(1330 Grunewald w kop., 1335 Grunuald w kop., 1350 Viridis Silva, 1413 Grimwald, 1529 Grynwalth, Grywalth, 1581 Friwald) 4,5 km na NW od Krościenka.

1. 1542, 1581 pow. sądec. (RP k. 230; ŹD s. 145); 1330 n. par. własna (Mp. 2, 601); 1350-5 dek. Nowy Sącz (MV 2 s. 349, 437); od pocz. XVI w., 1596 kościół filialny par. w Krościenku (B. Kumor, → p. 7, s. 111; WR k. 51-2).

2. 1577 → Czarna Krośnica; 1595 granice m. Krościenka Działem Krośnickim dochodzą do Bożej Męki na Luboniu, tu stykają się z granicami dóbr G. i schodzą ku Kłodnemu do Dunajca (APKr. – Oddział na Wawelu – dep. 348).

3. Własn. król. w stwie → Czorsztyn. 1335 czcigodny Urban z G. zasadźcą wsi Dębno w pow. sądec. (Mp. 1, 198); 1413 G. w stwie → Czorsztyn; 1530 ze wsi stwa czorsztyńskiego pobór łącznie z 12 ł. [w tym z G.] (RP k. 40); 1536 [pobór m. in. z G.] → Czorsztyn; 1581 w F. pobór z 2 ł. kmiec., od 3 zagr. bez roli, 1 komor. bez bydła (ŹD s. 145).

4. XV w. Klemens sołtys w G. (Mp. 2 s. 249); 1542 sołectwo (RP k. 230); 1546 Zygmunt Stary na prośbę sołtysa Wawrzyńca z G. w stwie czorsztyńskim odnawia zatracony dok. na sołectwo w G. Król wysłał do G. komisarzy, którzy na miejscu rozpoznali przyw. i pr. sołtysa. Do sołectwa należą 2 ł. wolne, młyn, karczma, 1/6 czynszu i ogrodzona porcja roli zw. zagrodą, położona przed kościołem (GS 164 s. 1642-4).

5. 1330 Filip pleb. w G. (Mp. 2, 601); 1350-1 pleban w V. S. ma uposażenie wart. 10 grz.; 1354-5 wart. uposażenia 10 sk. (MV 2 s. 349, 381, 429, 433 – bez danych, 437); 1470-80 par. V. S. bez danych (DLb. 2 s. 305); ok. 1500 budowa nowego drewn. kościoła (B. Kumor, → p. 7, s. 111); 1529 w G. dzies. pien. wart. 34 gr bpowi krak., wart. 3 wiard. plebanowi w Krościenku (LR s. 43, 297); 1596 kościół drewn. Ś. Marcina, filialny par. w Krościenku (WR k. 51).

7. B. Kumor, Archidiakonat sądecki, Lublin 1964, s. 111.

8. Kościół drewn. z przełomu XV i XVI w. („Rocznik diec. tarnowskiej”, 1972, s. 251-2; R. Brykowski, Drewniana architektura kościelna w Małopolsce XV w., Wr. 1981, s. 214-5; Kat.Zab. 1 s. 353-4; T. Holcerowa, Polichromia kościoła w Grywałdzie, „Wiadomości Konserwatorskie”, 1958, s. 83-4.

Uw. Dok. opatki starosądec. Budzisławy z r. 1323 w sprawie sołectwa w Przekopie (Mp. 2, 584) dotyczy późniejszych Sromowiec Wyżnych. Wl. 1627-30 sołtys tej wsi okazał bowiem lustratorom dok. Budzisławy z r. 1323, którego obszerny regest jest całkowicie zgodny z treścią ww. dok. (AG – Dział XVIII/22 k. 276). W tej sytuacji zapiskę dorsalną na XV-wiecznej kopii dok. z r. 1323: „super scultetiam in Grywald” należy uznać za błędną (W. Szelińska i J. Tomaszewicz, Katalog dokumentów pergaminowych Biblioteki Czartoryskich w Krakowie, cz. 1, Kr. 1975, nr 101).