HAŁCNÓW

(1404 Halcznow, 1436 Halschnowa, 1446 Halcnow, 1457 Helcznow, 1470-80 Halsznow, 1529 Hawcznow) 10 km na SW od Kęt.

1. 1457 księstwo ośw. (GrünMark. 2 s. 609); 1470-80 dystr. kęcki (DLb. 1 s. 85); 1581 pow. śl. (ŹD s. 96); 1470-80 par. Biertołtowice (DLb. 1 s. 85).

2. 1491 H. graniczy z → Biertołtowicami; 1516 Baltazar z Dubowca [ks. cieszyńskie] zastawia za 1000 zł czerwonych węg. i 300 zł monety śl. Bartoszowi z Brzezowic [nie zid.] wieś Dwiekozy Małe i Wielkie [= Kozy] z lasem zw. Hałcnowski Las (APKr. perg. własne 20).

3. Własn. szlach. 1404-37 Katarzyna wd. po Leonardzie Hałcnie z H. (ZK 3b s. 303, 416, 420; 11 s. 31, 108-9); 1436 taż ustępuje kaszt. i star. krak. Mikołajowi z Michałowa całą cz. w Strzałkowicach, którą ma od Jana zw. Jach z Wilczkowic (ZK 11 s. 7-8)1W r. 1399 Świętochna ż. Jana z Druszkowa sprzedała za 5 grz. wdowie Katarzynie i Marcinowi ze Strzałkowic 1/4 dziedziny w Strzałkowicach (SP 8, 8401). Niewykluczone, że chodzi tu o tę samą Katarzynę. Byłaby to pośrednia pierwsza wiadomość o Hałcnowie; 1440 Halcznowski z synem (SKO s. 45, 47); 1446-69 Michał Halcznowski z H. (SKO s. 51, 56-7, 61, 78; GrünMark. 2 s. 601); 1448 Ota Halcnowski (SKO s. 55); 1452 Michał Halcnowski i Jachna pozywają Birowę o bliższość do sołectwa w Lipniku [pow. śl.] (SKO s. 57); 1457 wieś szlach. H. w księstwie ośw. przechodzi wraz ze sprzedażą księstwa pod władzę króla pol. (GrünMark. 2 s. 609); Katarzyna wd. po złotniku [krak.] Jerzym obecnie ż. Birowy z H. ma zabezpieczone [przez pierwszego męża] posag i wiano na połowie dóbr w Przybysławicach, które zastawia za 30 fl. węg. Maciejowi ze Szczodrkowic [pow. krak.] (ZK 14 s. 337); 1464 Lenart, Leonard Halcnowski h. Nowina (SKO s. 43; DLb. 1 s. 85); 1470-80 łany kmiece (DLb. 1 s. 85); 1470-2 Birowo z H., jego ż. Katarzyna (GK 19 s. 255, 563, 622, 633; ZK 152 s. 301); 1491-1509 Więcław z → Biertołtowic i H. (Mp. 5 R 59; SKO s. 89); 1491 → Biertołtowice; 1509 Więcław z Biertołtowic zeznaje, że jego żona nie ma żadnego wiana na H. (SKO s. 89); 1535 Jan, Piotr i Jerzyk Halcnowscy (SKO s. 126); 1537 poddani z H. płacą po 2 gr rogowego od krowy i 1 gr od jałowicy: Zyman od 5 krów, Szymek od 5, Chrobek od 4, Szczepan od 11, 2 jałowic i 40 owiec, Piekarz od 6 krów, Walek od 5 i 15 owiec, Grzegorz od 7 krów i jałowicy, Matys od 9 i 2 jałowic oraz 35 owiec, Wojtek od 10 krów i 50 owiec, Bartek od 7 krów i jałowicy, Adamek od 4 i jałowicy, Białek od 7 i jałowicy, Walek od 10, jałowicy i 15 owiec (R. rogowego – In. 0 1/2 k. 13v); 1548-56 Jan Halcnowski z H. (Heck 14; SKO s. 157); 1556 Piotr Halcnowski (SKO s. 158).

5. 1470-80 dzies. snop. z wszystkich łanów kmiecych należała do scholasterii krak., lecz przez nadużycia i niedbalstwo scholastyków została zamieniona na pieniężną w wysokości 1/2 grz. i jest wybierana przez nich na zmianę z bpem krak. (DLb. 1 s. 85); 1529 dzies. pien. w H. wart. 6 gr bpowi krak. (LR s. 9).

1 W r. 1399 Świętochna ż. Jana z Druszkowa sprzedała za 5 grz. wdowie Katarzynie i Marcinowi ze Strzałkowic 1/4 dziedziny w Strzałkowicach (SP 8, 8401). Niewykluczone, że chodzi tu o tę samą Katarzynę. Byłaby to pośrednia pierwsza wiadomość o Hałcnowie.