. 1490 pow. krak. (ŹD s. 440); 1505 n. pow. prosz. (ZCz. 7 s. 157); 1470-80 n. par. Niegardów (DLb. 2 s. 152).

2. 1385, 1402 młyn → p. 3; 1399 łąka zw. lanca Ostrowczowa (SP 8, 9223); 1402 droga, miejsce Ostrowiec (Ostrowecz), łąka na Ostrowcu → p. 3; 1413 łan zw. Andrzejkowski → p. 3; cz. Jachnikowska (Jachnycowsca) i Stachnikowska (Stachnycowsca) w B. (ZK 193 s. 146); 1416 B. graniczą z Czechami, chmielnik w B. → p. 3; 1426 gaj (ZK 195 s. 379); 1436 folwark Kępa → p. 3.

3. Własn. szlach. 1374 Mikołaj z B. (SP 8, 13); Szczepan z B. (SP 8, 14); 1381 Dorota ż. Budziwoja z B. (SP 8, 1079, 1108); 1382 Wichna i Jakusz s. zm. Nastki dz. B. sprzedają za 40 grz. Tomkowi pleb. w Niegardowie cz. dziedziny w B. po zm. stryju Budziwoju (SP 8, 1346); 1384-7 Budziwój, Budko z B. (SP 8, 2626, 3638, 3869-70, 4292, uw. 65/40); 1385 Femka z B. (SP 8, 3653); Franka z B. (SP 8, 3719); Miczko, Mikołaj młynarz z B. (SP 8, 3653, 3719); 1387-97 Stanisław, Staszko zw. Karzełek z B. s. Szczepana (SP 8, 4418, 4524, 4911, 5069, 5199, uw. 92/6, 104/13, 109/4, 114/2, 118/9, 124/22, 129/6, 139/1 i 6, 143/9, 147/2, 151/17, 155/11-3, 166/5, 169/24, 204/21, 224/38, 225/14, 226/23 z r. 1397 wspomniany jako zm.; ZK 1c s. 82, 85, 95, 97); 1388-9 Klemens z B. (SP 8, 5199, uw. 77/23, 84/7, 88/5, 92/13, 151/17, 155/11-3, 169/24); 1388-89 Małgorzata, Machna z B. ż. Klemensa (SP 8, 4888, 4911, uw. 124/22, 134/8, 139/6, 143/9, 147/2, 151/17, 155/11-3, 166/5, 169/24); 1388 Klemens z B. sprzedaje za 30 grz. Stanisławowi s. Szczepana z B. cz. dziedziny w B. (SP 8 uw. 92/14); Piotr z B. (SP 8 uw. 134/22, 139/13, 144/19); Wojsław z B. (SP 8 uw. 129/21); Stanisław z B. oddala prawem roszczenia Zdziesławy matki Pełki z Dalowic o 50 ćw. owsa (SP 8, 4524, uw. 83/13); 1389 Piotrasz z Siesławic z br. Wyszem sprzedają za 200 grz. Sądowi z Mikułowic cz. dziedziny w B. (SP 8 uw. 204/1); 1394 Grzegorz kmieć z B. (ZK 1c s. 111); 1395-1403 Piotr, Piotruszka, Pietruszka z B. s. Biedki wd. po Mikoszu z B., komornik wwdy krak. Spytka (KK 2, 402; SP 8, 7053, 7243, 7247, 7687, 8028, 8627, 8852, 9135, 9143, 10 000, uw. 234/ 16-7, 238/24, 241/20, 245/60, 273/7, 287/48, 296/60, 297/19, 299/7, 300/68, 307/27, 340/59; ZK 3b s. 133; 3 s. 118, 140, 162, 324, 522, 527); 1397-8 Małgorzata Karzełkowa ż. Stanisława Karzełka z B. i wd. po nim (SP 8, 6107, 7109, 7151, 7462, 7498, 7694, uw. 225/14, 226/23, 234/30, 260/3; Roty s. 95); 1397-8 Stanisław z B. br. Piotruszki (SP 8, 5802, uw. 245/84)1W B. równocześnie żyło co najmniej 2 Stanisławów. Nie są np. pewne wszystkie wiadomości zebrane przy Staszku zw. Karzełek; 1397-8 br. Piotruszka i Stanisław z B. przeciw Dorocie i jej c. Stachnie z Zedermanu o 1/6 B. (SP 8 uw. 233/32, 235/15, 241/32, 245/84); 1397-9 Jaszek Budziwojewski z B. (SP 8, 5806, uw. 220/28, 229/107, 302/17, 303/34, 306/5; AKP 8/1, 257); 1397 Świętochna z B. (SP 8 uw. 234/48); Małgorzata wd. po Stanisławie z B. ma mieć jako posag i wiano 70 grz. na całej jej cz. dziedziny w B. przeciw Andrzejowi z Dubia o długi Stanisława (SP 8, 6045); taż ma zapłacić w terminie 10 grz. Marcinowi z Łuczyc pod gwarancją wwiązania go do 1/2 dziedziny w B. (SP 8 uw. 227/39); 1398-1401 Biedka, Beata wd. po Mikoszu z B. (SP 8, 7242-3, 9029; 2, 720); 1398-1411 Andrzej zw. Palczek z B. (SP 8, 6645; ZK 3 s. 342; 5 s. 69, 82, 92, 219, 231, 259, 293); 1398 Pietrasz z B. zastawia za 5 grz. Andrzejowi z B. 1/6 dziedziny w B., którą ma w zastawie (SP 8, 6645); Małgorzata wd. po Staszku zw. Karłek [= Karzełek] z B. zastawia za 32 grz. Jakuszowi Probołowi z Modlnicy cz. w B., którą ma w 70 grz. posagu i wiana (SP 8, 7086); 1398 Jakusz Probolo dz. Modlnicy zastawia za 8 grz. Januszowi Irzmaszkowi mieszcz. miechowskiemu łąki w B., które należały do Stan. Karzełka (Karzelk) (SP 8, 7218); Pietrasz z B. ma zwrócić Dorocie wd. po Stanisławie z B. konia, którego zabrał (SP 8, 7220); w sprawie między Stachną ż. Irzmaska a Pietraszem z B. sąd wyrokuje, że Piotr będzie trzymał dziedzinę swej babki Biedki, a po jej śmierci ma dać cz. Stachnie (SP 8, 7303)2Z tej zapiski wynika, że równocześnie występowali Pietruszka, Piotrasz, Piotr; Piotr Piotrasz. Cz. zapisów umieszczonych przy pierwszym może dotyczyć drugiej osoby. Brak danych, czy Piotr był synem Pietruszki, choć był wnukiem jego matki Beaty; Dorota wd. po Stanisławie z B. godzi się z Piotrem Piotruszką z B. o posag i wiano, odstępując mu cz. w B. za 4 grz. (SP 8, 7406); Jakusz Proboło z Modlnicy ustępuje Pietraszowi z Sieborowic cz. w B., którą pozyskał od Małgorzaty wd. po Stanisławie z B., jeśli ten go wypłaci (SP 8, 7938); 1399-1409 Elżbieta ż. Piotruszki, Piotrasza z B. i wd. po nim (SP 8, 9029; SP 2, 720; ZK 4 s. 317; 193 s. 7); 1399 Piotrasz z B. wyznacza ż. Elżbiecie 80 grz. posagu i wiana na 1/2 dóbr po ojcu w B., zeznając, że za pieniądze posagowe żony odkupił od br. Stanisława cz. dziedziny w B. (SP 8, 9028); Pietrasz z Sieborowic z Michałem ze Strzelec o dziedzinę w B. (SP 8, 9027); tenże Pietrasz zastawia za 10 grz. Świętosławowi z Janikowic cz. po bratanicy w B. i swoją łąkę zw. lanca Ostrowczowa (SP 8, 9223).

1400-3 Świętosław z B. (SP 8, 10 336; ZK 3 s. 511); 1400 Piotruszką z B. zawiera umowę z bratanicą Stachną. Jeśli sprzeda on cz. w B. na ś. Mikołaja, wtedy weźmie z jej cz. 4 grz., a jeśli nie sprzeda, wówczas Stachna otrzyma 1/2 posiadłości po złożeniu mu 14 grz. (SP 8, 10 439); 1401-27 Jakub zw. Stary (Anticus, Antiquus) z B. s. Wyszka (ZK 5 s. 211, 249, 231, 327; 8 s. 336, 365; 196 s. 14-5, → też p. 6); 1401-26 Jakusz z B. h. Szreniawa, br. Mikołaja (ZK 6 s. 511, 577; 3 s. 309; 5 s. 282; SP 7/2, 205; ZK 193 s. 78, 134, 226, 245, 345; 195 s. 54, 97, 103, 127, 132-3, 220-1, 246, 257, 306, 314; 8 s. 110, 180, → też p. 6); 1401 Piotrasz z B. sprzedaje za 50 grz. i za kmiecia w Obrażejowicach Wyszkowi z Polanowic całą cz. po ojcu w B. Matka Piotra Biedka i ż. Elżbieta zrzekają się pr. posagowych (SP 2, 720); 1402 Prandota z Mikułowic sprzedaje za 250 grz. gr pras. Elżbiecie wd. po wwdzie krak. Spytku całą cz. dziedziny w B. wraz z młynem (ZK 3 s. 335); Piotrasz z B. zastawia za 5 grz. Wyszkowi z Polanowic 2 stajania za drogą, 2 stajania za gumnem i piąte obok Ostrowca z łąkami na Ostrowcu w B. (ZK 3 s. 356); 1403 Wincenty z B. (ZK 3 b s. 133); Świętochna ż. Wincentego z B. (ZK 3 s. 570); 1404 Wincenty z B. br. wujeczny Agnieszki wd. po Teodoryku z Koźmic (ZK 4 s. 91); 1407 Przecław z B. (ZK 311 s. 45); 1408-10 Stanisław z B. (ZK 5 s. 211, 231, 327-249 ― z r. 1411 wspomniany jako ongiś z B.); 1408-10 Helena ż. Piotra [mieszcz.] z Kazimierza, siostra Stanisława z B. (ZK 5 s. 231, 327); 1408 Bartosz z B. rezygnuje na rzecz Katarzyny ż. Henryka krawca król. z całej cz. po ojcu w B. (ZK 5 s. 60); Piechna wd. po Jachniku z B. i jej s. Stanisław sprzedają za 100 grz. szerokich gr Jakuszowi z Łuczyc całe cz. ich dziedziny w B. Stanisław poręcza za br. Bartosza (ZK 5 s. 92); 1409 Elżbieta wd. po Piotruszce z B. sprzedaje za 50 grz. Janowi z Tarnowa kaszt. krak. całą cz. dziedziny w B. Elżbieta i Pietrasz z Lipia poręczają za dzieci Elżbiety (AS 2, 97; ZK 5 s. 123); Świętosława ż. Więcława Wiewiórki z Wrońca sprzedaje za 40 grz. i za konia wart. 20 grz. Jakubowi z Czulic całą cz. dziedziny w B. (ZK 5 s. 112); Bartosz z B. z siostrą Katarzyną sprzedają za 100 grz. Jakuszowi z Łuczyc całą cz. dziedziny w B. (ZK 5 s. 195); 1411 Piotr mieszcz. kazimierski oddala prawnie roszczenia Andrzeja zw. Palczek o cz. dziedziny w B., o 4 zagony i o bezprawne wwiązanie się do tej cz. (ZK 5 s. 247); 1412 Piotr zięć Jakusza z B. (ZK 5 s. 282); 1413 Anna ż. Stanisława z B. za zgodą męża sprzedaje za 60 grz. gr pras. i za 1 ł. zw. Andrzejkowski w B. Jakuszowi z B. całą cz. po ojcu w B. (ZK 193 s. 154); taż sprzedaje za 20 grz. gr pras. Jakuszowi z B. łan zw. Andrzejkowski w B. (ZK 193 s. 154); Jakusz z ż. Hanką z B. mają zapłacić w ciągu 3 lat 40 grz. gr pras. Mikołajowi pleb. z Niegardowa pod gwarancją wwiązania go w 80 grz. do cz. zw. Jachnikowska i Stachnikowska w B. (ZK 193 s. 146); 1415 br. Jakusz i Mikołaj z B. dzielą się dobrami (ZK 193 s. 245 ― brak danych szczegółowych); 1416 Jakusz z B. poręczając za młodszego br. Stanisława sprzedaje za 20 grz. półgr Paszkowi z Czechów cz. w B. k. chmielnika i k. granic wsi Czechy (ZK 194 s. 3); 1418-20 Elżbieta ż. Jakusza z B. (ZK 6 s. 449, 452, 917; 7 s. 61, 246, 342; AKP 8/1, 1011; SP 2, 1881; ZK 196 s. 307 z r. 1429 ongiś z B.); 1418 Jakub kmieć z B. (ZK 6 s. 435); 1419 Jan z B. (ZK 6 s. 577); 1419 Jachna, Franek, Jakub, Piotr i Wisław kmiecie z B. (GK 1 s. 191-2, 199, 208); Piotr sługa Wisława kmiecia z B. (GK 1 s. 192); Jan s. Jachnika alias z B. obecnie z Grodenic [zapewne z Grodowic, pow. wiśl.] przeciw Jakuszowi z B. o cz. dziedziny w B. i o szkody (ZK 6 s. 593); 1422 Paweł kmieć z B. (ZK 195 s. 127); Helena ż. Sieteja z Piotrkowic, c. Jakusza z B. (ZK 195 s. 133); 1425 Piotr z B. ma zapłacić zięciowi Sieciejowi z Piotrkowic 24 grz. posagu i dać 2 grz. czynszu (ZK 195 s. 306); 1426 Jakub z B. sprzedaje za 60 grz. gr krak. Jakuszowi z Polanowic całą cz. dziedziny po ojcu w B. z wyjątkiem gaju (ZK 195 s. 379); 1427-34 Kachna, Katarzyna ż. Ligęzy (Ligasze) i Jadwiga cc. zm. Piotra z B. (ZK 8 s. 300; 312 s. 412-3; 146 s. 274).

1427 Jakub z B. sprzedaje za 130 grz. gr krak. Spytkowi z Melsztyna całą cz. dziedziny po ojcu w B. oraz cz. kupioną przezeń w B. (ZK 196 s. 114-5); Jakusz ongiś z B. zeznaje, że Spytek z Melsztyna wypłacił mu całą sumę za kupioną odeń cz. w B. (ZK 196 s. 135); Jakusz z B. sprzedaje za 200 grz. gr krak. Spytkowi z Melsztyna całą cz. dziedziny w B. wraz z zasiewami i cz. pr. patronatu kościoła [w Niegardowie]. Woźny sądowy ma objechać konno tę dziedzinę, a Elżbieta ż. Jakusza zrzeka się pr. posagowych (ZK 196 s. 4-5); Jakub z B. sprzedaje za 60 grz. Jakubowi s. zm. Wyszka całą cz. dziedziny w B. (ZK 196 s. 6-7); Piechna Witowa z B. (ZK 196 s. 66); 1428 Anna wd. po Błażeju (Blaszy) z B. (ZK 8 s. 365); 1436 Jan z B. s. Jakusza ustępuje matce Elżbiecie zasiewy i bydło na folwarku zw. Kępa (ZK 11 s. 1-2); 1437 Anna ż. Dobiesława z B. alias z Czeladzi (ZK 313 s. 33); 1443 Jan z B. (GK 8 s. 423); 1453 Jan z Melsztyna pożycza 300 grz. na 2 lata od mieszcz. krak. Winka Kesingera pod gwarancją wwiązania go w Piotrkowice Wielkie z folwarkiem i w B. (ZK 151 s. 198; SP 2, 3515); 1457 ur. Jan z Melsztyna odstępując od swego powiatu zastawia za 320 fl. węg. w złocie Janowi Gałce z Niedźwiedzia burgr. krak. całe swoje dziedziny Piotrkowice i B. w ziemi krak. (ZK 14 s. 192-2); 1470-80 dz. B. Spytek z Melsztyna h. Leliwa. We wsi nie ma folwarku, zagród i młyna, 8 ł. kmiec., i karczma z rolą (DLb. 1 s. 68-9; 2 s. 152); 1472 Piotrkowice i B. własn. pana Melsztyńskiego nie zapłaciły poradlnego (GK 19 s. 575); 1489-94 w B. łącznie z Piotrkowicami pobór z 11 1/21., 1494-6 z 11 ł., 1497-9 z 12 ł. (RP s. 137; ŹD s. 440; RP s. 164, 179, 194, 210, 88, 116, 43, 14); 1495 Spytek z Melsztyna kaszt. zawichojski zapisuje cc. [zakonnicom] Beacie i Katarzynie wsie Piotrkowice Wielkie i B. (ZCz. 7 s. 42-3); 1502 tenże darowuje s. Janowi zamek Melsztyn z licznymi wsiami, m. in. z Piotrkowicami Wielkimi, B. i cz. w Racławicach (ZCz. 7 s. 157); 1505 Jan z Melsztyna daje szl. Mik. Glińskiemu rajcy krak. dwór w Piotrkowicach Wielkich z folwarkiem, rolami, młynem, stawami, łąkami, zagrodami przynależnymi do obu wsi Piotrkowice i B., a także gaje w Racławicach, sprzedaje mu natomiast za 1332 zł pol. i 500 fl. węg. wsie Piotrkowice Wielkie i B. w pow. prosz. (ZK 154 s. 229-32); 1518 Beata i Katarzyna Melsztyńskie, zakonnice kl. Ś. Agnieszki na Stradomiu, ustępują Stan. Lasockiemu z Brzezin [woj. łęczyckie] podkom. poznańskiemu i wojskiemu sochaczewskiemu dobra przypadłe im po zm. ojcu Spytku, mianowicie zamek Melsztyn z licznymi wsiami, m. in. Piotrkowicami Wielkimi i B. (MS 4, 11 581); 1523 Wincenty Melsztyński z Melsztyna przeciw Mik. Glińskiemu o Piotrkowice Wielkie i B. (SP 6, 258); 1524 zakonnica Beata c. Spytka z Melsztyna darowuje Stan. Lasockiemu i jego spadkobiercom swe cz. zamku Melsztyn i licznych wsi, m. in. Piotrkowic Wielkich i B. (MS 4, 4397, 4433); Zygmunt Stary zwalnia Mik. Glińskiego dz. Piotrkowic Wielkich z pozwu wniesionego przez Beatę z Melsztyna zakonnicę kl. Ś. Agnieszki na Stradomiu o 1/4 dóbr Piotrkowice Wielkie i B. oraz o 100 grz. (SP 6, 289); tenże król zwalnia tegoż Glińskiego od pozwu wniesionego przez Wincentego z Melsztyna o 1/4 Piotrkowic Wielkich i B. po zm. Katarzynie zakonnicy kl. Ś. Agnieszki na Stradomiu (SP 6, 289); 1530 pobór z 8 ł., 1 karczma z 1/2 ł. roli, 2 komorników (RP k. 20).

5. 1470-80 dzies. snop. i kon. z 4 ł. kmiec., i karczmy wart. 7 grz. prebendzie Zakrzowskiej w kat. krak., dzies. snop. z pozostałych 4 ł. kmiec. wart. 7 grz. plebanowi w Niegardowie (DLb. 1 s. 68-9; 2 s. 152); 1529 dzies. snop. z pewnych ról wart. 8 grz. plebanowi w Niegardowie, od 4 kmieci wart. 9 grz. ww. prebendzie (LR s. 273, 296).

6. 1385 Femka z B. z Miczkiem młynarzem z B. o 1/2 grz., o 2 uderzenia w twarz i obraźliwe słowa (SP 8, 3653); Budziwój z B. skazany na karę 6 grz. przeciw Tomkowi z Niegardowa, ponieważ pozywał go bez dok. (SP 8, 3869); 1387 Staszek Płaczek z Brończyc przeciw Budziwojowi z B. o 5 ran (SP 8 uw. 65/35); 1421 Dorota wd. po Wojtku z B. przyjęta do pr. miej. krak. (Kacz. 3450); 1427-8 Jakusz ongiś z B. (ZK 196 s. 5, 65; 8 s. 239, 365; 9 s. 22, → też p. 3); 1427-9 Jakub Stary (Anticus) ongiś z B. (ZK 196 s. 8, 133, 270, 306, 307, 309, 314).

1 W B. równocześnie żyło co najmniej 2 Stanisławów. Nie są np. pewne wszystkie wiadomości zebrane przy Staszku zw. Karzełek.

2 Z tej zapiski wynika, że równocześnie występowali Pietruszka, Piotrasz, Piotr; Piotr Piotrasz. Cz. zapisów umieszczonych przy pierwszym może dotyczyć drugiej osoby. Brak danych, czy Piotr był synem Pietruszki, choć był wnukiem jego matki Beaty.