CHOJNO

(1284 Hoyna, 1424 Toyna!, 1450 Choyno, 1498 Choynovycze!) 11 km na W od Wronek.

1. 1508 n. pow. pozn., par. Biezdrowo (ASK I 3, 1v).

2. 1424 gran. → Wielkopolski z Nową Marchią, wg zeznań strony krzyżackiej, biegnie k. jez. Kwiejce [obecnie jez. Piast] między wsią T. a Drzeniem [obecnie Drezdenko] (CEV nr 1165); 1499 dwaj młynarze w Ch. → p. 3; 1527 rozgraniczenie puszczy na N od Warty między Ch. a dobrami Wieleń1Jest to granica z dobrami Wieleń i Wronki; w tym czasie nie było bowiem jeszcze rozgraniczenia między tymi dwoma kluczami, por. niżej r. 1568: gran. biegnie od kopca narożnego wspomn. wsi i dóbr z dobrami Sieraków przez kraniec (wierzch) niezident. bagien Ostrów i Kukiełka (Kukyelka), przez bagno Malinie, przez miejsce zw. Kyerzsyathy, przez kraniec (wierzch) Skuczego Błota (Skuczye Blotho), k. bagna Piasto, przez wzgórze Sowia Góra (Szowyagora)2Z tego rozgraniczenia wynika, że wzgórze Sowia Góra znajdowało się w okolicy jez. Kwiejce [i dzisiejszej wsi Kwiejce, 12 km na SE od Drezdenko] i tym samym nie można chyba tego miejsca identyfikować z dzisiejszą osadą Sowia Góra 15 km na S od Drezdenka, 12 km na N od Międzychodu (u Perthéesa Hollendry Eylenburg), przecina drogę z Ch. do jez. Kwiejce i dalej biegnie przez miejsce Skrzypiewy Smug (Skrzypyewy Smuk) i przez miejsce zw. Curzczrzyszko do kopca narożnego z wsią Lubowo (PG 29, 281); 1568 nowo utworzony narożnik Ch. z dobrami Wieleń i z dobrami Wronki znajduje się w pobliżu błota Piasto (PG 115, 383).

3. Własn. szlach. 1284 Przemysł II zatwierdza dawne i nadaje nowe zwolnienia immunitetowe dla dóbr Tomisława kaszt. pozn. z → Szamotuł, m. in. dla wsi Ch. i zezwala lokować te wsie na pr. niem. (Wp. 1 nr 546; MS 4/3 suppl. nr 63).

1450 Dobrogost z Ostroroga kaszt. kam. zapisuje Gotardowi z Przyborowa [k. Szamotuł] czynsz 7 zł węg. z pr. odkupu za 25 grz. na wsiach Dobrojewo, Wierzchucin i Ch. (PG 4, 17v); 1465 Ch. należy do dóbr Stan. Ostroroga wdy kal. z → Ostroroga (PZ 18, 129); 1498 Jan z Ostroroga zapisuje 3000 fl. na wsiach Ch., Łagwy i Szewce [k. Buku] c. Poliksenie; jej matką była Dorota z Wrześni (MS 2 nr 1254); 1527 Wacław Ostroróg kaszt. kal. z Ch. (PZ 29, 281); 1568 Jakub Ostroróg z Ch. (PG 115, 382v).

1499 wieś Ch. z 2 młynarzami i 2 sołtysami zalega z podatkiem (PG 62, 41); 1508 pobór z Ch. od rybaków i 2 młynów o 1 kole (ASK I 3, 1v); 1563 formularz nie wypełniony (ASK I 5, 214); 1577 Jan Ostroróg płaci pobór (ASK I 5, 661v); 1580 Joachim Bukowiecki [płatnik podatku] płaci pobór od 6 3/4 ł., 11 zagr., 2 komor., 1/4 ł. karczmarskiego, 1 stępy jagielnej i 1 mł. dorocznego o 2 kołach (ŹD 5; ASK I 6, 78v); 1582 Marcin [Ostroróg] Lwowski kaszt. kon. płaci pobór (ŹD 5).

4. 1499 dwaj sołtysi w Ch. → p. 3.

Uwaga: Kozierowski na terenie Ch. zlokalizował łąkę zw. Krzywa Łąka (K 4, 426; PP 11, 286); łąka ta leżała na terenie wsi Popowo (PG 155, 11).

1 Jest to granica z dobrami Wieleń i Wronki; w tym czasie nie było bowiem jeszcze rozgraniczenia między tymi dwoma kluczami, por. niżej r. 1568.

2 Z tego rozgraniczenia wynika, że wzgórze Sowia Góra znajdowało się w okolicy jez. Kwiejce [i dzisiejszej wsi Kwiejce, 12 km na SE od Drezdenko] i tym samym nie można chyba tego miejsca identyfikować z dzisiejszą osadą Sowia Góra 15 km na S od Drezdenka, 12 km na N od Międzychodu (u Perthéesa Hollendry Eylenburg).