CHORĄŻYCE

(1377 Chorzezicz, Chorzazicz, Chorazic, Chorachicz, Chorzansicz, Choranszice, Chorøszicze, Choranzicze, Choransice, Choranzicza, Chorąszycze, Choruzycze, Chorzachic, Chorąschycze, Chorąycze, Choraschicze, Choranzycze, Chorązycze) 5 km na NW od Proszowic.

1. 1490 n. pow. prosz. (GK 23 s. 275; ŹD s. 16); 1470-80 n. par. Koniusza (DLb. 1 s. 62).

2. 1470-80 Ch. blisko Proszowic (DLb. 1 s. 62).

3. Własn. szlach. 1377-1400 Marek Turski, dz. Turska Wielkiego [pow. sand.], Ch., Niekrasowa [pow. sand.] (SP 8, 474, 483, 1237, 1257, 1291, 1324, 1373, 1419, 2413, 2614, 2686, 6198, 6302, 6752, 6781, 6808, 6843, 7169, 7339, 7421, 7423, 7472, 8337, 10 353, uw. 230/34, 239/11, 242/49, 248/12, 250/32, 276/14, 281/21-2, 291/46; DP 23; ZDM 4, 1123); 1379-85 Pęcław kmieć z Ch. (SP 8, 549, 1083, 1267-8, 5462); 1382-99 Jan, Janko kmieć i włodarz z Ch. (SP 8, 1577, 2415, 2481, 2504, 2614, 2689, 8108, 8164, 8329); 1382 Michał zw. Glans [kmieć] z Ch. (SP 8, 1204); 1385 Piotr [kmieć] z Ch. (SP 8, 3462); 1397 Marek z Turska z Zakliką z Korzkwi, który zastawił dziedzinę w Rudnie [pow. prosz.] (SP 8 uw. 232/71); 1398 Jaszek Chamiec zapłacił 50 grz. Markowi dz. Turska obecnie Ch., za które Marek przekazał mu Rudno (SP 8, 6818); Jaszek Chamiec uwalnia Marka z Turska ze sprawy o dziedzictwo Rudno (SP 8 uw. 244/13); Anna ż. Zakliki z Korzkwi ma termin z ojcem Markiem [z Turska] (SP 8, 7168); → p. 5; 1400 Marek Turski przeciw Sułce [a] Zakliki z Korzkwi o 1000 grz. i o wsie: Mirkowice, Sławęcice i Niedarczów [pow. sand.] (SP 8, 10 613); 1403-26 Andrzej z Turska i Ch. s. Marka Turskiego h. Gryf (ZK 3b s. 28, 187, 230, 239, 267, 282, 287, 294, 299, 318, 406, 674; 195 s. 248); 1403-32 Ziema z Turska i Ch. s. Marka Turskiego h. Gryf (ZK 3b s. → przy Andrzeju; GK 4 s. 68, 819; ZK 193 s. 9, 16, 49); 1403-5 Klemens z Turska i Ch. s. Marka (ZK 3b s. 28, 187, 230, 287, 294, 318, 454, 674); 1417 Ziema z Turska zastawia za 150 grz. półgroszków br. Andrzejowi z Turska 1/2 wsi Ch. (ZK 6 s. 325); 1428 Jazd, Filip i Szczepan kmiecie z Ch. (ZK 196 s. 175); 1459-68 Wierzbięta z Turska i Ch. (ZK 15 s. 415; 17 s. 570); 1468 Wierzbięta Turski z Ch. kupuje za 360 grz. gr pol. od Mik. Piwki z Głuchowa tę wieś (ZK 17 s. 584); tenże Wierzbięta zastawia za 300 grz. Mik. Piwce wsie Lipnicę Małą i Jankówkę [pow. szczyrz.] (ZK 17 s. 585); 1470-80 dz. Jan Wierzbięta i Piotr h. Gryf, a także Paweł i Tomasz Kołaczkowscy [h. Janina]1J. Długosz popełnił błąd zaliczając Kołaczkowskich do rodu Gryfów, ponieważ byli oni h. Janina, co wynika z innych danych w DLb. i zapisek heraldycznych. Zwrócił mi na to uwagę zmarły tragicznie Krzysztof Mosingiewicz, który przygotowywał monografię rodu Gryfów, 2 dwory szlach., 6 1/2 ł. kmiec., 4 zagrody z rolami (DLb. 1 s. 62, 2 s. 171, 324); 1470 Wierzbięta z Ch. zastawia za 300 grz. Janowi z Baranowa [pow. sand.] wsie Lipnicę Małą i Jankówkę, które ma w tej sumie w zastawie od Janusza Jeżowskiego (ZCz. 4 s. 419); 1470-71 Jan najstarszy s. zm. Wierzbięty z Turska Wielkiego za zgodą br. stryjecznych wyznacza [współrodowców] Piotra z Branic kaszt. biec. i Jana z Mielca [pow. sand.] na opiekunów i zarządców dóbr przypadłych jemu i braciom po jego ojcu, mianowicie w Tursku Wielkim, Ch., Jaślanach i Pęchowie [obie wsie w pow. sand.] (ZP 34 s. 624); 1471 Katarzyna wd. po Pełce z Kołaczkowic [pow. wiśl.] sprzedaje za 60 grz. Marciszowi z Chocimowa [pow. wiśl.] cześnikowi dworu król. całą cz. swego dziedzictwa w Ch. z pr. odkupu do lat 2 (ZK 152 s. 210); 1479 Wierzbięta, Jan i Dobiesław Turscy dz. Ch. mają zapłacić w terminie 200 grz. Katarzynie ż. Korytki pod gwarancją wwiązania jej do 1/2 dziedzictwa w Ch., którą tam posiadają (ZK 201 s. 288-9); 1489, 1490, 1492 pobór z 2 ł/2 ł. (RP s. 138, 180; ŹD s. 441); 1491, 1493 brak danych (RP s. 164, 194); 1494 pobór z 1/2 ł. (RP s. 210); 1496-9 pobór z 1 1/2 ł. (RP s. 81, 117, 44, 15); 1489-93 pobór w cz. Łaganowskiego z 1/2 ł., 1494-9 bez danych (RP s. 138; ŹD s. 441; RP s. 164, 180, 194, 210, 81, 117, 44, 15); 1490 Piotr Łaganowski z Łaganowa zastawia za 200 grz. siostrze Annie ż. Macieja Świdra z Modlnicy całą cz. wsi Ch. w pow. prosz., którą ma w tej sumie w zastawie (GK 23 s. 275); 1494 tenże Piotr sprzedaje za 140 grz. i 10 fl. Zbigniewowi z Tęczyna star. malborskiemu całą cz. swego dziedzictwa w Ch. (ZK 153 s. 95); 1504 z podziału dóbr między Janem i Andrzejem z Tęczyna ss. Zbigniewa z Tęczyna Janowi przypadają m. in. Ch. (SP 2, 4547); 1510 tenże Jan zastawia za 2000 fl. Janowi Staszkowskiemu ze Staszkówki wsie dziedz.: Ch., Polekarcice, Gnatowice, Rędziny i Kępę oraz wsie Gniazdowice i Makocice, które ma w zastawie (ZK 155 s. 2-4); 1511 Zygmunt Stary zezwala Janowi Tęczyńskiemu zapisać komukolwiek za 500 fl. pbl. roczny czynsz odkupny w Rędzinach, Kępie i Ch. (ABMK 20 s. 15); 1512 tenże Jan sprzedaje za 500 fl. mieszczanom krak. roczny czynsz odkupny we wsiach dziedz.: Ch., Rędziny i Kępa (ABMK 20 s. 15); 1529 czynsz odkupny w Rędzinach i Ch. wart. 8 grz. altarii ŚŚ. Anny i Katarzyny w kol. Wszystkich Świętych w Krakowie (LR s. 288); 1530 pobór z 2 1/2 ł. i karczmy dorocznej (RP k. 21); 1533 Zygmunt Stary zatwierdza rozporządzenie rajcy krak. Franciszka Rota w sprawie dóbr: Przesławice, Polekarcice, Kępa, Rędziny, Gnatowice i Ch. (MS 4, 17 000).

5. 1398 Marek z Turska przeciw Grzegorzowi kantorowi opatowskiemu o dzies. w Ch. bezprawnie zabraną, mianowicie 90 kop pszenicy, 80 żyta, 40 owsa, 40 jęczmienia, 30 prosa, 15 grochu i 2 wozy viti [wikliny] (SP 8, 7898); 1409 Ziema z Ch. ustąpił mieszcz. Nikloszowi Langowi dzies. w Ch. z zeszłego roku (ZK 5 s. 120); 1470-80 dzies. snop. i kon. z łanów kmiec. wart. 8 grz. prebendzie Dziewięcielskiej w kat. krak.; z ról folw. i ról zagrodniczych wart. 4 grz. plebanowi w Niekrasowie (DLb. 1 s. 62; 2 s. 171, 324); 1529 dzies. snop. z łanów kmiec. w Ch. i Gnatowicach wart. 16 grz. prebendzie Dziewięcielskiej w kat. krak. (LR s. 180).

6. 1489 Grzegorz Mękała (Menkala) z Ch. (Wypisy 3, 143).

8. Duży, odosobniony kurhan, przypuszczalnie z wczesnej epoki brązu (J. Kruk, Badania poszukiwawcze i weryfikacyjne w górnym i środkowym dorzeczu Szreniawy, „Sprawozdania Archeologiczne”, 22, 1970, s. 291).

1 J. Długosz popełnił błąd zaliczając Kołaczkowskich do rodu Gryfów, ponieważ byli oni h. Janina, co wynika z innych danych w DLb. i zapisek heraldycznych. Zwrócił mi na to uwagę zmarły tragicznie Krzysztof Mosingiewicz, który przygotowywał monografię rodu Gryfów.