BIAŁCZ WIELKI i [BIAŁCZ MAŁY]

(1514 lacus magnus, lacus parvus) obecnie jez. Białcz Wielki 1 km na SW od wsi Białcz oraz 2 mniejsze zbiorniki wodne o wspólnej nazwie Karpniki, na W od wsi Białcz; wszystkie jeziora ok. 8 km na SE od Sierakowa.

[Pow. pozn.]

1408-09 Hektor Ćmachowski [posiadacz cz. Białcza] zeznając w sprawie 1/2 jezior w Białczu, stwierdza, że Wincenty Obrzycki [kupując 1/2 Białcza] nie kupił całych jezior w B. (WR 1 nr 665; PZ 3, 172); 1514 Wojc. Grobski oraz Małg. Białecka, ż. Jana Kaczlińskiego, dzielą się jeziorami w Białczu: Grobski otrzymuje 1. m., a Małg. Białecka jez. → Kostrzynek, 1. p. i cz. bagna Okrąglec (Okraglecz); strony zachowują pr. łowienia ryb na oddanych przez siebie jeziorach sieciami małymi zw. zabrodnia, nie mogą natomiast używać tam niewodu ani włoku (PG 69, 496v).

Uwaga: Przyjęto w Słowniku nazwę Białcz Wielki, nie potwierdzoną w wykorzystanym materiale źródłowym, lecz znaną w terenie, gdyż jest to nazwa dawna, pierwotna w stosunku do nazwy osady. Lacus parvus zlokalizowano na podstawie ustaleń Kornaszewskiego. Nazwę Białcz Mały cytuje bowiem jedynie Katalog jezior polskich, a w terenie nie jest ona obecnie używana. O tym, że nazwa taka istniała w przeszłości, świadczy obecność członu „Wielki” przy nazwie jeziora większego (Kornaszewski Nazwy 296-297).