DOŁY

(1401 Doli, 1407n. Doly, 1485 Doli, 1506 Dolij, 1510 dol alias Tworkow, 1529 Doly, Doli, Doly Tworkove, 1530 Dolj alias Tworkow, 1532 Dol alias Thworkoff, 1553/1592 Doli medietas, 1564-5 Doly Tworkonis, 1569 Doli albo Tworkow, 1571 Dolij seu Tworkow, 1577 Doly seu Tworkow, 1578 Dol seu tworkow, 1586 Doly, 1629, 1662, 1672 Doly seu Tworkow, 1674 Doły, 1758 Doly seu Tworkow, 1787 Doły Biskupie i D. Opacie, 1827 D. i D. Biskupie; Kam. 56; Kop.K 81, 142) dziś D. Biskupie na lewym brzegu rz. Świśliny i D. Opacie, cz. wsi D. Biskupie, na prawym brzegu tej rz., 12 km na W od Ostrowca Święt.; ok. 17 km na NE od kl.

1. 1485 z. sand. (AG 6316), 1506n. pow. sand. (ASK VI 129v), 1827 pow. opat. (Tabela I 104); 1470-80n. par. Kunów (DLb. II 476).

2. 1362 graniczy z → Prawęcinem (KK I 228); 1407 graniczy z Prawęcinem, a przez rz. Świślinę (Swyslina) z cz. D. należącą do bpa krak. (KK II 497); 1470-80, 1485, 1780 → Prawęcin.

3. Własn. podzielona.

3A. [ob. D. Opacie] Własn. szlach., od l. 1479/85 kl. święt.

1401, 1479 → Prawęcin; 1485 Kazimierz Jag. zezwala Janowi, opatowi święt., wykupić z rąk Rafała Michowskiego wieś D., jednocześnie zrównując ją w prawach i wolnościach z innymi wsiami opactwa (AG 6316); 1506 pobór z połowy 1/3 ł. (ASK I/7 129v); 1529 pobór z 2 ł. i młyna o 2 kołach (RP); 1529 należy do stołu opata święt., wieś płaci 3 grz. czynszu, młyn - 2 grz. (LR 349, 350); 1530 z cz. opata święt. pobór z 1 ł., od Grzegorza komor. i z młyna o 1 kole (ASK I/10 220v-1); 1532 z cz. opata pobór z 1 ł. i młyna o 1 kole (ib. 599); 1538 młyn Doły we wsi Tworków daje kl. święt. 2 grz. czynszu (ib. I/7 210);

1553 Zygmunt A. przenosi na pr. niem. wyliczone włości kl. święt., w tym 1/2 wsi D. (AG 1909); 1569, 1571 z cz. opata święt. pobór z 2 ł. i młyna dziedzicznego o 1 kole (ASK I/7 413. 266); 1577 z cz. opata święt. pobór od 4 kmieci na 2 ł. i z młyna dziedzicznego o 1 kole (ib. 585v); 1578 z cz. klaszt. pobór od 4 kmieci na 2 ł. i z młyna dziedzicznego o 1 kole (ib. I/10 777v; Paw. 193); 1586 bp krak. zgadza się przenieść swój młyn w D. w dół Świśliny (Swislina), ponieważ ten, stojąc zbyt blisko młyna należącego do opactwa święt., zatapiał go (AG 1904): 1629 z cz. opata święt. pobór od 4 kmieci na 2 ł. (RS 1629 64);

1662 z działu opata święt. pogłówne od 5 czeladzi z folw. w → Zagajach oraz od 29 mkw wsi D. (ASK I/67 33v); 1673 pogłówne od 5 mkw wsi (ib. 238); 1674 pogłówne od 11 mkw wsi (ib. 408, 460v); 1780 należy do klucza boleszyńskiego dóbr stołu opata kornendatoryjnego. 4 domy. 3 zagr. (Mateusz Klupa, Jan Anyz, Woyciech Sekuła) i 1 chał. (Woyciech Gąsior). Zagr. pracują po 3 dni tyg. pieszo, odrabiają po 2 dni powaby i 6 łokci oprawy, płacą po 12 gr czynszu, chał. pracuje 2 dni tyg. pieszo, odrabia 2 dni powaby i 4 łokcie oprawy. Subsidium charitativum wynosi 56 zł (Inw.Bol. 6. 17, 27); 1787 liczy 27 mkw (Spis I 413; II 132); 1819 wieś należy do stołu opata (AOkup. 3v, 103n.); 1828 ma 7 domów i 43 mkw (Tabela I 104).

3B. [ob. D. Biskupie] Własn. bpa krak.

1407 → p. 2; 1470-80 należy do bpa krak., 9 łkm. (DLb. II 476); 1510 pobór z 3 ł. (ASK I/10 22); 1529 pobór z 8 ł. (RP); 1530 z cz. bpa krak. pobór z 2,5 ł., od karczmarza Mikołaja „Paszh” i młynarza Maczka (ASK I/10 220v-1); 1532, 1564-5 pobór z 2,5 ł. (ib. 599; LS 1564-5 329); 1569, 1571 z cz. bpa krak. pobór z 4,5 ł. i karczmy (ASK I/7 266, 413); 1577 z cz. bpa krak. pobór od 9 kmieci na 4,5 ł. i z karczmy (ib. 585v); 1578 z cz. bpa krak. pobór od 9 kmieci na 4,5 ł., 1 komor. z bydłem, 5 komor. bez bydła, 2 smolarzy, 1 rybaka i z karczmy (ib. I/10 777v; Paw. 193); 1586 → p. 3A; 1629 z cz. bpa krak. pobór od 4 kmieci na 4,5 ł., 2 komor. bez bydła i z młyna dorocznego o 1 kole (RS 1629 64);

1662 z cz. bpa krak. pogłówne od 85 mkw wsi i 12 czeladzi folw. w Gębicach (ASK I/67 33v); 1674 pogłówne od 79 mkw wsi (ib. 460v); 1787 liczy 117 mkw, w tym 3 Żydów (Spis I 413; II 132); 1827 ma 20 domów i 136 mkw (Tabela I 104).

4. 1553 → p. 3A.

5. Dzies. należy do bpa krak. i do pleb. Kunowa.

1470-80 z 9 łkm. należących do bpa dzies. snop. i kon. wart. do 6 grz. dowożą bpowi krak. (DLb. II 476); 1529 z cz. bpa dzies. snop. wart. 3 grz. należy do niego, z łkm. opactwa święt. w D. i Prawęcinie dzies. snop. wart. 7 grz. należy do pleb. Kunowa (LR 32, 374); 1780 → Prawęcin.

7. ZDP rpsy 555, 6365-82; Gacki 84, 219n., 254; SG II 109; XV/1 427; XV/2 670, 734; Krzepela 255; Bastrzykowski 1939 311, 408, 438-9; Derwich 1992 wg indeksu.