LIPÓWKA

1424 Lypowky (K 2, 394), 1429 or. Lipowka (KoścZ 9 k. 161v-162, 235v), 1440 Lippowka (KoścZ 12, 124), 1464 Lypouka (KoścZ 14, 398), 1486 Lypow[ka] (KoścZ 17, 70), 1527 Lypowko (PZ 29, 280v), 1563 Lipówka (ASK I 4, 157), 6 km na SE od Dolska.

1. 1511 n. pow. kośc. (PG 14, 286); 1580 n. par. Dolsk (ŹD 64; ASK I 6, 484).

2. 1512 kopiec narożny, który leży w borze za lasem zw. Wielkie Drzewce (Maius Drzewcze), dzieli wsie L., Brześnica i Ostrowieczno; w lesie zw. Mokry płynie rz. Obra, która jest granicą między Jeżewem, Brześnicą i L. (KoścZ 18, 357v-358); 1513 podkom. pozn. odnawia granice między L. i → Brześnicą (KoścZ 18, 398).

3. Własn. szlach. 1429 Wojciech z L. i Ostrowieczna: tenże oraz [jego bracia] Adam i Jan z Ostrowieczna dokonują działu dóbr, Wojciech otrzymuje dziedzinę L. i 1/3 cz. jez. Ostrowieczno (KoścZ 9, 161v-162); tenże w sporze z Mikołajem kmieciem z Lęgu [k. Śremu] (KoścZ 9, 235v).

1440-64 Ubysław z L., Lipowski: 1440 tenże w sporze z Krystynem Szelejewskim [też m.in. z Ostrowieczna; kaszt. krzyw. 1443-57, UDR 1/1 s. 199] (KoścZ 12, 124); 1464 tegoż ż. Katarzyna w sporze z Mac. Pogrzybowskim [z Pogrzybowa w pow. kal.] ze Stawiszynka [k. Borku Wlkp., obecnie Stawiszyn] (KoścZ 14, 398).

1486 Wawrz. Lipowski zeznaje, że jest dłużny Piotrowi Góreckiemu 7 grz. i za tę sumę zastawił mu z zastrz. pr. wykupu 3 tonie niewodowe na jez. Ostrowieczno i Samicę, która wypływa z tego jeziora i wpływa do jez. Tursko (KoścZ 17, 70); 1493-1501 tegoż ż. → niżej.

1493-1501 Kat. Ostrowiecka alias Lipowska, ż. Wawrz. Lipowskiego: 1493 taż i Anna ż. Eliasza Rokossowskiego posiadaczki sołectwa w Malechowie [k. Dolska, obecnie Małachowo] (ACC 75, 70v-71); 1499 taż sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Dzierżanowskiemu swemu bratu ciotecznemu 1/4 cz. wsi Dzierżanów w pow. pyzdr. za 30 grz. (PG 12, 29); a. 1501 taż oraz Kat. Ostrowiecka opatka w [kl.] w Owińskach i Anna Rokossowska sprzedają 1/2 Malechowa za 156 grz. Janowi Błociszewskiemu pleb. w Lubiniu (PG 12, 155v-156; KoścZ 22, 6v-7).

1510 Klemens Lipowski toczy proces z Dorotą Brześnicką; świadek szl. Wojc. Lipowski dz. Ostrowieczna zeznaje, że przed 3 laty zm. Maciej brat Klemensa, służąc u Doroty kupił 1 ł. sołectwa w → Grodnicy (DepTest. IV 149).

1511 Helena, Anna, Elżbieta, Barbara i 1511-18 Jadwiga, cc. zm. Wawrz. Lipowskiego: 1511 też w asystencji Mik. Kołackiego stryja i Mac. Rokossowskiego brata ciotecznego oraz Wojc. Dzierżanowskiego brata przyrodniego (z jednej matki), sprzedają Bartłomiejowi Kołackiemu całą wieś L. za 200 grz. (PG 14, 284); 1511 Helenie, c. zm. Wawrz. Lipowskiego, mąż Jerzy Drogoszewski sprzedaje z zastrz. pr. wykupu całą swą cz. dziedz. we wsi Drogoszewo za 24 grz. i zapisuje wspomn. Helenie po 24 grz. posagu i wiana na dworze i inwentarzu w Drogoszewie (PG 14, 285); 1518 Jadwiga Lipowska ż. Mik. Psarskiego (PG 15, 215).

1511-13 Bartłomiej Kołacki: 1511 tenże → wyżej; 1511 tenże zapisuje ż. Dorocie, c. Świętosława Komorskiego [z Komorza k. Pyzdr], po 100 grz. posagu i wiana na połowach wsi Kołacin i L. (PG 14, 286); 1512 tenże Bartłomiej Kołacki dz. L. pozywa dziedziców Brześnicy o rozgraniczenie L. i Brześnicy (KoścZ 18, 357v-358); 1513 tenże dz. w L. (KoścZ 18, 398).

1513 Paweł Kębłowski zapisuje ż. Małgorzacie, c. Świebora Kolnickiego, po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 L. (PG 14, 411).

1519-30 Bartłomiej Krzyżanowski dz. L.: 1519 tenże zapisuje ż. Helenie, c. Jana Bielawskiego [z Bielaw k. Poznania], po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 L. i na 2 ł. soł. w L. (PG 15, 314v); 1527 tenże wicepodkom. pozn. (PG 29, 280v); 1528-29 tenże kupuje części w Smogorzewie: 1528 od Wawrz. Strzeleckiego i jego ż. Agnieszki za 300 grz. (PG 16, 233), 1529 od Zofii Dobczyńskiej za 200 grz. (PG 16, 296); 1530 tenże zapisuje [wspomn.] ż. Helenie po 150 grz. posagu i wiana na 1/2 Smogorzewa (PG 16, 335v).

1578-83 Bartłomiej Krzyżanowski dz. w L. (KoścZ 67, 925v-926v): 1578 tenże oraz jego bratankowie Maciej i Łukasz Krzyżanowscy, ss. zm. Mac. Krzyżanowskiego, dokonują działu dóbr; Bartłomiej otrzymuje wieś L. i 3 tonie niewodowe na jez. Ostrowieczno (PG 135, 42); 1580 tenże zapisuje ż. Annie Popowskiej, c. Piotra Popowskiego, po 400 zł posagu i wiana na 1/2 L. (KoścZ 21, 3-4).

1530-80 pobór w L.: 1530 od 1 ł. (ASK I 3, 123v); 1563 od 2 ł., wiatraka dor., 1 komor., 2 rzem. (ASK I 4, 157); 1580 od 2 ł., 2 zagr., 2 komor., wiatraka dor., 1 rataja od pługa (ASK I 6, 484; ŹD 64).

4. 1424 ławnicy w L. (K 2, 394, cytowanej zapiski w KoścZ nie odnaleziono); 1519 w L. 2 ł. soł. (PG 15, 314v).

5. 1610 z wizytacji kościoła par. w Dolsku: pleb. ma dzies. m.in. z folw. w L., a z łanów kmiecych meszne i wiardunki, tj. z 2 1/2 ł. po 3 gr (AV 4, 63v).