GOLA

(1287 kop. 1431 Golya, 1401 or. Gola, 1482 Vola!) 4 km na NW od Rakoniewic.

1. 1440 n. pow. kośc. (Wp. 5 nr 650); 1401 n. par. Rzeszotarzewo (LBP 262-264).

2. 1401, 1419, 1420, 1434 zapowiedź p. 3; 1514 kopiec narożny między G., Rzeszotarzewem i Głodnem (KoścZ 18, 505).

3. Własn. cyst. w Obrze, potem szlach. 1287 ks. Przemysł II nadaje kl. cyst. w Obrze m. in. G. z wszelkimi prawami [tj. z immunitetem? cum omni iure] (Wp. 5 nr 523; Obra A 2); 1401 Wojc. Rzeszotarzewski zapowiada swe zastawione [mu przez cyst. z Obry] dziedziny, m. in. G. i Guździno (KoścZ 2, 18); 1419, 1420, 1434 kl. cyst. w Obrze zapowiada swe dziedziny m. in. G. i Guździno (KoścZ 5, 112v; KoścZ 6, 109v; KoścZ 10, 219); 1420 kmiecie z G. zabili Janusza Rzeczycę [z Gnina], a sąd zwalnia opata cyst. w Obrze [od odpowiedzialności], ponieważ ci kmiecie uciekli z G. (KoścZ 6 k. 7, 23v-24); 1431 Władysław Jag. potwierdza przywileje kl. w Obrze, m. in. wspomina dok. z 1287 (Wp. 5 nr 523; Obra A 2).

1440-82 Sędziwój Korzbok Trzebawski (PG 9, 155); 1440 tenże za zgodą Władysława Jag. daje Hermanowi opatowi cyst. z Obry 1/2 Chwalimia i 150 grz. półgr. a w zamian otrzymuje dziedziny G. i Guździno (Wp. 5 nr 645, 672); 1465 tenże pozwany przez bpa pozn. z Ruchocic, G. i Guździna (KoścZ 15, 56v).

1482 Jan Śmigielski: tenże kupuje od Sędziwoja Trzebawskicgo wsie Ruchocice, Guździno i V. za 2000 zł węg. (PG 9, 155), a 1483 Sędziwój Trzebawski zeznaje, że otrzymał od Jana Śmigielskiego 400 zł węg. i 100 grz. półgr. na poczet sumy 900 grz. długu, zaś Jan Śmigielski zeznaje na jego rzecz 666 grz. i 32 gr w szer. półgr. długu tytułem reszty zapłaty za wspomn. wsie (KoścG 2 k. 114v, 115).

1510 działy braci Wojciecha, Stanisława i Andrzeja Śmigielskich: Stanisław otrzymuje części m. Śmigiel oraz części wsi Nietąszkowo, Unino, Ruchocice, G. i Guździno [pierwsze dwie k. Śmigla, pozostałe k. Rakoniewic] (PG 14, 120).

4. 1429 Stefan sołtys z G. → p. 5; 1430 Adam służebnik szl. Henryka z Niałka toczy proces z Małgorzatą c. sołtysa z G. o rozwód, bo był uwięzieniem przymuszony do małżeństwa, czemu strona przeciwna zaprzecza (ACC 13, 13v).

5. 1401 Wojciech z s. Stefanem dziedzice z Rzeszotarzewa [obecnie Rostarzewo] uposażają kościół w Rzeszotarzewie, który ma cieszyć się tymi samymi uprawnieniami, co kościół w Kębłowie, a Wojciech bp pozn. na ich prośbę transumuje ich dok.1Wg dyplomu bpiego, dok. dziedziców był przez nich opieczętowany i podpisany (ipsorum vero sigillo appendenti sigillatas et subscriptas), co byłoby anachronizmem i świadczyłoby przeciwko wiarygodności dok.; nie można jednak odrzucić przypuszczenia, iż wzmianka o podpisach dziedziców jest jedynie błędnym dodatkiem późnego kopisty, eryguje kościół par. w Rzeszotarzewie, przydziela doń m. in. wieś G. (Wp. 7 nr 402, 403); 1429 pleban z Rzeszotarzewa pozywa plebana z Rakoniewic o to, że ten pochował Stefana zm. sołtysa z G., pobierając z tego tytułu spolia, vigiliales et sepulturam oraz żąda od niego z tego powodu 1 kopę [gr]; pozwany twierdzi, że Stefan sprzedał swe sołectwo w G. i osiadł w Rakoniewicach i tam zmarł po 4 tyg.; powód twierdzi, że zmarły wzywał go w chorobie jako swego plebana dla zaopatrzenia sakramentami i że sołectwo zostało sprzedane po jego zgonie (AC 2 nr 1012); 1551 Benedykt Izdbieński bp pozn. na prośby Jana Tłockiego dz. w Rzeszotarzewie transumuje i potwierdza dok. z 1401 (LBP 261-265; AE X 49v-50).

6. 1408 Mik. Wata z Nądni ma zapłacić 14 grz. kary sądowi za to, że naganił szlachectwo Zygmunta z G.2Zygmunt z G. skądinąd nieznany; prawdop. z G. k. Rakoniewic ze względu na pobliże Nądni, a jemu 3 grz. szer. gr (PZ 3, 57v); 1491 Jakub Golski z Rataj (KoścG 3, 133).

1 Wg dyplomu bpiego, dok. dziedziców był przez nich opieczętowany i podpisany (ipsorum vero sigillo appendenti sigillatas et subscriptas), co byłoby anachronizmem i świadczyłoby przeciwko wiarygodności dok.; nie można jednak odrzucić przypuszczenia, iż wzmianka o podpisach dziedziców jest jedynie błędnym dodatkiem późnego kopisty.

2 Zygmunt z G. skądinąd nieznany; prawdop. z G. k. Rakoniewic ze względu na pobliże Nądni.