KRÓLOWA

(1504 Krolowa, 1549 Crolewa, 1564 Wolia Kroliewska, 1581 Wola Krolowa Polska) dziś Królowa Polska 9 km na SE od Nowego Sącza.

1. 1530, 1581 pow. sądec. (RP k. 40; ŹD s. 133); 1529, 1596 par. Mystków (LR s. 279; WR k. 31v).

2. 1564 przez K. idzie stara droga z Węgier do Krakowa (AS rps 19 s. 216).

3. Własn. król. w stwie sądec. 1530 pobór z 1 ł. i 6 prętów, z karczmy i młyna dorocznego o 1 kole (RP k. 40); 1536 Andrzej Kogut kmieć z K. płaci 5 grz. główszczyzny za zabicie Stan. Bochenka (GK 2 s. 579); pobór z 1 1/2 ł., karczmy, młyna o 1 kole i od 4 komor. (RP); 1549 Zygmunt August rozstrzyga spór o robociznę między star. sądec. Janem Ocieskim a mieszkańcami kilku wsi należących do stwa sądec., m. in. K. Mieszkańcy powołują się na dekret Zygmunta Starego zezwalający im zamianę robocizny - w wymiarze 1 dnia w tygodniu - na płacenie 3 gr staroście lub tenutariuszowi. Wyrok król., stwierdzając formalne uchybienie w dekrecie, przywraca wieczyście, zgodnie ze statutem bydgoskim [z r. 1520], robociznę bez zamiany na opłatę i cały dekret unieważnia. Kmiecie winni raz w roku odprawiać „rugi” [sądy rugowe w obecności sołtysa osądzające wykroczenia mieszkańców, np. obyczajowe lub o kradzież] i star. lub tenut. winien o ich odprawieniu przypomnieć na dwa tygodnie przed czasem ich odbywania. Tenut. winien przestrzegać w stosunku do mieszkańców starych zwyczajów i nowych nie ustanawiać (AKP 9, 60); 1564 10 kmieci osiadłych na 10 niewymierzonych rolach, płacą po 16 gr czynszu. Opłat żadnych nie wnoszą, bo osadzeni są na surowej roli. Palą limerze [inaczej zw. mielerze - stosy drzewa do wypalania węgla drzewnego], od których dają do dworu po 15 gr. Tego roku wypalili 12 limerzy. 2 kmieci „zegnano” i w tym miejscu są łąki, z których zbiera się siano dla folwarku mystkowskiego (LK 1 s. 165-6 i 163 przyp. 1).

4. 1504 Stanisław sołtys z K. (Teut. 6 s. 310); 1520 Marcin sołtys z K. (J. Bubak, Słownik nazw osobowych Sądecczyzny, cz. 2 s. 132); 1521, 1529, 1530, sołectwo (GS 237 s. 19; LR s. 279; RP).

5. 1529 dzies. pien. 28 gr 6 den. od kmieci oddawana bpowi w dziesięcinnym kluczu sądec, od sołtysa plebanowi w Mystkowie. Wieś daje też temuż pleb. mensalia po 14 ternarów oraz płaci klerykaturę (LR s. 42,279).