KRZESZÓWKA

(1376 Cresowka, 1394 Krzezowka, 1398 Crzeschowka, 1399 Crzeschow, 1405 Kresowka, 1406 Crzeszovka, 1426 Crzeszowka, 1433 Cresschowka, 1460 Crzesthowka) 4,5 km na NE od Książa Wielkiego.

1. 1495 n., 1581 pow. ksiąs. (GK 24 s. 1006, 1022; ŹD s. 84); 1470-80, 1598 par. Książ Mały (DLb. 2 s. 85; WR k. 234).

2. 1420 łan zw. Skaliński w K. → p. 3a.

3. Własn. szlach. w kluczu Książ Mały. -a. Dziedzice. 1376 Marek z K. z wdową Prokopową z Boczkowic o porękę i 4 korce pszenicy (SP 8, 197 zp.); 1395 Florian z Boczkowic pod karą 3 grz. poręcza za Halszkę ż. Niedomy z Książa Małego, że da Paszkowi ze Słupowa w 10 grz. wwiązanie w 2 kmieci w K. i wyznaczy 1 grz. czynszu (ZK 2 s. 349); 1397 Mikołaj z Kotlic ze Stan. Niedomą z Boczkowic i Książa Małego o porękę, mianowicie o stóg grochu, 60 kop pszenicy, 2 konie i 2 woły zabrane sołtysowi i kmieciowi Andrzejowi z K. i o bezprawie na pastwisku oraz spasienie sadu (ZK 1c s. 517, 526: o 70 kop pszenicy); 1398, 1399, 1400, 1405 → Książ Mały p. 3a; 1406 Mikołaj z Dąbrowicy i Nieustęp z Książa Małego poręczają spłatę 20 grz. gr pras. Małgorzacie ze Słupowa [wd.] po Krzesławie pod rygorem podwojenia długu i wwiązania Małgorzaty w połowy ich wsi - Mikołaj w Dąbrowicę, a Nieustęp w K. (ZK 311 s. 35); 1413 → Kotlice p. 3; 1415, 1416, 1419, 1420, 1421 → Książ Mały p. 3a; 1420 Piotr z Zarogowa ustępuje Nieustępowi z Książa Małego z zastawionego za 9 grz. łanu zw. Skaliński w K. (ZK 195 s. 55); 1424 Andrzej Skalic kmieć z Rosiejowa sprzedaje za 40 grz. półgr i za zagrodę w Słupowie Nieustępowi z Książa Małego łan ojczysty w K. (ZK 195 s. 261); Paweł z K. → Góra (dziś Górka Kościejowska) p. 3, par. Racławice; Paszek karczmarz z Rosiejowa nie stawił się przeciwko Nieustępowi z Książa Małego o nie osadzoną dziedzinę w K. (ZK 195 s. 252); 1450, 1453, 1454, 1460, 1462, 1464, 1466, 1467, 1468 → Książ Mały p. 3a; 1470-80 Jakub Kula h. Jastrzębiec dz. K. (DLb. 2 s. 85); 1475 cz. [Jakuba] Kuli [z Wojciechowic i Książa Małego] → p. 3c; 1478, 1491 → Książ Mały p. 3a; 1491 Stan. Kula z Książa Małego, poręczając za swego br. Mikołaja [Kulę], zobowiązuje się zapłacić 20 fl. węg. Stan. Barczkowskiemu, gwarantując spłatę ew. wwiązaniem w 2 ł. w K., na których siedzą kmiecie Paszek i Stoniec (GK 23 s. 510-1); 1492 → Książ Mały p. 3a; 1494 Stan. Kula z Książa [Małego] i K. zobowiązuje się zapłacić 70 fl. węg i 70 fl. w półgr Stan. Barczkowskiemu z Barczkowa lub wwiązać go do całej K.(GK 24 s. 632-3); 1498, 1540, 1541 → Książ Mały p. 3a.

3b. Kmiecie, karczmarz w K.: 1394 Mikołaj kmieć z K. w sporze z Mikołajem z Kotlic ma dać do poręki zboże, konia i zwierzę pociągowe; Dziszek kmieć (ZK 1c s. 380, 384); 1395 → p. 3a; 1397 Andrzej → p. 3a; 1400 2 kmiecie → Kozłów p. 3a: Mściwoj; 1413 3 ł. osiadłe i 1 opust. w K. → Kotlice p. 3; 1424 → p. 3a; 1426 Nieustęp ze Słupowa pozywa Franczka zagr. z Książa [Małego lub Wielkiego], Macieja alias Szaskampa karczmarza z K. oraz Bieckiego i Szatka z Książa [Wielkiego], że z obcej dziedziny wtargnęli do jego dziedziny, usypali groblę i swoimi znakami w ten sposób otoczyli siedlisko (GK 2 s. 580); Mikołaj → Kalina Wielka p. 3; 1433 Niemsta ze Skroniowa zachodźcą szl. Stanisława swego włodarza z Książa Małego przeciwko Bartkowi kmieciowi z K. o 2 woły: Niemsta młodszy (iuvenis) z Książa Małego winien stawić poręczyciela Pawła z Boczkowic, który winien zeznać, czy poręczył stawienie wołów, które Niemsta zabrał temuż Bartkowi; tenże Bartek ustanawia swoim pełnomocnikiem w ww. sprawie Nieustępa z Książa Małego (GK 4 s. 932-3); Bartłomiej kmieć z K. ma termin z Niemstą młodszym z Książa Małego o to, że zabrał mu dwa woły z wozem we wspólnych zaroślach i zagnał je do dworu czyli obory sędziego ziem. w Maciejowie [wieś ówczesnego sędziego Pawła], która nie jest za taką ustanowiona ani przez króla ani przez star. krak. Szkoda na 1 grz. Nieustęp [z Książa Małego] staje z kmieciem o swoją karę. Niemsta zostaje oskarżony ponadto, że zagnał te woły poza pow. ksiąs. przez. 18 granic do Szczytnik w pow. prosz. Gdy kmieć przybył z poręczycielami do Szczytnik, proponując te woły jako prękę, ten nie chciał ich wydać, wobec czego Bartłomiej je zatrzymał z woźnym Tomaszem i nimi pracował. Woźny zeznał to wszystko w sądzie grodzkim. Nieustęp staje o swoją karę (SP 2, 2495); 1441 Wojciech, 1448 → Książ Mały p. 3b; 1462 → Książ Mały p. 3a; → p. 3a.

3c. Areał i pobór. 1470-80 łany kmiece, zagrody [formularz nie wypełniony], folw. i karczem nie ma (DLb. 2 s. 85); 1475 wsie [Jakuba] Kuli Książ Mały i K. skazane na karę XIV za nie zapłacenie 2 gr poboru król. (GK 20 s. 36); 1489 n. pobór: 1489, 1491-4 z 5ł., 1490 z 4 1/2 ł.; 1496 dawniej z 5 ł. obecnie z 4 ł; 1497-1501 z 3 ł.; 1508-19 z 2 1/2 ł. (ŹD s. 439; RP k. 11v, 41r, 74r, 114r, 136r, 162, 178r, 208r, 249v, 278v, 342r, 367v, 543v, 572r, 598r, 627v, 696r, 710v, 734v, 751r, 766v, 791r, 813r, 828r, 850r); 1530 pobór z 3 ł. (RP k. 13).

4. 1390 Skała sołtys (SP 8, 5491); 1397 → p. 3a; 1419 → Książ Mały p. 3a; 1420 Andrzej sołtys z. K. ustępuje Nieustępowi z Książa Małego i Stan. Niemście ze Skroniowa swe prawa do sołectwa w K. (ZK 195 s. 45); 1425 Piotr sołtys w K. i jego ż. Katarzyna (ZK 8 s. 6).

5. 1408 Nieustęp z Książa Małego zapłacił bpowi krak. za dzies. [z K.]. która była mu przypisana (ZK 5 s. 17); 1470-80 dzies. snop. i kon. z 1. kmiec. i od zagrodników wart. do 10 grz. dla bpa krak. na przemian z pleb. [w Książu Małym] (DLb. 2 s. 85); 1529 dzies. z niektórych ról kmiec. wart. 3 1/2 grz. dla bpa krak.; dzies. wart. 3 grz. płacona na przemian bpowi krak. i pleb. w Książu Małym (LR s. 3, 56).