(1409; w źr. także D. Małe i Duże; Kosyl 41, 60; SHGL 65) 6 km na SW od Kazimierza Dolnego, nad rz. Chodelką; ok. 75 km na NE od kl., 13 km na N od → Braciejowic.
Pow. lub.; par. → Wilków.
Własn. szlach.
5. Dzies. należy do kl. święt., następnie do bpa krak. i pleb. Wilkowa.
1442 sąd polubowny postanawia, że dzies. ze wsi D., jako założonej na surowym korzeniu, winien pobierać bp krak., a nie opat święt. (ZDK II 434); 1470-80 z łkm. wsi D. Małe i Duże dzies. snop. i kon. dowożono opactwu święt. do 1442 r., gdy wyrokiem sądu polubownego przyznano je w całości bpowi krak. (DLb. II 555; III 250-1); 1529 z pewnych ról we wsiach D., → Stok i → Zaszczytów dzies. snop. wart. 6,5 grz. pobiera bp krak., z folw. dzies. snop. wart. 3 wiard. należy do pleb. Wilkowa (LR 33, 441).
7. Al. II 72; Paw. 357, 368, 48a; LL 1565 39; RL 1626 105; Spis I 448; II 170; Tabela I 102: SG II 69; XV/1 417; Krzepela 251; Szafran 183; SHGL 65-6; Derwich 1992 wg indeksu; 1992a 63; Rozwałka 72, 212.
8. Cmentarzysko i osada wielokulturowa, w tym wśr. z VII-X w. (Dąbrowska 202; Żaki 522; IA. Badania 1980, W. 1981, 104); materiały z VI-XIII w. stwierdzone w trakcie badań AZP (Hoczyk 118; Rozwałka 154, 160, 212).
Uw. Jak dowodzą badania archeologiczne oraz pojawiające się od 1409 r. wzmianki o dziedzicach wsi, istniała ona długo przed 1442 r. Kl. święt. dysponował dzies. z łkm. w starej wsi, zniszczonej może jeszcze w XIV w., stąd jego roszczenia do dzies. z łkm. we wsi nowo lokowanej przed 1442 r. na gruntach dawnej osady. Niejasna jest sprawa istnienia dwu wsi: D. Małe i Duże, o których wspomina DLb. Zdaje się, że po niepomyślnym wyroku z 1442 r. kl. próbował odzyskać dzies. z tej, a także kilku innych okolicznych wsi, zagrożonych roszczeniami bpa i pleb. Wilkowa. Dobre oparcie stanowiła uzyskana przez opata Macieja bulla soboru bazylejskiego z 1442 r., na mocy której do obrony praw. dóbr i dochodów opactwa wyznaczeni zostali na okres 10 lat specjalni komisarze, w tym archid. lub. (AG 1846). Na podjęcie takich prób w wypadku dzies. z D. wskazuje zapiska dorsalna z XVIII w. „Decima in Podgorze, Rogow, Męcimierz i Dobre” na odwrocie oryginału wyroku Klemensa archid. lub. z 1443 r. w sprawie dzies. z wsi → Podgórz (ib.).