JASIENIE

(1387 obl. 1421 i 1415 or. Iessen, 1407 kop. XIX w. Iasiona, 1423 or. Jassyene, Jassene, Jasszene, 1424 Jaschen, 1428 Jaschenye, 1434 Iasyen, Iaschyenye, 1463 Iaszenye, Iassynye, 1469 Iaszyen, 1471 Jaszyenye, 1483 Iassen, 1488 Iassyenye) niezident. wieś i folw. położone prawdop. k. wsi Zakrzewo i Kawcze, na NE od Miejskiej Górki.

1. 1387 dystr. poniecki (Wp. 3 nr 1866); 1434 n. pow. kośc. (BR 628 nr 98); [par. Zakrzewo k. Miejskiej Górki?1→ Gola k. Sarnowy, przyp. 1].

2. 1415-32 zeznania woźnych sąd. o dokonanych przez nich zapowiedziach lasów, łąk, pastwisk, dróg i in. użytków gruntowych w dobrach: 1415 m. Sarnowa, Żołędnica, → Gola [k. Sarnowy], Zakrzewo, Kawcze [k. Ponieca] i J. należących do stren. Jerzego Donina z Sarnowy (KoścZ 4, 158); 1423 Zakrzewo, Kawcze, J., Modła [k. Sarnowy], Sarnówka, Łąkie, → Jałacino, → Dąbrówka i → Gola, należących do wspomn. Donina (KoścZ 7, 114); 1432 Zakrzewo, Kawcze, J. i Gola, należących do szl. Małgorzaty i Anny [c. Małgorzaty] z Zakrzewa (KoścZ 10, 128v); 1589 [k. opust. wsi J.] bór zw. Jasień (KoścG 43, 38).

3. Własn. szlach. 1387 Jan i 1387-1432 jego ż. Małgorzata, Doninowie z Sarnowy: 1387 stren. Wincenty z Granowa kaszt. nak. sprzedaje Janowi Doninowi i jego ż. Małgorzacie z Sarnowy swoje dziedziny: Zakrzewo, Kawcze i I. położone w dystr. ponieckim za 300 grz. szer. gr pras. (Wp. 3 nr 1866); 1423-24 spory wspomn. Małgorzaty z jej s. Jurgą [Jerzym], m. in. o J., → niżej.

1407-24 Jurga, Jerzy Donin z Sarnowy: 1407 tenże winien swej ż. Małgorzacie 70 grz. [posagu?] i 60 grz. [wiana?] oprawy na wsiach Zakrzewo, Kawcze i I. (BR 628 nr 25); 1415-23 tenże Jerzy dz. w J. → p. 2; 1423 tenże w sporach z matką Małg. Sarnowską pozwany przez nią o to, że dzierży bezprawnie wsie Kawcze, J. i Zakrzewo, winien okazać dok. na te wsie (KoścZ 7 k. 72v, 92); 1423 tenże pozwany przez matkę Małgorzatę w sprawie dok. oprawy dla jego ż. Małgorzaty, zapisanej na wsiach Zakrzewo, Kawcze i J. (KoścZ 7, 142); 1424 tenże Donin dz. w Zakrzewie zwalnia swoją matkę Małgorzatę od przysięgi w sprawie dok. dot. wsi Zakrzewo, J., Kawcze i Gola (PZ 7, 162v-163); 1428 sąd uznaje ważność dok. oprawy Małgorzaty [wd. po Jurdze] zapisanej na wsiach Zakrzewo, J. i Kawcze w jej sporze z Henrykiem Niałeckim [z Niałka Wielkiego], który pozywa jej cc. Jadwigę i Annę o tęż oprawę (KoścZ 9, 95); 1432 taż Małgorzata dz. w J. → p. 2.

1428-48 Jadwiga ż. Wojciecha [Wyskoty] z Ostrowa [k. Śremu] i 1428-71 Anna ż. Jana Chełmskiego, Zakrzewskiego kaszt. połanieckiego, cc. Małgorzaty: 1428 też siostry pozwane przez Henryka Niałeckiego → wyżej: Małg. Sarnowska; 1428 Jadwiga z Goli i J. w sporze ze wspomn. Henrykiem (KoścZ 9, 103); 1432 Anna wraz z Małgorzatą [matką] dz. w Zakrzewie, Kawczu, J. i Goli → p. 2.

14482Podział ten dawniej datowano błędnie na 1434, gdyż składka, na której spisano akt podziałowy, zaliczona została błędnie do in. wcześniejszej księgi (PG 1); tę błędną datę powtarzają: KObceRyc. 125, Cieplucha 297, BR 628 nr 98 oraz hasło → Gola Jadwiga ż. Wojciecha [Wyskoty] z Ostrowa [dawniej ze Zdziesza, pow. pyzdr.] oraz Anna ż. Jana Chełmskiego [z Chełmu k. Krakowa3→ Kawcze, przyp. 2], cc. Jurgi Donina, dzielą się majątkiem po ojcu i matce: Jadwiga otrzymuje Kawcze i Golę, a Anna Zakrzewo i J. (PG 3, 25); 1448 wspomn. Anna daje swemu mężowi cz. Zakrzewa z folw. oraz cz. J. (PG 3, 26v); 1463 taż Anna wd. po ur. Janie [Chełmskim] Zakrzewskim kaszt. połanieckim oddaje Ściborowi z Ponieca [bratu Jana] podkomorzemu pozn. trzecie części oprawy we wsiach Zakrzewo i J., które niegdyś zapisała swemu zm. mężowi, a tenże Ścibor daje Annie te części w dożywocie (PG 6, 165-165v; BR 628 nr 165); 1469 taż Anna z Zakrzewa w sporze z braćmi Mikołajem i Maciejem z Kawcza, ss. Wojciecha [Ostrowskiego] o pr. wwiązania w trzecie części Zakrzewa i I. oraz 7 ł., wartości 200 grz. otrzymane przez nich od Ścibora z Ponieca sędziego pozn. (BR 628 nr 184); 1469 taż Anna oddaje Wojc. Górskiemu kaszt. lądzkiemu i star. wsch. całe swe części, czyli całe wsie Zakrzewo i I., w zamian za 1/2 wsi Borucin w pow. pyzdr. oprócz lasów i jeziora [tamże] oraz dopłatę 1000 fl. węg. (PG 8, 9v; BR 628 nr 185); 1469-71 dożywocie tejże Anny w Zakrzewie i I. → niżej.

1469-83 Mikołaj i 1469-96 Maciej, bracia z Kawcza, ss. Wojciecha: 1469 ciż bracia otrzymują od Anny Zakrzewskiej pr. własności do jej wsi Zakrzewo i I.; wspomn. Wojc. Górski zrzeka się również na rzecz tychże braci swych praw i oprawy, które otrzymał od Anny; bracia Mikołaj i Maciej z Kawcza dają w dożywocie Annie Zakrzewskiej 1/2 wsi Zakrzewo z całym folw. oraz 1/2 wsi I. z 1/2 folw. i 1/2 lasów (PG 8, 45; BR 628 nr 187); 1470 woźny sąd. wwiązuje wspomn. braci z Kawcza w całe wsie Zakrzewo i J.; Anna wd. po Janie Chełmskim otrzymuje pr. wwiązania w 1/2 wsi Zakrzewo z folw., wszystkimi łąkami i 2 ł. sołectwa tamże oraz w 1/2 wsi I. bez folw. i łąk tamże tytułem dożywocia; po jej śmierci wspomn. części tych dóbr otrzymają bracia Mikołaj i Maciej z Kawcza (BR 628 nr 188); 1471 wspomn. Anna zrzeka się na rzecz braci Mikołaja i Macieja z Kawcza [dożywocia w] 1/2 wsi Zakrzewo i 1/2 folw. oraz w J. w zamian za 60 grz. szer. półgr; ciż bracia mają płacić tejże Annie do końca jej życia czynsz roczny 8 grz. (PG 8, 106v; BR 628 nr 194); 1483 Mik. Zakrzewski [z Kawcza] oddaje w dziale dóbr bratu Mac. Kawieckiemu całą wieś Zakrzewo z dworem i 1/2 folw. zw. I., a otrzymuje od niego wieś Kawcze z 1/2 folw. I. oraz 106 grz. szer. gr (BR 628 nr 214); 1488 Mac. Kawiecki płaci Hankowi [z Chełmu] pleb. w Poniecu 100 grz. szer. gr, które zm. Anna z Zakrzewa wd. po Janie Chełmskim kaszt. połanieckim zapisała na 2 częściach folw. I. dla kościoła NMP w Poniecu, przeznaczone na budowę (pro fabrica) tegoż kościoła (BR 628 nr 218); 1496 tenże Maciej daje Piotrowi, Tomaszowi, Andrzejowi i Maciejowi swym ss. z ż. Anny oraz in. ich braciom, którzy z tej Anny się narodzą, całą wieś Zakrzewo wraz z pustką zw. J. zachowując dla siebie w tychże dobrach dożywocie (PG 7, 114; BR 628 nr 244).

1 → Gola k. Sarnowy, przyp. 1.

2 Podział ten dawniej datowano błędnie na 1434, gdyż składka, na której spisano akt podziałowy, zaliczona została błędnie do in. wcześniejszej księgi (PG 1); tę błędną datę powtarzają: KObceRyc. 125, Cieplucha 297, BR 628 nr 98 oraz hasło → Gola.

3 → Kawcze, przyp. 2.