KÓZKI

(1324 de Cozek z or., 1329 de Cossek, 1401 Cosky, 1434 Koszky, 1463 Kozki, Koschky, 1464 Cossky, 1470-80 Kozky, 1504 Coski, Cosski, 1508 Kaski, 1520 Coszki) 2,5 km na S od Skalbmierza.

1. 1469 n., 1581 pow. prosz. (GK 18 s. 875; ŹD s. 18); 1470-80, 1598 par. Skalbmierz (DLb. 1 s. 99- 100, 114-5,530; WR k. 214).

2. 1401 Wojtek kmieć z K. nie stawił się przeciw kan. skalbmierskiemu Mik. Kitli pozwany o woranie się w role należące do Skalbmierza (ZK 3 s. 224); 1469 → p. 3.

3. Własn. szlach. 3a. Dziedzice. 1324-9 Sięgniew dz. K. i Płaszowa [h. Rawa] → niżej; 1324 tenże przyznaje kl. koprz. sadzawkę zw. Niecieczą, którą cystersi za jego zgodą założyli własnym kosztem na miejscu dawnego bocznego koryta rz. Wisły w jego wsi Płaszów. Dochody z niej klasztor będzie dzielił z Sięgniewem po połowie (Mog. 54)1W 1399 r. miał miejsce spór o jezioro Nieciecza między kl. mog. a Warszem z Michowa, w czasie którego okazano dok. Sięgniewa (ZDM 1, 231); 1329 tenże zapisuje kl. Dominikanów w Krakowie 60 grz. i zabezpiecza je na łące leżącej w sąsiedztwie Płaszowa. Łąkę tę za zezwoleniem rodziców Sięgniewa klasztor użytkował przez 50 lat. Nie należała ona do tej cz. Płaszowa, która została zastawiona Warszowi [z Michowa, dziś Mnichów, pow. chęc.] kaszt. wojn. Po wyzyskaniu tej sumy przez dominikanów łąka wróci do dziedziców Płaszowa (Mp. 2, 595)2J. Wroniszewski → p. 7 s. 139, uważa, że dominikanie nie mogli użytkować łąki dłużej niż 42 lata, gdyż Rawicze posiadali Płaszów po 1287 r. W SHGK 1 s. 827 - Góra Lasoty - błędnie podano, że Sięgniew pisał się z Kosocic. Sięgniewa de Coska jako zm. wymienia dok. z 1349 r., dotyczący sporu dominikanów z krewniakiem Sięgniewa Jakubem Grotowicem kaszt. żarn. o wspomnianą łąkę (Mp. 3, 689); 1410 n. własn. Międzygórskich. 1410 Zaklika [z Międzygórza, pow. sand., h. Topór] kanclerz kor. dz. K. przeciw Goworkowi z Chrobrzan [dziś Chobrzany, pow. sand.] i jego krewnym o pr. patr. kościoła Ś. Benedykta na → Górze Lasoty (OK 4 k. 18v); 1434 Jadwiga ż Piotra z Jemielnicy pozyskuje 40 grz. na Andrzeju K., który starał się przełożyć termin, zasłaniając się lekką chorobą (ZK 197 s. 320); 1438 Zaklika z Międzygórza sprzedaje za 300 grz. szer. półgr większej monety krak. pkom. sand. Krzesławowi z Grzybowa [pow. wiśl.] wieś K. (ZK 148 s. 371-2).

1438 n. własn. Kurozwęckich. 1438 → wyżej; 1444 Mikołaj z K. (ZDM 3, 683 - św. na dok. starosty krak., raczej wątpliwe wydaje się identyfikowanie go z Mikołajem s. Krzesława); 1463, 1464, 1465 → p. 3b; 1469 z 24 V kan. krak. Stanisław z Kurozwęk [pow. wiśl.] zastawia za 70 grz., 130 fl. węg. i 5 bałwanów soli - każdy po 8 fl. węg. - Jakubowi ze Zdziechowa [pow. rad.] wsie Zakrzów i K. w pow. prosz. Jakub Zdziechowski uzyskuje wobec sądu wwiązanie, ale zgadza się, aby Stanisław zamieszkiwał w tych dobrach i użytkował je od 24 V do 6 XII. Jeśli Stanisław zwróci do tego dnia pieniądze, Jakub ustąpi mu z tych wsi, a jeśli nie, Jakub przyjedzie do Zakrzowa i K. i cokolwiek tam znajdzie, w całości weźmie dla siebie oraz będzie trzymał te wsie w zastawie od Bożego Narodzenia do czasu ich wykupienia. Będzie miał pr. ścinania i sprzedawania drzewa z gajów, łowienia ryb w sadzawkach i spuszczania ich do odłowu; woźny sądowy zeznaje, że wwiązał Jakuba w ww. wsie (GK 18 s. 875-6); z 16 VI tenże Stanisław sprzedaje za 430 fl. węg. z pr. wykupu do 6 lat br. Janowi z Kurozwęk wsie Zakrzów i K. z dworami w pow. prosz. Jeśli nie wykupi tych wsi po upływie 6 lat, Jan dopłaci mu 370 fl. i posiądzie je wieczyście (ZK 152 s. 193-4); 1470-80 K. własn. Stanisława z Kurozwęk h. Róża → p. 3b; 1487 Kazimierz Jag. i jego poręczyciele zobowiązują się zwrócić Janowi Ossolińskiemu 3000 fl. węg. długu pod rygorem wwiązania go do wymienionych imiennie dóbr - Piotr z Kurozwęk podskarbi kor. m. in. do K. (MS 1, 1879 - błędnie Rossky); 1502 z podziału dóbr po bracie Piotrze z Kurozwęk kaszt. sand. i podskarbim kor. [zm. 1499] Krzesławowi bpowi włocławskiemu i kanclerzowi kor. przypadają m.in. K. (MS 3, 296); 1504 Aleksander Jag. aprobuje podział dóbr po śmierci Krzesława z Kurozwęk bpa włocławskiego i kanclerza między jego br. Mikołajem z Kurozwęk wwdą lub. i jego bratankiem Stanisławem z Kurozwęk. Podziałem tym została objęta m. in. wieś K. (MS 3, 1371); tenże zatwierdza podział dóbr po Piotrze z Kurozwęk kaszt. sand. i podskarbim kor. i po [jego bracie] ww. Krzesławie bpie włocławskim. Ich br. Mikołajowi przypada m. in. Zakrzów k. Skarbimierza [dziś Skalbmierz] z wsiami: Sietejów, Małoszów, K., Bolów, Bolowiec i Kropidło (MS 3, 1942); 1508 → Goszyce p. 3; 1519 → Bolów p. 3; 1520 → Goszyce p 3; 1521 Łukasz Włoszakowski z Opalenicy [woj. pozn.] daje Piotrowi Opaleńskiemu z Radlina [woj. kal.] poborcy ceł pozn. i kal. dz. dobra w pow. krak. prosz. i ksiąs.: Goszyce, Rawałowice, Łuczanowice. Zakrzów, Bolów, K., Kropidło, Sierosławice, Maciejowice, Śmiłowice, które mu odstąpiła Jadwiga z Tęczyna Opaleńska [wd. po Adamie z Kurozwęk] (MS 4, 3674); Zygmunt Stary zezwala Janowi z Tarnowa [pow. pilzn.] kaszt. biec. na sprzedaż z pr. odkupu za 260 grz. Janowi altaryście altarii Ś. Marii Magdaleny w kościele NMP w Krakowie czynsz roczny 12 grz. na trzymanych w zastawie wsiach Zakrzów i K. w ziemi krak. (MS 4, 3836); 1522, 1523 → Goszyce p. 3; 1523 Jan z Tarnowa kaszt. biec. dzierż. Zakrzowa, Bolowa i K. odstępuje Marcinowi Myszkowskiemu z Mirowa stolnikowi krak. za 2300 fl. dzierżawione dobra z pr. ścinania drzew w Kropidle do czasu spłacenia tej sumy. Dobra te ma w zastawie od Jadwigi z Tęczyna ż. Piotra Opalińskiego [wd. po Adamie z Kurozwęk] (ZK 26 s. 539-41); 1524 → Goszyce p. 3; 1525 n. własn. Malechowskich. 1525, 1526, 1527 → Bolów p. 3; 1529 czynsz wykupny w K., Zakrzowie, Stradowie i Bolowie wart. 18 grz. altarii Bożego Ciała w kościele Ś. Anny w Krakowie (LR s. 158).

3b. Kmiecie, areał, pobór. 1401 → p. 2; 1463 kmiecie wsi pani Lubelskiej [Ewy wd. po kaszt. lub. Krzesławie z Kurozwęk]: Zakrzów, K., Sietejów, Małoszów i Kadzice skazani na karę XIV za odbicie ciąży z powodu nie zapłacenia podatku król. (GK 16 s. 706); 1464 kmiecie z wsi tejże pani: Zakrzowa, K., Małoszowa i Kadzic skazani na karę XIV za nie zapłacenie wiardunkowego i podatku 6 gr; 1465 wsie tejże Zakrzów i K. skazane na karę XIV za nie zapłacenie król. wiardunkowego (GK 17 s. 292, 708); 1470-80 w K. 7 ł. kmiec. w tym 1 ł. zw. Zakrzowskie Pole i 1 ł. kmiecy specjalny, brak folwarku (DLb. 1 s. 99-100, 114-5); 1489-94, 1496, 1511-5, 1517 -9 w K. pobór z 6 ł.; 1497, 1500, 1520 brak danych; 1498-9, 1510 pobór z 5 ł.; 1501, 1508-9 pobór z 4 ł. (RP s. 16, 45, 82, 118, 138, 152, 165, 180, 195, 211, 254, 283, 345, 370, 548, 576, 601, 632, 663, 714, 737, 794, 816, 831, 854; ŹD s. 442); 1529 role kmiece w K. (LR s. 214, 271); 1530 pobór z 6 ł. (RP k. 17).

5. 1443 dzies. w K. preb. [więckowskiej] w kat. krak.(OK 8 s. 346);1470-80 dzies. snop. i kon. z 6 ł. kmiec. w K. w tym z 1 ł. zw. Zakrzowskie Pole prebendom więckowskiej i rzemiędzickiej oraz mansjonarii w kat. krak. - każda z prebend jednego roku wybiera dzies. ozimą wart. 4 grz., następnego jarą wart. 2 grz., a trzeciego niewiele wart. 1 grz. i dalej na odwrót; dzies. snop. z siódmego łanu kmiec. specjalnego dla prebendy przy kościele Ś. Benedykta na → Górze Lasoty (DLb. 1 s. 99-100, 114-5); 1529 dzies. snop. w K. z 1/3 ról ww. prebendzie rzemiędzickiej, z 1/3 wart. 8 gr ww. mansjonarii, z pewnych ról kmiec. w K. wart. 6 grz. ww. prebendzie więckowskiej, i wart. 2 grz. prebendzie w kościele Ś. Benedykta na Górze Lasoty (LR s. 214, 254, 271, 314).

7. J. Wroniszewski, Ród Rawiczów. Warszowice i Grotowice, Toruń 1992, s. 12, 17, 139, 140, 174.

8. Powierzchniowe znaleziska ceramiki wczesnośred. i śred. (J. Rydzewski, Badania poszukiwawcze i weryfikacyjne w dorzeczu Małoszówki, SA 25, 1973, s. 254).

1 W 1399 r. miał miejsce spór o jezioro Nieciecza między kl. mog. a Warszem z Michowa, w czasie którego okazano dok. Sięgniewa (ZDM 1, 231).

2 J. Wroniszewski → p. 7 s. 139, uważa, że dominikanie nie mogli użytkować łąki dłużej niż 42 lata, gdyż Rawicze posiadali Płaszów po 1287 r. W SHGK 1 s. 827 - Góra Lasoty - błędnie podano, że Sięgniew pisał się z Kosocic. Sięgniewa de Coska jako zm. wymienia dok. z 1349 r., dotyczący sporu dominikanów z krewniakiem Sięgniewa Jakubem Grotowicem kaszt. żarn. o wspomnianą łąkę (Mp. 3, 689).