KUŹNICA NIWKI

(1450 fabrica, 1529 minera Nywky, 1530 minera Nijwky, 1532, 1534 Niwiczka kusnia, 1540 Kusznycza Niwki) kuźnica nad rzeką Czarną Przemszą, położona k. wsi Niwki, 10 km na SW od Mrzygłodu.

1. 1530, 1581 pow. lel. (RP k. 61; ŹD s. 80); 1470-80, 1530 par. Ciągowice (DLb. 2 s. 188; RP k. 61).

3. Własn. szlach. w kluczu pileckim. 1450 Jan z Pilicy odstępuje Wacławowi ks. opol., m. in. zamek → Pilicę z przynależnymi dobrami, m. in. wieś Niwki z 2 kuźnicami [w tym K. N.] (AGZ 17, 4276)1→ Kuźnica Krzemienda przyp. 1; 1470-80 3 kuźnice w par. Ciągowice [w tym K. N.] należące do Pileckich h. Leliwa, płacące po 1 grz. plebanowi w Ciągowicach (DLb. 2 s. 188)2→ Kuźnica Krzemienda przyp. 2; 1530 K. N. o 3 kołach (RP k. 61); 1531 Andrzej Siekacz kuźnik z N. → Kuźnica Siekaczowska p. 3; 1532 Zygmunt 1 wystawia na rok Stan. Podczaszemu kuźnikowi z kuźnicy Wargułowskiej [= z K. N.] glejt bezpieczeństwa chroniący go od napaści ze strony N. Jaroszewskiego [z Jaroszowa] i umożliwiający mu handel produktami w całym Królestwie (Zientara → Kuźnica, s. 312; MS 4, 16682); 1534 opatrzny Wincenty Nicz kuźnik z K. N. zeznaje, że Filip Florentczyk, Jan de Senis i Bernard Rzymianin zapłacili mu 100 fl. (Cracovia artificum 5, 812)3Po r. 1534 Wincenty występował konsekwentnie jako kuźnik z Kuźnicy Zawierckiej; 1540 opatrzni Andrzej Niklasz z s. Janem z Kuźnicy Poręby i Jan Wargół [Warchoł] z K. N. w sporze z Janem Cieślińskim pleb. z Ciągowic o niesprawiedliwą ekskomunikę i zniesławienie (Wypisy z l. 1539 → 1, nr 671, 673); 1563 K. N. z 3 kołami i 20 robotnikami; 1575-7, 1581 w K. N. 1/2 ł. kmiec., 3 koła i 8 robotników (Zientara → Kuźnica, s. 133; Rybarski → Kuźnica, s. 325; ŹD s. 80).

5. 1529 dzies. pien. wart. 24 gr z K. N. plebanowi w Mrzygłodzie (LR s. 203).

Uw. K. N., wymieniana jeszcze w l. 1589, 1591, 1595 (Zientara → Kuźnica, s. 133; Księga radziecka m. Krzepice, AG depozyt 3 k. 186r), zapewne uległa likwidacji po 1596 r., gdy kuźnik Stan. Podczaszy jako zwykły „subditus” tj. poddany został skazany przez sąd patrymonialny Wojciecha Padniewskiego kaszt. ośw., dz. Niwek (Zientara → Kuźnica, s. 132). W WR z 1598 r. kuźnica nie poświadczona.

1 → Kuźnica Krzemienda przyp. 1.

2 → Kuźnica Krzemienda przyp. 2.

3 Po r. 1534 Wincenty występował konsekwentnie jako kuźnik z Kuźnicy Zawierckiej.