PSTRĄGI

/259/. W 1191 r. osada Pistrasnici stanowiła uposażenie kolegiaty Panny Marii w Sandomierzu (KDMp I 2). Nie wiadomo kiedy i jak przeszła na własność księcia, od którego w 1257 r. Pstrusznice otrzymały klaryski zawichojskie (ibid. 44). W 1373 r. nadano tej wsi prawo magdeburskie (ibid. 315), ale mimo to widocznie gospodarczo upadła, bo w 1425 r. dostała się pod zarząd wójta z Mniszka (zob.; ibid IV 1230). Długosz wspomina o niej cztery razy Psztrąngi alias Postrusnicze, to znowu Postruznicze alias Pstrangi (D I 332, 402; II 505; III 314). Najważniejsze z tego przekazu jest podanie sąsiadujących osiedli: Popowice, Borów, Komorzyn i Ochodza. Znając położenie tych osiedli możemy dokładniej oznaczyć miejsce, w którym leżały Pstrągi. Wprawdzie umieszczano je nad rzeką Sanna (SG IX 252), ale nie zgadza się to z przekazem Długosza, według którego leżały ono „iuxta lacum in quem fluvius Szanna exoneratur” (D III 314). Jezioro u ujścia Sanny nie mogło być niczym innym, jak tylko dużym starorzeczem Wisły, pozostałością po którym są dzisiaj duże mokradła leżące na zachód od Borowa, a na południe od Kosina. Ponieważ Sanna obecnie na ten podmokły, do XV w jeszcze zalany, teren wpływa tuż na zachód od Borowa, nie mogły Pstrągi leżeć nad Sanną między Borowem a owym „jeziorem”. Tym bardziej nie można ich umieszczać na wschód od Borowa nad Sanną. Należy je zatem umiejscowić nad tym dawnym starorzeczem, ale między czterema wyżej wymienionymi osiedlami. Wobec tego Borów leżał od Pstrągów nieco na północny wschód, Popowice na zachód, Komorzyn na południe, a Ochodza na południowy wschód (MWL). Pstrągi w drugiej połowie XV w. miały jeszcze 3 łany kmiece (D III 314). W 1529 r. pisane Psthrągy i Pstrągi były już niedużą wsią (LR 316, 399). W 1531 r. Pstrągy (Z.D XIV 375), tak samo w l. 1563 (KsP 33 461v), w 1565 (L 38), 1569 (KsP 33 298), 1580 i 1592. W 1626 r. miały już tylko pół łanu ziemi i 2 zagrody z rolami (RL 94). Notowane w l. 1663 (BJ 89), 1668 i 1673 (RPodm 171, 192). W 1685 r. zapisano zaś Pstrągi alias Gąsiory (KmL 239 237), co oznacza, iż stara wieś Pstrągi zaczęła się łączyć z nową, powstałą w połowie XVII w. osadą Gąsiory (zob.). Pod koniec XVII w. Pstrągi zniknęły zupełnie, już nie notowane.