(1335 Hermanni Villa, 1350 de Yrzmanouicz, 1356 Irzmanouice, 1388 de Ismarovicz [!], 1393 Hierzmanouicze, 1394 de Irmanouicz [!], 1395 de Jersmanouycz, 1397 de Jirzmanouicz, Irsmanouicze, 1405 Jrzmanowicze, 1416 Hyrzmanowicze, 1421 Girzmanouicze, 1422 de Kirmanowicz [!], 1470-80 Hermanowycze, 1497 Jrszmanowicze, 1500 Vrzmanovycze [!]) 6 km na W od Ojcowa.

1. 1416, 1581 pow. krak. (ZDK 2, 214; ŹD s. 23); 1335 n. par. własna; dek. Wysocice (MV 1 s. 372); 1470-80 archidiak. krak. (DLb. 2 s. 55).

2. 1408 dąbrowa w → Będkowicach sięgająca do granic J. (ZK 5 s. 80); 1443, 1448, 1462 role w → Będkowicach sięgające granic J. (ZK 12 s. 76; 13 s. 278; 15 s. 206); 1457 role w → Będkowicach naprzeciw drogi do J. czyli za przecznicą od tej drogi aż do granic J. (ZK 14 s. 302); dąbrowa w → Będkowicach między granicą J. czyli „na Schyradowye”¹W SHGK zesz. 1 s. 44 i 50 zamiast: „na Schyradowye” błędna lekcja „Mschyrabwye” [dziś las w Łazach zw. Śradowie; UN 11 s. 35] (ZK 14 s. 305); 1470-80 młyn (DLb. 1 s. 240; 2 s. 55); a. 1480 w J. ma źródło rz. Rudawa (DHn. 1 s. 78); droga publiczna w J. (Teut. 6 s. 216); 1564 młyn na stoczku, nawsie (LK 1 s. 105); 1570 droga z Krakowa na Śląsk, przez Olkusz, biegnie między J. a Sąspowem (LDK s. 59).

3. Własn. król. w stwie ojcowskim. 1398 Stanisław Gawron karczmarz w J. (KSN 641, 655); 1406 Władysław Jag. zastawia Janowi Mężykowi zamek → Ociec [dziś Ojców] z wsiami, m.in. z J. (Mp. 4, 1097); 1421 Jan ze Zbiku [dziś Żbik] pozywa kmieci z J. (GK 1 s. 588); Stanisław kmieć z J. (wg ind. WAP); 1440 Władysław [Warn.] zapisuje Mikołajowi Balickiemu 100 grz. na wsi J. należącej do zamku ojcowskiego (Mp. 4, 1379); 1470-80 własn. król. 26 ł. kmiec., folwark król., karczma z rolami, młyn bez ról. 1 ł. kmiecy przyłączony do folwarku (DLb. 1 s. 239-40; 2 s. 55); 1500 br. Adam i Abraham z Wodzisława dzielą dobra z matką Katarzyną wdową po Zbigniewie z Wodzisława. Braciom przypada zamek → Ociec [będący w ich tenucie] z wsiami, m.in. z J. (ZK 153 s. 257-8); 1529 młyn i karczma (LR s. 290); 1564 42 kmieci osiadłych na 28 ł. 11 prętach płaci z łanu 24 gr czynszu i 1 grz. 24 gr robocizny. Z 5 pustych ról płacą 4 grz. 24 gr, za obiedne po 1/2 gr, dają sep w owsie po 12 korców z łanu, płacą po 1/2 gr sądowego, co daje 46 gr 12 den., 36 gr polnego za lisa. 1 zagrodnik płaci z nawsia 1 grz., karczmarz płaci 1 grz. i 1 kamień łoju. Młynarz z młyna o 1 kole na stoczku płaci 2 grz. dzierżawy i 1 kmieć za łąkę 1 grz. 36 gr (LK 1 s. 105).

4. 1356 wg przyw. Kazimierza W. sołtys J. zasiada w sądzie najwyższym pr. magd. na zamku krak. (ZDM 8, 2531); 1388 Grzegorz sołtys w J. (SP 1, 17); 1388-93 Herman, Irzman h. Turzyna czyli półtora krzyża z krzywaźnią²Taki herb w SP 1, 258, późniejsi sołtysi zdający się być potomkami Hermana pieczętują się h. Nowina. H. Turzyna czyli Prus I ma jednak na tarczy półtora krzyża bez krzywaźni sołtys w J., br. zm. Mikołaja sołtysa w → Bolesławiu (SP 1, 258; 8, 5213, uw. 127/5, 161/15; KSN 155, 196, 201, 206, 210, 219-20, 229); 1389 tenże oddala roszczenia Jakusza z Owczar o Nową Wieś [par. Mninoga] (SP 8 uw. 161/15); 1394-1402, zm. 1402 Piotr, Piech, Pietrasz s. zm. Hermana, sołtys w J. (ZK 2 s. 63, 77; KSN 300, 313, 319, 322, 345, 360, 390, 420, 603, 1138, 1165); 1397-99 Małgorzata, Machna wd. po Pietraszu sołtysie w J. (SP 8 uw. 222/44; KSN 604, 805); 1399-1424 Jan, Jaszek h. Nowina sołtys w J. (KSN 875, 886, 893, 912, 928, 982, 1083, 1089, 1118, 1120, 2651, 3735; SP 7/2, 324, 328, 334, 360, 362; Teut. 1a s. 129, 186, 221; ZK 3b s. 645, 654, 662, 681; wg ind. WAP); 1401 dzieci zm. Pietrasza sołtysa z J. (KSN 1003); 1402 ww. Jaszek zobowiązuje się wypłacić 3 grz. ww. dzieciom: 5-letniej Dorocie i 3-letniemu Hirzmanowi jako ich opiekun (KSN 1118, 1120, 1165); 1402 stryjowie dzieci: Piotr senior, Jan student Ak. Krak., Mikołaj (KSN 1165); Marcin sołtys w J. (KSN 1119); 1406 Wojciech s. Stanisława [sołtys] z J. (KSN 1638); 1408-24 szl. Małgorzata Jirzmanowska sołtyska, ż. Jaszka sołtysa z J. (KSN 2406, 2418, 2651; GK 1 s. 528; Teut. 1a s. 221; wg ind. WAP); 1420-1 Stanisław h. Nowina [sołtys] z J. (SP 7/2, 334; wg ind. WAP); 1421 szl. Małgorzata Jirzmanowska pozywa Frydra burgr. zamku Ociec o to, że w imieniu swego pana [Jana] Mężyka wwiązał się w jej sołectwo w J. (GK 1 s. 528, 620); Mikołaj Jirzmanowski [sołtys] z J. (wg ind. WAP); 1424 Bartłomiej [sołtys] z J. (SP 2, 2003); 1424 Marek ożeniony z Małgorzatą sołtyską z J. [wd. po Jaszku?, czy też z inną Małgorzatą?] (Teut. 1a s. 224); 1425 Małgorzata sołtyska z J. (Teut. 1a s. 232); 1430 → Bolesław p. 4; 1445-54 Jan sołtys z Sędziszowa i J. (OK 6 s. 773; Teut. 3 s. 63); 1467 = 87 Jan Halsz sołtys z J. (ZK 16 s. 683; 17 s. 486 500; GK 22 s. 599); 1470-4 Jan Irzman [sołtys] z J. i „de Slawnycza, Lewnycza, Slywnycza” [nie zid.] i jego siostra Zofia z J. i Będkowic (ZK 16 s. 583, 585, 622, 628, 645, 670, 673); 1476 Scholastyka c. Jana Halsza [sołtysa] z J. ż. Guta z Zagórzan pozywa swych braci Jana i Mikołaja dz. z Bolesławia (ZK 19 s. 7); 1487 → Będkowice p. 3; 1498 Jan Jirzman sołtys z J. zastawia Janowi Rychlikowi rajcy ze Skały za 40 fl. długu karczmę przy drodze publicznej przynależną do sołectwa (Teut. 6 s. 216); Jan Olbr. nadaje Mikołajowi Chelińskiemu pr. do dziedz. sołectwa w J. (MS 2, 1183); 1508 Michał sołtys z J. jest pozwany o to, że nie jest prawdziwym dziedzicem sołectwa „sed inductor in eandem” (Teut. 6 s. 407); 1509 szl. Uliana dziedz. sołtyska w J., ż. szl. Michała zapisuje swemu mężowi 20 grz., przypadających mu po jej śmierci, na swym sołectwie w J. (Teut. 6 s. 427); 1564 nawsie (LK 1 a. 105).

5. 1335-7, 1343-58 świętop. 4 sk. (MV 1 s. 372, 380, 393; MV 2 wg indeksu); 1394 Pietrasz pleb. w J. (ZK 2 s. 55); 1397-1403 Grzegorz pleb. w J. (SP 8, 5853; ZK 3b s. 69); 1416 bp krak. Wojciech [Jastrzębiec] odstępuje wikariuszom kat. krak. dziesięcinę z J. w pow. i włodarstwie krak. w zamian za 4 domy przy ul. Grodzkiej w Krakowie (ZDK 2, 214); 1470-80 drewn. kościół par. pod wezw. Ś. Bartłomieja. Dzies. snop. i kon. wart. 20 grz. z łanów kmiec. należy do altarii Ś. Agnieszki w kat. krak. Dzies. snop. z folwarku, do którego został przyłączony 1 ł. kmiecy z uszczerbkiem dla dzies. należnej do ww. altarii, oraz z ról karczemnych plebanowi w J. Pleban posiada 1/2 ł. kmiec. darowanego mu testamentem, lecz dzies. z niego należy do ww. altarii. Do par. należy wieś Gołkowice. Pleb. z J. pobiera w niej dzies. z 1 ł. kmiec., który dawniej był łanem sołtysim (DLb. 1 s. 239-40; 2 s. 55); 1529 pleban Feliks Krajski. Do par. należy: dzies. snop. wart. 30 gr z J., meszne w życie i owsie wart. 9 grz. z J. i Gotkowic, stołowe wart. 14 gr od młynarza i z karczmy w J. oraz 15 gr klerykatury (LR s. 290).

6. Przyjęci do pr. miej. w Krakowie: 1401 Mikołaj; 1497 Mikołaj Szwab (Kacz. 1146, 8863).

8. Kościół drewn. nie istnieje, w obecnym kościele z XIX w. uszkodzony, gotycki, z pocz. XVI w. posąg Chrystusa Zmartwychwstałego (KatZab. 1 s. 391-2).