JAROSZÓWKA

(1427 Jaroszowka, 1428 Jaroschowka) 13 km na NE od Dobczyc.

1. 1489 n., 1581 pow. szczyrz. (RP s. 141; ŹD s. 61); 1470 n. par. Niegowić (DLb. 1 s. 71; 2 s. 117).

2. 1470-80 wieś położona nad rz. Rabą, która przybierając niszczy role. Przez role młynarza z Marszowic w J. idzie przekopa i tworzy jezioro czyli koryto, przez które przepływa Raba (DLb. 1 s. 71).

3. Własn. szlach. 1427 → Janiszówka; 1428 Katarzyna z Niewiarowa winna na sumę 9 grz. wwiązać Piotra Łapkę z Łapanowa w swoją wieś J. (GK 3 s. 161, 168-9); Maciej i Wawrzyniec kmiecie z J. (wg ind. WAP); 1429 tenże Piotr ustępuje Katarzynie wd. po Mikołaju [Ligęzie] z Niewiarowa z zastawionej mu za 9 grz. karczmy w J. (ZK 196 s. 299); taż Katarzyna winna w określonym terminie zapłacić temuż Piotrowi 2 grz. Z zastawionej w J. karczmy Riotr już Katarzynie ustąpił (ZK 196 s. 299); 1435 → Janiszówka; 1453 Stanisław [Ligęza] z Gorzyc [pow. wiśl.] kaszt. małogojski opiekun dzieci Mikołaja z Niewiarowa zawiera ugodę z Jakubem z Wieruszyc, na mocy której Jakub ustępuje Stanisławowi J. i młyn w Nieznanowicach (ZK 151 s. 189); 1462 Jakub Pustołka karczmarz w J. (SP 2, 3678); 1462 Jakub z J. (ZK 16 s. 50); 1470-80 dz. Jan Niewiarowski h. Półkozic. 3 ł. kmiece, karczma, 2 zagrody z rolami. Niektóre role niegdyś folw. uprawiają kmiecie. Wzbierająca rz. Raba niszczy role. Role młyna należącego do wsi Marszowice. W młynie tym osadzony jest obecnie Belch; por. p. 2 (DLb. 1 s. 71); 1484 Piotr z Kostrzy [h. Szarza] jako opiekun dzieci [Jana] Niewiarowskiego [i swej c. Małgorzaty] gwarantuje Mikołajowi z Kończyc 80 grz. ewentualnym wwiązaniem we wsie: Nieznanowice, J. i Świdówka (Mp. 5 P 87); 1488 Adam i Wawrzyniec ss. zm. Jana z Niewiarowa pozywają tegoż Mikołaja o ustąpienie z ww. dóbr ojczystych (SP 2, 4332); 1489-94, 1496-1500, 1508 pobór z 1 ł. (ŹD s. 446; RP s. 141, 168, 184, 197, 215, 88, 124, 51, 23, 260, 351); 1504 Dorota ż. Tomasza Rączki z J., siostrzenica Jakuba z Wieńca; por. Janiszówka (ZK 23 s. 209); 1529 role kmiece (LR s. 208, 214); 1530 pobór z 8 prętów i młyna o 1 kole (RP k. 27).

5. 1470-80 dzies. snop. z ról niegdyś folw., które obecnie uprawiają kmiecie, należy do pleb. w Niegowici, z reszty wsi dzies. snop. wart. 3 grz. pobiera wikaria preb. Zakrzowskiej w kat. krak. Dzies. ta traci wartość ze względu na niszczenie ról przez wylewającą Rabę (DLb. 1 s. 71); 1529 dzies. snop. z trzeciej cz. ról kmiec., wynosząca rocznie 16 gr, jest pobierana co trzeci rok przez ww. pleb., z reszty ról kmiec., wart. 2 1/2 grz., przez ww. wikarię (LR s. 208, 214).

8. Duży kopiec ziemny - prawdopodobnie relikty średniowiecznego grodziska (A. Zdebski, Kopce w powiecie bocheńskim, „Orli Lot”, 11 (1930), nr 2, s. 30; Archiwum Zakładu Archeologii Małopolski IHKM PAN).