BIAŁA

(1245 Bjała kop., 1325 Bala, 1328 Bela, 1432 Biala prope Goray, 1470- 80 Byelyny!), 25 km SE od Kraśnika.

1. Pow. lub., par. B.

2. 1449 klucz B. graniczy z kluczem → Pniów (ZDM III 827). 1451-4 B. i Godziszów graniczą ze Zdziłowicami (LP 72-80, ZL IV 69).

3. A. 1377 własn. król., n. szlach. 1377 → klucz Goraj. 1405 klucz → Kraśnik. 1415 w dziale między córkami Dymitra z Goraja Elżbiecie ż. Dobrogosta Szamotulskiego przypadły B., Kocudza i Zwola (Niesiecki, Herbarz IV 184). 1449 dz. br. Jan Świdwa i Piotr [z Szamotuł] (ZDM III 827). 1451-69 dz. Piotr [Świdwa] kaszt. poznański i synowiec jego Jan (ZL IV 69. VIII 41-87). 1470-80 dz. w/w Piotr h. Nałęcz [† 1473] (DLB II 503). 1484 Andrzej z Szamotuł kaszt. gnieźnieński zapisuje ż. Katarzynie, c. Jana Oleśnickiego, 1000 grz. posagu i wiana na kluczach B. oraz Turobin [z. chełmska] (MS IV suppl. 1093). 1511 Katarzyna c. śp. Andrzeja Szamotulskiego wdy poznańskiego zapisuje swemu mężowi Łukaszowi z Górki kaszt. poznańskiemu klucz B. (MS IV 10173). 1518 Wiktoryn [Oleśnicki] z Sienna kaszt. małogojski zastawia swą połowę B. Wincentemu Świdwie dz. drugiej połowy B. na 1 rok za 50 grz. (MS IV 11480).

1484-1511 do klucza B. należą wsie: → Biskupie, Godziszów, Kocudza i Zwola (MS IV 10 173. suppl. 1093). 1531-3 pobór z 12 ł i młyna (RP).

4. 1464 szl. Stanisław wójt w B. i br. jego Mikołaj (ZL V 378-80).

5. Archid. zawichojski (MV I 160-312, LR 449), wzgl. lub. (DLB II 576). 1325-55 dochód plebana 15 grz. (MV I 160-312, II 363-438). Plebani: 1325-7 Świętosław (MV I 160). 1350-1 Jaklo! (MV II 366). 1432 pleban Stefan nadaje Mikołajowi Kwaśnemu karczmę na górze za karczmami dziedzica, z pr. użytkowania lasu i pastwisk pleb. nad rz. Białą, od rz. Mszanki do rz. Trzebęcz, za czynszem rocznym 1 grz. Karczmarz winien warzyć miód i piwo plebanowi wg potrzeby, pracować 2 kosami 2 dni przy żniwach, 1 dz. przy sianokosach, a co skosi, zgrabić i złożyć w kopy (ZDM V 1395). 1470-80 kośc. drewn. Do par. należą w. → Kocudza i Zwola (DLB II 503). 1529 oprócz czynszu z karczmy 1 grz. pleban pobiera dzies. z B. po 3 kopy żyta z ł. wart. 4 grz., z → Godziszowa, Zdzisłowic i Zwoli, kolędę 4 1/2 grz., płaci wikariuszowi 3 grz., ministrowi 1 grz. Dochód plebana 16 1/2 grz. (LR 449). 1531-3 do par. należy ponadto Godziszów (RP).

6. 1245 najazd kniazia Wasylka (LH 796).

8. Domniemane cmentarzysko ciałopalne wczesnośr. na terenie założonego na gruntach B. m. Janowa (Żaki 527).