KOŁO

(1391 silva dicta Kuolo, 1568 locum seu silva dicta Kolo) nie istniejący dziś las przy granicy Tropiszowa, Koźlicy i Pobiednika Małego, zapewne w pobliżu przysiółka Koźlicy zw. Koźlicą Tropiszowską i zauważalnych do dzisiaj pozostałości po starorzeczu Wisły, któremu zawdzięcza nazwę (Mapa Obrębów; UN 13 s. 14); ok. 4,5 km na N od Niepołomic.

[Pow. prosz.]

Własn. kl. Bened. w Staniątkach. 1391 Spytek wwda i star. krak., wysłuchawszy zeznania Stogniewa prepozyta kl. [Norb.] ze Zwierzyńca o dawnej przynależności lasu zw. K. wraz z łąką przy granicy Tropiszowa do tejże wsi, przysądza las i łąkę klasztorowi staniąt., do którego należy wieś Tropiszów (ZDM 4, 1096b); 1568 kiedy na zakończenie rozgraniczenia pomiędzy Koźlicą i Tropiszowem, wsiami kl. staniąt., a Pobiednikiem Wielkim i Małym kl. zwierzyn. usypano trzy kopce, a mianowicie przy granicy obu Pobiedników i Koźlicy z Kościelnikami, nad brzegiem stawu zw. Kozłowski Staw naprzeciw rz. Wisły oraz naprzeciwko rz. Wisły i przynależnego do Tropiszowa lasu zw. K.1Na związek nazwy lasu K. ze starorzeczem Wisły wskazuje też informacja z 1470-80 r. o jeziorze nad Wisłą w Tropiszowie, z którego czynsz 3 grz. pobierały na przemian, co drugi rok, klasztory staniąt. i miech. (błędnie zamiast zwierzyn.?; DLb. 3 s. 297) - na tej podstawie można sądzić, że grunty Tropiszowa dochodziły do rz. Wisły. Zapewne było to starorzecze, którego zarysy ciągną się jeszcze dziś łukiem od Koźlicy Węgrzynowskiej do Pobiednika Małego (Mapa Obrębów), wówczas stawił się Grzegorz Branicki łowczy krak. i star. niepołomicki i sprzeciwił się rozgraniczeniu, twierdząc, iż las K. przynależy do stwa niepołomickiego. Jego sprzeciw obaliła opatka staniąt. przedkładając dok. pergaminowy dotyczący tego lasu, udowadniając, że Branicki nie ma praw do miejsca zw. K., gdyż jest ono własn. kl. staniąt. a nie król. (ZK 407 s. 126-7).

K. Trafas, Zmiany biegu koryta Wisły na wschód od Krakowa w świetle map archiwalnych i fotointerpretacji, Zeszyty Naukowe UJ 400, W.-Kr. 1975, s. 61-2, mapa 1B i 2.

1 Na związek nazwy lasu K. ze starorzeczem Wisły wskazuje też informacja z 1470-80 r. o jeziorze nad Wisłą w Tropiszowie, z którego czynsz 3 grz. pobierały na przemian, co drugi rok, klasztory staniąt. i miech. (błędnie zamiast zwierzyn.?; DLb. 3 s. 297) - na tej podstawie można sądzić, że grunty Tropiszowa dochodziły do rz. Wisły. Zapewne było to starorzecze, którego zarysy ciągną się jeszcze dziś łukiem od Koźlicy Węgrzynowskiej do Pobiednika Małego (Mapa Obrębów).