KIERLIKÓWKA

(1395 Kerlicowca, 1402 Kelichowka, 1437 Kyerlicowca, 1440 Gerlicowca, 1463 Kyerlichowka) 14 km na NE od Szczyrzyca.

1. 1489, 1581 pow. szczyrz. (RP s. 144; ŹD s. 55); 1523 pow. czchow. (GK 37 s. 166); 1489, 1597 par. Trzciana (RP s. 144; WR k. 181).

2. 1437 Jan z Ujazdu i Piotr z Łapanowa mają wyznaczyć po 2 przyjaciół, którzy wytyczą sprawiedliwe granice między Ujazdem a K. (ZK 11 s. 278); 1440 tenże Piotr godzi się z tymże Janem o miedze między G. a Ujazdem. Połowa debrzy (debrcze) od strony Ujazdu będzie należeć do Jana. Jej granice zaczynają się od Rdzawy i prowadzą do pól Ujazdu oraz do Wierzchowisk, a od nich wg znaków, czyli ciosen na drzewach do znaku przy drodze, stąd do ostatniego znaku prosto do granic Trzciany. Druga połowa debrzy rozciąga się od strony wsi G. i będzie należeć do Piotra. Debrz tę dzieli wieczyście na pół rivus alias stok (ZK 11 s. 447-8); 1462 Klemens z Kobylca daje Janowi z Rdzawy wwiązanie do łąk miedzy Rdzawą a wsiami Klemensa Kamionną i K., które to łąki Jan pozyskał na nim sądownie (ZK 15 s. 266-7); 1480 kl. trzciański i Zbigniew Łapka z K. zobowiązują się przestrzegać wieczyście granic między K. a Trzcianą wg wyznaczonych znaków (ZK 20 s. 31); 1535 Fryderyk Łapka z K. zezwala Stan. Rdzawskiemu przeprowadzić wodę do swego stawu z Dziegierza (obiekt nie zid.) i Kierlikowskiej Rzeki (ZCz. 10 s. 389).

1540 granice między Trzciana a Łąktą zaczynają się k. ściany K. Tu usypano kopce narożne k. Bożej Męki i przy drodze biegnącej z K. Dalej granice prowadzą do rz. zw. Starym Rzeczyskiem; granice między Ujazdem a K. zaczęto wytyczać przy ścianie Rdzawy i poprowadzono je potokiem zw. Rdzawką [prawy dopływ Pluskawki alias Przegini] wg kopców usypanych po obu jego brzegach do przekopy młyńskiej młyna kierlikowskiego, dalej przez las do stawku należącego do Fryderyka Łapki z K. i do potoku zw. Mierkowskim Potokiem [lewy dopływ Trzciańskiego Potoku, na Mapie Obrębów bez nazwy]. Łapka może z tego potoku doprowadzać wodę do swego stawku, ale nie wolno mu już zbudować tu innego stawu. Dalej granice poprowadzono lewym brzegiem Mierkowskiego Potoku do ściany Trzciany, gdzie usypano kopce narożne (ZK 406 s. 12, 14-5); 1561 w Zbigniewie [dziś Zbydniów] łąki zw. Burlowską i Wzorową w lasach „tych, które ku Kierlikowce lezą”; pole k. drogi z Rdzawy do Trzciany i k. lasu ciągnącego się ku K. (BCzart. rps 2930 s. 237-8); 1576 granice między Trzcianą, Glinnikiem i Żyznówką a Ujazdem zaczynają się przy ścianie K. od kopca narożnego rozgraniczającego K., Trzcianę i Ujazd. Kopiec ten jest usytuowany na wierzchu góry nad potokiem płynącym przez las i zwanym Mierkowskim Potokiem. Dalej granice poprowadzono doliną na N ku Trzcianie (ZK 408 s. 329-30); 1588 granice między K. a → Kamionną.

3. Własn. szlach. 1395 z podziału dóbr Wilhelmowi z Podgaja [pow. wiśl.] przypada m. in. K., → Kamionna p. 3; 1402 Jan z Podgaja alias nunc de K. (ZK 3a s. 535); 1403 Halszka wd. po Klemensie z Kwiliny przeciw Skarbkowi z K. o 9 grz. pozyskanych na [swym br.] Janie z Podgaja (ZK 3b s. 156, w 1401 r. odnotowano jej filiację – ZK 3a s. 253); 1405 Jan Podgajski [z K.] w sporze z Klemensem z Gruszowa [par. Brzesko Stare, i Łapanowa] ma okazać dok. sądu ziemskiego krak. (ZK 3b s. 601); tenże Jan ma zapłacić dług żydowski i procenty wg dok. dłużnych Laczka z Pilchowic [Śląsk] Żydom krak. Hosmanowi i Kusielowi pod warunkiem zastawienia im całej wsi K. (ZK 4 s. 189); Jan z Pawłowa [pow. sand., i z Podgaja] oddaje Katarzynie wd. po wójcie myślenickim Mikołaju wieś K. w zamian za dochody od kopaczy w kopalni soli w Wieliczce (ZK 4 s. 248); 1410 Ostasz kmieć z K. (ZK 5 s. 221); 1412-58 Piotr Łapka Klemensowic h. Drużyna dz. m. in. K., → Gruszów i Łapanów; 1424 → Kamionna; 1430 z podziału dóbr Piotrowi Łapce przypada m. in. K., → Kamionna; 1437 → p. 2; → Kamionna p. 3.

1445 z podziału dóbr Piotrowi z Łapanowa przypadają wsie Kobylec, K. i Kamionna oraz 2 stawy górne nad potokiem, może też założyć inne stawy powyżej tego potoku, → Kamionna (ZK 12 s. 337); 1446, 1449 → Kamionna p. 3; 1460 Katarzyna wd. po Piotrze Łapce z s. Urbanem mają zapłacić 13 fl. węg. Jakubowi z Sadka albo wwiązać go do całej wsi K. (ZK 152 s. 17); 1462 z podziału dóbr Jurze z Łapanowa przypadają wsie K. i Wola Pusta z lasem zw. Ujechane (Wgechane)1Nazwa tego lasu nie zachowała się. Wcześniejsze o nim wiadomości zostały podane w haśle → Kamionna. Z zapiski z 1462 r. wynika, że las len został włączony do dóbr K, → Gruszów (ZK 15 s. 223-4); 1462-8 Jerzy alias Jura z → Gruszowa i K. (ZK 15 s. 223-4; 16 s. 515; SP 2, 3906; GK 17 s. 832); 1463 wieś szl. Łapki skazana na karę XIV z powodu niezapłacenia wiardunkowego (GK 16 s. 744); 1467 Jan i Jakub kmiecie z G. należący do wd. Katarzyny Łapczyny z Gruszowa i Kamionny (GK 18 s. 13, 24, 44, 59); 1468 → Gruszów; 1478 wieś K. skazana na karę XIV z powodu niezapłacenia 8 gr exactionis laudate (GK 20 s. 847-8); br. Zbigniew i Jan Łapkowie z Kobylca dzielą się dobrami, z których Zbigniewowi przypada Kobylec z połową lasów, a Janowi Janiszówka i K. oraz połowa Kamionny, jeśli ją wykupi za 70 grz. od Zbigniewa, a także połowa lasów w Kobylcu. Jan ma uwolnić bratu 2 kmieci z rolami w K., zastawionych Jakubowi Wronowskiemu. Jeśli bracia wspólnie wykupią połowę Kamionny, którą ma w zastawie Mik. Wieruski, będą ją posiadać po połowie. Gdyby wykupił ją tylko jeden z braci, będzie ją posiadał w całości do czasu, aż drugi z braci zapłaci mu cz. pieniędzy (ZK 18 s. 256-7).

1489-96 w K. pobór z 2 ł.; 1497-9 z 1 ł., gdyż drugi włączono do folwarku (RP s. 29, 56, 93, 128, 144, 157, 170, 186, 200, 219; ŹD s. 449); 1492-33 Zbigniew Łapka z → Kobylca dz. m. in. K. (ZK 202 s. 391-2; 23 s. 58-60; ZCz. 10 s. 6-7, 267-9, 275); 1492 → Gruszów; 1500 Zbigniew Łapka z Kobylca zastawia zięciowi Łukaszowi „de Oganka” [= Ogance, przezwisko, a nie miejscowość] rolę w K., którą obecnie uprawia się dla dworu (GK 27 s. 1280); 1502 → Gruszów; 1522 Katarzyna c. Jana Witkowskiego z Roztoki ż. kmiecia Grzegorza Miąkini z K. (ZCz. 9 s. 308); 1523-42 Fryderyk Łapka dz. K., s. Zbigniewa Łapki z Kobylca (GK 37 s. 166-7; ZCz. 10 s. 389, 549; ZK 406 s. 12-6); 1523 Zbigniew Łapka dz. K. i Kobylca odstępuje s. Fryderykowi Łapce i jego ż. Róży na 2 dożywocia (ad duas vitas eorundem coniugum prefatorum), tj. do czasu śmierci każdego z nich, całą wieś K. w pow. czchow. Po ich śmierci K. wróci do Zbigniewa lub będzie należeć do ich spadkobierców (GK 37 s. 166-7); 1529 Zbigniew Łapka dz. Kobylca, Janiszówki, Rybia, K., Kamionny, Zbigniewa i Przegini dzieli te dobra z synami z dwóch małżeństw. Fryderyk z pierwszego małżeństwa [drugim synem był Mikołaj, → Kobylec] dostaje K. i Kamionną. Po śmierci Zbigniewa jego ss. Janowi, Adamowi i Kalikstowi z drugiego małżeństwa przypadną: Kobylec i Janiszówka, zastaw w Zbigniewie, łąka zw. Gabańską [w Łapanowie] „cum indagine alias zczysky” nad rz. Stradomią [dziś Stradomka] od granic Wieruszyc, Kamyk po matce, a także wszystkie ruchomości. Po śmierci ojca Fryderyk dopłaci 200 fl. Janowi i jego braciom pod warunkiem wwiązania ich do 8 ról osiadłych w Kamionnej (ZCz. 10 s. 6-7).

1530 w K. pobór z 1 ł. i karczmy dorocznej (RP k. 32); Fryderyk Łapka z K. kupuje za 30 grz. od Zofii Reguliny zakonnicy trzeciej reguły ś. Franciszka w kl. za murami zamku krak. jej domek na cmentarzu tegoż klasztoru między domami Kaspra Wielogłowskiego i Stan. Lasockiego (MS 4, 15 738); 1532 Zbigniew Łapka z Kobylca we dworze w K. wobec podsędka ziemskiego krak. Jana Słabosza z Putnowic [ziemia chełmska] wprowadza klauzulę do rozporządzenia w sprawie podziału dóbr między synów po swej śmierci, dotyczącą s. Mikołaja [z pierwszego małżeństwa], → Kobylec (ZCz. 10 s. 267-9); 1532 Fryderyk Łapka z K. zapisuje w dożywocie Katarzynie klarysce w Starym Sączu 5 fl. Czynszu ze swych dóbr (ZCz. 10 s. 273); 1533 Zbigniew Łapka z Kobylca wyznacza s. Fryderyka Łapkę z K. pełnomocnikiem, wykonawcą i opiekunem swej ostatniej woli w obecności podsędka ziemskiego krak. Jana Słabosza z Putnowic [przebywającego we dworze w K.] (ZCz. 10 s. 275); tenże Fryderyk zapisuje w dożywocie siostrze Brygidzie c. Zbigniewa Łapki zakonnicy kl. Ś. Agnieszki w Stradomiu za murami Krakowa 5 fl. czynszu w K. Gdyby zmarł, czynsz ten będzie jej płacić jego ż. Róża (ZK 30 s. 78-9); 1535 Fryderyk Łapka dz. K. i Pasierbca wyznacza c. Urszuli 300 fl. posagu, które zabezpiecza na Pasierbcu. Gdyby jej matka Róża umarła przed wydaniem jej za mąż, uczyni to wedle swej woli Katarzyna ż. ww. Słabosza; tenże Fryderyk z ż. Różą wyznaczają tegoż Słabosza i jego żonę na opiekunów córki i dóbr (ZCz. 10 s. 385-6); 1536 → Kamionna; 1545-6 szl. Mik. Oganka z K. (SP 9, 1759, 1772, 1792, 1796-7).

5. 1529 dzies. pien. w K. wart. 12 szer. gr bpowi krak. (LR s. 7).

6. 1465 Jura z G. oskarża Spytka z Wieruszyc, gdyż nie chciał wydać woźnemu sądowemu koni ze swego dworu, które zabrał Jurze na wolnej drodze, a woźnego zatrzymał; tenże Jura przekłada termin z ww. Spytkiem, ponieważ ma termin większej sprawy z Mikołajem sołtysem z Woli [nie zid.] o 200 grz. i tyleż szkody oraz o wyrządzone szkody w domu (GK 17 s. 662, 689).

8. Domniemane grodzisko wczesnośredn. (A. Jodłowski, Uwagi nad, osadnictwem wczesnośredniowiecznym w dorzeczu Raby, AAC 10, 1968, s. 70, 80, 94; Archiwum Muzeum Archeologicznego w Kr.).

1 Nazwa tego lasu nie zachowała się. Wcześniejsze o nim wiadomości zostały podane w haśle → Kamionna. Z zapiski z 1462 r. wynika, że las len został włączony do dóbr K.