(1359; w źr. także Kowale; Kosyl 19, 65; SHGL 110) 10 km na N od Opola Lub., 9 km na SW od → Wąwolnicy; ok. 83 km na NE od kl., 20 km na E od → Braciejowic.

Pow. lub.; par. Wąwolnica.

Własn. szlach.

5. Dzies. należy do kl. święt. i pleb. Opola.

Poł. XV w. dzies. należy do kl. święt. (Wojciechowski 1963 7); 1456 dzies. należy do opactwa święt. (SHGL 111); 1470-80 z 21 łkm. dzies. snop. wart. do 9 lub 15 grz. dowożą kl. święt., z folw. dzies. snop. bierze pleb. Opola (DLb. II 569; III 253); 1482 Stanisław z Wojczyc, kan. i oficjał sand., sędzia komisaryczny z ramienia bpa krak. Jana zaświadcza, że Marcin pleb. Opola zrezygnował na rzecz kl. święt. z pretensji do dzies. snop. i kon. z łkm. w K. i przyległych przymiarek (przymyarky) z dawna kmiecych, zw. Małkowska, Trzekowskie, Smoszyńskie, które ciągną się od K. do granic Niezabitowa oraz roli zw. Tomaszowskie położonej wzdłuż granicy Pankraczowic [ob. Kraczewice], zaczynającej się na S od „lasecznego Dołu”, a kończącej się na N przy granicy Niezabitowa (AG 1877);

1529 dzies. snop. wart. 12 grz. należy do stołu konw. święt., z folw. dzies. snop. wart. 1 grz. pobiera co drugi rok pleb. Opola (LR 351, 437); 1622 Barbara z Leszna Słupecka, wd. po Szczęsnym Słupeckim, kaszt. lub., zobowiązała się płacić kl. święt. 60 zł rocznie za dzies. z wsi K., → Wola Kowalska, → Wolica [?], → Wrzelów i → Szczekarków (Gacki 304); 1652 Barbara Słupecka płaci konw. święt. za dzies. z wsi K., Wola Kowalska, Wrzelów i Szczekarków 60 zł (AG nab. 936 1v 2); 1819 dzies. snop. z K. kupowana przez gromadę za 90 zł należy do stołu konw. (AOkup. 10v).

7. Paw. 357, 47a; LL 1565 40; RL 1626 129; Spis I 447; II 169; Tabela I 233; Gacki 304-5; SG IV 503; Wojciechowski 1930 124; Szafran 188; SHGL 110-1; Sochacka wg indeksu jako Kowale; Derwich 1992a 70; Wroniszewski; Rozwałka 213.

8. Materiały z VIII-XIII w. stwierdzone w trakcie badań AZP (Rozwałka 158; Hoczyk 119).