DALABUSZKI

(1386 or. Daleburski), 1394 or. Dalebusky, 1398 Daleburski, 1423 Dalyebuisky, Dalebuisky, Dalyebursky, 1438 Dalaburczky, 1452 Dalabursky, 1467 Dalebuszsky, 1494 Dalabuszki, 1497 Dalabuski, 1511 Dalebussky, 1530 Dalebusk, 1563 Dalyebusky, 1581 Dałabuski) 6,5 km na SW od m. Dolsk.

1. 1496 n. pow. kośc. (PG 7, 94v); 1510 n. par. Kunowo (LBP 109).

2. 1423 D. koło Dolska (LBP 46); 1464 kopiec narożny między wsiami D., Kunowo i Tworzymirki (CP 378, 46-47).

3. Własn. szlach. 1396-1401 Daleburski, Mękarz Daleburski (Lek. 2 nr 1836, 1950), 1401 w sporze z Mik. Małochowskim stolnikiem kujawskim) z Kolnic w pow. pyzdr]. o 15 grz. za ukradzionego konia (KoścZ 2 k. 9rv, 19v), 1401-30 tenże Mękarz z Brześnicy.

1398-1424 Wojciech: 1398 tenże z Brześnicy przegrywa spór o 10 grz. z Krystynem z Jeżewa, któremu przyrzeka zastawić kmieci w D., płacących rocznie 1 grz. czynszu oraz bronić tego czynszu przed roszczeniami innych osób (Lek. 2 nr 2060).

1408 Daleburski, 1424 niegdyś Daleburski, który przebywa w Jeżewie (WR 3 nr 378, 1105).

1417 Wolward z D. (KObceRyc. 170; cytowanego aktu nie udało się odszukać).

1446-56 Krystyn, Krzczon z D., Daleburski h. Wierzbno (PG 2, 152v; DBL 225, 227; Cieplucha 143), z Szelejewa, Ostrowieczna, Wierzbna [na Śląsku k. Świdnicy], 1443-57 kaszt. krzyw., burgr. w Kościanie 1428-30, 1442-43, 1448-50, wicesędzia w Kościanie 1437-40, w Poznaniu 1452 (GUrz. nr A 180, nr C 738, 745, 748, 800, 993): 1438 woźny zapowiada dziedzinę D. Krystyna Wierzbieńskiego (KoścZ 12, 89); 1446 Krystyn Daleburski sprzedaje 1/2 wsi Łęki Wielkie1Wincenty Ziemek występuje 1449 jako właśc. cz. Łęk Wielkich (KoścZ 13, 401), a 1450 pisze się z Łęk Średnich (PG 4, 1v) [k. Kościana] Wincentemu Ziemkowi niegdyś z Lechowa (PG 2, 152v); 1448 tenże w sporze z Hinczką Międzychodzkim (KoścZ 13, 168); 1450 tenże zeznaje, że zapłaci Janowi Sepieńskiemu plebanowi w Ptaszkowie 15 grz. półgr z tytułu poręczenia (KoścZ 14, 45); 1452 woźny po trzykroć wywołuje na roczkach dok. nabycia przez Krystyna Daleburskiego 1/2 m. i fortalicji Sarnowa, 1/2 wsi Sarnówka i 1/2 wsi Żołędnica, a tenże płaci przysądne (KoścZ 14, 165v).

1463 prac. Maciej Klich (KsLub. nr 4459).

1465 Piotr, Mikołaj i Krystyn bracia niedz. z D. w sporze z Janem, Zachariaszem, Piotrem i Maciejem braćmi z Ostrowa [k. Śremu] (KoścZ 15, 63).

1465-94 Krystyn, Krzczon z D., Daleburski, Dalabuski (Cieplucha 143), 1465 brat Piotra i Mikołaja (KoścZ 15, 63), wicepodkomorzy w Kościanie 1485-91 (GUrz. nr C 867), 1494 wuj córek Mik. Siedleckiego (PG 7, 33v), zm. 1494 (MPH 5, 620; MPHn. 9/2 s. 54-55): 1467 Katarzyna ż. Krystyna z D. daje mu 1/3 swego posagu, tj. 400 grz., który zapisał jej [poprzedni] mąż, Bartosz Jutroski na wsi Rozkochowo w pow. kośc., na cz. m. Jutrosin i cz. wsi Siedlec w pow. pyzdr. oraz daje mu 1/3 ze spadku 80 grz. po ciotce Małgorzacie; 1487/1494 Krystyn Daleburski poręcza za klaszt. lubiński (Lubiń C XVIII 2, poszyt bez foliacji).

1465-1505 Mikołaj z D., Dalabuski, Daleburski, Dalaburski (DBL nr 345; MHP nr 221), 1465 brat Piotra i Krystyna (KoścZ 15, 63), 1465 wuj Jana z Konar (PG 6, 250), 1494 wuj córek Mik. Siedleckiego (PG 7, 33v), 1504 stryj ss. Mac. Kawieckiego z Zakrzewa oraz Elżbiety ż. Andrzeja Sułockiego (PG 13 s. 5, 18).

1496-1511 Piotr Daleburski, Dalabuski, Dalebuski: 1496 tenże zapisuje ż. Esterze po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 wsi D., należnej mu z działów ze stryjem Mikołajem (PG 7, 94v); 1497 tenże kupuje od Andrzeja Włościejewskiego Pasikonia jego prawa do wsi Mszczyczyn i wsi opust. Gajewo za 200 grz. z zastrz. pr. wykupu oraz cz. wsi Nowiec wraz z łąką zw. Kobierne i jeziorem w dziedzinie Malinie za 60 grz. półgr. z zastrz. pr. wykupu (PG 7 k. 137v, 138; PG 11, 157v); 1497 tenże sprzedaje dożywotnio swej matce, Kat. Jutroskiej 1/2 wsi Mszczyczyn za 100 grz. (PG 7, 138); 1497 tenże zapisuje ż. Esterze c. zm. Jana Błożejewskiego po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 D. i na dwóch częściach wsi Nowiec. (PG 7, 138); 1507 tenże kupuje od Jadwigi Nowomiejskiej ż. Hieronima Rozdrażewskiego wieś Mszczyczyn z sołectwem i wieś opust. Gajewo za 120 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 13, 111); 1507 tegoż ż. Katarzyna ma oprawę na wsi Gola w pow. pyzdr. (PG 13, 111v; por. LBP 144); 1507 tenże zapisuje ż. Katarzynie c. zm. Jana Szkudlskiego [ze wsi Szkudła w pow. kal.] po 100 grz. posagu i wiana na sumach na wsi Mszczyczyn i na dworze z przynależnościami w D., gdzie sam rezyduje (PG 13, 111v); 1511 tenże toczy spór z Piotrem Błożejewskim bratem swej [zmarłej] ż. Estery o 100 grz. jej posagu, który był zabezpieczony na 1/2 D. (KoścZ 18, 285).

1510 D. wieś szlach., folwark, 2 ł. os., 8 ł. opust., 4 zagr., karczma (LBP 46, 109); 1516 Jan z Chojna Błożejewski dz. D., jego ż. Róża Czacka z Jeżewa (Cieplucha 144).

Pobór: 1530 z 2 ł.; 1563 z 4 ł., karczma doroczna; 1566 z 4 ł., od 3 zagr.; 1581 z 3 ł., od 1 zagr. (ASK I 3, 123; ASK I 4 k. 155, 250v; ASK I 6, 505; ŹD 74).

4. 1394 opat [lub.] odpiera roszczenia Wojciecha sołtysa z D. z powodu zabójstwa jego brata oraz o 12 grz., które nie zostały zabrane [przez sołtysa] z Pakowa [osada niezident.] (Lek. 2 nr 1620; KoścZ 1, 16v).

5. 1423 kop. 1488/92 dla prebendy w kat. pozn. [zwanej w XVII w. prebendą „Dalabuszki”] po 1 wiard. [z ł. tytułem dzies.]; 1510 dla tejże prebendy 1/2 grz. z 2 ł. [tytułem dzies. wiard.]; z folw. dzies. dla plebana (LBP 46, 109).

Uwaga: Na przełomie XIV i XV w. występuje Daleborz, bez określenia miejscowości, z której pochodził. Nie można wykluczyć, że można by go powiązać z D. Są to następujące wiadomości: 1386-88 Stronisława ż. Daleborza (contoralis domini Daleburszy), Katarzyna, Zofia i Smicha toczą proces o Starołękę Wielką z Bietką wd. po Gniewomirze (1388 ż. Wierzbięty), Jaktorem i Mirosławem (Lek. 1 nr 38, 424); 1401 panna Zdziszka c. Daleborza (filia Dalebursonis) pozywa Adama Bylętę o część Bylęcina zw. Trzebiec (KoścZ 2, 20v; 1404 WR 3 nr 256).

1 Wincenty Ziemek występuje 1449 jako właśc. cz. Łęk Wielkich (KoścZ 13, 401), a 1450 pisze się z Łęk Średnich (PG 4, 1v).