KOŁO

(1447 pratum dictum Kolo, 1468 lacus fluvii et pars seu rippa Wysle dictus Colo, 1470-80 silva dicta Kolo cum pratis et lacubus, 1480 pratum dictum in rota Byelyany alias w kolye post Wislam fluvium, 1529 lacus Colo) jezioro w starorzeczu Wisły ciągnącym się łukiem od Bodzowa przez Kostrze do dzisiejszej wsi Koło Tynieckie, oraz łąki i las pomiędzy tym starorzeczem a głównym korytem Wisły; na części tych terenów ok. 2 poł. XVIII w. powstała wieś Koło, dziś Koło Tynieckie (Mapa Obrębów; Mieg sekcja 23; MAd.), leżąca 8 km na SW od centrum Krakowa.

[Pow. szczyrz.]

Własn. szlach. i kościoła Wszystkich Świętych w Krakowie. 1447 cz. → Bielan od łąki zw. K. za rz. Wisłą k. granic tynieckich [Tyńca] i kostrzeckich [Kostrza]; cz. w Bielanach z K. w kierunku Wisły (ZK 150 s. 321; 23 s. 73; → Chełm p. 3, par. Zwierzyniec)1Z ww. zapisek wynika, że cz. ról Bielan z łąką K. leżała za Wisłą; 1468 Mik. Kusz z Kostrza wydzierżawia na 3 lata u mgra Arnolfa z Mirzyńca dra dekretów i plebana kościoła Wszystkich Świętych w Krakowie l. f. et p. seu r. W. zw. C., w Kostrzu, z obowiązkiem płacenia na każde Suche Dni 1 grz. (OK 12 s. 962- 3);2Transakcja dotyczy środkowej cz. starorzecza Wisły na wysokości Kostrza, stąd jezioro K. zaliczono do tej wsi 1470-80 w Przegorzałach m.in. w miejscu gdzie dawniej płynęła Wisła duże jezioro, którego wyższa część należy do kl. zwierzyn., niższa do Jakuba z Koniecpola [woj. sier.], zaś środkową wraz z 2 toniami [głębinami] (in qua sunt duo stadia aque alias duo thami! - błąd odczytu; duae tonye) posiada pleban drewn. cz. kościoła Wszystkich Świętych z Krakowa. Tenże pleban po obu brzegach Wisły, wraz z tymi brzegami, posiada lasy z łąkami: na jednym [lewym] brzegu spory las zw. Pasieka, przy granicy z Bielanami, a na drugim [prawym] brzegu duży las zw. K.3Las istniejący jeszcze w końcu XVIII w., widoczny na mapie Miega, sekcja 23 z łąkami i jeziorzyskami rozciągającymi się pomiędzy dobrami Kostrze i Tyniec (DLb. 2 s. 10; 3 s. 68-9); 1480 łąka zw. in r. B. alias w k. za Wisłą, przynależna do → Bielan (SP 2, 4224b); 1521 łąka w Bielanach zw. K. za Wisłą (GK 36 s. 67-8; → Chełm p. 3); 1529 dziekanii kol. Wszystkich Świętych w Krakowie, obecnie w posiadaniu Kaspra Podleskiego kan. krak., z Przegorzał m.in. z jeziora tamże i cz. brzegu Wisły czynsz 30 gr, z jeziora K. tamże czynsz 3 grz. (LR s. 57).

1 Z ww. zapisek wynika, że cz. ról Bielan z łąką K. leżała za Wisłą.

2 Transakcja dotyczy środkowej cz. starorzecza Wisły na wysokości Kostrza, stąd jezioro K. zaliczono do tej wsi.

3 Las istniejący jeszcze w końcu XVIII w., widoczny na mapie Miega, sekcja 23.